НұСҚаулар педагогикалық Өлшеулер орталығы тапсырмаларды орындау

ҒЫЛЫМИ ЖАРАТЫЛЫСТАНУ САУАТТЫЛЫҒЫ
26
 
№5 тапсырма.
Гренландия
№5 тапсырманың сипаттамасы 
Сұрақтың 
н
өмірі 
Тапсыр
ма типі 
Қолданылу саласы 
Білім 
 
Контекст
Құзыреттілік Деңгей
Жауап таңдайтын сұрақ
 
Денсаулық
 
Табиғи ресурстар
 
Қоршаған орта
 
Қауіптер мен тәуекелдер
 
Ғылым және технологиялар
 
Контенттік
 
Процедуралық
 
Әдіснамалық
 
Жеке
 
Жергілікті/ұлттық
 
Жаһандық
 
Құбылысты ғылыми тұ
рғыдан 
түсіндіру 
 
Ғылыми сұрақтарды 
тұжырымдау 
 
Деректер мен дәлел
демелерді 
ғылыми түсіндіру
 
1, 2, 3, 4, 5, 6
 
16
х
х
х
х
1
17
х
х
х
х
4

ҒЫЛЫМИ ЖАРАТЫЛЫСТАНУ САУАТТЫЛЫҒЫ
27
 
Гренландия аралының 80% астам аумағын мұздық жамылғысы басқан. Аралды Атлант 
және Солтүстік Мұзды мұхиттар шаяды. Гренландия тұрғындары жағалаудың мұзы жоқ 
фьордтармен кесілген аумағында мекендейді. Кей жерлерде мұз жамылғысының қалыңдығы 
2-3 км-ге жетеді. Мұндағы мұздың көптігі сонша, егер ол еріп кетсе, мұхит деңгейі 7 метрге 
дейін көтеріледі.
16-сұрақ 
Суретті қолдана отырып, бүгінде Гренландия жамылғысы қалай өзгергенін сипаттаңыз?
A
 
қалың мұздық жамылғысы арқасында өзгермеді 
B
 
климаттың өзгеруіне байланысты мұз көлемі азайды 
C
 
мұхиттар аралдың мұз қабатын толығымен шайып кетті 
D
 
солтүстік полюске жақын орналасуына байланысты мұз көлемі ұлғайды 
 
Тапсырманы орындау бойынша ұсыныстар
 
•
Сызбаны шәкілмен мұқият зерттеңіз. Гренландиядағы мұз жамылғының таралуын 
сурет пен шәкілдегі түстер арқылы анықтаңыз. Білімалушылар Гренландия суретіндегі түстер 
арқылы мұз жамылғысының өзгеруін көре алады. «Қалың мұздық жамылғысы арқасында 
өзгермеді» дистракторы дұрыс емес, себебі сурет арқылы мұз жамылғысы Гренландия 
жағалауына қарай азайғанын байқауға болады.
•
«Климаттың өзгеруіне байланысты мұз көлемі азайды» дистракторы дұрыс, себебі 
суретте Гренландия жағалауындағы мұз жамылғысының төмендеуі байқалады. Бұл
«адамзаттың жаһандық мәселелері» салдарынан туындаған мәселе екендігін алған 
білімдеріңізден еске түсіруге болады.
•
Мұхит суының қасиеттері, мұхит суы қозғалысы тақырыптарынан алған білімдеріңізге 
сүйене отырып, мұхит суынан қалың мұз жамылғысын ерімейтінін білесіздер, себебі мұздың 
тығыздығы мұхит суы тығыздығынан артық, сондықтан да бұл дистрактор қате.
•
«Солтүстік полюске жақын орналасуына байланысты мұз көлемі ұлғайды» 
дистракторы дұрыс емес, себебі Гренландия мұз жамылғысының қалыптасуы тектоникалық 
қозғалыс салдарынан арал беткейінің көтерілуі мұхит суы айналымының ғаламдық режимі 
өзгеруіне әкеп соққан.

жүктеу/скачать 3,9 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: