«Қолданбалы биология және топырақтану негіздері»

А гипстеу 
Визвестеу 
С рекультивациялау 
D плантаждық әдіспен жырту 
Ефосфогипстеу 
8. Топырақтың толық физикалық қасиеттері 
А су-ауа режимі, жылылық, кӛлемдік салмақ, қҧрылым
В химиялық қҧрамы, профилі, меншікті салмағы 
С қаттылығы, су кӛтергіштігі, қоректік зат режимі 
D жҧту қабілеті, қҧрылымы, ауа режимі 
Есу сыйымдылығы, қоректік зат тҥзу қабілеті, жылылық 
9.Қазақстанда топырақ ғылымының негізін қалаушы 
А Ӛ.О Оспанов
В В.М. Кизовский
С С.П. Матусевич 
D РД. Жанпеисов 
ЕК.Ш. Фаизов 
10.Топырақ ылғалының ӛсімдікке қолайлысы 
А капиллярлық қылтҥтҥк суы
В гигроскопиялық су 
С гравитациялық су 
D жерасты ыза суы 
Ебу кҥйіндегі су 
11. Топырақ- …. табиғи дене 
А ӛлі және тірі
В ӛлі
С тірі 
D минералды
Еоргано-минералды
12. Қышқыл топырақтағы басым катион 
А сутегі
Вмагний 
С натрий 
D кальций 
Еальюминий 
13.Сілтілі топырақтағы басым катион 
А натрий
Вмагний 

С сутегі 
D кальций 
Етемір 
14. Қасиеті бойынша аз қажетті немесе қолайсыз топырақ
A сортаң топырақтар 
B қоңыр 
C сҧр 
D қара 
E қызғылт 
15 Бастапқы топырақ минералдары
A силикат 
B гепатит 
Cмагнитит 
D мускавит 
E кварц 
16.Гумус- топырақтың … бӛлігі 
A қатты
B сҧйық 
C минералды 
D тірі 
E газды 
17. Шӛлейтті аймақтарда қалыптасқан топырақтар 
A қҧба
B сҧр
C сҧр- орманды 
D қара 
E қоңыр 
18. Жер шарының … белдеуінде тундралық топырақтар таралған 
A полярлық 
B субтропикалық 
C тропикалық 
D экваторлық 
E оңтҥстік
19. Топырақтың қарашірік қабаты 
A А 
B Е 
C Д 
D В 

E С 
20. Қҧрғақ дала аймақтарында қалыптасқан топырақтар 
A сҧр-қҧба
B кҥңгірт қара 
C қызғылт 
D қара 
E кҥлгін 
21. Топыраққа ақ тҥс беретін химиялық заттар 
A кӛміртегі карбонаты 
B кҥкірт қоспалары 
C кремнезел 
D алюминий қоспалары 
E ақ кӛзді дақтар 
22. Топырақ дефляциясы ең кең тараған Қазақстан облысы
A Павлодар
B Ақмола 
C Атырау 
D Солтҥстік Қазақстан 
E Қостанай 
23.Тік белдеудегі Іле Алатау етегіндегі топырақтар … заңшылықпен 
ауысады 
A тік белдеулік 
B жазықтық 
C жыралық 
D ойпаттық 
E бедерлік 
24. Бҥлінген жерлерді қалпына келтіру тәсілдері 
A рекультивациялау
B мелиорациялау 
C тыңайтқыш беру 
D агротехникалық шаралар қолдану 
E агробиологиялық тәсіл 
25. Қара топырақ гумусындағы басым қышқылдар 
A гумин
B азот
C кҥкірт 
D фульво 
E тҧз 

26. Ӛсімдіктерге аса қауіпті тҧздар 
A сода
B карбонаттар 
C хлоридтер 
D сульфаттар 
E хлорлы кальций 
27.Ғаламдық экология бойынша топырақ проблемасы 
A топырақ деградациясы
B қышқыл жауындар 
C химиялық ластану 
D озон қабатының жҧқаруы 
E топырақ дефляциясы 
28. Жалпы топырақ ылғалы …. тҥрге бӛлінеді 
A Жеті 
B тӛрт 
C бес 
D ҥш 
Eалты 
29.Топырақтың жҧту қабілеті оның … байланысты 
Aқарашірік мӛлшеріне 
Bорганикалық қосылыстарға 
C механикалық қҧрамына 
D органикалық және механикалық бӛлігіне
E ӛсімдік қалдықтарына
30. Топырақ ортасының реакциялары мынадай тҥрлерге бӛлінеді 
A қышқыл,бейтарап,сілтілі 
B сілтілі,бейтарап 
C қышқыл,бейтарап 
D қышқыл,сілтілі 
E сілтілі, ӛте қышқылды 
31.В.В.Докучаевтың топырақ профилін генетикалық қабаттарға бӛлуі 
A А, В, С, Д 
B В, Е, Д 
C А, В, Е 
D А,Д, Е 
E В, С, Е 
32. Топырақ жіктелуіндегі негізгі таксономикалық топ 

A тип 
B тҥр 
C категория 
D морфология 
E бонитировка 
33. Ылғалды субтропикалық белдеудегі топырақ 
A қызғылт
B қара 
C кҥлгін – шымды 
D кәдімгі қара 
E қара-қоңыр 
34. Қара топырақ … табиғи аймақта тҥзіледі 
A далалы 
B жартылай далалы 
C шӛлді
D игерілмеген
E орманды далалы 
35.Топырақтың жел әсерінен бҧзылуы 
A дефляция 
B рекультивация 
C радиоактивтілік 
D жыралық эрозия 
E топырақ бетінің шайылуы 
36. Топырақты ӛңдеу тҥрінің микроорганизмдерге қолайлысы 
Aсыдыра 
B аудара 
C терең 
D ҥстіртін 
E плантаж 
37. 0,001 мм-ден кіші механикалық фракция
A коллойдтар 
B шаң 
C балшық 
D қҧм
E қиыршық 
38. Қара шірік тҥзілудегі микробиологиялық концепцияларды бірінші 
зерттеген ғалым
A Костычев А.П. 

B Докучаев В.В. 
C Мечников
D Вильямс В.Р. 
E Оспанов У.О. 
39. Топырақ ауасындағы кӛмір қышқыл газының (СО
2
) мӛлшері 
A 0,003% 
B 0,08% 
C 0,15% 
D 0,25% 
E 0,009% 
40. Жер ҥстінде ең кең тараған химиялық элемент
A оттегі
B азот 
C кӛміртігі
D сутегі 
E аргон 
41. … химиялық элемент басым болғанда топырақ қҧрамы бҧзылады 
A натрий 
B кальций 
C магний 
D алюминий 
E темір 
42. Тау жынысының және топырақтың механикалық қҧрамының жҥйесін 
дамытқан автор 
A А.А. Качинский 
B В.В. Докучаев 
C А.М. Сибирцев 
D П.А Костычев 
E Ӛ.О.Оспанов 
43. Топырақтың су сыйымдылығы мен қарашірікке бай механикалық 
қҧрамы
A орташа саздақ
B қҧмдақ 
C қҧмдауыт 
D жеңіл саздақ
E ауыр саздақ 
44. Шымды-кҥлгін топырақтағы қарашіріктің пайыздық мӛлшері
A 3-5

B 1-2
C 6-7 
D 9 
E 7-8 
45. Топырақтың сіңіру қасиеті бірнеше тҥрге бӛлінеді 
A механикалық, химиялық, физика- химиялық, биологялық, биохимиялық 
B механикалық, химиялық, физика- химиялық, биологялық 
C механикалық, химиялық, физика- химиялық, биологялық, 
рекультивациялық 
D механикалық, химиялық, физика- химиялық, биологялық, қҧрылымдық 
E механикалық, химиялық, физика- химиялық, биологялық, мелиорациалық 
46. Ӛсімдіктің жақсы қоректенуі ҥшін топырақ жҧту кешеніндегі басым 
катион 
A кальций 
B сутегі 
C натрий 
D магний 
E алюминий 
47. … топырақтың жҧту кешенінде сутегі және алюминий катиондары 
басым 
A кҥлгін- шымды 
B ашық қоңыр 
C қара 
D қоңыр 
E сҧр-қоңыр 
48. Ашық -қоңыр топырақтағы рН кӛрсеткіші
A 7-8 
B 8-9 
C 5-6 
D 9-10 
E 6-7 
49. Қышқыл топырақтың қасиетін жақсарту ҥшін қолданылатын шаралар 
A әктеу 
B гипстеу 
C органикалық тыңайтқыштар енгізу 
D әктеу және гипстеу 
E фосфогипс беру 
50. Сортаң жерлерді игеру әдісі

Aәктеу 
B гипстеу 
C фитоагротехникалық мелиорация 
D агрохимиялық мелиорация 
E фитохимиялық мелиорация 
51. Сортаң топырақтың қабаттарына тән қҧрылым 
A цементтелген
B қатты 
C қатпарланған 
D дәнді-жаңғақтау 
E жаңғақты 
52. Топырақтың агрономиялық бағалы қҧрылымы
A фракциялық 
B цементтелген 
C жаңғақтау 
D қҧмдауыт 
E дәнділеу 
53. Дала топырағының ылғалы … режиммен сипатталады
A кейде жуылатын
B жуылып кетпейтін 
C жуылып кететін 
D қаныққан 
E қанықпаған 
54. Топырақтың систематикасы және қасиетімен шҧғылданатын топырақ 
бӛлімі 
A диагностика
B номенклатура 
C бонитировка 
D статистика 
E монитор 
55. Орталық қоныржай белдеудегі жапырақты ағаштардың астында 
тҥзілетін топырақтар 
A сҧр-орманды 
B кҥлгін-шымды 
C ашық сҧр орманды 
D қызғылт 
E ашық қоңыр 
56. … табиғи аймақтарда сары және қызыл топырақтар тҥзіледі 

A субтропикалық
B орманды-далалы 
C орманды 
D тропикалық 
E далалық 
57.Жҧту кешенінде натрий катионыны 25 пайыздан асып кететін топырақ 
тҥрі 
A солонец 
B сортаң 
C солончак 
D солодтер 
E қызғылт 
58. …табиғи аймақтарында дефляция қҧбылысы кең тараған 
A шӛлейтті
B орманды 
C тундра 
D таулы аймақтарында 
E жартылай шӛлейтті 
59. … тҥзілуіне балдырлар әсер еткен
A тақырлар 
B солончактар 
C сҧр топырақ 
D қызыл топырақ 
E сортаң топырақтар 
60. Суда еритін тҧздардың ӛсімдіктерге зиянды әсер ететін тҥрі 
A содалар 
B хлоридтер 
C сульфаттар 
D кҥкірт қышқылы 
E азот қышқылы 
61. Бет жағындағы суда еритін тҧздардың мӛлшерлерінің 1%-дан жоғары 
болатын топырақтар 
A солончактар 
B солонецтер 
C сҧр топырақ 
D қызыл топырақ 
E сары топырақ 

62. Іле Алатауындағы Тянь-Шань қарағайынның астында тҥзілетін 
топырақ 
A сҧр-орманды
B кҥлгін-шымды 
C қара-сҧр 
D ашық-сҧр 
E қара-қоңыр 
63. Солтҥстік Қазақстандағы негізгі топырақ типі
A қара 
B қызыл 
C кҥлгін-шымды 
D қоңыр 
E сҧр топырақ 
64. Жҧту кешеніндегі топырақ коллойдының негізін қалаған ғалым
A К.К. Гедройц
B К.Д. Глинка 
C В.В. Докучаев 
D П.И. Тюрин 
E А.П.Костычев 
65. Қызғылттау жасыл топырақ … белдеуде тҥзіледі 
A субтропикалық
B тропикалық 
C қоңыржай 
D тау етегінде
E жазық 
66. Ылғалдың булануы … топырақ типтерінің жуылмайтын қабаттарына 
тән 
A сҧр-орманды 
B солончак 
C қара 
D қызыл топырақ 
E ашық-сҧр 
67. Теңіз деңгейінен едәуір жоғары жатқан жазықтағы негізгі топырақ типі
A сҧр топырақ
B қызыл-қоңыр 
C ашық-сҧр 
D солончак 
E қоңыр 

68. Жҧту кешеніндегі … химиялық элементі топырақтың сортаң екеніне 
дәлел болады 
A натрий
B кальций 
C алюминий 
D сутегі 
E темір 
69.Қазақстандағы жазық топырақтың кӛлемі
A 201 
B 205
C 200
D 204
E 203 млн га 
70.пырақтың жалпы жіктеліп бӛлінуі 
A тип, типше, тек, тҥр, тҥрше,
B тип, типше, тек, тҥр, тҥрше, жекеше 
C тип, типше, тек, тҥр, тҥрше, кӛпше 
D тип, типше, тек, тҥр, тҥрше, жазықша 
E тип, типше, тек, тҥр, тҥрше, тікше 
71.ақстандағы қара топырақ ҥлесі 
A 27,5 млн га 
B 27,3 млн га 
C 28,3 млн га 
D 29,5 млн га 
E 26,8 млн га 
72. Қазақстан ашық-қоңыр топырағының кӛлемдік ҥлесі
A 90,4 
B 90,7 
C 90,3 
D 90,5 
E 90,2 Млн.га 
73. Қазақстандағы қоңыр және сҧр-қоңыр топырақтың жалпы кӛлемі 
A 119,4 
B 118,8 
C 121,3 
D 119,6 
E 120,5 млн.га 
74. Қазақстандағы қҧмдақ топырақтың кӛлемі

