Microsoft Word контент Урок 52. Основы бухгалтерского и налогового учета docx

Модуль 9. «Салық салу» 
 
БУХГАЛТЕРЛІК ЖƏНЕ САЛЫҚ ЕСЕБІНІҢ НЕГІЗДЕРІ 
Егер сіз өз бизнесіңізді ұйымдасқан түрде жүргізгіңіз келсе, 
бухгалтерлік есеп
туралы 
ойлануыңыз керек. Қазақстанда жеке кəсіпкерлерден оны ұстау талап етілмейді, бірақ 
бухгалтерлік есептің бірнеше маңызды артықшылықтары бар, олар туралы бүгін айтамыз. 
Бухгалтерлік есеп
салықтарды есептеу үшін ғана емес, бұрын көптеген кəсіпкерлер 
ойлағандай, егер сіз өз бизнесіңізді бағалай жəне талдап, бизнесіңіздің дамуына белгілі бір 
болжамдар жасай алғыңыз келсе, бухгалтерлік есеп қажет. Бухгалтерлік есеп сонымен қатар сізге 
кімнің қарызы барын, біреуге не қарыз екенін, жалақыны қадағалап отыруға, несиелерді есепке 
алуға, əлеуетті инвесторларды тартуға көмектеседі. 
Əдетте кəсіпорындарда есепші əрқашан болады. Бірақ ісін жаңа бастаған кəсіпкерлер үшін 
бухгалтерлік қызмет көрсететін компанияларға хабарласуға болады. Олардың көпшілігі сіздің 
бухгалтерлік есептерді Интернет арқылы басқарады. Қазіргі уақытта нарықта көптеген ұқсас 
қызметтер бар. Мысалы, aman.kz, maybukh.kz немесе my account.kz. Электрондық қызметтердің 
бағасы кез келген көлемдегі бизнес үшін өте қолжетімді. Бірақ бухгалтерлік есеппен айналысу 
үшін біреуді жалдау əрқашан мүмкін болғанымен, сарапшылар кəсіпкердің өзінің біраз білімі 
болуы керек дейді. 
Компанияның мүліктік жағдайын сипаттайтын негізгі бухгалтерлік құжат-бұл 
баланс
. 
Оны компанияның қаржылық жағдайы туралы есеп деп те атайды. Ол екі бөліктен тұрады – сол 
жақ бөлігі - 
активтер (мүлік)
жəне оң жақ бөлігі – 
пассивтер (міндеттемелер).
Активтер компанияға тиесілі барлық нəрсені көрсетеді. Бұл негізгі құралдар, ағымдағы 
шот, ақша, дебиторлық берешек болуы мүмкін. Біз сатуға жəне ақша алуға болатын мүліктің 
барлығы активтер деп аталады. Бұл активтердің қайдан шыққаны баланстың оң жағында 
орналасады жəне пассив деп аталады. 
Пассивтер 2 түрге бөлінеді - меншікті капитал - бұл компанияның иелерінің серіктестік 
құрылған кезде енгізетін ақшасы. Ал міндеттемелер басқа жағдайда қарыз капиталы болып 
табылады.