Жылулық кептіру әдістері мен техникасы
Кептіру әдісін таңдау тамақ өнімдерінің физика-химиялық сипаттамаларына негізделген. Пісірілген жармалар, пісірілген ет турамасы сияқты бірінші топтағы өнімдер үшін кептірудің конвективті тәсілі ең жақсы болады, ал жеміс езбесі, жарма қайнатпалары үшін конвективті (бүріккіш кептіру) және түйсіктік (кондуктивті) әдістер жарамды. Кептірудің радиациялық тәсілі конвективті тәсілдің модификациясы болып табылады және сондықтан да бірінші топтың өнімдеріне жарамды.
Белгілі бір материал үшін кептіргіш типін таңдау кезінде өнімнің физикалық-химиялық сипаттамасынан басқа, сондай-ақ мыналарды басшылыққа алу керек::
- кептіргіш түрі жоғары сапалы өнімді бастапқы қасиеттерін жоғалтуды қамтамасыз етуі тиіс;
- жылу мен электр энергиясының ең аз шығындары кезінде ылғалдың ең көп жойылуын қамтамасыз ету қажет;
- кептіргіштің конструкциясы кептіру процесін автоматтандыру мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс.
Кептіргіштер жұмысының маңызды көрсеткіштерінің бірі оның өнімділігі болып табылады. Кептіргіштердің өнімділігін әр түрлі ылғалмен салыстыру мүмкіндігі үшін кептіргіш аппараттардың өнімділігі сағатына буланған (U, кг/сағ) ылғал мөлшері бойынша есептеледі. Бұл көрсеткішті біле отырып, нақты өнім бойынша кептіргіштің өнімділігін g (кг/сағ)(3) формула бойынша есептеуге болады:
Мұндағы U-сағатына буланған ылғалдың мөлшері, кг / сағ;
W1-кептіргішке түскен кездегі өнімнің ылғалдылығы, %;
W2 – кептіруден кейінгі өнімнің ылғалдылығы, %.
Бұл формуланы (3) кептіру тәсіліне қарамастан жылу кептіргіштерінің барлық түрлері үшін пайдалануға болады.
Конвективті кептіру әдісі
Тағамдық концентраттар өнеркәсібінде өнімдерді конвективті тәсілмен кептіру үшін негізінен үш типті кептіргіштер пайдаланылады: конвейерлік таспалы, "Эврика" және ВИС-42Д.
Конвейерлік таспалы кептіргіштер 15, 30, 45 және 90 м2 болуы мүмкін көлік таспаларының жұмыс бетінен бөлінетін бірнеше өлшемді болып шығарылады. Кептіргіштердің алғашқы екі түрінің таспаларының ені 1250 мм, соңғы екі типті таспалардың ені-2000 мм. Әрбір кептіргіште таспалардың саны 4-5, бес таспада соңғысы калориферлермен жабдықталмаған және кептірілген өнімді салқындатуға арналған. СПК-4Г-45 бес таспалы конвейерлік кептіргіш (1-сурет) тот баспайтын болат сымнан жасалған арнайы өрілген таспалармен жабдықталған 5 таспалы транспортерден тұрады.
Транспортер бірінің үстіне бірі - орналасқан, сондықтан жоғарғыжақтан өнім төменгеқарайтөгіледі.. Транспортердің жоғарғы және төменгі таспалары арасында төменнен жоғары қарай жүретін ауаны қыздыру үшін қызмет ететін қабырғалы құбырлар (калориферлер) салынған. Кептіру камерасының ішіндегі қыздыру калориферлерінің құрылғысы және әрбір таспаның алдында ауаны қыздыру мүмкіндігі осы кептіргіштерді басқа құрылымдардан тиімді ажыратады.
Бірақ, бұл калориферлердің орналасуы кептіргіштерді пайдалану кезінде кейбір қолайсыздық тудырады. Таспадағы өнім ішінара ол арқылы төгіліп, калориферлерді ластайды. Калориферге түсіп, өнім, әсіресе ұнтақ, қабат құрады, бұл калориферлердің жылу беруін төмендетеді. Калориферлерді ластанудан сақтау үшін олардың үстінде күнқағарлар орнатылады, бірақ бұл ауа ағындарының қозғалысын бұзады, бұл сондай-ақ кептіргіштің өнімділігіне әсер етеді.
1-кептіргіш жетегі; 2-каркас; 3- калориферлерге бу өткізгіш; 4-көлбеу транспортер; 5-сору құрылғысы
1-сурет-СПК-4Г-45 бес таспалы конвейерлік кептіргіштерінің үстіне бірі орнатылған калориферлері бар транспортерлік таспалар жалпы металл камераға қамтылған, сондықтан соңғы таспаның астына берілетін ауа барлық таспаларды астыңғы жағынан жоғарғыға дейін кезекпен өтіп қана көтерілуі мүмкін. Егер мұндай ауа қозғалысы бұзылса, кептіргіш қалыпты емес, ПӘК айтарлықтай төмендеуімен жұмыс істейтін болады.
Біртіндеп ылғалмен қанығып, ауа әр таспаның алдында калориферлер қатарын өтіп, қызады,бұл оның салыстырмалы ылғалдылығын төмендетеді және кептіру агенті ретінде неғұрлым сапалы етеді. Бұл сондай-ақ осы кептіргіштердің тиімді ерекшелігі болып табылады.
Кептіргішке ауа соңғы таспаның астынан арнайы желдеткішпен беріледі. Бесінші таспадасалқындатылған өнімнің есебінен қыздырылған, ол қабырғалы калориферлер арқылы өтіп, қызады да, төртінші таспадағы өнімді қыздырады және бірінші таспа арқылы өткенге дейін т.с.с. өтеді, содан кейін оны кептіргіш үстіндегі қолшатырға жинайды да, арнайы желдеткіштің көмегімен сыртқа шығарады.
Кейбір жағдайларда ауаның бір бөлігін бірінші немесе екінші таспаның астына қайтару керек (ауа рециркуляциясымен жұмыс деп аталады). Жұмыс уақытында бірінші таспадағы өнім оның қозғалысы кезінде барлық уақытта екінші таспаға, екіншісі – үшінші таспаға, үшіншісінен – төртіншісіне – төртіншісінен-бесінші таспаға төгіледі.
Бесінші таспадан кептірілген және салқындатылған өнім жинақтағыш транспортерге түседі, ол оны келесі процеске жібереді. Кептіргіш жұмыс істегенде өнімнің таспаға біркелкі салынуын (тегіс қабатты) қадағалау қажет. Өнімнен жоқ таспадағы орындар ауаның " бос " өту аймағы болып табылады, ол бірден кептіргіш ПӘК төмендетеді. Жарманы кептіру кезінде таспалы кептіргіштердің өнімділігі келесідей қабылдануы мүмкін: отыз метрлік (СПК-30) – 150 кг, қырық бес метрлік (СПК-45) – 225 кг, тоқсан метрлік (СПК-90) – 450 кг. 1 кг буланған ылғалға шаққанда бу шығыны 2,1-ден 2,2 кг-ға дейін. Электр энергиясы шығыны 80 Вт.
Пісірілген жармалар мен дәнді-бұршақтард шахталық үлгідегі "Эврика" кептіргіштерінде кептіреді. "Эврика" кептіргіші (2-сурет) бірінің ішіне бірі салынған әр түрлі диаметрлі екі цилиндрден жасалған.
Ішкі цилиндр перфорацияланған қаңылтыр тот баспайтын болаттан дайындалады, кептірілетін өнімнің жекелеген жармасының диаметрінен кем тесіктері бар. Сыртқы цилиндр тот баспайтын болаттан жасалған ені 175 мм конустық сақиналардан жасалған жалюзи жиынтығымен құрылады. Цилиндрлер арасында пайда болатын 50-ден 75 мм-ге дейінгі кеңістік өнім жоғарыдан төмен қарай жылжитын кептіру камерасы болып табылады. Кептіргіштің биіктігі 9,5 м, сыртқы диаметрі 1,2 м.
Өнім қозғалыс жолы бойынша ішкі цилиндрге түсетін жеке тұрған калориферде қыздырылған ауамен өтеді және кептіргіштің төменгі бөлігінде арнайы құрылғымен түсіріледі. Кептіргіштен пайдаланылған ауа кептіргіш орнатылған үй-жайға шығарылады және ол жерден желдеткішпен атмосфераға шығарылады.
"Эврика" типті кептіргіш үнемді аппарат болып табылады. 1 кг буланған ылғалға жұмсалатын бу шығыны 1,8-ден 2,0 кг-ға дейін. Кептіргішке келіп түсетін ауа температурасы 75 °С-тан 80 °С дейін. Кептіргіштің өнімділігі сағатына 350 кг.
Бірақ кептіргіштің кең таралуына кедергі келтіретін бірқатар кемшіліктері бар. Бұл кемшіліктерге түйірлердің пайда болуы және материалдың жалюзилерге жабысуы салдарынан кептіру шахтасында өнімнің тұрып қалуы жатады, бұл осындай учаскелерді мерзімді тазартуды талап етеді. Осыған байланысты кептіргішті арнайы корпусқа құрастыру және одан ылғалды ауаны ұйымдасқан түрде шығаруды жүзеге асыру мүмкін емес. Бұдан басқа, осы кептіргіште пісірілген жармаларды кептіру ұзақтығы таспалы конвейерлік кептіргіштерге қарағанда 3-4 есе көп. Оған қызмет көрсетудің еңбек сыйымдылығы да жоғары.
2 – сурет - "Эврика" кептіргішінің сұлбасы
Пісірілген жармаларды және құрғақ картоп езбесін кептіру үшін ВИС-42Д шахталық кептіргіштер қолданылады (3-сурет).
Шахталық кептіргіш 20 сөре бекітілген кептіргіш камерасын құрайтын қаңқадан тұрады. Сөре 16 пластинадан тұрады, олардың әрқайсысы жалпы тартумен біріктірілген. Тартқыш көмегімен сөрелер 90 °бұрышқа бұрылады. Пластиналарды бұрған кезде өнім бір сөреден екіншісіне жылжытылады.
Шахтаның жоғарғы бөлігінде өнімді тиеу үшін тиейтін ағыс, таспалы мөлшерлегіш және тиейтін каретка орнатылған.
ВИС-42Д кептіргішінде өнімді тиеу, тасымалдау және түсірудің барлық процестері автоматты түрде жүргізіледі.
Шахта камерасының бүйір жағынан ауа арналары өтеді. Ауаны жылыту және айдау үшін кептіргіш желдеткішпен және калорифермен жабдықталған. Кептіргіш камера термооқшауланған. ВИС-42Д кептіргішінде жұмыс істеу процесі мынадай. Өнім тиеу воронкасы арқылы таспалы мөлшерлегіш көмегімен тиеу кареткасына түседі, ол оны жоғары сөреде біркелкі орналастырады. Жарманы кептіру барысында ол бір сөреден екінші сөреге біртіндеп беріледі және оның жоғарыдан төмен қарай жылжуына қарай оның ылғалдылығы төмендейді.
Өнімді кептіру сөрелердің бойымен арнадан өтетін қыздырылған ауамен жүргізіледі.
1-оң қорап; 2 – сол қорап; 3 – пластиналары бар жақтау; 4 – жетек станциясы; 5 – жетек станциясының бағанасы; 6 – түсіру рамкасы; 7 – тиеу кареткасы; 8 – тиеу аппараты; 9 – түсіру бағанасы; 10 – ауа беру торабы; 11-шеткі есіктер; 12-саты бар алаң
3-сурет-ВИС-42Д кептіргіші
Кептірілген жарма төменгі сөреден түсіру воронкасына төгіледі, ал сол жерден көлік механизмдерімен келесі процеске жіберіледі.
Қазіргі уақытта кептіру практикасында конвективті кептіру тәсілдің классикалық үлгісі болып табылатын таспалы конвейерлік кептіргіштерді, "Эврика" және ВИС-42Д кептіргіштерін қолданудан бас тарту және жалған сұйытылған қабатта, дірілді қайнаған қабатта пісірілген жармаларды кептіру, құйынды кептіру тәжірибесін енгізу үрдісі байқалады, себебі бұл тәсілдер конвективті кептіру тәсілінің артықшылықтарын толық пайдалануға мүмкіндік береді.
Г. Я. Маслобоев пен П. В. Серегиннің зерттеулерімен қарақұмық жармасын кептіру мысалында кептіргіш агенттің оңтайлы температурасы 150°С-тан аспауы тиіс екендігі анықталды, себебі одан жоғары температура-өнімнің қараюын тудырады. Алынған жарма жоғары сапасымен ерекшеленді, оның ісіну коэффициенті "Эврика" кептіргішінде кептірілген жарма үшін 2,3 орнына 2,5-ке тең болды. 1 кг буланған ылғалға жұмсалатын жылу шығыны 4168-ден 5360 кДж-ге дейін құрады, ал "Эврика" кептіргішіндегі жылу шығыны 6126 кДж юолған.
Жармаларды дірілдіқайнаған қабатта кептіру үшін А1-КВР қондырғысын пайдаланады (4-сурет) ол 1 кептіру камерасынан, 2 желдету-калориферлік станциялардан және 3 циклон батареяларынан тұрады. Кептіру камерасы конструктивтік түрде жылу оқшаулағыш және дыбыс оқшаулағыш панельдері және қарау терезелері орнатылған есіктері бар тік бұрышты металл каркас болып табылады.
Кептіру камерасында жұбымен тік жақтауларда орнатылған, виброжетекпен кинематикалық байланысқан төрт металл қорап (4 және 6, 5 және 7) көлденең орналасқан. Аспа жақтаулары тік жазықтықта, 8 мм (16 мм тербелу қарқыны) амплитудамен және минутына 450 тербеліс жиілігімен ауытқиды. Эксцентрик төлкелерін бұрып, электр қозғалтқышындағы тегершікті өзгертіп, тербеліс амплитудасын 3 – тен 8 мм-ге дейін, ал жиілігі минутына 450-ден 570 тербеліске дейін өзгертуге болады.
Кептіргіш қораптарда тесілген торлар, айналмалы қалқандар болады,олардың көмегімен торлардың астында жылытылған ауаны бөлу реттеледі. Тордағы өнім қабатының биіктігі 100 мм аспауы тиіс. Біктік бұру шегімен 8 реттеледі, ол қорапта тордың соңында орналасқан. Тордың бойымен өнімнің қозғалыс жылдамдығын шектің көлбеу бұрышын өзгерту арқылы қол жеткізуге болады.
Кептіргіш камерада кептіргішті шикі өніммен біркелкі тиеуді және беруді реттеуді қамтамасыз ететін 9 роторлы барабанды қоректендіргіш орнатылған. Қоректендіргіш шанағында "тиін дөңгелегі" тптіқопсытқыш 10 орнатылған. Электр қозғалтқыштан қоректендіргіш пен қопсытқышқа беріліс вариатор және бұрамдық редуктор арқылы жүзеге асырылады.
Атмосфераға пайдаланылған ауамен тозатын өнімнің ұсақ бөлшектерін ұстау үшін кептіру қораптарында шарнирлерде торлы қақпақтар орнатылған, ауаны тазарту циклондар батареясында да жүзеге асырылады.
Желдеткіш-калорифер станциялары кептіру камерасының бүйірлерінде орнатылған және ыстық ауаны жылытуға және беруге арналған. Олардың әрқайсысында желдеткіштер, калориферлер, бу-суконденсатөткізгіш аппаратурасы бар. Бір станция 1-ші және 3-ші аймақты, екінші – 2-ші және 4-ші кептіру аймағын қамтамасыз етеді. Жылыту үшін калориферлерге берілетін суық ауаның қажетті мөлшері желдеткіштердің сорғыш келте құбырларында орнатылған қол жетегі бар шлюздермен реттеледі.
Дірілді жұту үшін барлық кептіру кешені ОВ-31 маркалы 12 діріл оқшаулағыш тіректерде орнатылған.
Кептірудің технологиялық процесін бақылау және оны басқару автоматты түрде бақылау-өлшеу аспаптарымен және келесі сұлба бойынша реттеу аппаратурасымен жүзеге асырылады:
4 – сурет- А1-КВР кептіргіш сұлбасы
1-кептіру камерасы; 2-желдеткіш – калорифер станциясы; 3 – циклондар батареясы; 4, 5, 6, 7 – металл қораптар; 8 – бұрылмалы шек; 9 – роторлы барабанды қоректендіргіш; 10 - "тиін дөңгелегі" түріндегі қақтипті қопсытқыш
1) әрбір аймаққа берілетін ауа температурасын бақылау және автоматты реттеу және пайдаланылған ауа температурасын бақылау;
2) әрбір аймақтың калориферлеріне берілетін бу қысымын бақылау және пайдаланылған бу қысымын бақылау;
3) тиеу бункеріндегі өнімнің жоғарғы деңгейінің сигнализациясы;
4) қоректендіргіштің айналу жиілігін қашықтықтан бақылау;
5) желдеткіштің, вибратордың және қоректендіргіштің жетегін қашықтықтан басқару;
6) бу қысымын автоматты реттеу;
7) кептіргішке берілетін ауа температурасын және пайдаланылған ауа температурасын бақылау және реттеу.
Будың жалпы шығыны 1725 кг / сағ құрайды, ал ылғалдың булануына жұмсалатын ауаның салыстырмалы шығыны 107 кг/сағ.
А1-КВР кептіргіш жұмысының техникалық реттілігі. Шикі өнім кептіргішке тиеу қоректендіргіш арқылы түседі. Бірінші торда өнім жинақталғаннан кейін, келесі ағынмен итерілетін ; жарма тордың бойымен қозғалады және берілген деңгейге жетіп, ағу арқылы екінші торға (tлек), содан кейін үшінші және төртінші торға салынады.
Ауа ағыны тік дірілмен бір мезгілде өнімді жалған сұйытылған күйге жеткізеді. Дірілді қайнаған қабаттағы жарма бөлшектері араласады және кептіргіш агентпен (ыстық ауамен) біркелкі жуылады. Осының арқасында кептіру процесі қарқын алады.
Кептіру камерасында өнімнің өнімділігі мен болу уақыты қоректендіргіштің айналу жиілігінің және шек биіктігінің өзгеруімен реттеледі.
Төртінші тордың шегінен кейін өнім вибронауаға түседі және олар кептіру камерасынан шығарылады.
Жарманы жаншуға беру үшін алдын ала кептіргеннен кейін 1-ші аймақта кептіру қорабының өтпелі келте құбырында бағыттаушы жапқыш болады; оның бұрылуы кезінде жарма 1-ші аймақтың қорабынан вибронауаға түседі, ал одан камерадан шығарылады. Кептіру камерасының жоғарғы бөлігінде жаншу машинасынан жарманы қабылдауға және оны кептірудің 2 аймағына беруге арналған ауа орнатылған.
Жарма қайнатпаларын және кофе экстрактісін кептіру үшін тағамдық концентраттар өнеркәсібінде бүріккіш кептіргіштер қолданылады.
Бүріккіш кептіргіштерде кептіру процесі оңай автоматтандырылады, сондықтан мұндай кептіргіштер көп қызмет көрсетуді қажет етпейді. Процесс өте тез өтеді, бұл өнімнің бастапқы қасиеттерін сақтауға ықпал етеді. Бұл ретте кептіру агентінің жоғары температурасы кезінде (150 °С-тан 220 °С дейін) ылғалдың булануы кезінде өнімсудың булану температурасына жақын температураға ие болатынын және кептіргеннен кейін камерадан тасымалданғанда қызуға үлгермейтінін ескеру керек.
Өзінің сипаты бойынша өнімді бүріккіш кептіргіште кептіру процесі конвективті болып табылады, онда жоғарыда сипатталған кептіргіштерге қарағанда ауаның едәуір үлкен мөлшері пайдаланылады, ал шашыратудың арқасында өнімнің үлкен булану алаңы болады, бұл кептіру процесін көп қарқындатады.
Бүріккіш қондырғы, әдетте, кептіру камерасынан, бүріккіш механизмнен, ауа сүзгісінен, ауаны қыздыруға арналған калориферден, пайдаланылған ауаны тазартқыштардан және айдау және сору желдеткіштер жүйесінен тұрады.
Өнімді пневматикалық және ортадан тепкіш бүріккіштері бар бүріккіш кептіргіштер ажыратылады. Ауа беру тәсілі бойынша олар параллель, қарама-қарсы және құрама, ауа тазартқыштар типі бойынша – қапты сүзгілермен және циклондармен болады.
Кептіргіштердің камерасы ортадан тепкіш шашыратқанда әдетте цилиндрлік, пневматикалық болғанда – конустық негізі болады. "Нема" типті орталықтан тепкіш бүріккіш кептіргіш (5 – сурет) диаметрі 4500 мм, биіктігі 4500 мм цилиндрлі кептіру мұнарасы 1 болып табылады. Мұнараның сыртқы және ішкі қабырғасы металдан жасалған (ішкі – қаңылтыр тот баспайтын болат беттен) Қабырғалардың арасында қалыңдығы 70 мм қожды мақтадан жасалған жылу оқшаулағыш қабаты бар.
Мұнарада төменгі аймақта орналасқан ыстық ауа үшін екі тангенциялық енгізу жолы 2 және жоғарғы жабында пайдаланылған ауа үшін шығару тесігі 3бар. Мұнараның едені әдетте метлах плитасымен төселеді. Кептіру қондырғысының мұнарасында жұмыс кезінде әрдайым жоғары температура, ең төменгі жағында сонымен қатар төмен ауа ылғалдылығы болады. Бұл цемент ерітіндісінде төселген метлах плиткаларының нашар ұсталуына алып келеді және көбінесе тазалау механизмімен орнынан алынуына әкеледі.
Еденнің ортасында бүріккіш механизмге арналған тесік және құрғақ өнімді түсіру үшін орталықтан периферияға баратын тік бұрышты тесік бар. Мұнараның ішінде бүріккіш дискісі 5бар бу турбинасы 4және жинайтын айналмалы механизм 6орнатылған. Мұнара қарау әйнегі бар есікпен жабдықталған, ол арқылы кептіру процесін қадағалайды.
Орнатылған бу турбинасының қуаты 8,09 кВт, турбинаға кіруінде жаңа бу қысымы 0,7 МПа және 0,02 МПа қарсы қысым кезінде турбина білігінің айналу жиілігі 8000 айн/мин.
Негізгі жұмыс механизмі болып табылатын бүріккіш диск мұнараның еденінен 1850 мм биіктікте турбинаның тік білігінде болады. Ол тот баспайтын болаттан жасалған, өнімді беруге арналған жоғарғы тесігі және ішкі диаметрі 8 мм цилиндрлік форсункалардың шеткі бойынша орналасқан бес тесігі бар.
Мұнараның жоғарғы жағында сыйымдылығы 200 л қысымды бөшкелер орнатылған,оған орталықтан тепкіш сорғының көмегімен жинақтағыш-жылытқыштардан қайнатпаларды береді. Арынды бөшкеде жылытқышпен қосылған құю құбыры бар, ол арқылы артық қайнатпа жылытқышқа кері құйылады. Бүріккіш дискіге қайнатпа резеңке статоры бар бұрамалы сорғымен қысымды бактан беріледі.
Кептіру үшін пайдаланылатын ауа аспалы маймен майланған кассетадан тұратын металл сүзгіште сүзіледі. Өнімділігі 14400 м3/сағ болғанда сүзгідегі ауаны шаңнан тазарту коэффициенті 94% - дан 96% дейін.
Ауаны қыздыруға арналған калориферлер жүйелі орналасқан жеті секциядан тұрады.
Бірінші секция (ауа жүрісі бойынша) конденсатпен, екінші және үшінші секция – турбинадан кейін пайдаланылған бумен, қалғандары – 0,7 МПа қысыммен бумен жылытылады.
Әр калорифер бастапқы температура 15 °С және соңғы температура 140 °С кезінде сағатына 7200 м3 ауа өтуіне есептелген. Кептіргіштің жобалық өнімділігі (сүтті кептіру кезінде) сағатына 300 кг буланған ылғал. Жармаларды қайнатуды кептіру кезінде кептіру қондырғысының өнімділігі сағатына 400 кг буланған ылғалға тең. 1 кг буланған ылғалға ауа шығыны 3,80 м3.
Техникалық паспортқа қоса берілетін арнайы нұсқаулық бойынша жүргізілетін кептіру қондырғысын іске қосқаннан кейін және мұнараға келіп түсетін ауаның осы температурасына жеткеннен кейін жылытқыштар-жинағыштардан қысымды бөшкеге 90 °С дейін қыздырылған сұйық өнім беріледі. Арынды бактағы өнім деңгейінің тұрақтылығын қамтамасыз ету қажет, оған құйма құбырдың құрылғысымен қол жеткізіледі, ол бойынша келіп түсетін өнімнің артығы жинақтарға қайтарылады. Арынды бактан өнім бұрамалы сорғымен бүрку дискісіне беріледі, оның айналу жиілігі 8000 айн / мин.
1-цилиндр кептіргіш мұнара; 2-тангенциялық кіріс; 3-жоғарғы жабын; 4 – бу турбинасы; 5-бүріккіш диск;6 – жинайтын айналмалы механизм; 7 – арынды бак; 8 – жең сүзгі; 9 – шнек; 10-елек; 11-желдеткіш
5 сурет - "Нема" бүріккіш кептіргіші
Ортадан тепкіш күштің әсерінен өнім дискінің шетіне үздіксіз жылжиды және форсункалар арқылы ұсақ тамшылар (тұман) түрінде кептіру камерасына түсіріледі. Ыстық ауамен түсетін тұман тез ылғалға айналады да, өнімнің құрғақ бөлшектері сүзгішке түсіп тұнады.
Ең ірікепкен бөлшектер мұнараның түбіне тұнады, одан оларды жинау механизмімен қабылдау шнегіне 9 шығарады. Сүзгіште 8 жиналған өнім шнекке9түседі және салқындатқыш елеуішке 10беріледі, онда салқындатудан басқа түйіршіктерді бөліп алу жүзеге асады.
Өнімнің кейбір бөлшектері құрғап үлгермей, мұнараның қабырғасына дейін кетіп, кебеді.
Мұнараның қабырғаларында алынатын құрғақ өнім сапасы әдеттегі деңгейден төмен және кептіру процесін оның ең аз мөлшері болатындай етіп жүргізу керек. Бұл ең алдымен кептіруге түсетін сұйық өнімнің дисперсиялығына, оның температурасына және бүріккіш дискінің жұмысына байланысты. Диск дірілсіз айналуы керек, оның ішкі бөлігі өніммен жанасатын тегіс болуы керек, өнім дискіге біркелкі беріледі.
Дискінің айналу жиілігін төмендетуге жол берілмейді. Бұл жағдайда сұйықтық кептіру мұнарасын басады.
"Нема" кептіру қондырғысында ауаны қыздыруға будың сағаттық шығыны 1325 кг/сағ. Кептіру мұнарасынан өңделген ауа жең сүзгісіне 8 бағытталады. Ауаны кептіру жүйесі арқылы сору түтік сүзгіштің шығыс келте құбырларына қосылған басты желдеткіштің 11көмегімен жүргізіледі.
Кофе экстрактісін кептіру үшін "Ниро Атомайзер"форсункатипті пневматикалық бүріккіш кептіргіштер қолданылады. Кептіру қондырғысы (6-сурет) кептіру мұнарасынан1, ауа жылытқышынан 2, айдау және сору желдеткіштерінен (сызбада көрсетілмеген) тұрады. Өнімді мұнарада форсунка 3 арқылы шашыратады, ауаны мұнараға жоғарыдан өнімге параллель (ауа берудің тура түрі) береді. Кептіру мұнарасы тот баспайтын болаттан жасалған дәнекерленген цилиндрлік секциялар қатарынан жасалған. Мұнараның төменгі бөлігі конустық пішінді. Кептіргіш мұнараның корпусы термоиоқшауланған және сыртынан табақ алюминиймен қапталған. Мұнара люкпен және жарықтандырылған қарау терезелерімен жабдықталған.
Мұнараны тазалау үшін арнайы платформа бар. Ол төмен түсіп, тельфермен көтеріледі. Ыстық ауаны жанама жылытылатын тікелей ағатын ауа-қыздырғышта алынады, онда ауа газ форсункаларында сығылған газбен қыызады. Ыстық ауа қажетті температураға дейін суық ауамен араласады және кептіру мұнарасына беріледі. Мұнараның конустық бөлігінде мұнараның конусына өнімді шығаруды жеңілдету үшін электромагниттік балғалар бекітілген. Төменгі жағында конус вибросалқындатқышы бар виброелекпен4аяқталады. Мұнарадан пайдаланылған ауа циклон 5арқылы сору желдеткішімен тасымалданады, онда ауамен алып кеткен өнімнің ұсақ ұнтағы тұнады. Кептірілген өнім бойынша өнімділік (ылғалдылығы 3 %) 125 кг / сағ. 1 кг буланған ылғалға шаққанда ауа шығыны 3,7 м3. Кептіргішке кіруіндегі ауаның температурасы 230 °С, кептіргіштен шғуындағы ауаның температурасы 110 °С. Буланған ылғал бойынша өнімділігі 270 – тен 280 кг/с дейін.
1-кептіру мұнарасы; 2-ауа қыздырғыш; 3-форсунка;4-виброелек; 5-циклон
6-сурет - "Ниро Атомайзер" бүріккіш кептіру қондырғысы
Достарыңызбен бөлісу: |