Нұрмұратов с нұрекеева С. С., Сағымбаев Е. Оқырмандарға ұсынылып отырылған бұл антологияның ерекшелігі «Өзін-өзі тану»
жүктеу/скачать 6,79 Mb.
|
СӨМКЕhttp://balalar.ucoz.com/publ/gimeler/s_mke/14-1-0-400 Үй iшi түгел бас қосып, таңертеңгi шайды iшiп отырғанбыз. – Менiң халатым көрiнбейдi, – дедi шешем. – Менiң жұмыс киiмдерiм жоқ, – дедi әкем. – Сарғыш көйлегiм кеше ғана анау iлгiште тұрған. Бiлмеймiн, жер жұтты ма, ұшты-күйлi жоғалды, – дедi әжем. – Оны айтасың, менiң ескi пальтом мен бөркiм де жоқ, – дедi атам. – Ұры түсуi мүмкiн емес. Сонда кiм алады? – деп, бәрi қайран. Мен бұл iнiмнен келген пәле екенiн бiлдiм де, жымиып қойдым. ... Кеше күн жексенбi едi. Әке-шешем базарға кеткен. Атам мен әжем де жоқ. Үйде iнiм екеуiмiз. Ол ауыз үйде бiрденемен әлек, мен төргi бөлмеде кiтап оқып отырмын. Кенет ауыз үй күбiр-сыбыр бола қалды. Көршi үйдiң баласы Марат тұр. – Самат шобытшы келдi, – дедi ол, – Шар, пистолет, машина, самолет, қармақ, қалам, сөмке, дәптер – бәрi бар. – Жүр, көрейiк. – Екеуi шыға жөнелдi. Жарты сағаттай өткен. Iшке бiреу кiрдi. Iнiм екенiн сездiм. Мұрны шуылдап, ауыз үйде бiраз жүрдi де, шығып кеттi. Мiне, айыпкер iнiм алдымызда тұр. Басы салбырап кеткен. – Үйдегi киiмдердi шобытшыға тапсырғаның рас па? – дедi әкем. – Рас... – Iнiмнiң ернi болар-болмас қыбыр еттi. – Неге айырбастадың? – Сөмкеге. – Оны қайтпексiң? – Келесi жылы оқуға барам ғой. Әжем шыдай алмады, орнынан тұрып барып, iнiмнiң қолынан тартты. – Кiшкене ғана құлыншағым менiң. Талабыңнан айналдым. Үйдегi бар киiм жолыңа садаға. Кәне, сөмкеңдi әкелшi, көрейiн... Iнiм төргi бөлмеге жүгiрiп кiрдi де, әдемi қызыл сөмкенi алып шықты. Қуанышты. – Дүкеннен-ақ алып беретiн едiм ғой... – дедi бiраз сабасына түскен шешем. – Иә, саған... – дедi iнiм. – Талай рет «дүкенде жоқ екен» дегенiң қайда?.. Атам мен әжем немересiн еркелетiп жатыр: – Талабыңа нұр жаусын. Жақсы оқитын бол!