A27,1 
B 28,5 
C 27,5 
D 28,4 
E 27,3 млн. га 
75. Қазақстандағы сортаң топырақтың алып жатқан кӛлемі
A 20 
B 19 
C 22 
D 21 
E 18 млн. га 
76. Қазақстан топырағының экологиялық қасиетінің ерекшелігі
A кешенділілік 
B ықшамдылылық 
C континентальдық 
D тҧздылық 
E алақҧлалық
77. Топырақтың кешенділілігі дегеніміз… 
A алақҧлалық 
B ықшамдылық 
C біркелкілік 
D тҧздылық 
E әртҥрлілік 
78. Қара топырақтағы қарашіріктің орташа мӛлшері
A 7-12 
B1-2 
C 8-9 
D 10-14 
E 4-5 пайыз 
79. Топырақтың … қасиеті оның су кӛтергіштігіне ықпал жасайды 
A қарашіріктік
B нығыздық 
C қосылыстар (бӛгде заттар) 
D кеуектілік 
E қҧрылымдық
80. Су эрозиясының тҥрлері 
A жыралы
B тӛменгі қабатты 

C ҥстіңгі қабатты 
D типтік 
E терең қабаты 
81. Қара топырақтың жаңа химиялық қосылыстары 
A кальций карбонаты 
B тез ерігіш тҧздар 
C тотықсызданған темір қосылыстары 
D натрий тҧзы 
E хлориттер 
82. Топырақтың ҥстіңгі 5 см қабатшасын сақтап қалу ҥшін 1 мм-ден кіші 
микробӛлшектердің пайыздық мӛлшері
A 25% 
B 31% 
C 33% 
D 28% 
E 21% 
83. С.А.Захаровтың пікірі бойынша топырақ қҧрылымы негізгі ... типке 
бӛлінеді 
A ҥш 
B бес 
C жеті 
D алты 
E тӛрт 
84. Топырақтың қасиеттері 
A профилі, тҥсі, қҧрылымы, нығыздығы, кеуептілігі,
B профилі, тҥсі, қҧрылымы, нығыздығы, кеуептілігі, жҧмсақтығы 
C профилі, тҥсі, қҧрылымы, нығыздығы, кеуептілігі, типтілігі 
D профилі, тҥсі, қҧрылымы, нығыздығы, кеуептілігі, қаттылығы 
E профилі, тҥсі, қҧрылымы, нығыздығы, кеуептілігі, сортаңдылығы 
85. Топырақта радиоактивті элементтердің пайда болуы
A антропогенді және табиғи әсер
B антропогенді әсер 
C су кӛзі 
D жел кҥшімен 
E атомды жарылыстар 
86. Радиоактивтілік … топырақта кездеседі 
A барлық топырақ типтерінде 
B кҥңгірт 

C нағыз 
D шалғынды 
E ашық қара қоңыр
87. Топырақтың радиоактивтілігі ... топқа бӛлінеді 
A 2 
B 3 
C 5 
D 4 
E 6 
88. Бірінші радиоактивтілік топтың пайда болуы 
A аналық жыныстар және геохимиялық ағын 
B геохимиялық ағын 
C аналық жыныстар
D ғарыштық сәуле
E космегендік 
89. Екінші радиоактивтіліктің пайда болуы 
A космогендіктер мен тҧрақты элементтер ядроларының қарым-қатынасы 
B тҧрақты элементтердің ядроларынан 
C уранның элементінің әсері 
D космогендік сәулелер 
E атомдық сынақтың әсері 
90. Топырақтағы табиғи радиоактивтілік … байланысты 
A ауыр металдардың радиоизотоптарымен 
B радионуклейдтерге
C ауыр металдарға 
D радиоизотоптарға 
E антропогендік әсері 
91. Табиғи уран қҧрамындағы изотоп саны 
A ҥш (
234
U, 
206
U.
238
U) 
B екі (
206
U, 
234
U) 
C біреу (
234
U) 
D тӛрт(
234
U,
206
U,
238
U,
239
U) 
E бес (
206
U, 
239
U) 
92. Уран …. кӛп кездеседі 
A фосфатты тау жыныстарында 
B гранитте 
C дала шпаттарында 
D кварцтарда 

E слюдаларда 
93. Радий (
226
Rd) … химялық элементтер қатарына жатады 
A сілтілі
B биофильді 
C галогендер 
D қышқылды 
E бейтарап 
94. Топырақтағы радиоактивті элементтердің ең кӛп тарағаны 
A гранит пен балшықта
B дала сипаттарында 
C кварцтарда
D сланцтарда 
E коллоидтарда 
95. Карбонатты топырақтардың гумус қабатындағы табиғи радиоактивті 
элементтер деңгейі 
A жоғарғы
B орташа 
C тӛмен 
D аса тӛмен 
E ӛте жоғары 
96. Топырақтың басқа табиғи денелерден ерекшелігі
A қҧнарлығы 
B пішіні 
C тҥсі 
Dқоректік элементтермен қамтамасыз етілуі
E су кӛтергіш қабілеттілігі 
97. Топырақтың қҧнарлығы дегеніміз… 
A ӛсімдіктерді қоректік элементтер және сумен қамтамасыз ету қабілеті 
B ауа режимі 
C меншікті және кӛлемдік салмағы 
D топырақ бӛлшектерінің қҧрылымы 
E жәндіктердің белсенділігі 
98. Топырақ қҧнарлығын қалыптастыруда белсенді роль атқаратын тірі 
жәндіктер 
A микроорганизмдер 
B фауналар 
C редуцинттер 
D саңырауқҧлақтар 

E актиномициттер 
99. Топырақ қҧнарлығының катигориялары 
A табиғи , жасанды, экономикалық 
B жарық, жылу, қоректік заттар 
C табиғи,ғарыштық кҥн сәулелері 
D су, ауа режимдері кӛлемдік салмақ 
E топырақ бӛлшектерінің қҧрамы 
100. В.В. Докучаев табиғи кҥйінде қҧнарлығы ӛте жоғары топырақты … деп 
атады 
A топырақ патшасы
B қҧнарлы 
C пайдалы 
D сапалы 
E қасиетті 
101. Топырақты ғылыми тҧрғыдан зерттеудің басталу уақыты 
A XVІІІ
B XІX
C XVІІ 
D XVІ
E XX
102. В.В. Докучаевтің ―Орыс қара топырағы‖ атты монографиясының 
жарыққа шыққан жылы 
A 1883 
B 1874 
C 1835 
D 1904 
E 1896 
103. Топырақтың қҧнарлығын кӛтеретін компоненттер
A тыңайтқыштар органикалық және минералдық
B компост 
C қара шірінділі ӛсімдік қалдықтары 
D органика 
E қҧс нәрі
104. Топырақ … фазалардан тҧрады 
A қатты, сҧйық, газдық, тірі 
B сҧйық 
C газдық 
D сҧйық, газдық 
E қатты 

105. Республикадағы сор және сортаңды алқаптардың жалпы кӛлемі
A 2,7 
B 2,5 
C 2,3 
D 2,4 
E 2,2 млн. га 
106. Кәдімгі сҧр топырақтағы минималды шірінді мӛлшері
A2,5% 
B 1,5% 
C 2% 
D 3% 
E 4% 
107. Республилканың қиыр терістігінде біраз территорияны жеткілікті 
ылғанданған 
A орманды-далалы 
B далалы 
C кәдімгі қаратопырақты 
Dкҥңгірт қара қоңыр 
E шӛлді далалы зонаша алып жатыр
108. Орманды-далалы зонашадан оңтҥстікке қарай байтақ 
A қаратопырақты далалы зонаша алып жатыр 
B жартылай шӛлді 
C кәдімгі қаратопырақты 
D кҥңгірт қара-қоңыр 
E шӛлді-далалы 
109. Кәдімгі қара топырақты зонаша республиканың
A 11,7 
B 10,5 
C 11,3 
D 11,4 
E 10,9 млн. га алып жатыр
110. Оңтҥстік қаратопырақты зонаның кӛлемі
A 13,7 
B12,4 
C 11,8 
D 13,0 
E 13,4 млн. га

111. Қара топырақты далалы зонаның оңтҥстігінде
A қара қоңыр топырақты зона жатыр 
B қҧрғақ аймақты 
C оңтҥстік қаратопырақты
D кәдімгі қаратопырақты
E шӛлді далалы
112. Қара қоңыр топырағының оңтҥстігінде
A ашық қара қоңыр 
B кҥңгірт қара қоңыр 
C кәдімгі сҧр топырақ 
D шӛлді далалы
E жартылай шӛлді зонасы орналасқан
113. Жеткілікті ылғалданған орманды-далалы зонашадағы ылғалдың 
орташа жылдық мӛлшері 
A 330-350 
B 320-330 
C 360-370 
D 370-380 
E 300-320 
114. Қазақстанның территориясында орманды-далалы зонаша не бары
A0,4 
B 0,8 
C 1,0 
D 1,3 
E 1,5 млн. га
115. Фотосинтез нәтижесінде жер жҥзіндегі ӛсімдіктер жыл сайын … млрд. 
тонна органикалық заттар тҥзеді 
A 400 
B 350 
C 300 
D 450
E 500 
116. Теңіз, мҧхит ӛсімдіктері жер жҥзіндегі органикалық заттардың … 
пайызын береді 
A 55 
B 50 
C 45 
D 30 

E 40 
117. Теңіз, мҧхит ӛсімдіктері … млрд. ТН СО
2
сіңіреді 
A 200 
B 150 
C100 
D 250 
E 300 
118. Теңіз, мҧхит ӛсімдіктері қоршаған ортаға … млрд. ТН бос оттегін 
бӛледі 
A 145 
B 160 
C 170 
D 190 
E 150 
119. Жапырақ ӛзіне тҥскен энергияның … пайызын транспирацияға және 
топырақ қыздыруға жҧмсайды 
A 90 
B 80 
C 70 
D 95 
E 97 
120. Жапырақ арқылы сіңірген энергияның …. пайызы фотосинтезге 
пайдаланылады 
A 1 – 5
B 1 – 3
C 1 – 4
D 1 – 2
E 1 – 10 
121. Ҥйеңкі жапырағы ӛзіне жеткен энергияның … пайызын фотосинтезге 
пайдаланады 
A 2,7 
B 2,5 
C 2,6 
D2,3 
E 2,8 
122. Қарақҧмық жапырағы ӛзіне жеткен энергияның … пайызын 
фотосинтезге пайдаланады 

A 7,7 
B 4,4 
C 5,8 
D 6,5 
E 5,5 
123. Кҥнбағыс жапырағы ӛзіне қабылданған энергияның …. пайызын 
фотосинтезге пайдаланады 
A 4,5 
B 3,3 
C 3,9 
D2,5 
E 5,5 
124. Жалпы радиация қҧрамындағы инфрақызыл және ультракҥлгін 
сәулелерінің пайыздық кӛрсеткіші
A40 
B 30 
C 50
D 60 
E 70 
125. Тікелей тҥскен кҥн жарығында … пайыз Б болады 
A 35 
B 30
C 25 
D 20 
E 15 
126. Солтҥстік ендіктен шыққан ӛсімдіктер гҥлдеуге кӛшу ҥшін қажетті 
уақыт мӛлшері 12 сағаттан артық болатын ... кҥнді қажет етеді 
A ҧзақ 
B қысқа 
C ыстық 
D толық 
E суық 
127. Оңтҥстік ендіктердің ӛсімдіктері гҥлдеуге кӛшу ҥшін ҧзақтығы 
12сағаттан кем болатын ... кҥнді қажет етеді 
A қысқа 
B суық 
C ыстық 
D ҧзақ 
E толық 

128. Қызылорда облысындағы жылылық температура қосындысы
A 3798 - 3876
0
B 3500 - 3436
0
C 3700 - 3800
0
D 3600 - 3700
0
E 3500 - 3705
0
129. Қызылорда облысындағы 5
0
С-ден жоғары жылы кҥндер саны
A 207 – 212
B 206 – 210 
C 208 – 211
D 209 - 215 
E 215 – 219 
130. Оңтҥстік Қазақстан облысындағы 5
0
С-ден жоғары жылы кҥндер саны
A 244 - 247 
B 225 - 230 
C 230 - 235 
D 218 - 220 
E 245 - 248 
131. Жамбыл облысындағы 5
0
С-ден жоғары жылы кҥндер саны 
A 207 - 222 
B 209 - 225 
C 208 - 224 
D 206 - 224 
E 208 – 225 
132. Оңтҥстік Қазақстан облысындағы жылылық температура қосындысы
A 4385 - 4616
0
B 4235 - 4410
0 
C 4300 - 4516
0 
D 4500 - 4600
0 
E 4550 - 4618
0
133. Жамбыл облысындағы жылылық температура қосындысы
A 3760 – 3770
0
B 3700 -3780
0
C 3600 - 3700
0 
D 3700 - 3750
0
E 3750 - 3800
0
134. Алматы облысындағы Бос жоғары жылылық кҥндер саны

