«Мүминдердің анасы» деген атауды қалай түсінеміз?

үйленудегі басты мақсаты Ислам шариғатын жан-жақты түсіндіру болғанын 
көреміз. Шариғаттың төмендегі тұстарын Пайғамбарымыздың (с.а.с.) әйелі, 
мұсылмандардың аналары арқылы біле алдық.
Пайғамбарымыздың отбасылық мәселелерге қатысты сүннет амалдары 
әйелдері арқылы жеткен. Үй шаруасындағы, отбасылық өмірдегі түнгі 
құлшылығы, отбасы мүшелерімен қарым-қатынастары т.б. бөгде ешкім 
хабардар бола бермейтін іс-әрекеттерінің бәрі нақты түрде бүге-шігесіне 
дейін аналарымыздың айтуы бойынша жеткен. Әсіресе әйелдерге 
байланысты хайыз, нифас секілді кейбір ұятты мәселелерді бізге осы пәк 
жұбайлары жеткізбегенде, шариғаттың бұл тұстарынан мұсылмандар мүлде 
беймәлім күйде қалар еді. Барлық хадис кітаптарына назар аударсақ, Хақ 
елшісінің (с.а.с.) үйдегі қарым-қатынасы, басқа да бөгде адамдар көре 
бермейтін іс-әрекеттерінің бәрін Айша анамыз сияқты пәк жұбайлары риуаят 
еткеніне куә боламыз. Тіпті, Айша анамыз хадистерді жеткізіп қана қоймай, 
қай хадистің қандай жағдайда айтылғанын да жақсы білген. Олай болса, 
барша әйелдерге Пайғамбарымыздың (с.а.с.) әйелдері ұстаздық етті десек 
қателеспейміз.
Аллаһ елшісінің жұбайларының арасында жас, орта жастағысы, егде 
тартқандары және қабілеттері әртүрлі әйелдері болды. Олардың сұрақтары 
мен әртүрлі мәселелер турасындағы сауалдарының жауабы мен шешімдерін 
дер кезінде Пайғамбарымыз айтып отырды. Осылайша әр жасқа, қабілетке 
байланысты туындаған мәселелерге берген жауаптары мен шешімдерін 
үмбетіне жеткізуі осы пәк жұбайларының арқасында жүзеге асты. Ақиық 
пайғамбар дін үкімдерін жоғалтып алмау мақсатымен елу үш жасынан кейін 
бірнеше әйелмен үйленуге бел буады. Бұны тіпті жанқиярлыққа жатқызуға 
болады. 
а) Пайғамбарымызбен (с.а.с.) некесі қиылған нәзік жандылардың дені 
жесірлер мен ешкімі жоқ әйелдер еді. Мұсылмандардың бір-біріне 
көмектесуін үйреткен Аллаһ елшісі (с.а.с.) осындай әйелдерді бірінші болып 
панасына алмаса, одан кейін ешкім де бұл істі орындамас еді.
ә) Әр жерден алған жұбайлары оның көзінің тірі күнінде де, дүние 
салғаннан кейін де өз төркіндеріне Исламды таныстыруға көп қызмет еткен. 
Осылайша аналарымыз арқылы Исламның таралу аясы кеңейе түскен.
б) Хазірет Айша анамыз – Пайғамбарымыздың (с.а.с.) жан жолдасы 
Әбу Бәкір Сыддықтың қызы. Хазірет Хафса анамыз – Омар Фаруқтың қызы. 
Пайғамбарымыз (с.а.с.) достарының қыздарын ала отырып, екі досына деген 
үлкен құрметін көрсеткен.
в) Бірнеше әйел алуының тағы бір сыры, жаңа үкімдердің түсуіне жол 
ашқан. Қараңғылық дәуірдің шеңберінен шығып ескі салттың сарқытындай 
ел ішіне сіңісіп кеткен жаман әдеттер бар еді. Бұлар өзгеруі керек болды. 
Мұны бір істесе Пайғамбарымыз (с.а.с.) істейтін. Мысалы, арабтың ескі 
әдетінде асыранды бала өз баласы сияқты есептеліп, мұра беріліп, оның алған 
әйеліне үйленуге тыйым салынатын, бірақ Аллаһтың берген үкімі басқа. Кісі 
баласы ешқашан өз балаң сияқты болмайды. Исламнан бұрын Зәйд ибн 
Харисаны Пайғамбарымыздың (с.а.с.) асырап алғаны бар. Оны жұрттың бәрі 

Зәйд ибн Мұхаммед (Мұхаммедұлы Зәйд) деп атайтын болды, бірақ бұлай 
істеу жөн емес еді. Ақыры, Пайғамбарымыз (с.а.с.) Зәйдпен ажырасқан 
Зейнепті өзі алып, бұл дәстүрдің тамырына балта шапты. 
Мәдинадағы әйелдер көп нәрсені Пайғамбары- мыздың әйелдерінен 
үйренетін. Әйелдері Пайғамбары- мыздың (с.а.с.) ұяла қысқа жауап қайырған 
мәселелерін жұртқа кеңірек түсіндіретін. Пайғамбарымыз (с.а.с.) әлі 
туындамаған мәселелерді сұрауға тыйым салған болса да, күнделікті істе 
кезігетін сұрақтарға тыйым салмаған. Егер сұрала қалса жауап берген, тіпті 
мұндай мәселеде сұрауға қызықтырған. Әнастың (р.а.) риуаятында осыған 
байланысты бір оқиға келеді: «Үммі Сүләйм бір күні Пайғамбарымызға 
(с.а.с.) келіп:
– Уа, Аллаһтың елшісі! Әйел кісі түсінің әсерінен жүніп болса, ғұсыл 
құйына ма? – деп сұрайды. Сол жерде отырған Айша (р.а.) анамыз:
– «Әйелдерді ұятқа қалдырдың-ау, Үммі Сүләйм, Аллаһ сені кешірсін», 
– дейді. Пайғамбарымыз (с.а.с.) Айшаға (р.а.):
– Әйелдерді ұятқа қалдырған ол емес, сенсің. Ұялтпа, ансарлық 
әйелдер фиқһтан қалағанын сұрасын. Иә, ғұсыл құйыну керек, – деп жауап 
қатты. Артынша 

жүктеу/скачать 1,29 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: