Мәшһүр-Жүсіп Шығармаларындағы заттық МӘдениет лексикасы


Күйеу. Хазірет Ғұшманға қызын берді, өзіне күйеу



бет35/227
Дата06.02.2022
өлшемі6 Mb.
#35973
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   227
Күйеу. Хазірет Ғұшманға қызын берді, өзіне күйеу қылды. Екі қайын атасы, екі күйеутөрт жар болды (М-Ж. 9 т. – Б. 291). Дж. ата. кÿяý (күйеу – А.Қ.) каз. кійеу, кÿевъ, алт. кÿйÿ, конд. кÿзе, тат. іöіегу, іÿвей, женихъ, новобрачный, зять, дружка жениха, душица (раст.) зять живущій въ дом родителей жены, ходить къ сговоренной невст; проводить первые мсяцы посл женитьбы т.б. (Будагов, 170).
Жеңге. Естіртіп төрт жеңгеме сыпайылап, Мырза үшін мойныңды бұр, молдеке! (М-Ж. 3 том. 2003: 297). Жеңге сөзі жең және -ге қосымшасы арқылы жасалған.
Жеңге (йенге) дж. тат. йіге (= каз. жіңге) 1) тетка. 2) тур. сноха (жена старшего брата или другаго близкаго родственника), жеңге қатын женщина, которая ведеть новобрачную въ домъ мужа (Будагов, 369). Жеңге сөзінің түбірі жең, -ге қосымша (ірге, сіріңге, бүрге). Будагов: іенг (жең) 1) руковъ платья, запястье рукова, засучить руковъ. 2 ( корен гл. йінмк или йенгмекъ, тур. іенмекъ, кир. джене, алт. йенде, йен: (жең – А.Қ.) побдить, покорить, одолть, побороть, переспорить т.б. (Будагов, 368).
Жеңге – жена брата. У казахов остались черты древней классификации родства: всех старших родственников и вообще старших сородичей они называют общим термином. Например, термином «аға» казах называет своих старших братьев, дядей (младших бартьев отца) и всех старших сородичей. Соответственно этому их жен он называет – жеңге или жеңеше (Потанин, 328). Жеңге – невеста, молодушка, тетя, Женщина провожающая новобрачную в дом жениха (ЭСТЯ, 190).

Каталог: fulltext -> transactions
transactions -> Казахстан республикасының Ғылым және білім министрлігі
transactions -> Азамат Тілеуберді
transactions -> Қырықбай Аллаберген тарих және баспасөЗ Қазақ мерзімді баспасөзінде тарихтың «ақтаңдақ» мәселелерінің жазылуыбаспасөзінде тарихтың
transactions -> Екінші кітап
transactions -> МӘШҺҮР – ЖҮсіптің лингвистикалық КӨЗҚарастары оқу құралы Павлодар Кереку
transactions -> МӘШҺҮр тағылымы жинақ 2 Том
transactions -> Е. Жұматаева жоғары мектепте оқытудың біртұтас дидактикалық ЖҮйесінің теориясы монография Павлодар 2012 Кереку


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   227




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет