1 бөлім 1. Төмендегі жасушаішілік құрылымдардың қайсысы прокариоттарға тән:Рибосома, нуклеоид, сақиналы ДНҚ, қосындылар 2. Жануарлар жасушасында мембрана беткей кешені аталады: полисахаридтік қабат – гликокаликс. 2.Мембрана қасиетінің бірі кей заттар мен молекулалары жартылай өткізуі бұл Таңдамалы өткізгіштік 3. Жасушаның ішкі мазмұны аталады: цитоплазма 4. Цитоплазма қызметіне тән: 1) Барлық жасушалық құрылымдарды біріктіріп, олардың арасындағы қарым-қатынасты қамт.ету.2)Органоидттардың орналасуын қ.ету. 3)Жасушаішілік тасымал. 4)Жасуша формасын анықтап белгілеу. 5) АТФ молекулаларының ығысу аумағы мен негізгі орналасатын орны болып табылады. 5. Плазмалемма қызметіне тән: Тосқауыл, дабыл, қоршаған ортамен байланыс,тінаралық байланыс, қорғаныш, тасымалдау, рецепторлық 5.Плазмалемма мен ядро аасында міндетті жасуша бөлігі бұл Цитоплазма 6. Барлық тірі ағзалардың функционалдық, құрылымдық бірлігі: Жасуша 7. Жасуша теориясының негізін қалағандар: Шванн, Шлейдон, Вирхов. 8. Заманауи жасуша теориясының бір қағидасы: 1. Жасуша- тіршіліктің элементарлық бірлігі,жасушадан тыс жерде тіршілік жоқ. 2. Жасуша – бір-бірімен тығыз байланыстағы элементтердің бірыңғай жүйесі, бір бүтін түзілімді құрайды,біріккен функ.органеллалардан тұрады. 3. Жасушалар құрылысы мен қаситеттері жағынан ұқсас. 4. Жасуша бөліну арқылы көбейеді, жасуша жасушадан пайда болады. 5. Көп жасушалы ағза жаңа жүйені құрайды, оның өзі көп жасушалардың өзара біріккен және интеграцияланған тіндер мен мүшелердің жүйесін құрайды. 6. Көпжасушалы ағзалардың жасушалары тотипотентті(генетикалық потенциясы). Гендер экспрессиясымен ерекшеленеді. 9. Заманауи жасуша теорисының бір қағидасы:
10. Тіршіліктің жасушалық құрылымы жоқ түрлері: Вирустар 11. Ядросы қалыптасқан тіршіліктің жасушалық формасы бар түрлері: эукариот 12. Ядросы қалыптаспаған тіршіліктің жасушалық формасы бар түрлері: прокариот 13. Прокариоттарға тән қасиет: Ядросы жоқ, жасуша орталығы жоқ, жыныссыз бөлінеді, пішіні кіші, генетикалық материалы гистон ақуыздарынсыз. Днқ сақиналы – цитоплазмада орналасқан 14. Прокариоттар: бактериялар, көк жасыл балдырлар, ядросы жоқ ағзалар. 15. Эукариоттарға тән қасиет: Ядросы бар, прокариоттарға қарағанда ірі. 16. Прокариоттардың генетикалық аппараты: Нуклеоид ішіндегі сақиналы ДНҚ. 17. Эукариоттардың генетикалық аппараты: Ядро ішіндегі сызықтық ДНҚ. хромосома 18. Плазмалемманың негізін құрайды:Липидтер, ақуыздар, көмірсулар, гликокаликс 19. Жасуша қозғалысын қамтамасыз ететін құрылым: Цитоплазма, микротүтікше 20. Бактерия жасушасындағы органоидты атаңыз: Рибосома. 21. Рибосома құрамына кіреді: рРНҚ-ның 4 молекуласы және ақуыздар, үлкен және кіші суббірлік. 22. Про- және эукариоттарда бар органоид: Рибосома. 23. Қосындылар – бұл: Жасушаның тіршілік барысында пайда болып кейіннен жойылып тұратын жасушаның тұрақсыз құрылысы. (Ақуыздың, көмірсудың, майдың денешіктері мен тамшылары, кристалдық қосындылар жатады). Сипаты бойыншажасушалық метаболизм өнімдері. 24. Трофикалық қосынды – бұл: Майлар, көмірсу, сирек жағдайда ақуыз жатады. 25. Секреторлы қосынды – бұл: Без жасушаларында жиналатын арнайы өнімдер, гармондар 26. Пигментті қосынды – бұл: Гемаглобин, меланин, ретинин, липофусцин жатады. 27. Экскреторлы қосынды – бұл: Жасуша өміршеңдігінің соңғы өнімі. 28. Жасуша органоидтары – бұл: Жасуша тіршілігі үшін әртүрлі қызмет атқаратын жасуша цитоплазмасындағы тұрақты құрылымдар. 29. Центросома маңызы (жасуша орталығы): Жасушаның реттелу үдерісін, митоздың дұрыс жүруін, анафаза кезінде хром-ң дұрыс ажырауын қамтамасыз ету. Бұл: микротүтікшелердің қалыптасу орталығы болып табылатын өте ұсақ денешіктер. Бөліну ұршығын түзу 30. Центросоманың структуралық компоненттер: 2 центриоль 31. Гликоген бұл:Глюкоза қалдықтарынан құралған, адам мен жануарларда қорға жиналатын күрделі көмірсу – полисахарид. 32. Микротүтікшемен ассоцияланатын белоктар: Динеин, кинезин, диактинкинезин, тубулин 33. Оттегіні ыдырату реакциясы жүретін арнайы органоид: Митохондрия 34. Белок молекуласының модификациялануы жүреді: Гольджи кешені 35. Ядро қызметіне тән: Тұқымқуалаушылық ақпараты сақтау және жүзеге асыру. Цитоплазмада белок пен ферменттің түзілуін қамтамасыз етеді. РНҚ синтезі, көбею 36. Кей заттар мен молекулалардың өтуі мембрананың өткізгіштігіне байланысты, ал жартылай өткізуі – бұл: Таңдамалы өткізгіштік 37. Жасушаны сыртқы және ішкі ортамен байланыстыратын, мембранаға терең енгізіліп тұратын жасуша белогын анықтаңыз: Интегралды белок. 38. Иондық сәулелендіру әсерінен эукариот жасушаларында ядро ядрошығы бұзылды, қай органоидттың қалыптасуы бұзылады? Рибосома 39. Жасушада рибосома құрылымы өзгерді. Ең алдымен қай процесс бұзылады? Белок синтезі, трансляция 40. Адам ағзасының өсуші ұлпасында ұдайы спецификалық жасуша белоктары синтезделеді. Бұл қай органоидтың қызметі? Рибосома 41. Ревматизмде, шеміршек ұлпа жасушаларының бұзылуына себеп болатын органоидты анықтаңыз:Лизосома 42. Бұл органоидтың негізгі қызметінде маңызды саналатын, лизосома ферментін анықтаңыз: Гидролаза 43. Эукариот жасушаларындағы өз тұқымқуалайтын және белоксинтездеуші аппараты бар органоид: Митохондрия 44. Адам физикалық қозғалыс кезінде АТФ синтезі қарқынды жүретін органоид: Митахондрия 45. Қартайған өлген жасушалардың ішкі мүшелерден шығарылуын қамтамасыз ететін органоид: Лизосома 46. Қалыпты бауыр жасушасында белсенді түрде гликоген және белок синтезделеді. Қай органоид жақсы дамыған? Түйіршікті ЭПТ 47. Науқастың қанында альбумин мен фибриногеннің төмендегені анықталды. Бауыр жасушасындағы қай органоид белсенділігің төмендеуінен бұл құбылыс болады? Түйіршікті ЭПТ және ГОЛЬДЖИ КЕШЕНІ 48. Улы сутек асқынтотығын Н2 О2және өт қышқыл биосинтезін түзетін органоидты анықтаңыз: Периксисома 49. Жасушаның белгілі бір органоидынды белоктың және белок молекуласының көмірсумен, маймен байланысқан кешенінің қалыптасуы аяқталады. Бұл қай органоид? Гольджи кешені
