Об особенностях организации учебно-воспитательного процесса в организациях среднего

202 

 

-  совершенствование  стилистической  грамотности  при  создании  текстов 

разных  жанров;  формирование  индивидуального  авторского  стиля;  умение 

корректировать  и  редактировать  текст;  формирование  индивидуального 

авторского стиля; 

-  расширение  представлений  о  национально-культурной  специфике 

русского языка, о культуре русского, казахского и других народов; 

-  воспитание  сознательного  отношения  к  языку  как  средству  общения, 

источнику знаний, духовно-нравственной ценности, как к языковому капиталу, 

способствующему успешной социализации в обществе. 

Грамматический материал изучается в контексте речевых тем. Обучение 

языку  осуществляется  через  интеграцию  с  другими  предметами  посредством 

изучения  сквозных  тем,  использования  текстов  различных  предметных 

областей, развития академического языка. 

Особенностью обновленных учебных программ является новая структура 

учебных программ, включающая 4 раздела: 

1)  Общие положения; 

2)  Организация содержания учебного предмета «Русский язык»; 

3)  Система целей обучения; 

4)  Долгосрочный план. 

Цели  обучения  позволяют  учителю  системно  планировать  работу  по 

развитию  четырех  видов  речевой  деятельности  (слушание,  говорение,  чтение, 

письмо),  а  также  оценивать  достижения  учащихся,  информировать  их  о 

следующих этапах обучения. 

Содержание  учебного  предмета  включает  четыре  раздела:  слушание  и 

говорение; чтение; письмо; соблюдение речевых норм. 

Необходимым условием эффективности процесса обучения в школе, как 

и  всякой  сознательной  и  целенаправленной  деятельности,  если  она 

представляется  сложной  и  продолжительной,  является  планирование.  Оно 

заключается в обоснованном предвидении процесса и результата деятельности 

на  основе  проекта  действий,  предусматривающих  перечень  предстоящих 

заданий,  выполняемых  в  установленные  сроки,  методов  и  средств  реализации 

этих заданий, способов контроля и оценки полученных результатов. 

Важным  принципом  учебной  программы  по  русскому  языку  является 

спиральное  обучение.  Спиральный  принцип  положен  в  основу  определения 

результатов  обучения.  Так,  наблюдается  наращивание  рече-коммуникативных 

навыков  (аудирование  (слушание),  говорение,  чтение  и  письмо)  из  класса  в 

класс. 

Ключевые особенности спиральной  программы: 

–  учащийся  пересматривает  тему  несколько  раз  в  течение  обучения  в 

школе; 

– сложность темы возрастает с каждым повторением; 

–  новое  обучение  имеет  отношение  к  предыдущему  обучению  и 

рассматривается в контексте с предыдущей информацией. 

Преимущества принципа спиральности: 

203 

 

–  информация  повторяется  и  запоминается  каждый  раз,  когда  учащийся 

повторяет тему; 

–  учебная  программа  позволяет  осуществлять  логический  переход  от 

упрощенных идей до сложных; 

–  обучающиеся  могут  применять  знания  при  формировании 

последующих целей урока. 

Учебная  программа  предполагает  повторное  рассмотрение  знаний  и 

понятий  по  мере  перехода  учащихся  из  класса  в  класс.  Цели  обучения 

определены по разделам и подразделам для отслеживания прогресса обучения. 

К  учебной  программе  прилагаются  учебные  планы,  состоящие  из 

долгосрочного, среднесрочного и краткосрочных планов на класс. В отличие от 

учебной программы учебные планы носят рекомендательный характер, поэтому 

учитель  может  адаптировать  виды  деятельности  и  подобрать  свои 

альтернативные  ресурсы,  которые  соответствуют  интересам,  уровню, 

потребностям и возрастным особенностям учащихся. 

Между  долгосрочными,  среднесрочными  и  краткосрочными  планами 

существует  очень  тесная  взаимосвязь.  Планирование  предполагает  выбор 

средств  и  способов  достижения  целей  педагогического  процесса, 

последовательность  действий  в  осуществлении  намеченного,  сроков 

выполнения.  Планирование  призвано  обеспечить  заинтересованность  всех 

участников педагогического процесса и учет результатов деятельности. 

В долгосрочном плане отражаются темы обучения на один учебный год. 

