Ѕож ќолжазба ќђќыѓында
жүктеу/скачать 452,1 Kb.
|
| Зерттеудің өзектілігі. Қазiргi кезде түркi халықтарының тiлдерiнде әлi зерттеле қоймаған мәселелер аз емес. Солардың iшiнде әр халықтың ұлттық болмысын танытатын бай мұралардың бiрi — ММ-дердi жан-жақты салыстыра зерттеуге бағышталған еңбектер. Сондықтан халықтың мәдени дүниесін дәрiптейтiн бұл тұрақты тiркестердiң тiлдiк табиғатын тану үшiн жүйелi зерттеу жүргiзудiң қажеттiлiгiнде күмән жоқ.
Жаңа ғасырдың басынан бастап түркi тануда, ММ-дердiң лексикалық, семантикалық және синтаксистiк жақтары ғана емес, сонымен бiрге көркемдiк ерекшелiктерін, олардың тiларалық ұқсастық деңгейлерiн, әр тiлдегi өзiндiк айырмашылықтары да қарастырыла бастады. Олардың iшiнде кандидаттық, докторлық диссертациялармен бiр қатарда монографиялық зерттеулер де, ММ-дерде түсіндірме сөздіктері де бар. Бұл еңбектер ММ-дердің біздің еңбегiмiзге негiз болып отырған тiларалық ерекшелiктерi де бiршама қарастырылады. Дегенмен, ММ-дiң осы ерекшелiктерiн, олардың тiлдiк басқа да мәселелерiн қамтыған еңбектердiң аздығы байқалады. Осы ақиқаттың өзi бiздiң тақырыбымыздың өзектiлiгiн дәлелдей түседi. Сондай-ақ ММ-дерді қазақ тіл білімінің жеке-дербес жаңа бір саласы –паремиологияның нақты зерттеу нысаны ету, оларды ұлттардың рухани мәдениетімен, тұрмыс-тіршілігімен, дүниетанымымен, ділімен сабақтастықта қарастыру енді ғана қолға алынуда. Яғни ҚҰММ-дерін этнолингвистикалық және этномәдени бірлікте қарастыру – бұрын-соңды зерттелмеген іс. Бiздiң зерттеуiмiздiң өзектiлiгi бұлармен ғана шектелмейдi. Жоғарыда аталған ғылыми жұмыстар қазақ халық ММ-дерiн зерттеуге арналған, ал ұйғыр ММ-дерi туралы деректер жоқтың қасы. ММ-дер әрбiр халықтың ауызекi тiлiндегi өзiне ғана тән ерекшелiктерге ие, құрылымы ықшам, образдары бейнелi тiркестер болғандықтан, салыстырылатын ұйғыр ММ-дерiнiң өзiндiк ерекшелiктерiн айырып-айқындау, түсiндiру бiз үшiн, ұйғыр паремиологиясы үшiн әрi тың, әрi қызықты зерттеу болып отыр деп айта аламыз. Осы мәселелерді ескерсек, қазақ және ұйғыр халықтарының ММ-дерін жан-жақты зерттеп, танып-білуге, олардың мән-маңызын бағалауға бағытталған терең зерттеулердің құндылығы даусыз. Демек, тіл және ұлттың бірлігін танытатын қазақ және ұйғыр ММ-дерін тілдік әрі этнолингвистикалық тұрғыдан қарастыра отырып, олардың астарындағы ұлттық болмысты айқындау, тіл арқылы ұлттың тарихи санасын, мәдениетін таныту жұмысымыздың өзектілігін көрсетеді. жүктеу/скачать 452,1 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|