http://balalar.ucoz.com/publ/gimeler/s_mke/14-1-0-400 Еңбек сабағынан мұғалiм қағаздан үйшiк жасап келудi тапсырған. Әлденеге тыпыршып, байыз таппай отырған Ақтай ғана. Кеше әкесiнiң көмегiмен жасаған үйшiгiн әлгiнде ғана, үзiлiске шығар алдында парта үстiне қойып кеткен сияқты едi. Ұшты-күйлi жоғалды. Аң-таң. «Мүмкiн емес, – дедi ол. – Кiм болса да бiреу алған». Сол сәт парталас Дариғамен бiрде ренжiсiп қалғаны есiне түстi. Иә, сол әдейi қастықпен жоғалтып жiбермесiне кiм кепiл. Класқа апай кiрдi. Аралап көре бастады. Кезек Ақтайға келдi. – Сен ше? – дедi мұғалiм. – Әкеп едiм... – деп күмiлжiдi. – Жоқ... жоғалтып алдым. – Мүмкiн, ұмытып үйде қалдырған шығарсың. – Жоқ, әкелдiм. Қойдым мына жерге... – Ендеше, кiм алады? – Дариға... – дедi Ақтай бiрден. Оқушылардың назары ендi Дариғаға ауды. – Мен алғам жоқ, – дедi ол жыламсырап. – Осы... басқа ешкiм емес, – деп нығыздады Ақтай. Дариға жылап жiбердi. – Жарайды, – дедi мұғалiм. – Кейiн анықтала жатар. Дариға мектептен қайтқан соң да, жол бойы жы-лаумен болды. Оны ешкiм де жұбатпады. «Жыла, – дедi Ақтай iштей келекелеп, – Бiреудiң затын ұрлаған қалай болады екен». Үйге келдi де, бiрден өз бөлмесiне ендi. Сөмкесiн қоя бергенде, терезе алдындағы өзiнiң кешегi үйшiгi көзiне түстi. Сенбей, ұстап та көрдi. Дәл өзi. Ұялғаннан бетiнен оты шықты Дариғаға жөнсiз жала жауып, қатты ренжiткенiне өкiндi. Ақтай үйден шыға сала жүгiре жөнелдi. Дариғадан кешiрiм сұрауы керек қой. Әдебиеттер Абай «Қара сөз» Семей-2007 А. Байтұрсынов «Маса» Алматы-2005 «Бес ғасыр жырлайды» 1-2-том Алматы-1989 «Жеті ғасыр жырлайды» 1-том Алматы- 2004 «Ертегілер» 1-кітап Алматы- 1988 С. Садырбаев «Қазақ халық әдебиеті» Алматы-1990 С.Садырбаев «Қазақ халқының ауыз әдебиеті» Алматы-1977 «Қазақ прозасы» хрестоматия 2-кітап Алматы- 2001 «Қазақ халық творчествосы» Алматы- 1989 «Ел аузынан» Алматы- 1989 «Билер сөзі» Алматы -1992 Б. Гарсиан «Парасатнама» Үрімжі-2009 Конфуций «Ғақлиялар» Үрімжі - 2009 С. Көбеев «Орындалған арман» Алматы - 1988 «Даншпан Сүлейменнің нақыл өсиеті» Алматы -2002 «Шешендік шиырлар» Алматы-1993 «Ғибырат толғамдары» Алматы - 2004 Қ. А. Иассауи «Хикметтер» Астана -2002 Ғ. Есім, «Фалсафа тарихы», Алматы, «Раритет» БК, 2004ж А.Байтұрсынов. Шығармалары.-Алматы: Жазушы, 1989 М.Жұмабаев. шығармалары. Алматы. Жазушы 1989 Ж.Аймауытов.шы5армалары Алматы Жазушв. 1989 С. Сейфуллин жинақ Алматы «Жазушы» 1987 М.Әуезов 12томдық 1967-1969 Қ.Аманжолов Таңдамалы Алматы «Жазушы»2001 Ж. Молдағалиев Жинақ 2 том Алматы. 2000 С.Шаймерденов «Өмір нұры» Алматы «Жазушы» 1987 Б. Момышұлы жинақ1,2 том Алматы. «Жазушы»2004 Б. Бұлқышев «Адамзатқа хат» Алматы «Санат»2005 М.Әлімбаев Жинақ1, 2кітап Алматы. «Жазушы»1997 С. Мұратбеков «Ескен жел» Алматы. «Раритет»2004 Ш. Айтматов « Ерте келген тырналар» Алматы. «Жазушы» 1998 М.Мақатаев Жинақ1,2,3 Алматы. 1991-1993 Қ. Мырзалиев «Күміс қоңырау». Жалын. 1985 Т. Айбергенов «Мен саған ғашық едім» «Жазушы»1970 Ә. Кекілбаев 12 томдық Астана «Өлке»1999 М. Мағауин «Ғасырлар бедері» Алматы «Ер дәулет» 1994 Ф. Оңғаарсынова «Дауа» Алматы. «Жалын» 1985 О. Бөкеев Жинақ 1,2,3 том Алматы «Қазақпарат» 2003 С. Әшімбаев «Ақиқатқа іңкәрлік» Алматы. «Ана тілі»1997 М. Шақанов «Өркениеттің адасуы» Алматы «Білім» 2001 К. Ахметова «Арғымақтар даласы» Алматы «Жалын» 1987 Д.Исабеков «Екі жиырма» Алматы. «Жазушы» 1983 Н.Айтов «Жүректегі жаңғырық» Алматы. «Жазушы» 1979 А. Бақтыгереева «Ақ шағала» Алматы. «Жазушы»2001 Н. Келімбетов «Жарлы емеспін зарлымын» Алматы. «Раритет» 2004 Е: Бақаш «Жастық жалыны» Алматы. «Жалын» 2012 Б. Әділов «Алданыш» Алматы 1984 Мазмұны: 1-бөлім Ауыз әдебиетінен -259 1.Сабырлылық -260 2.Ақылдың пайдасы-- 260 3.Ақылгөй торғай- 260 4.Жамандық неден болады -261 5..Алақол ---262 6.Қатақбастың қиялы-- 262 7.Қызғаншақтың сазайы --262 8.Достық—262 9.Қанағат-- 263 10.Өзгеге күлме --263 11.Білімге құрмет-- 263 12.Төзімділік- 264 13.Сараңдық--264 14. Әке өсиеті-- 264 2- бөлім Даналар айтқан 1.Конфуций --264 3. Сүлеймен патшаның нақылдары --269 4. Абай--273 5. Балтасар Гарсиан --281 3- бөлім Жыраулар жырлайды 1.Марғасқа --283 Қазтуған --283 2.Доспамбет --285 Тоғай, толғай, тоғай су Айналайын Ақ Жайық 3.Ақтамберді --286 4. Шал ақын --288 Бұл дүниенің мысалы Жақсы, жаман адам туралы Шаруа туралы 5.Дулат --289 Қылығың қалжың туысқан Сөзім бар да көзім жоқ 6. Абай-- 290 Жігіттер ойын арзан... Білімдіден шыққан сөз Ата-анаға көз қуаныш Бір дәурен келді Бөтен елде бар Әдірахманның өліміне Ақынның дана ойлары 7. Шәкерім --294 Адамдық борышың Ашу мен ынсап Жастарға 4. Арыстар айтады 8. А. Байтұрсынов 307 Тәні саудың жаны сау 9.М.Жұмабааев--309 Өнер-білім қайтсе табылар Балалық шақ 10.Ж. Аймауытов --312 Мінездің басты міндері Еріншектік пен жалқаулық Күнікейдің жазығы 11. С. Сейфуллин -- 313 Сыр сандық Көкшетау Ақудың айрылуы 12. М.Әуезов -- 317 Қаралы көш 5.Қаламгерлер тілімен 13. Қ.Аманжолов--319 Балалар біздің болашақ Дүние қандай жап-жарық Ақшалық Дауыл Нұрлы дүние Советтік менің өз елім Туған жер Өзім туралы Ақын өлімі туралы аңыз 14.М.ӘЛІМБАЕВ--325 Жан сырымды Өкпелеме 15.Ж.Молдағалиев--326 Менің құрбыларым Махамбет қабірі басында Түсімде көрдім Тек қана туған жерден айырмағай Қайран жандар Міне тағы ашу келіп, тамағыма тығылды . 28.