Распределение  часов  внутри  разделов  можно  варьировать  по  усмотрению 

учителя. 

Перечисленные цели обучения по классам в виде ожидаемых результатов 

(рече-коммуникативных  навыков)  отражены  последовательно  по  четвертям  в 

среднесрочных  планах,  что  позволяет  учителям  планировать  свою  работу  и 

оценивать достижения обучающихся, а также информировать их о следующих 

этапах обучения.. 

В  среднесрочных  планах  формулируют  основные  задачи  на 

установленный период. В нем отражаются темы обучения на каждую четверть 

или  раздел.  Распределение  часов  внутри  разделов  можно  варьировать  по 

усмотрению учителя. 

В  среднесрочных  планах  на  основе  системы  целей  и  подходов  к 

обучению даются рекомендации для учителя по проведению занятий по темам 

и  разделам,  организации  деятельности  учащихся  на  уроках,  а  также  ресурсы 

(интернет, тексты, упражнения, видео- и аудиоматериалы и др.) 

Среднесрочные 

планы 

включают 

конкретные 

методические 

рекомендации к планированию содержания уроков по предмету. 

Краткосрочные  планы(поаны  уроков)  включают  конкретные  способы 

использования ресурсов, необходимых для достижения целей, определенных в 

среднесрочных  и  долгосрочных  планах.  Краткосрочный  план  составляется 

учителем самостоятельно. Следует обратить внимание  на 

204 

 

дифференцированный  подход  в  обучении  и  учитывать  индивидуальные 

особенности обучающихся. 

При  подготовке  краткосрочного  плана  и  описании  хода  урока,  учителю 

важно предусмотреть обязательное включение различных форм или элементов 

оценивания:  взаимооценивания,  самооценивания,  а  также  обратной  связи.  Для 

этого учителю необходимо тщательно отбирать учебный материал и подбирать 

соответствующие  виды  деятельности.  После  каждого  урока  учитель  в 

соответствующей  колонке  краткосрочного  плана  отражает  результаты  анализа 

своего урока, представляет рефлексию: «что удалось», «что не совсем удалось и 

можно улучшить», «на что обратить особое внимание» и др. 

Существует  много  моментов,  которые  необходимо  учитывать  при 

планировании  уроков  русского  языка.  Учителю  необходимо  определить 

способы  активизации  мыслительной  деятельности  учащихся,  этапы 

уроков,поддерживать мотивацию в обучении и развивать языковые навыки. 

На уроке русского языка учителю рекомендуется: 

–  создавать  позитивную  атмосферу  обучения,  вовлекать  в  деятельность 

всех учащихся; 

– воспитывать у обучающихся уверенность, ответственность, активность 

и направлять на самоанализ, рефлексию и инновационную деятельность; 

–  использовать  эффективные  методы  преподавания,  направленные  на 

развитие навыков учащихся; 

– организовывать, управлять и планировать групповую (фронтальную или 

работу в малых группах), индивидуальную, парную или коллективную формы 

работы,  эффективно  использовать  материалы,  ресурсы  и  дополнительные 

материалы  для  проведения  запланированных  уроков  согласно  установленным 

целям; 

– наблюдать за обучающимися и предоставлять обратную связь. 

Краткосрочный  план  –  это  предложенные  действия  на  основе  целей 

обучения.  При  составлении  краткосрочного  плана  учитель  может 

руководствоваться следующими рекомендациями: 

–  при  организации  урока  необходимо  руководствоваться  целями, 

указанными в учебной программе и в учебном плане; 

–  следует  детализировать  формулирование  целей  урока,  то  есть  ставить 

конкретные, измеримые, достижимые цели; 

– на уроке должны быть организованы все виды деятельности; 

–  при  необходимости  следует  дополнить  виды  деятельности  по 

усмотрению самого учителя. 

При  планировании  краткосрочного  плана  урока  следует  четко 

определить,  каковы  цели  данного  урока.  Например,  одна  из  целей  обучения  в 

10-м классе звучит следующим образом: излагать содержание прослушанного, 

прочитанного  и  аудиовизуального  материала  в  виде  развернутых  и  сжатых 

планов, полного или сжатого пересказа, тезисов, резюме, конспектов. Эта цель 

обучения  является  основой  для  нескольких  уроков,  каждый  из  которых  имеет 

разные задачи. 

205 

 

Обучающиеся играют в «информационный обмен». Работая в парах, один 

из учащихся в течение 60 секунд обобщает всю информацию, которую узнал по 

данной  теме.  Партнер  пары  обобщает  то,  что  они  услышали  в  течение  50 

секунд. Обучающиеся продолжают меняться и обобщать то, что они услышали, 

со  временем  уменьшая  время  на  10  секунд  каждый  раз.  Обучающиеся 

анализируют  информацию,  которая  передается  в  10  секунд,  и  решают,  какую 

представить  информацию.  Учитель  может  облегчить  эту  рефлексию  и 

составить список ключевых моментов обучения на доске. 

Рекомендуется  также  отражать  некоторые  моменты,  которые  следует 

учитывать при использовании различных заданий: 

1. Рекомендуется  планировать  множество  различных  заданий  в  рамках 

одного  урока.  На  одном  уроке  необходимо  включить  четыре,  пять  или  более 

различных заданий. 

2. Рекомендуется  также  обращать  внимание  на  то,  что  каждое  задание 

следует за предыдущим, и постоянно напоминать учащимся о главных учебных 

целях.  Повторяйте  задание  по-разному.  Например,  сделать  задание  в  устной 

форме, а затем попросить учащихся сделать ту же самую задачу в письменной 

форме. Это помогает учащимся понять задачу, приводит к плавному переходу, 

укрепляет  предыдущее  обучение  и  позволяет  учащимся  практиковать  более 

одного навыка. 

3. Рекомендуется  включать  индивидуальные, парные,  групповые  задания 

в деятельность всего класса. 

При  планировании  уроков  рассматриваются  такие  вопросы,  как:  Какова 

цель  урока?  Поддерживает  ли  каждая  часть  урока  достижения  учащимися 

этой цели? Насколько план урока является гибким? Какую обратную связь от 

учащихся  Вы  планируете  услышать?  Как  включить,  записать  и  обсудить 

этот вопрос? и др. 

Рекомендации по плану урока: 

– пишите четко сформулированные и подходящие цели урока; 

– включите детали различных компонентов плана урока; 

– предоставьте подробную информацию о стадиях учебной деятельности 

и  способах  достижения  задач  обучения,  которые  логически  упорядочены  и 

алгоритмированы для выполнения учащимися; 

– определите соответствующие стратегии для разработки целевых знаний 

и  навыков,  предусмотрите  проблемы  и  предложите  решения,  касающиеся 

необходимых навыков; 

– спланируйте использование соответствующих материалов и ресурсов. 

В план рекомендуется включить примерные задания для класса: 

– обучающиеся практикуют ролевые игры; 

–  «стратегия  Джигсо»:  обучающиеся  собирают  воедино  части 

информации; 

– представление ситуации для мозгового штурма и решения; 

– 

сбор 

информации: 

обучающиеся 

собирают 

информацию 

и 

представляют ее классу;

 

206 

 

– 

обмен мнениями;

 

– 

завершение задач: головоломки, игры, чтение;

 

– 

проектные работы;

 

– 

сбор информации: опросы, интервью, поиски;

 

– 

передача 

информации: 

обучающиеся 

получают 

информацию, 

интерпретируют в одной форме, но представляют в другой форме.

 

Объем  учебной  нагрузки  по  учебному  предмету  «Русский  язык»  в  10-м 

классе ОГН составляет 2 часа в неделю, 68 часов в учебном году; ЕМН – 1 час  

в  неделю,  34  часа  в  учебном  году.  Ниже  в  таблице  65  приведено  количество 

суммативного оценивания за раздел/сквозную тему. 

 

Таблица 65. Количество суммативных оцениваний по предмету «Русский 

язык» 

 

Класс 

Количество суммативных оцениваний за раздел/сквозную тему 

1 четверть 

2 четверть 

3 четверть 

4 четверть 

10 класс 

2 

2 

2 

2 

 

Учебный  предмет  «Қазақ  әдебиеті»  (с  казахским  языком  обучения) 

2019-2020 оқу жылында 10-11-сыныптар «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша 

жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламаларымен оқитын болады. 

Жалпы  орта  білім  беру  деңгейінің  жаңартылған  мазмұндағы  үлгілік  оқу 

бағдарламалары  Ы.Алтынсарин  атындағы  Ұлттық  білім  академиясының 

сайтында  орналастырылған  (

https://www.nao.kz/Білім  беруді  оқу-әдістемелік 

қамтамасыз  ету/  Оқу  бағдарламалары/ 

Жалпы  орта  білім  беру  деңгейінің 

жаңартылған мазмұндағы оқу бағдарламалары. Қазақ әдебиеті). 

Білім мазмұнын ұйымдастырудағы ерекшеліктер: 

10-сыныпта оқу процесі «Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы 

білім  беретін  пәндердің,  таңдау  курстарының  және  факультативтердің  үлгілік 

оқу  бағдарламаларын  бекіту  туралы»  Қазақстан  Республикасы  Білім  және 

ғылым  министрінің  2013  жылғы  3  сәуірдегі  №  115  бұйрығына  ӛзгеріс  пен 

толықтырулар  енгізу  туралы»  Қазақстан  Республикасы  Білім  және  ғылым 

министрінің  2017  жылғы  27  шілдедегі  №  352  бұйрығына  ӛзгерістер  енгізу 

туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2019 жылғы 7 

наурыздағы  №  105  бұйрығымен  (Қазақстан  Республикасының  Әділет 

министрлігінде  2019  жылғы  12  наурызда  №  18382  болып  тіркелді)  бекітілген 

үлгілік оқу бағдарламаларымен жүзеге асырылады: 

- жалпы  орта  білім  беру  деңгейінің  жаратылыстану-математикалық 

бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған «Қазақ әдебиеті» пәнінен жаңартылған 

мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы; 

- жалпы  орта  білім  беру  деңгейінің  қоғамдық-гуманитарлық  бағыттағы 

10-11-сыныптарына 

арналған  «Қазақ  әдебиеті»  пәнінен  жаңартылған 

мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасы. 

Ұзақ мерзімді жоспар оқу бағдарламасының құрамына енгізілді және ұзақ 

207 

 

мерзімді жоспарда әр сынып бойынша оқылатын шығармалар, тілдік дағдылар 

бойынша күтілетін нәтижелер оқу мақсаттары түрінде нақты кӛрсетілді. 

Қазақ әдебиеті бағдарламасының мақсаты – білім алушыларды креативті 

ойлауға бағыттау. Олардың ойларын ауызша еркін жеткізуіне және жаза білуіне 

қолдау  кӛрсету,  дәлелдер  келтіру,  салыстыру  және  анализ  жасау,  бағалау 

дағдыларын  қалыптастыру.  Білім  алушылар  әдеби  жанрларға  эксперимент 

жасау  арқылы  драмалық  шығарманы  проза  тілімен,  прозаны  поэзия  тілімен 

жазу тәсілдерін меңгере алады. 

«Қазақ әдебиеті» оқу пәнін оқытудың негізгі міндеттері: 

1)  «Қазақ  әдебиеті»  бағдарламасы  білім  алушылардың  сауаттылығын, 

олардың  әдеби  және  эстетикалық  талғамдары  мен  сезімдерін  дамыту,  ойлау 

қабілеттері  мен  танымдық  және  коммуникативтік  дағдыларын  қалыптастыру 

бағытында құрастырылған; 

2) қазақ әдебиетінің құндылық ретіндегі болмысын, ұлттық мәдениеттегі 

маңызды орнын құрметтейді және бағалайды; 

3)  қазақ  әдебиетінің  мәдениетаралық  қарым-қатынастағы  рӛлін,  қазақ 

халқының қалыптасқан тарихын, алға қойған міндеттерін, мәселелерін, қарама- 

қайшылық пен қиындықтарын анықтайды және түсінеді; 

4)  түрлі  жағдайларға  бейімделе  білу  және  ӛздігінен  шешім  қабылдау 

дағдыларын қалыптастырады; 

5)  заманауи,  ғылыми  және  қоғамдық  дамуға  сәйкес  дүниетанымын 

дамытады. 

«Қазақ әдебиеті» пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті кӛлемі: 

- жаратылыстану-математикалық бағытта: 

10-сыныпта – аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағатты құрайды. 

- қоғамдық-гуманитарлық бағытта: 

10-сыныпта – аптасына 3 сағат, оқу жылында 102 сағатты құрайды. 

«Қазақ  әдебиеті»  пәндік  білімнің  мазмұны  бӛлімдерге  бӛлінген:  түсіну 

және  жауап  беру,  анализ  және  интерпретация,  бағалау  және  салыстырмалы 

анализ. Сонымен қатар, дағдыларды қалыптастыратын бӛлімшелерден тұрады. 

Бағдарламаның бұл бӛлімшелері пән бойынша оқу мақсаттарынан тұрады. 

1) түсіну және жауап беру: әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық 

құрылысын  талдау  арқылы  идеялық  мазмұнын  терең  түсіну,  әдеби 

шығармадағы  кӛтерілген  мәселелерді  ұлттық  мүдде  тұрғысынан  ашу,  кӛркем 

шығармадағы  кейіпкерлер  жүйесін  жинақтау  мен  даралау,  кӛркем 

шығармалардан  алған  үзінділерді  ғаламдық  тақырыптағы  мәселелермен 

байланыстыру, шығармадағы ұлттық құндылықтардың әлемдік тақырыптармен 

үндестігін ашу; 

2) анализ және интерпретация: әдеби шығарманың композициясын уақыт 

пен  кеңістік  тұрғысынан  талдау,  шығармадағы  авторлық  идеяның  ӛмір 

шындығымен  байланысы,  шығармадағы  автор  стилі  мен  кӛркемдегіш 

құралдардың  қызметін  ашу,  кӛркем  шығармадағы  кӛтерілген  мәселелерге 

талдау жасау арқылы ӛзіндік пікірін қосып, шығармашылық жұмыс жазу, әлем 

және қазақ әдебиетіндегі құндылықтардың үндесуін талдап, ӛзіндік ой қорыту; 

208 

 

3)  бағалау  және  салыстыру:  шығарманы  мазмұндас  туындылардың 

үлгілерімен салыстырып, тарихи және кӛркемдік құндылығын бағалау, кӛркем 

шығармадағы  кӛтерілген  мәселелердің  жаңашылдығына  сыни  тұрғыдан  баға 

беру,  шығарманың  идеясын  жалпыадамзаттық  құндылық  тұрғысынан  талдап, 

әдеби  эссе  жазу,  шығарманы  идеялық  жағынан  мазмұндас  туындылармен 

салыстыра отырып, әдеби сын жазу. 

«Қазақ  әдебиеті»  пәнінің  үлгілік  оқу  бағдарламасында  Блумның  толық 

меңгерту  теориясы  басшылыққа  алынып,  кӛркем  шығарманы  толық  оқыту 

қағидаты  сақталғандықтан  кӛркем  шығарма  аз  берілген.  ХХІ  ғасырдың  жаңа 

адамының  талғамын  қанағаттандырып,  толғандырар  сұрақтарына  жауап  бере 

алатын  толыққанды  әдеби  шығармалар  енгізілген.  Бұл  ерекшеліктер 

оқушылардың шығармадағы автордың идеясын толық түсінуге, оны жан-жақты 

талдай  алу  қабілетін  дамытуға  және  оқырмандық  қабілетін  қалыптастыруға 

мүмкіндік береді. 

«Қазақ  әдебиеті»  пәні  (жаратылыстану-математикалық  және 

қоғамдық-гуманитарлық бағыттар) бойынша жиынтық бағалау саны 

Оқу  пәнінен  әр  тоқсан  сайын  бӛлім/ортақ  тақырып  бойынша  жиынтық 

бағалау (БЖБ) және тоқсандық жиынтық бағалау (ТЖБ) ӛткізу қарастырылған. 

Тӛменде  66-кестеде  оқу  пәнінен  бӛлім/ортақ  тақырып  бойынша  жиынтық 

бағалау (БЖБ) рәсімдерінің нақты саны кӛрсетілген. 

 

66- 

кесте. «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша жиынтық бағалау саны 

 

Сынып 

Бӛлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау саны 

1-тоқсан 

2-тоқсан 

3-тоқсан 

4-тоқсан 

10-сынып 

2 

2 

2 

2 

 

Әдістемелік  бірлестік  отырыстарында  қазақ  тілі  мен  әдебиеті  пәні 

мұғалімдерінің  кәсіби  біліктілігін  жетілдіру  үшін  (әдістемелік  бірлестік,  жас 

мамандар 

мектебі, 

педагогикалық 

шеберлігін 

жетілдіру 

мектебі, 

шығармашылық  топ  және  т.б.)  пәнді  оқыту  әдістемесі  мен  теориясының 

келесі мәселелерін қарау ұсынылады: 

1.  Жаңартылған білім беру бағдарламасы негізінде сабақты жоспарлау 

мен критериалды бағалау; 

2. Тиімді сабақ. Жоспарлау. Бақылау. 

3. Рефлексия – мұғалімнің кәсіби дамуының негізі; 

4. Оқу мақсаттарынан сабақ мақсаттарына шығу жолдары; 

5. Қалыптастырушы бағалау – бағалаудың тиімді тәсілі; 

6. Тыңдалым дағдысын қалыптастыруда кездесетін қиындықтар және оны 

шешу жолдары; 

7. Тыңдалым дағдысын қалыптастыратын белсенді әдістер; 

8. ҚМЖ құрудың тиімділігі мен артықшылығы; 

9. Lesson Study жүргізу жолдары және күтілетін нәтижелер; 

10. Тыңдалым материалдарын пайдаланудың тиімді жолдары; 

209 

 

11. 

Грамматикалық 

тақырыптарды 

лексикалық 

тақырыптармен 

сабақтастырудағы шеберлік; 

12. Сабақта саралап оқытуды жүзеге асыру; 

13. «Эссе жазу стратегиясы туралы»; 

14. Білім беруде қолданылатын сандық технологиялардың тиімділігі. 

Негізгі білім беру деңгейіне арналған «Қазақ тілі», «Қазақ әдебиеті» 

пәндерінің үлгілік оқу бағдарламалары бойынша құрылған жаңа білім мазмұны 

мұғалімді  де,  оқушыны  да  оқу  әрекетіне  белсенді  қатысуға,  ӛз  пікірін  айтуға, 

ӛзінің  сӛйлеген  сӛзіне  дәлел  келтіруге,  кейіпкерлер  арқылы  ӛмірлік 

ситуацияларды  шешу  жолдарын  ізденуге,  ең  бастысы  жаңаша  ойлайтын 

тұлғаны қалыптастыруға мүмкіндік береді. 

«Қазақ  әдебиеті»  пәні  бойынша  сыныптан  тыс  жұмыстар  мен  тәрбиелік 

іс-шараларды  жоспарлау  және  ұйымдастыру  кезінде  2019-2020  оқу  жылында 

аталып ӛтілетін мерейтойлық күнтізбелік күндерге назар аударуды ұсынамыз: 

2019  жылғы  9  шілде  –  қазақ  әдебиетін  қалыптастырушылардың  бірі, 

жазушы,  публицист,  драматург  Жүсіпбек  Аймауытовтың  туғанына  130  жыл 

(1889 - 1931); 

15 қазан – қазақ балалар жазушысы Бердібек Соқпақбаевтың туғанына 95 

жыл 

(1924-1991); 

15  қазан  –  қазіргі  қазақ  әдебиетінің  негізін  қалаушылардың  бірі,  ақын, 

жазушы,  мемлекет  қайраткері  Сәкен  Сейфуллиннің  туғанына  125  жыл 

(1894- 

1939); 

22  қазан  –  Қазақстанның  халық  жазушысы,  қоғам  қайраткері,  қазақ 

әдебиетіне  зор  үлес  қосқан  тұлға  Әбдіжәміл  Нұрпейісовтің  туғанына  95  жыл

 

(1924); 

15  қараша  –  қазақтың  кӛрнекті  жазушысы,  драматург  Бейімбет 

Майлиннің туғанына – 125 жыл (1894-1938) 

25  желтоқсан 

– 

халық  жазушысы,  қазақ  ақыны,  журналист,  Қазақстан 

Республикасы  Парламенті  мәжілісінің  депутаты  Фариза  Оңғарсынованың 

дүниеге келгеніне 80 жыл 

(1939 - 2014); 

2020  жылғы  10  тамыз  –  қазақтың  ұлы  ақыны,  ағартушы,  ойшыл,  жазба 

қазақ  әдебиетінің,  қазақ  әдебиетінің  негізін  қалаушы,  философ,  композитор, 

аудармашы, саяси қайраткер Абай Құнанбайұлының туғанына 175 жыл (1845 - 

1904). 

2020  жылы  қазақ  халқының  ұлы  ақыны,  ағартушысы  Абай 

Құнанбайұлының  175  жылдық  мерейтойын  жоғары  ұйымдастырушылық  және 

мазмұндық  деңгейде  мерекелеуді  қамтамасыз  ету  мақсатында  2019  жылғы  30 

мамырда «Абай Құнанбайұлының 175 жылдық мерейтойын мерекелеу туралы» 

Қазақстан  Республикасы  Президентінің  Қаулысы  жарық  кӛрді.  Қаулыда  2020 

жылы Нұр-Сұлтан қаласында Абай Құнанбайұлының 175 жылдық мерейтойына 

арналған  халықаралық  ғылыми-практикалық  конференция  ӛткізу,  Абай 

Құнанбайұлының  175  жылдық  мерейтойын  Біріккен  Ұлттардың  Білім,  ғылым 

және мәдениет мәселелері жӛніндегі ұйымы (ЮНЕСКО) мен Халықаралық 

210 

 

түркі  мәдениеті  ұйымы  (ТҮРКСОЙ)  аясында  мерекелеуді  ұйымдастыру 

жӛнінде тапсырмалар берілген. 

5 қазан – ақын, жауынгер, Қазақстан Республикасының халық жазушысы, 

Қазақстан  Жазушылар  одағының  тӛрағасы,  КСРО  және  ҚазКСР  Мемлекеттік 

сыйлықтарының  лауреаты,  екі  мәрте  «Еңбек  Қызыл  Ту»,  II  дәрежелі  «Отан 

соғысы», «Құрмет Белгісі» ордендері мен бірқатар медальдардың иегері Жұбан 

Молдағалиевтың туғанына 100 жыл (1920 - 1988). 

Мектепте  сыныптан  тыс  жұмыстар  тӛмендегі  шаралар  арқылы  жүзеге 

асады: 

-  базалық  кәсіпорындарда,  табиғат  аясында,  мәдени  мекемелерде, 

мұражайларда; 

-  таңдауы бойынша еркін сабақтар, оқу пәндері бойынша сайыстар мен 

олимпиадалар жүргізу; 

- оқу бағдарламаларына сай қосымша арнаулы сабақтар ӛткізу; 

- кіріктірілген және пәнаралық оқу сабақтарын жүргізу және т.б. 

Сыныптан 

тыс 

жұмыстар 

білім 

алушылардың 

пәнге 

деген 

қызығушылығын арттырып, алған білімдерін тереңдетіп, ӛздігінен іздене білуге 

үйретеді. Сонымен қатар теориялық білімін кеңейтіп толықтырады және білім 

алушылардың жеке қабілетін дамыта түседі. 

«Қазақ әдебиеті» пәнінен оқушылардың оқырмандық қабілетін, сӛйлеу 

тілін  дамыту  мақсатында  оқу  бағдарламасына  қосымша  жазғы  демалыс 

кезінде оқитын кӛркем шығармалардың тізімі ұсынылды. 

Кӛркем  шығармалардың  тізімі  оқушылардың  жас  ерекшелігі  мен  келесі 

сыныпта оқылатын және оқулықта үзіндісі ғана берілетін шығармалар ескеріліп 

жасалды. Жаңа оқу жылының басында жазда оқыған шығармалары бойынша 

«Оқушы күнделігі», «Мен оқыған кітап» және т.б. тақырыптарда кӛрме ӛткізуге 

болады.  Кӛрмеге  әр  оқушы  ӛзі  оқыған  туынды  бойынша  шығармашылық 

жұмысын  ұсынады.  Жұмыс  фотоколлаж,  эссе,  жарнама,  сурет  т.с.с.  түрде 

жасалуы  мүмкін.  Оқушылардың  жұмысын  арнайы  сарапшылар  талдап, 

қорытындысын шығарады. 

«Оқырман  күнделігі»  тақырыбындағы  іс-шарада  оқушы  оқыған 

шығарманың мазмұнын: 

•  сұрақ қою; 

•  тірек сӛздерді жазу; 

•  оқиғаның түйінін жазу; 

•  оқиғаны суретке түсіру түрінде дәптерге түсіреді. 

Шығармалар тізімі тӛмендегі 67-кестеде берілген. 

 

67- 

кесте. «Қазақ әдебиеті» пәнінен  ұсынылатын кӛркем шығармалардың 

тізімі 

 

жүктеу/скачать 5,13 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: