Экономика сұраныс пен ұсыныстың тепе-теңдігін зерттегенде нарықтағы барлық өзара байланысты анықтайды (тауарларды, еңбек, капитал )
макродеңгейдегі экономиканы зерттеуде көңіл бөлетін әрбір тауардың тепе-теңдігі емес, ұлттық нарық көлемінде тауар массасының бірігуін дана, тонна, не метр емес, жиынтық бағаның құндық өлшемі ретінде көрсетеді.
макродеңгейдегі экономиканы зерттеуде көңіл бөлетін әрбір тауардың тепе-теңдігі емес, ұлттық нарық көлемінде тауар массасының бірігуін дана, тонна, не метр емес, жиынтық бағаның құндық өлшемі ретінде көрсетеді.
Жиынтық сұраныс
P
Q
AD
жиынтық ұсыныс
P
Q
AS
Нарықтық тепе-теңдік
Р
Е
Q
AS
AD
Жиынтық сұраныс
бұл үй шаруашылықтарының, фирмалар мен үкіметтің әрбір берілген бағалар жағдайында алғаш алатын тауарлары мен қызметтерінің саны.
жиынтық ұсыныс
бұл тауар мен қызметтің жалпы көлемінің мүмкіншілігіне қарай өндірілген және ұсынылған, қалыпатасқан баға деңгейімен анықталады: олар күнделікті өзгермейтін бағада кесте моделі түрінде бейнеленеді.
Бағаның тұрақты өзгеруі оны зерттегенде қиындықтар жасайды. Сондықтан көлемін және динамикасын, жиынтық көлемін және динамикасын өлшегенде индексті пайдаланады.
Бағаның тұрақты өзгеруі оны зерттегенде қиындықтар жасайды. Сондықтан көлемін және динамикасын, жиынтық көлемін және динамикасын өлшегенде индексті пайдаланады.
Тауарлы нарық тұрақты тепе-теңдікте болады, тек жиынтық сұранысқа жоспарланған сұранысты төмендетеді.
Жиынтық ұсыныс – нарықта ұсынылуы мүмкін тауарлар мен қызметтердің жалпы саны
Жиынтық ұсыныс – нарықта ұсынылуы мүмкін тауарлар мен қызметтердің жалпы саны
Қысқа мерзімде номиналдық деңгей (баға, номиналдық жалақы, пайыз мөлшері) нарық көлемінің өзгеруіне байланысты баяу өзгереді деп есептеледі.
Қысқа мерзімде номиналдық деңгей (баға, номиналдық жалақы, пайыз мөлшері) нарық көлемінің өзгеруіне байланысты баяу өзгереді деп есептеледі.
Ұзақ мерзім кезінде номиналдық деңгей қатты өзгереді, нақты деңгей өте баяу өзгереді, талдау жасау үшін тұрақты деп саналады.
Ұзақ мерзім кезінде номиналдық деңгей қатты өзгереді, нақты деңгей өте баяу өзгереді, талдау жасау үшін тұрақты деп саналады.
Классикалық модель ұзақ мерзімдегі экономикалық тәртіпті қарастырады.
Классикалық модель ұзақ мерзімдегі экономикалық тәртіпті қарастырады.
Жиынтық ұсыныстан артық болуы:
AD АS. Оның келесі екі нұсқасы болуы мүмкін:
-өндірісті қысқарту;
-өндірілген өнімді өзгеріссіз қалдыру, бағаны қысқарту.
Бұндай жағдайда кәсіпкерлер өндіріс көлемін қысқартады, өндірілген өнімді өзгертпей, пайдалы бағамен сатады.
Бұндай жағдайда кәсіпкерлер өндіріс көлемін қысқартады, өндірілген өнімді өзгертпей, пайдалы бағамен сатады.
Егер жағдай өзгермесе, онда кәсіпкер бағаны төмендетеді. Бұндай жағдайдың болу себебі, жұмысшыларды жұмыстан қысқартуға, не шығаруға әкеліп соғады. Қорытындысында, ұлттық өнім төмендейді.
Тұтынатын ЖҰӨ-нің серпініне (динамика) бағалық емес факторлар әсер етеді. Бағалық факторлардың әсері тауарлар мен қызметкерлерге жиынтық сұраныс көлемінің өзгеруі арасында жүзеге асады және АД қисығының бойымен қозғалу кестесі арқылы көрсетіледі. Бағалық емес факторлар жиынтық сұраныстың АД қисығын солға немесе оңға қозғау арқылы өзгеріске келтіреді.
Тұтынатын ЖҰӨ-нің серпініне (динамика) бағалық емес факторлар әсер етеді. Бағалық факторлардың әсері тауарлар мен қызметкерлерге жиынтық сұраныс көлемінің өзгеруі арасында жүзеге асады және АД қисығының бойымен қозғалу кестесі арқылы көрсетіледі. Бағалық емес факторлар жиынтық сұраныстың АД қисығын солға немесе оңға қозғау арқылы өзгеріске келтіреді.
Белгілі көрсеткіштер болады, соған байланысты тепе-теңдіктің жағдайына қатысты мынадай пікір білдіруге болады:
- күнделікті жағдай, тұтынуды тосу, тұтынушылық көңіл-күй. Бұл көрсеткіштердің динамизмі, тұтыну жағдайының көрсеткіштерін бейнелеп, сұранысты көрсету;
- өндірістік цикл және оның фазалары: дағдарыс, депрессия, жандану.
Жиынтық сұраныстың екі түрі болады:
Жиынтық сұраныстың екі түрі болады:
натуралды заттар және құндық.
Натуралды заттар түрі, жиынтық сұраныс, халықтың қоғамдық тұтынуы, фирманың, мемлекеттің тауарлар және қызметтің көлемі бейнелеп толық көрсетеді.
Түйін
1. Жиынтық сұраныс және жиынтық ұсыныстың экономикалық маңызы, оның талдау әдістерін білу
2. Тепе-теңдікті жете түсіну және оны динамикалық жүйе ретінде қабылдау, өзінің құрамында және бейімделген тәртібінде өзгеріп отыратын фактор.
Есеп
Ресурстардың шектеулі еместігі және тұтынудың шексіздігі туралы шындық. Ресурстар шынында шексіз, себебі жаңа ресурс орындарын ашу шексіз.
Тұтыну, шындығында, шектеулі, себебі оны қанағат етудің табиғи тежеуі бар. Сіз осы айтылғанның қайсысын жақтайсыз, әлде жақтамайсыз ба?
