Қанжыға алғашқы мағынасынан алшақтап, бөктергі сөзі жиі қолданыла бастаған. Бµктергі бµксе, бөстек сөзімен тығыз байланысты болуы м‰мкін. Бөстектің де шығу тегі де бір сияқты. Е. Жанпейісов: Бөстек – сеңсеңнен яғни аң терісінен құрап тіккен төсеніш дейді [37, б.127]. Т. Байжанов қазақ, қырғыз тілінде «бөктеру» (қанжығаға байлау) бөктермек сөзі «жолға шыққанда қанжығаға байлап алып жүретін азық-түлік, тамақ», осман түріктерінің тілінде бөксімек сөзі «нан, нанның бір түрі» ұғымын білдіреді. Бөктеру сөзінің «азық-түлік, қор тамақ» мағынасы басқа түркі тілдерінде кездеседі. Қырғыз тілінде бөк «майға бөгу, асқа майды мол етіп салу» бөктері етістігі «қанжығаға байлау» мағынасында қолданылады дейді (Киргиз-рус. Сл. С.151). Т‰ркі тілінде тергі сµзі жіњішке ќайыс деген ±ѓым берген. М±ның ‰стіне ќазаќ тілінде бµг (т±ну) Кµженіњ ќоюуы т‰біне бµгіпті сияќты да мағынасы бар. Бөг пен жық сөздерінің де аз да болса, мағынасы жағынан жақындығы бар. Бµктеру етістігі де осы түбір сөзден ќалыптасќан сияќты.
Достарыңызбен бөлісу: |