A 212 - 223 
B 215 - 220 
C 218 - 225 
D 200 - 215 
E 207 – 222 
135. Алматы облысындағы 5
0
С-дан жоғары жылылық температура 
қосындысы 
A 3674 - 3867
0 
B3600 - 3800
0 
C 3674 - 3800
0 
D 3670 - 3801
0 
E 3590 - 38010 
136. Жҥгері ӛсімдігінің жапырағы кҥн сәулесі энергиясының ... пайызын 
пайдаланады 
A 2,3
B2,7 
C 2,9 
D 3,0
E 3,5 
137. Ӛсімдіктің суды буландыруы
A транспирация 
B гидромелиорация 
C гидролизация 
D қылтҥтік 
E гидродинамика 
138. Ӛсімдік бойына сіңірген 1000 г судың небары … грамын ғана 
пайдаланады 
A 1-2 
B 3-4 
C 4-5 
D2-3 
E 5-6 
139. Ӛсімдік бойына сіңірген 1000 г судың … грамы ӛсімдік арқылы 
ӛзгермей ӛтеді 
A 998 
B 850
C 990 
D 995 
E 900 

140. Сумен бірге ӛсімдік бойына топырақ қабатында еріген қоректілік 
заттар...енеді 
A азот, фосфор, калий, кҥкірт
B фосфор, калий, кальций, алюминий 
C азот, фосфор, калий, кҥкірт, темір 
D азот, фосфор, калий, кҥкірт, йод 
E азот, фосфор, магний, сутегі 
141. Атмосферадағы кӛмір қышқыл газының қоры ӛте аз небары 
A0,03 
B 0,01 
C 0,015 
D 0,018 
E 0,02 
142. Бір гектар жердегі атмосфераның 1 метрлік қабатында небары ... кг 
кӛмір қышқыл газы болады 
A 2-3 
B 3-4 
C 4-5 
D 1-2 
E 5-6 
143. Ӛсімдік денесінің … пайызы кӛмір қышқыл газы мен судан қҧралады 
A 95
B 90
C 85 
D 96 
E 97 
144. Ғылыми мәліметтер бойынша ӛсімдіктердің қҧрамынан … элемент 
табылған 
A 70 
B 55 
C 65 
D 50 
E 74 
145. Ӛсімдіктер салмағының … пайызын макро-микроэлементтер қҧрайды 
A 99 
B 93 
C 90 
D 95 
E 96 

146. Егінжайдағы ӛсімдіктердің ӛсуі және оның тҥсімі … элементке
тәуелді болады 
A минимумдағы
B максимумдағы 
C оптимумдағы 
D максимум және минимумдағы 
E оптимум және максимумдағы 
147 Бидайдың транспирациялық коэффициенті
A 400 
B 500
C 600 
D 700 
E 800 
148. Тарының транспирациялық коэффициенті
A 250 
B 350 
C 300 
D 400 
E 500 
149. Астық тҧқымдасына жататын қара сҧлы арамшӛбінің 
транспирациялық коэффициенті 
A 600 
B 500 
C 400 
D 300 
E 250 
150. Академик А.И.Мальцевтің деректері бойынша ТМД- да жылдық 
жауын-шашын мӛлшерінің … пайызы арамшӛптердің ӛсуіне жҧмсалады 
A 20 
B 30 
C 15 
D 25 
E 35 
151. Арамшӛптер басым алқаптарда минералдық тыңайтқыштарды 
пайдалану коэфициенті таза пармен салыстырғанда … пайыз кемиді 
A 35 
B 30 
C 25 

D 28 
E 40 
152. Арамшӛптер машиналар мен жер ӛңдеу қҧралдарының жҧмысына
кедергі жасап жҧмыс уақытының … пайызын алады 
A 30 
B 25 
C 28 
D 20 
E 35 
153. Арамшӛбі кӛп бір гектар жерді ӛңдеуге жҧмсалатын жанармай 
мӛлшері 
A 28,7 
B 25,7 
C 26,3 
D 27,8 
E 20,6 
154. Н.П.Колмаковтың деректері бойынша еліміздің Солтҥстік 
облыстарында жыл сайын тек қара сҧлының кесірінен … млн. пҧт астық тӛмен 
анықталған 
A 175
B 110 
C 120 
D 135 
E 100 
155. Еліміздің қара топырақты аймақтарында (Солтҥстік) 1 шаршы метр 
жерге 6 тҥп арамшӛп ӛссе, жаздық бидайдың тҥсімі … рет кемиді 
A 10
B 6 
C 7 
D 8 
E 5 
156. Сҧр топырақты аймақтарда (оңтҥстік) бір шаршы метр жерде 90 тҥп 
арамшӛп шықса, онда мақтаның қауашақ мӛлшері ... ден аспайды 
A 2 
B 13 
C 14 
D 12 
E 15 

