2.5 Негізгі құралдардың амортизациясы мен тозу есебі
Амортизация – тозуды қызмет ету мерзімі бойы активтің амортизацияланған құнын жүйелі бөлу түрінде құнмен көрсету. Амортизацияланатын құн дегеніміз – бастапқы құн мен пайдалы қызмет мерзімі соңында пайда болатын қосалқы бөлшектердің, сынықтардың, қалдықтардың түскен кезде болжанатын бағасы арасындағы айырма. Амортизациялық аударымдар мөлшер бойынша атқарылады және әрбір есепті мерзім үшін шығын есебінде танылады.
Мөлшер – амортизациялық аударымдардың негізгі құралдардың орташа жылдық бағасына шаққандағы жылдық сомасының қатынасы.
Негізгі құралдар бойынша есептеу қайтадан пайдплануға берілгендеріне байланысты, ал істен шыққандары бойынша – бұл қорлардың құны өнімнің (жұмыстың, көрсетілген қызметтің) өзіндік құнына толықтай көщіріліп, берілген айдан кейінгі немесе соңғы айдың алғашқы күндерінде доғарылады.
Қайта құру мен техникалық қайта жарақтану уақытында олар мүлдем тоқтатылған және негізгі құрал – жабдықтарды тоқтатып қойған жағдайда амортизацияны есептеу жүргізілмейді.
Жалға алынған негізгі құрал – жабдықтар бойынша амортизацияны есептеуді жал шарты формасына және шарт талаптарына сәйкес жалға беруші немесе жалға алушы атқарады.
6 БЕС пен 16 ҚЕБХС «Негізгі құралдар» сәйкес амортизацияны есептеу үшін мынадай тәсілдер ұсынылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
