«Мейіргерлік істегі психология және коммуникация негіздері» пәні бойынша студентке арналған
Суицидтік мінез-құлықтың себептері және оған әсер етуші факторлар
жүктеу/скачать 1,16 Mb.
|
«Мейіргерлік істегі психология ж не коммуникация негіздері» п ні
- Бұл бет үшін навигация:
- ІІ.Суицидалды мінез-құлықты алдын алуда жүргізілетін психологиялық жұмыстар
| 1.3.Суицидтік мінез-құлықтың себептері және оған әсер етуші
факторлар А.Е. Личко жасөспірімдер арасында суицидтердің ең жиі кездесетін себептері •сүйікті адамын жоғалту; • шектен тыс қалжырау жағдайы; • өзіндік-қадір қасиетін осал сезіну; • алкогольді, психотропты дәрілерді және есірткіні пайдалану нәтижесінде пайда болатын жеке бастың қорғаныш тетігінің бұзылуы; • өзін-өзі өлтірген адаммен өзін теңестіру; • әртүрлі сылтаулар бойынша туатын қорқыныш, ызалану мен жабырқаудың әр алуан формалары. Суицидалдық әрекетке әсер етуші факторлар: І. Жанұядағы конфликт: • туыстарының және қоршаған адамдардың әділетсіз болуы; • басқамен көңілдес болу, қызғану, айырылсу; • “сүйікті” адамынан айырылу; • жоспарының орындалуына кедергі жасау; • сүйікті адамывның мінез-құлқын, қасиетін ұнатпау; • жалғыз қалу, • сәтсіз махаббат; • басқалардың оған жеткілікті көңіл бөлмеуі, • жыныстық һәлдің төмендеуі. ІІ. Психикалық күй: • дені сау адамның реалды конфликтіге ұшырауы; • паталогиялық себептер (психиканың бұзылуы) ІІІ. Физикалық күй: • соматикалық аурулар, физикалық азап көру; • ажарсыз кемтар болу. ІV. Қоғамға қарсы конфликттің туындауы: • қылмыстық жауапкершіліктен қорқу; • ұяттан, жазадан қорқу; • өзін-өзі кінәлау. V. Кәсіптік және білім саласындағы конфликтінің туындауы: • жұмыстағы, оқудағы сәтсіздік; • жұмыстағы немесе оқудағы әділетсіздіктің болуы. VІ. Материалды-тұрмыстық қиыншылықтар. VІІ. Басқа да себептер. 1. Денсаулығының нашарлығынан – 1,2 % 2. Қаражат қиындығынан - 3% 3. Өмір сүрудің ауырлығынан – 4,4% 4. Құмарлықтан - 6% 5. Отбасы келіспеушілігінен - 18% 6. Рухани дерттен - 18% 7. Жазасын өтеуден жалтарудан - 19% 8. Белгісіз күйі - 41% Сөзді белгілер - Өзіне-өзі қол жұмсауға дайындалған адамдар, әдетте, өзінің жанының психикалық күйін айтады; - Өлім туралы айтуы мүмкін:”Мен әрі қарай өмір сүргім келмейді”, “Мен өзіме қол жұмсағым келеді”; - “Мен ешкімге проблема болмаймын”; - Өзіне қол жұмсау тақырыбында көп әңгіме айтуы; - Өлім сұрақтарына аса қызығушылық білдіру. Мінез-қылықты белгілер - Өзіне ыстық жеке заттарын тарату; - Өзі араздасып жүрген адамдармен ымыраға келу; - Тамаққа тәбетінің шамадан тыс артуы немесе күрт төмендеуі; - Ұйқы уақытының өзгеруі; - Киім киісіне мән бермеуі; - Сабаққа себепсіз қатыспау; - Әлсіздіктің, үмітсіздіктің, өмірден түңілудің белгілерін таныту; - Сенімсіз, үрейлі белгілерді көрсету. Жағдайлы белгілер - Әлеуметтік оқшауланған болса; - Тұрақсыз ортада тұруы, түсініксіз жағдайлар, ішімдік ішетін адамның болуы, үнемі ұрыс-керіс, жанұядағы тұрақсыздық; - Зорлық зомбылықтың куәсі болу, өзін зорлаудың құрбаныретінде сезіну; - Ауыр жағдайды бастан кешірген болса. ІІ.Суицидалды мінез-құлықты алдын алуда жүргізілетін психологиялық жұмыстар Бұндай кезде психолог мамандар не істеу керек? Біріншіден: - әлеуми психологиялық процестерді (суицидтік мінез-құлықтың басымдылығын) психологиялық тәсілдер арқылы зерттеу (тест, сауалнама т.б.). -суицидтік мінез-құлықтың пайда болу себебін анықтау және осы проблемаға қатысты арнайы кештер ұйымдастыру; -қолайлы ұжымдық атмосфераны орнату; -психологиялық анализ жасау, суицидтік мінез-құлықты зерттеу; -реабилитациялық жұмыстар жүргізу (өз-өздеріне қол жұмсауға талпынған адамдар үшін); -профилактикалық жұмыстар жүргізу, суицидтік әрекетті алдын-алу. жүктеу/скачать 1,16 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|