Научно-методический журнал Серия: Естественно-технические науки. Социальные и экономические науки. Филологические науки
жүктеу/скачать 4,81 Mb. Pdf көрінісі
|
2-сан 2023 (1-серия)
- Бұл бет үшін навигация:
- Materiallar hám metodlar.
| Tayanch soʻzlar:
geografik oʻrin, aholi, iqtisodiy tuman, qishloq xoʻjaligi, sanoat, xizmat koʻrsatish, ixtisoslashuv, shimoli-sharqiy iqtisodiy tuman, Shimoli-gʻarbiy iqtisodiy tuman, Markaziy iqtisodiy tuman, janubiy iqtisodiy tuman. Ключевые слова: географическое место, население, экономический район, сельское хозяйство, промышленность, сфера услуг, специализация, Северо-восточный экономической район, Северо-западный экономической район, Центральный эконо- мической район, Южный экономической район. Key words: geographical location, population, economic region, agriculture, industry, service sector, specialization, Northeast eco- nomic region, Northwestern economic region, Central economic region, Southern economic region. Kirisiw. Aymaqlıq miynet bólistiriliwi hám onıń turaqlı «joldası» bolǵan qánigelesiw nátiyjesinde ekonomikalıq rayonlar qáliplesedi [2:40]. Búgingi kúnde ekonomikalıq rayonlastırıw júdá quramalı bolıp, ol aymaqtı shólkemlestiriwdi sistemalas- tıradı, aymaq turǵınlarınıń jasaw jaǵdayın jaqsılawǵa hám ekonomikalıq rawajlanıwına járdem beredi. Ekonomikalıq rayonlar ushın respublika kóleminde qánigelesiw tán bolıp, ónim almasıw keń kólemde ámelge asadı. Bunday rayonlar- dıń bir neshe qánigelesken tarmaqları bolıwı da múmkin. Ekonomikalıq rayon : a) geografiyalıq ornı ózine tán; b) mámleket kóleminde qánigelesken; с) kompleksli xojalıq qáliplesken; d) tábiyiy baylıqlar jáne jumısshı kúshi menen támiyinleniwi basqa rayonlardan parıq qılatuǵın aymaqlar. Ekonomikanıń rawajlanıwı menen tarmaqlar aralıq kompleksler quramalasıp baradı. Nátiyjede aymaqlıq baylanıslar da jetilisip, ekonomikalıq rayonlar qayta dúziliwi múmkin. Materiallar hám metodlar. Qaraqalpaqstan Respublikasın ekonomikalıq rayonlastırıw Ózbekstan Respublikası Statistika komiteti Qaraqalpaqstan Respublikası basqarması maǵlıwmatları tiykarında alıp barıldı. Qaraqalpaqstan Respublikasın ekonomikalıq rayonlas- tırıw tómendegi metodlar járdeminde ámelge asırıldı: 1. Ekonomikalıq princip: ekonomikalıq rayon rawajlanıwınıń tiykarǵı háreketlendiriwshi kúshi social baǵdarlanǵan materiallıq islep shıǵarıw. 2. Social-ekonomikalıq komplekslilik: barlıq aymaqlıq elementler hám quramlıq bólimlerdiń óz ara baylanıslılıǵı. 3. Ajıratılǵan aymaqlardıń konkret aymaqlıq bóliniwi tiykarında awıl xojalıǵı, sanaat, xızmet kórsetiw tarawlarınıń rawajlanıwına qolaylı shárayat jaratılıwı. |