Түлектердің қорытынды аттестациясы

2017 жылы түлектердің қорытынды аттестациясын өткізудің жаңа форматы енгізілді. Биыл түлектер:

• 
  мектепте емтихан (орта білім туралы аттестат және «Алтын белгі» алу үшін);
  
• 
  ЖОО-на түсу үшін емтихандар және мемлекеттік гранттарды бөлу жүйесі қызметін атқаратын ҰБТ тапсырды.
  

1) 9-шы (10) сынып оқушылары үшін қорытынды бітіру емтихандары;

2) 11-ші (12) сынып оқушылары үшін мемлекеттік бітіру емтихандары.

Қорытынды аттестаттауға 2012 жылғы 23 тамыздағы Қазақстан Республикасының №1080 қаулысымен бекітілген орта білімнің мемлекеттік жапыға міндетті стандарттың талаптарына сәйкес үлгілік жалпы білім беретін оқу бағдарламаларды (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім) меңгерген 9 (10), 11 (12) сынып оқушылары жіберіледі.

Негізгі орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларды меңгерген 9 (10) сынып оқушылары 4 емтихан, соның 1-уі таңдау бойынша емтихан тапсырды.

9 (10) сынып оқушылары үшін қорытынды аттестаттау келесі формаларда өткізілді:

1) туған тілі және әдебиет бойынша жазбаша емтихан;

2) математиадан жазбаша емтихан;

3) қазақ тілінен ауызша емтихан;

4) таңдау пәнінен ауызша емтихан (физика, химия, биология, география, дүниежүзілік тарих, шетел тілі (ағылшын)).

Жалпы орта білімнің жалпы білім беру оқу бағдарламаларын меңгерген 11 (12) сынып оқушылары қорытынды аттестаттауды 5 емтихан түрінде тапсырды, солардыі 1-уі таңдау бойынша:

1) туған тілі және әдебиет бойынша жазбаша емтихан эссе түрінде;

2) алгебра және талдау негіздері бойынша жазбаша емтихан;

3) Қазақстан тарихы бойнша ауызша емтихан;

4) қазақ тілінен тестілеу;

5) таңдау пәні бойынша тестілеу (физика, биология, география, әдебиет, шетел тілі (ағылшын)).

Талдау қазақ тілі, биология, әдебиет, ағылшын тілінен оң динамика байқалатынын көрсетеді.

57 % болашақ абитуриенттер (11 түлек) мемлекеттік емтихандарды «4» пен «5»-ке тапсырды.

Түлектер таңдау бойынша пән көп таңдайтын физика – 9 түлек тапсырды (47,3%), география – 4 түлек (21%), биология – 3 (15,7%), ағылшын тілі – 2 (10%), әдебиет – 1 (5%) болып қала бермек.

ҰБТ-ның жаңа үлгісі 20 тапсырмадан 3 міндетті пәнді қамтитын 2 блоктан тұрады:

• 
  Математикалық сауаттылық
  
• 
  Оқу сауаттылығы (жалпылау, салыстыру, теңестіру және т.б. шеберлігін тексеру)
  
• 
  Қазақстан тарихы
  
• 
  30 тапсырмадан тұратын 2 бейінді пән (математика + физика, математика + география, тарих + география, биология + химия, биология + география, шетел тілі + тарих, оқыту тілі және әдебиет (қазақ немесе орыс тілі) + тарих, география + шетел тілі, химия+физика, тарих + Адам. Қоғам. Құқық, шығармашылық емтихан).
  

20 түлектің ішінен 70%-ды құрайтын 14-і ҰБТ тапсырды. Семикина Екатерина шығармашылық емтихан тапсырды.

Көбірек жоғары нәтиже 4 түлек: Бабец А. -123 б., Соболев А. -117 б., Аскар А. – 107 б., Тезекбаева А. -102 б. көрсетті. Ең төмен көрсеткіш З. Рахимовада -53 б.

Жыл қорытындысының салыстырмалы кестесі және 2016-2017 оқу жылының 11-ші сынып түлектерінің емтихан нәтижелері мынадай:

Кестеде берілген анализге қарағанда, барлық пәннен ҰБТ-да алған баға жылдық аттестаттау бағасын растайтынын көрсетеді. Барлық пәндер бойынша білім сапасы артты.

3 жыл ішіндегі ҰБТ бойынша пәндердің орташа баллы келесі кестеде көрсетілген:

	2014	мұғалімдер	2015	мұғалімдер	2016	мұғалімдер	2017	мұғалімдер
Қаз. т.	19,6 б.	Хамитова С.Л., Ахметжанова Г.С.	16.84	Шәкенова Б.М. Ташева Ғ.А.	18,6	Хамитова С.Л. Ташева Ғ.А. Ахметжанова Г.С.
Ор.т	18,6 б.	Попова Т. А.	18.0	Попова Т. А.	18,3	Влашенюк О.О.
Қаз. тар.	17,2 б.	Марченко М.В	14.5	Марченко М.В,	14,7	Жигулина Ю.В.	14,8 (из 20)	Кабыкенов А.Х.
Матем.	16,3 б.	Марденов М. Б.	13.0	Марденов М. Б.	13,7	Марденов М.Б.	19 (из 40)	Марденов М.Б.
Биол.	17,3 б.	Зиневич А.В.	15.5	Зиневич А.В.	15,7	Зиневич А.В.	23,5 (из 40)	Зиневич А.В.
Геогр.	18б.	Скородумова О. А.	15.8	Скородумова О. А.	14,3	Увалиев А.А.	23,5 (из 40)	Петрова Е.А.
Физика	13,5 б.	Музыка О.Б.	13.75	Третьякова Н.Ф.	15,1	Рахпанова З.Ж.	15,4 (из 40)	Садвокасова З.Ж.
Әдеб.							28 (из 40)	Зыкова Ю.А.
Химия	13,5 б.	Радченко Г.Р.			18,5	Радченко Г.Р.	32,5	Трубецкая Т.Н.
Ағыл.т.	22,6 б.	Герасимова И.В.	20.6	Алиева Д.К.	23	Аралбаева А.Ш.	23	Алиева Д.К.
Дүн. тар.	22 б.	Марченко М.В.					20	Кабыкенов А.Х.

Мектеп бойынша орташа балл:

2014 жыл – 88,63 (қазақ тілімен бірге), 69,03 (қазақ тілін санамағанда)

2015 жыл– 79,05(қазақ тілімен бірге), жағымсыз динамика – 9.55 б.

2016 жыл – 81(қазақ тілімен бірге), оң динамика – 1,95 б.

2017 жыл – 90,6 б.

20 түлектің ішінен 70%-ды құрайтын 14-і ҰБТ тапсырды. (2015-73%, 2016 г – 72%). Қала бойынша орташа балл – 100 баллов.

Біздің мектепті саралау коэффициенті 59%-ды құрайды.

ҰБТ-2017 қорытындысы бойынша қала мектептерінің арасында мектеп 15 рейтингтік позицияны иеленді (2015 ж-23 позиция, 2016 ж-19 позиция).

Пән бойынша жоғары балды қамтамасыз еткен мұғалімдердің арасында келесілерді атап өтуге болады:

- оқу сауаттылығы бойынша – Ю.А.Зыкова

- химиядан – Т.Н.Трубецкая

- Қазақстан тарихы бойынша – А.Х. Қабыкенов.

Жоғарыда айтылғандар негізінде келесі ұсыныстар:

• 
  Тестілеу нәтижелеріне терең талдау жасау және оқушылардың жеке дайындығын ұйымдастыру;
  
• 
  Бірнеше жауап нұсқаларымен тестті шешу дағдысын жасау;
  
• 
  Бірнеше жауап нұсқаларымен тест бойынша баллды есептеу әдісін түлектеге, ата-аналарға айтып түсіндіру;
  
• 
  Жазғы уақытта мектеп және білім беру орталықтар негізінде 10-шы сынып оқушыларымен дайындық жұмысын ұйымдастыру;
  

• 
  Білім беру бөлімінің 2017 жылға мектеп түлектерінің қорытынды аттестаттау көрсеткіштерін арттыру бойынша шаралар жоспарын орындауды қамтамасыз ету.
  

Оқу жылының соңына 9-шы сыныптардан 74 оқушы қалды. Оқу жылын барлық оқушы аяқтады, «жақсы» деген бағаға 17 оқушы, «үздік» деген бағаға 1 оқушы аяқтады.

Жыл қорытындысы және 9-сынып емтихандарының салыстырмалы кестесі мынадай:

Бастауыш мектеп түлектерінің оқыту деңгейі анализі, 4 жыл бойы оқушылардың үлгерімі 100% құрайтынын көрсетті. 4-ші сынып оқушыларының білім сапасы жыл соңында 66% құрады.

Бастауыш мектеп оқушылары келесі оқыту пәндері бойынша мынадай көрсеткіштермен орта буынға ауысты:

сыныптар	қазақ тілі		Орыс тілі		математика		әдебиет
	«5»-ке оқыған (%)	Сапа %	«5»-ке оқыған (%)	Сапа %	«5»-ке оқыған (%)	Сапа %	«5»-ке оқыған (%)	Сапа %
4	33%	79%	26%	62%	26%	74%	44%	86%

Бастауыш сынып түлектері үшін орта буынға ауысу үлкен сынақтан өту болып табылады, сондай-ақ алған білімдерін 5-ші сыныпта дәлелдеу күрделі сын. Бастауыш сыныпта алған біліміне орта буынға ауысқанда бағалауға болады. Сондықтан бастауыш мектептен 5-ші сыныпқа ауысқан кезде негізгі жеке пәндер бойынша білім сапасы жүйелі түрде тексеріліп отырады. Келесі кестені қарастырайық:

Анализ кестесіне қарағанда 4-сынып оқушыларының бірқатары оқудан шығып кетті, бірақ орнына басқа оқушылар келді, сол себепті 5-сыныптарда білім сапасы біршама өзгерді, демек математика пәні бойынша - 9%, қазақ тілі және орыс әдебиеті пәнінен - 3%-ға төмендегені байқалады, ал орыс тілі пәнінен 19%-ға білім сапасының төмендегені байқалады.

Сонымен қатар, пәндер бойынша «5»-ке оқитын оқушылар санының азайғаны байқалады.

Қазақ тілі бойынша білім сапасының 3%-ға төмендеуіне байланысты үздіктер саны 13%-ға қысқарды.

Математика пәні бойынша білім сапасының 9%-ға төмендеуіне байланысты үздіктер саны 19%-ға қысқарды.

Орыс тілі пәні бойынша білім сапасының 19%-ға төмендеуіне байланысты үздіктер саны 7% -ға қысқарды.

Ал орыс әдебиеті пәні бойынша білім сапасы 3%-ға төмендеуіне байланысты үздіктер саны 8%-ға қысқарды.

Өткен оқу жылына қарағанда, көбіне 5-ші сыныптар өз білімін, шеберліктерін растап шықты, бірақ орыс тілінен білім сапасы төмендегені байқалады. Мұғалімдер ұжымы әрдайым өзгеруде, сол себепті 5-сынып оқушыларының бейімделу кезеңінде, 4-5 сыныптар сабақтастығы мәселесін педкеңес отырыстарында, семинарларда талқыланып, пән мұғалімдері балалардың жас ерекшеліктерін ескеріп, пәндер бойынша жүйелі түрде оқушылармен түзету жұмыстары жүргізіп отыру қажет.