Нұрмұратов с нұрекеева С. С., Сағымбаев Е. Оқырмандарға ұсынылып отырылған бұл антологияның ерекшелігі «Өзін-өзі тану»

Советтік- менің өз елім

Жүрегімді емес, - билетті,

Қосылдым жастар тобына

Ақ көңіл, адал ниетті.

Сүйсінтіп досты ер жеттім,

Өртедім жаудың өзегін.

Қуатын бердің жер-көктің,

Советтік менің өз елім!

Дүние бүкіл дөңгелеп

Көзімнің келді алдына.

Үстіне шықтым өрмелеп,

Қарадым бойлап арғыға.

Ой жетер жерге көз жетті,

Арғысын және сеземін:

Жатырсың алып жер-көкті,

Советтік менің өз елім!

Тауға да шықтым, жер бастым,

Аспанға ұштым - көк көрдім.

Өмірге құлаш кең аштым,

Бәрін де көзден өткердім.

Жарқылдап жаһан - кең сарай,

Аралап оймен кеземін.

Таппадым сенен артық жай,

Советтік менің өз елім!

Бұлбұлым сайра кеудемде,

Бұлбұлым - менің жүрегім.

Көңілдің күйі келгенде,

Ағыл да тегіл жыр едім.

Ағыттым бойдан ел үшін

Өлеңнің ерке өзенін.

Ақының болдым сен үшін,

Советтік менің өз елім!

     Туған жер

Шықшы тауға, қарашы кең далаңа,

Мәз боласың, ұқсайсың жас балаға.

Ол шеті мен бұл шетіне жүгірсең,

Шаршайсың ба, кұмарың бір қана ма?!

Уа, дариға, алтын бесік - туған жер,

Қадырыңды келсем білмей, кеше гөр!

Жата алмас ем топырағыңда тебіренбей,

Ақын болмай, тасың болсам мен егер.

Неткен байтақ, неткен ұлы жер едің,

Нендей күйге жүрегімді бөледің!

Сенде тудым, сенде өстім, сенде өлсем,

Арманым жоқ бұл дүниеде дер едім!

Мен де өзіңдей байтақ едім, кең едім,

Қызығыңды көріп еркін келемін.

Сен де аямай бердің маған барыңды,

Мен де аямай барым саған беремін.

Болдым ғашық, туған дала, мен саған,

Алыс жүрсем, арманым сен аңсаған.

Жақын жүрсем, мен төрінде рахатгың,

Алтын діңгек - өзім туған босағам!

1946

Өзім туралы

http://www.adebiet.kz/index.php?option=com_content&task=view&id=4527&Itemid=23

Ризамын туғаныма адам болып,

Өкінбен қаламын деп бір күн солып.

Адамзат сапарының мейманымыз

Бір мезет жер бетіне кетер соғып.

Екі көз - екі жүлдыз маңдайдағы,

Көруші ең құбылысты кай-қайдағы.

Япырмай, сен де бір күн сөнермісің

Қап-қара түнек болып маңайдағы?!

Өкінбен мен де бір күн өлемін деп,

Өкінем ұқсата алмай келемін деп.

Күніне жүз ойланып, мың толғанам,

Өзіммен бірге өлмесін өлеңім деп.

Барым да, бақытым да осы өлеңім,

Жақыным, жүрегімнің досы өлеңім.

Өмірге келгенім жоқ бостан-босқа,

Мен қайтіп босқа жасап, босқа өлемін?!

...Ежелден еркебұлан Қасым едім,

Бұлқына тасып едім, басып едім.

Жүзім - жаз, көңілім - көктем, кең пейілді,

Жақсының жүрегіне ғашық едім.

Сөзім - жыр, лебізім - күй, ерке едім,

Өз жерім, өз елімде еркеледім.

Өмірдің алтын сарай аспанына

Қиялым қақты қанат ерте менің.

Кең жайдым құлашымды дүниеге,

Білдім мен қайғыра да, сүйіне де

Әйтеуір, әрі-сәрі болғаным жоқ,

Ұқтым мен көңілімнің күйі неде...

Аяған жүрегім жоқ жолдасымнан,

Сый көрді небір сараң мол Қасымнан.

Жолдастың жүзін қайта алдым жинап,

Айрылсам ала көңіл он досымнан.

Қасыммын, сол баяғы бір Қасыммын,

Бақытын ойламаймын құр басымның.

Тымырсық түнек болсаң - дұшпаныңмын,

Ақ көңіл адал болсаң - сырласыңмын.

Боламын ақын Қасым әлі де мен

Өлеңін бөбегіндей әлдилеген.

Бәрін де қарсы аламын ән-күйменен.

Бір күні от өмірім қалса өшіп,

Қайран ел туған жерден кетпес көшіп.

Торқадай жамылып ап топырағын,

Жатармын өз жерімде бір төмпешік.

Дариға, о, дариға, шіркін дәурен,

Басымнан таярмысың бір күн, дәурен?!

Жалт беріп жоғалар ма нажағайдай

Жүзінде шалқып тұрған күлкім, дәурен.

Тоқтамас өмірімнің сағатындай

Жүрегім енді қанша соғар тынбай?

Тыншыр ма ақтық рет бір талпынып

Мерт болған балапанның қанатыңдай?

Түсірген ой сәулесін шар тарапқа,

Ақылдың алтын оты сөнген шақта,

Бүл күнде саңқылдаған сұңқар үнім,

Кетерсің судай сіңіп табиғатқа.

Сондықтан ап кел бері домбырамды,

Кеудеме күй қанатты қондыр әнді.

Берейін өмірімнен өлең жасап,

Шашайын оңды-солды мол мұрамды.

Дүниеге келер әлі талай Қасым,

Олар да бүл Қасымды бір байқасын.

Өртке тиген дауылдай өлеңімді

Қасымның өзі емес деп кім айтасың?!

1948-1954.