Ф. Оңғарсынова--365 Дүние сұлық Жанашыр—жақсы аға, жайсаңдарым! Мені пәк деп Ойлай бер мені 23. Қ. Мырзалиев --369 Іргетас Мәңгүрт күндер Шіркін, бақыт! Ақиқат пен өтірік—бөлек бесік Бірінші рет балға ұстаған бала Бір бұтақтың алмасы Жігіт болсаң керек саған жеке ерлік Даламыз бен баламыз 24. .Ә.Кекілбаев --374 «Аныздың ақыры» романынан Даңқ пен дақпырт 16.Б.Момышұлы -- 375 «Ұшқан ұя» повесінен Отбасы өнегесі Әділет жолында Әйел намысы «Қанмен жазылған кітап» романынан Ерлікке тәрбиелеу Парыз Патриотизм Мақсаткерлік 26.Ғ. Қайырбеков388 Ой толғау 17. Б. Бұлқышев --393 Өмірмен өлім туралы Өмір сүргім келеді 18. Б. Соқпақбаев--331 Арбасу (әңгіме) Қызғаныш Арбасу Ұрлық түб і- қорлық 19. С.Мұратбеков335 Жан сұлулығы 20..Ш.Айтматов --337 «Ерте келген тырналар» повесінен 21. С.Шаймарденов --342 «Бір таба нан» әңгімесінен Әке ұлағаты Ана ұлылығы Перзент парызы 29.О. Бөкеев--351 Алтай Бәйтерек «Қайдасың,қасқа құлыным!» повесінен Тау түні Мұзтау 22.М. Мақатаев 358 Үзіліп түскен алмадай Армысыңдар, адамдар! Бабаларым, рахмет сендерге Елім, саған ғашықпын! Ауыздықтап тұра алсын арманды кім? Жантықтың туыстары Күндестік құрысын Несіне өмір сүресің Отан Отан туралы Таудай болғым келеді 25. М.Мағауин396 Көк мұнар» рорманынан үзінді Адамдық парызы 27.Т.Айбергенов Адамдар Дала Ойлай бер мені 30.С.Әщімбаев --397 Азаматтық формуласы 31.М. Шаханов--400 Айбергенов шыңы 32.К. Ахметова --401 Бақ құсы Нысап 33.А.Бақтыгереева--402 Асыл арман Ақ құйын болсаң, ал мені тербетіп Ақ Жайық Ақсақ қыз туралы аңыз Бойжеткені болашақты 34.Н. Айтов --404 Уызға жарып өскен ұл Отан 35. Д. Исабеков--406 «Ескі үйдегі жаңа қоныс» әңгімесінен «Есепшот, күркетауық және домино» әңгімесінен 36. Н. Келімбетов --408 ««Жарлы емеспін, зарлымын» повесінен үзінді Ұлым менің Б. Бөриев—412 Е: Бақаш—412 Б: Әділов --413- 1 Шархи фәләк – барша дүниенің айналасы (автор). 2 Мархабат – «рахым» дегендей мағына береді. Рахым етіңіз, келіңіз, алыңыз т.б. Каталог: upload -> Book Book -> «Бөбек» қоры Адамның үйлесімді дамуы институты Book -> Ә. Ш. Әлімжанова, Т. Х. Ғабитов, Өнер – өзін-өзі танудың қайнар көзі Book -> Ә. Ш. Әлімжанова, Т. Х. Ғабитов, Өнер – өзін-өзі танудың қайнар көзі Book -> Нұрмұратов с нұрекеева С. С., Сағымбаев Е. Оқырмандарға ұсынылып отырылған бұл антологияның ерекшелігі «Өзін-өзі тану» Book -> Нұрмұратов с нұрекеева С. С., Сағымбаев Е. Оқырмандарға ұсынылып отырылған бұл антологияның ерекшелігі «Өзін-өзі тану» Book -> Өмірді бағалап үйренейік балалар суицидін алдын-алу бойынша ата-аналарғА, педагогтерге арналған қҰрал алматы Book -> «Бөбек» қоры Адамның үйлесімді дамуы институты Book -> Рухани-адамгершілік білімге байланысты әндер жүктеу/скачать 6,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|