Ѕож ќолжазба ќђќыѓында


Ас, тамақ тақырыбына қатысты ММ-дер



бет13/22
Дата06.02.2022
өлшемі452,1 Kb.
#33040
түріДиссертация
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   22
Ас, тамақ тақырыбына қатысты ММ-дер. Әр ұлт қауымында сан қилы тағамдардың барлығы, яғни өздері үнемі дайындап қолданатын астардың ұлттық тағамдар деп аталатыны белгілі. Осы ұлттық тағамдардың жасалу технологиясы мен сан алуан табиғатын білдіретін, оларға қатысты неше түрлі ұғымдарды сипаттайтын мыңдаған атаулар мен жүздеген тұрақты тіркестердің қатарында ММ-дердің баршасы тілдің ежелгі де байырғы және құнарлы қорына еніп, ұлттық менталитеттің тілдегі бейнелі бір көрінісі болып есептеледі. Яғни олар екі тілде де мотивтік мәні ұқсас, бір-біріне жақын болып келеді.
Ас иесімен тәтті, табағымен сәнді (қазақша)
Аш игиси билән татлиқ (ұйғырша)
Жақсы ас қалғанша, жаман қарын жарылсын (қазақша)
Йахши аш ешип қалғучә, йаман қосақ йерилип кәтсун (ұйғырша)
Қазақ және ұйғыр халықтары — қонақ күтіп, тамақ әзірлеуге алдына жан салмайтын халық. Сондықтан болар кімге болсын тамақ бергенде жанында үй иесі қоса отыруы шарт. Онсыз астың дәмі де кірмейді. Яғни асты алдына қойып, үй иесі кетіп қалса, келген қонағы «мені жақтырмай отыр ма» деп ойлары әбден мүмкін. Сондықтан ас берген үй иелері дәммен қоса отырып, қонақты сыйлау, күту дәстүрі — қазақ, ұйғыр халықтарында ежелден келе жатқан дәстүр.
Жақсы ас қалғанша, жаман қарын жарылсын (қазақша)
Йахши аш ешип қалғучә, йаман қосақ йерилип кәтсун (ұйғырша)
мақалы тамақты, оған қаншалықты еңбек сіңірілетіндігін бағалау мақсатында қалыптасса керек. Шынымен де, ас даярлау оңай жұмыс емес. Егер тағам тәтті болса, босқа төгіліп, ысырап болмау үшін айтылған нақыл сөз. Бұның астарында қос халықтың жастарды асты қадірлеуге, босқа төгіп-шашпауға, ананың не болмаса ас дайындаушы адамның еңбегін бағалауға деген тәрбиесі жатыр.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   22




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет