Матрицалар және алгебраның негізгі ұғымдары.Матрица түрлері: жатық жолдық, бағандық, диагональдақ, транспозицияланған.
өлшемді матрица деп жатық жолда және бағанда орналасқан сандар жиынынан түзілген
түріндегі кестені айтады, мұндағы - матрица элементтері, элементтің бірінші индексі m – жол санын, ал екінші индекс n – бағансанын көрсетеді.
Математикалық объектілер ретінде әртүрлі сандар, функциялар қарастырылады. матрицасының элементтер саны көбейтіндісіне тең.
Мысалы, мынадай матрица берілсін:
.
матрицасының өлшемін анықтайық. матрицасының үш жолы бар, яғни m үшке тең( ), сондай- ақ матрицасы 4 бағаннан тұрады, демек, төртке тең ( ). Осылайша, матрицасының өлшемі теңтікбұрышты матрица болып табылады. Ары қарай талдайтын болсақ, матрицасы 12 элементтерден тұрады, себебі . матрицасының бірінші жолындағы элеменеттерді атайық: бірінші жолда, бірінші бағанда тұрған элемент ; бірінші жолда және екінші бағанда тұрған элемент ; бірінші жолда және үшінші бағанда тұрған элемент ; бірінші жолда, төртінші бағанда тұрған элемент , ж.т.б..
Матрица түрлері. Егер матрицаның жатық жолдар саны мен бағаналар саны тең болса, ондай матрицаны квадраттық матрица деп атайды. Жолдар санын матрицаның реті дейді:
,
- n –ші ретті квадраттық матрица, …… - элементтері негізгі диагональ элементтері деп аталады. Мысалы, , – 2-ші ретті квадрат матрица, ал негізгі диагональ элементтері (бірінші жолда, бірінші бағанда тұрған элемент), (бірінші жолда және екінші бағанда тұрған элемент).
, – 3-ші ретті квадрат матрица, ал негізгі диагональ элементтері ( бірінші жолда, бірінші бағанда тұрған элемент) , (бірінші жолда және екінші бағанда тұрған элемент), ( бірінші жолда және үшінші бағанда тұрған элемент).
Нөлдік матрицадеп барлық эелементтері нөлге тең матрицаны айтамыз. Нөлдік матрицаның анықтамасы бойынша, нөлдік матрица ретінде тікбұрышты да және квадрат матрица да бола алады.
Мысалы, , – тікбұрышты матрица, өлшемі ( , ) болатын нөлдік матрица.
, – 3-ші ретті квадрат матрица нөлдік матрица бола алады.