«Казахская литература» для школ с русским/узбекским/уйгурским/ таджикским языком обучения

Эссе жазу әдістемесі

Кіріспе – берілген тақырыпты негіздеу, ол логикалық және және стилистикалық байланысқан компоненттер қатарынан тұрады. Бұл кезенде өз зерттеу барысында ашқалы отырған тақырыпқа қойылатын сұрақты дұрыс қою керек. ”Мен алған тақырып неліктен маңызды?”, “ Менің тұжырымдауымда қандай түсініктер қолданылуы мүмкін?”, “Мен тақырыпты кішкене тақырыпшаларға бөле аламын ба?, т.б. сұрақтарға жауап іздеген жөн.

көрсетілген және т.б.түрде болуы мүмкін. Эссенің қорытынды бөлімінде негізгі бөлімде айтылған сұрақтың мәнін қорытындылайды және мазмұнының маңыздылығын ашады. Қорытынды бөлімінде қолданылатын әдістер: қайталау, иллюстрация, цитата, әсер беретін тұжырым (2-кесте).

Дәптерлерді тексеру тәртібі:

10-11 - сыныпта жұмыс дәптерлері аптасына 1 рет тексерілуі қажет (3- кесте).
3-кесте. Оқушы дәптерлерінің саны:

Пән	Жұмыс дәптері	Жазбажұмыс дәптері	Сөздік дәптері	Барлығы
Қазақ әдебиеті	1	1	1	3

«Қазақ әдебиеті» пәнінен дәптердегі жазба жұмыстарын келесі тәртіп бойынша орындау ұсынылады:

• 
  дәптерге ұқыпты, түсінікті жазу;
  
• 
  көк сиялы қаламмен жазу және қажет кезінде қара қарындаш пайдалану;
  
• 
  қазақ әдебиеті пәнінен жазба жұмыстарына арналған дәптері (бұл дәптерге мазмұндамалар, шығармалар, эсселер, бақылау жұмыстары орындалады);
  

• 
  «Қазақ әдебиеті» пәнінен сөздікке арналғандәптері;
  

• 
  ай аты мен күн реті жазбаша жазылады;
  
• 
  күн реті мен жұмыс түрінен соң нүкте қойылмайды. Дәптердің басынан, жол тасталмай, барлық жазбалар бір деңгейде жазылады.Үлгі:
  

Сабақ тақырыбы жазылады. 10-жаттығу

• 
  үй жұмысы сынып жұмысының жалғасы деп есептелінеді де, күн реті жазылмайды;
  
• 
  мәтін азат жолданбасталады;
  
• 
  сынып жұмысы мен үй жұмысының арасында 2 жолқалдырылады.
  

• 
  2қараша - ағартушы, педагог, фольклоршы, этнограф, жазушы Ыбырай Алтынсариннің туғанына 175 жыл(1841-1889 жж);
  
• 
  5қыркүйек – қазақтыңақыны, әдебиет зерттеуші ғалымы,түркітанушы, публицист,педагог, аудармашы, қоғам қайраткері Ахмет Байтұрсынұлының туғанына 145 жыл (1872 -1937жж);
  
• 
  Исатай Таймановтың 225 жылдығы (1791-1838 жж) - халық көтерілісінің саяси көсемі, қайсар қолбасшысы, халық батыры;
  
• 
  5-наурыз - қазақтың көрнекті қоғам қайраткері, қазақтың 20 ғасыр басындағы ұлт-азаттық қозғалысының негізін салушы әрі көсемі, халқымыздың тұңғыш саяси Алаш партиясының ұйымдастырушысы және ұлттық Алашорда автономиялы үкіметінің төрағасы, тарихшы, этнограф, әдебиеттанушы, аудармашы әрі дарынды публицист Әлихан Бөкейхановтың 150 жылдығы (1866-1937 жж);
  
• 
  Қазыбек би Келдібекұлының 350 жылдығы - қазақ халқының XVII – XVIII-ғасырлардағы ұлы үш биінің бірі, көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері (1659-1765 жж).
  

Жас мамандармен жұмыс ерекше назарда болуы тиіс. Олардың кәсіби бейімделуіне, кәсіби шеберлігін жетілуіне, пән күнтізбелігін, сабақ жоспарын құруға, үнемі біліктілігін арттыруға бағыт-бағдар беруіміз керек.

Қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімдерінің әдістемелік бірлестік отырысында пәнді оқыту әдістемесі мен теориясы бойынша мына мәселелер қарастырылады:

• 
  маман ретінде кәсіби құзырлықты жетілдіру; факультатив сабақтарды ұйымдастыру түрлері;
  

• 
  «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша оқу процесін ұйымдастыру ерекшеліктері;
  
• 
  бейіндік оқыту бойынша жаңашыл ұстаздардың озық тәжірибелерін тарату;
  
• 
  «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша зерттеу жұмысында іздену тәсілін іс жүзінде қолдану;
  
• 
  оқыту сапасын арттыру мақсатында келесі электрондық оқыту ресурстарын қолдану ұсынылады:
  
• 
  http://nao.kz - Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясының ресми сайты;
  
• 
  http://adebiportal.kz- әдебиет порталы; http://old.abai.kz/node/5315 әдебиет әлемі сайты http://u-s.kz/Ұстаздар сайты u-s.kz;
  
• 
  http://bilimdiler.kz/kazakh_tili/3861-adebiet-aleminde.htmlӘдебиет әлемінде»Білімділер порталы;
  
• 
  http://sabak.ucoz.org/news/2013-08-27-92 сайт творческих учителей Казахстана;
  
• 
  http://plani.kz/ «Планы.kz» планирование для учителей Казахстана;
  
• 
  http://agartu.com/Просвещение"–казахстанскийпедагогический интернетжурнал;
  
• 
  http://obrazovanie.kz/ Каталог Казахстанских ресурсов;
  
• 
  http://www.abiturient.kz/Сайт о современном образовании в Казахстане;
  
• 
  www.sluh.freenet.kzРусско-казахский словарь;
  
• 
  http://ustaz.kz/sait-bolimderi/file/1111-tusibek-g-adebiet-alemi Ашық сабақтар сайты.
  

«Абайтану» курсы ҚР БҒМ 2013 жылғы 3 сәуірдегі №115 бұйрығымен бекітілген оқу бағдарламасы арқылы оқыту жүзеге асырылады.

Курстың білім мазмұны ұлы ақын шығармаларын терең де, жан-жақты таныту арқылы елжанды, халқымыздың әдебиетін, өнерін, салт-дәстүрін, мәдениетін, тілін ұлттық құндылық ретінде бағалайтын, эстетикалық талғамы жоғары,білім, білік, дағдылармен қаруланған, түйген ойларын іс жүзінде өз кәдесіне жарата білетін, ұлттық сана-сезімі қалыптасқан, өркениетті қоғамда өмір сүруге лайықты, терең ойлайтын дара тұлға қалыптастыруға бағытталған.

Курсты қазақ тілі мен әдебиеті немесе біліктілікті арттыру және қайта даярлау бойынша арнайы курстардан өткен пән мұғалімдері жүргізеді. Мұғалімдерге көмек ретінде «Абайтану» курсы бағдарламасының мазмұнын жобалау мен өткізу бойынша әдістемелік құралдар әзірленіп, Академия сайтына (www.nao.kz) орналастырылды.

Жалпы білім беретін мектептердің 10-11-сыныбына арналған «Абайтану» курсын ҚР БҒМ 2012 жылғы 8 қарашадағы №500 бұйрығымен бекітілген жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларының вариативтік компоненті есебінен жүргізу ұсынылады.

Курс жүктемесінің көлемі:

10-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат;

11-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағатты құрайды.

Курс бойынша білім алушылардың оқу жетістігін ағымдық бағалау, сондай-ақ емтихан және ұлттық бірыңғай тестілеу жүргізілмейді.