Әңгімелесу әдісі - мұғалім баяндаған материал игеруге біршама қиын болмаса, өз тиімділігін береді, мұндай да жәй қайталау, қайта жаңғырту тәсілін пайдаланған жетіп жатыр. Бұл сипаттағы әңгіме-сұхбат мәні - орынды қойылған сұрақтармен баланы өтілген материалды белсенді қайталауға жұмылдырып, оны тереңдете түсіну мен есте сақтауға көмектесу. Нақты сабақта өтілген матералды сол бойда меңгертуге арналған әдіс ретінде әңгімелесу - өте қолайлы кұрал, әрі ол мектептік пәндердің бәріне бірдей қолданыла береді.
Окулық және кітаппен жұмыс. Оқу(чтение) – үйретім және үйренімнің аса маңызды әдісі. Сезімге әсер еткеннің бәрі - өтпелі. Шәкірт бойына ендіретініміздің баршасы - кітап арқылы болмақ.
Бастауыш сыныптарда кітаппен жұмыс негізінен мұғалім басшылығында орындалады. Ал одан жоғарлаған сайын мұндай іс шәкірттің дербес, өз бетінше әркетінің арқасында жүргізіледі. Баспа көздерімен жұмыс орындаудың бірнеше тәсілдері анықталған. Олардың негізгілері:
конспектілеу - оқылғанның мазмұнын қысқаша баяндап, хатқа түсіру; өз атынан немесе үшінші адам атынан жазба баян істеу; автор атынан конспектілеу дербес ойлау қабілетін дамытуға өте пайдалы;
мәтіннің жәй не күрделі жоспарын түзу; жоспар түзу үшін мәтінмен танысқаннан соң оны бөліктерге келтіріп, әр бөлігіне тақырып беру;
тезиске келтіру - мәтіннің негізгі ой - тұжырымдарын белгілеп алу;
түсініктеме жазу - негізгі мән-мағынаны жоғалтпай, оқығанның мазмұнын өте қысқа баянмен өрнектеу;
пікір жазу - оқылғанға қысқаша өз көзқарас, бағамыңды білдіру;
анықтама беру - ізденіп, тапқан нәрсе бойынша мәлімет дайындау; анықтамалар түрі: тұрақты ақпараттар өмірнамалық, терминологиялық, географиялық болуы мүмкін.
формальды-логикалы жоба түзу - оқылған мәтіннің сөздік-сұлбалық бейнесін жасау;
тақырыптық-сөздік (тезаурус) түзу: бөлім, тақырып бойынша тұғырлы ұғымдар кешенін ретке келтіру;
идеялар жайылым парағын (матрица) жасау - әрқилы авторлар еңбектерінде келтірілген біртекті заттар, құбылыстардың салыстырмалы сипаттамасын беру.
Жаңа материал мәнін түсіну және оны игеру бойынша шәкірттердің өзіндік жұмыс әдістері.
Достарыңызбен бөлісу: |
