Мұхаммед Хайдар Дулатидың, Қадырғали Қасымұлы Жалайыридің еңбектерінің маңызы
жүктеу/скачать 20,37 Kb.
|
Дулати еңбегінің маңызы
- Бұл бет үшін навигация:
- Қабылдаған: Жұмаділдаев М Орындаған: Умиртай А.У Тобы: ДО-24-1у 2024-2025 оқу жылы
- Мұхаммед Хайдар Дулати Мұхаммед Хайдар Дулати (1499-1551) — ортағасырлық тарихшы, қолбасшы, және мемлекет қайраткері. Оның басты еңбегі — "Тарих-и Рашиди".
- Маңызы: Тарихи дереккөз
- Қазақ халқының қалыптасуы
- Қадырғали Қасымұлы Жалайыри Қадырғали Қасымұлы Жалайыри (XVI-XVII ғғ.) — қазақтың тарихшысы әрі биі. Оның басты еңбегі — "Жами ат-тауарих" (Тарихтар жинағы).
- Маңызы: Қазақ хандығының тарихы
- Қазақ қоғамының құрылымы
|
ҚОРҚЫТ АТА АТЫНДАҒЫ ҚЫЗЫЛОРДА УНИВЕРСИТЕТІ БАОӨЖ Тақырыбы: Мұхаммед Хайдар Дулатидың, Қадырғали Қасымұлы Жалайыридің еңбектерінің маңызы. Қабылдаған: Жұмаділдаев М Орындаған: Умиртай А.У Тобы: ДО-24-1у 2024-2025 оқу жылы Мұхаммед Хайдар Дулати мен Қадырғали Қасымұлы Жалайыридің еңбектері Орталық Азия мен қазақ халқының тарихын зерттеуде өте маңызды рөл атқарады. Олардың шығармалары тарихи дереккөздер ретінде құнды және көптеген тарихи оқиғаларды түсінуімізге үлкен үлес қосады. Мұхаммед Хайдар Дулати Мұхаммед Хайдар Дулати (1499-1551) — ортағасырлық тарихшы, қолбасшы, және мемлекет қайраткері. Оның басты еңбегі — "Тарих-и Рашиди". Мұхаммед Хайдар Дулатиның "Тарих-и Рашиди" еңбегі — XVI ғасырда жазылған және Орталық Азия тарихына арналған маңызды тарихи шығарма. Бұл еңбек екі бөлімнен тұрады: біріншісі Моғолстанның тарихы мен оның билеушілері туралы, ал екіншісі автордың өз өмірі және сол кезеңдегі саяси оқиғаларға қатысты естеліктеріне негізделген. "Тарих-и Рашиди" еңбегінде Мұхаммед Хайдар Дулати Моғолстан мемлекетінің құрылуы, оның билеушілерінің қызметі, әскери жорықтары және түрлі аймақтардағы тарихи жағдайлар туралы жан-жақты мәліметтер береді. Шығарма Қазақ хандығының қалыптасуы мен дамуына байланысты да құнды деректер ұсынады. Бұл еңбекте қазақ халқының, оның тайпалары мен рулардың өмірі туралы мәліметтер де кездеседі.Бұл еңбек Орталық Азия тарихын, мәдениетін және саяси дамуын түсінуде өте құнды дереккөз болып табылады және қазіргі заманғы зерттеушілер үшін маңызды тарихи құжат ретінде қарастырылады. Маңызы: Тарихи дереккөз: Бұл еңбек ортағасырлық Орталық Азияның саяси, мәдени, экономикалық жағдайын зерттеуде маңызды дереккөз болып табылады. Моғолстан тарихы: Мұхаммед Хайдар Дулати Моғолстанның билеушілері, олардың саяси одақтары мен соғыстары туралы нақты мәліметтер береді. Ол тарихи оқиғаларды сол кезеңнің контекстінде егжей-тегжейлі суреттейді. Қазақ халқының қалыптасуы: Еңбекте қазақ рулары мен олардың даму тарихы туралы да құнды мәліметтер кездеседі, бұл қазақ этногенезін зерттеуге маңызды үлес қосады. Қадырғали Қасымұлы Жалайыри Қадырғали Қасымұлы Жалайыри (XVI-XVII ғғ.) — қазақтың тарихшысы әрі биі. Оның басты еңбегі — "Жами ат-тауарих" (Тарихтар жинағы). Бұл шығарма Қазақ хандығының қалыптасуы, қазақ халқының шығу тегі, сондай-ақ қыпшақ және басқа да түркі тайпаларының тарихы туралы мәліметтерді қамтиды. Қадырғали Қосымұлы Жалайыридің "Жами ат-тауарих" (Тарихтар жинағы) еңбегі — XVI-XVII ғасырларда жазылған және Қазақ хандығының тарихы мен Орталық Азиядағы түркі халықтарының өмірі туралы маңызды тарихи шығарма. Бұл еңбек Қазақ хандығының құрылуы, оның алғашқы хандары мен билеушілерінің қызметі, сонымен қатар қыпшақ және басқа да түркі тайпаларының тарихын баяндайды. Қадырғали Жалайыри "Жами ат-тауарихта" қазақ хандарының шежіресін жазып, олардың ішкі және сыртқы саясатын сипаттайды. Сондай-ақ, ол өзінің сол кезеңдегі оқиғалардың куәгері ретінде маңызды мәліметтер қалдырған, бұл оның шығармасының құндылығын арттырады. Еңбекте қазақ халқының тұрмысы, әдет-ғұрыптары мен қоғамдық құрылымы туралы да құнды деректер бар. "Жами ат-тауарих" — қазақ тарихын түсінуде маңызды дереккөз, өйткені ол сол дәуірдің тарихи оқиғаларын бірінші көзден береді және қазақ халқының қалыптасуы мен дамуына байланысты бірегей мәліметтерді сақтайды. Маңызы: Қазақ хандығының тарихы: "Жами ат-тауарих" Қазақ хандығының құрылуы мен алғашқы хандардың әрекеттері туралы ақпаратты қамтиды. Бұл еңбек қазақ халқының тарихын зерттеу үшін өте маңызды. Қазақ қоғамының құрылымы: Қадырғали Жалайыри өз заманындағы қазақ қоғамының құрылымы, тұрмыс-тіршілігі және әлеуметтік жағдайлары туралы нақты деректер қалдырған. Ресеймен байланыстар: Шығармада қазақтардың Ресеймен және басқа да көрші мемлекеттермен қарым-қатынасы туралы да мәліметтер бар. Бұл қазақ-орыс қарым-қатынасын зерттеу үшін маңызды. Қорытынды Мұхаммед Хайдар Дулати мен Қадырғали Қасымұлы Жалайыридің еңбектері Қазақстан тарихы мен Орталық Азияның мәдени және саяси дамуын зерттеуде ерекше орын алады. Олар қазақ халқының тарихын, оның қалыптасуын және түрлі тарихи кезеңдердегі жағдайын терең түсінуге көмектеседі. Бұл еңбектер тарихи деректермен қатар, қазақтың мәдениеті мен дәстүрлері туралы маңызды ақпарат береді, сондықтан олар тарихшылар мен зерттеушілер үшін баға жетпес мұра болып табылады. жүктеу/скачать 20,37 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|