157. Дҥние жҥзі бойынша арамшӛптер астық дақылдары ӛнімін ... пайызға
кемітеді 
A 5 
B 7 
C 8 
D 9 
E 9,5 
158. Кәдімгі гҥлтәжі арамшӛп ӛсімдігінің тҧқым мӛлшері 
A 500.000 штук 
B 250.000 
C 300.000 
D 400.000 
E 200.000 
159. Дала қалуен арамшӛбі ӛзінің ӛсіп-ӛну қабілетін … жыл бойы сақтай 
алады 
A 20
B 15 
C 10 
D 25 
E 30 
160. Гҥлтәжі арамшӛбі тҧқымы ӛнгіштік қабілетін … жыл сақтай алады 
A 40 
B 20 
C 30 
D 10 
E 50 
161. Дала шырмауығының тҧқымы ӛзінің ӛнгіштік қабілетін топырақта … 
жыл сақтай алады 
A 50 
B 30 
C 40 
D 20 
E 10 
162. Бірқатар арамшӛптердің жас ӛркендері … градус суыққа тӛзе алады 
A 11
0
С 
B 10
0
С 
C 8
0
С 
D 9
0
С 
E 6
0
С 

163. Біздің елімізде кездесетін арамшӛп тҥрлерінің саны 
A 300 
B 250 
C 400 
D 500 
E 600 
164. Қазақтан Республикасы 300-ге жуық арамшӛптің ішіндегі паразиттік 
арамшӛп мӛлшері 
A 120 
B 70 
C 80 
D 100 
E 60 
165. Жартылай паразиттік арашӛптер тҥрі 
A 220 
B 160 
C 180 
D 200 
E 120 
166. Қоректену жағынан алғанда барлық арамшӛптердің бӛлінуі 
A 3 
B 2
C 5 
D 4 
E 6 
167. Барлық аррамшӛптердің қоректену жағынан алғанда бӛлінуі 
A жасыл, арамшӛптер, жартылай паразиттік, қыстан қалатын арамшӛптер 
B кҥздік, жаздық, жартылай паразиттік 
C паразиттік, жартылай паразиттік, тҥгелдей паразиттік 
D паразиттік, жартылай паразиттік, паразиттік емес 
E жартылай паразиттік, паразиттік, жаздық 
168. Паразиттік емес арамшӛптер вегетациясының ҧзақтығына қарай … 
топқа бӛлінеді 
A 2 
B 4 
C 5 
D 6 
E 3 

169. Вегетациясының ҧзақтығына қарай паразиттік емес арамшӛптер 
мынадай топқа бӛлінеді 
A екі жылдық, бір жылдық 
B кӛп жылдық, бір жылдық 
C аз жылдық, ҧзақ жылдық 
D уш жылдық, бірнеше жылдық 
E аз жылдық, кӛп жылдық 
170. Аз жылдық арамшӛптер вегетациялық мезгіліне байланысты … топқа 
бӛлінеді 
A 3 
B 2 
C4 
D 5 
E 6 
171. Аз жылдық арамшӛптер вегетациялық мезгіліне байланысты мынадай 
топқа бӛлінеді 
A эфемерлер, жаздық, қыстап қалатын, екі жылдық арамшӛптер 
B эфемерлер, жаздық арамшӛптер, қыстап қалатын, ҥш жылдық, кҥздік 
C жаздық арамшӛптер, эфемерлер, қыстап қалатын арамшӛптер, кҥздік 
арамшӛптер, тӛрт жылдық арамшӛптер 
D эфемерлер, жаздық арамшӛптер, қыстап қалатын, кҥздік, бес жылдық 
арамшӛптер 
E эфемерлер, жаздық арамшӛптер, қыстап қалатын, кҥздік, алты жылдық 
арамшӛптер 
172. Эфемерлер тобының вегетациялық мерзім уақыты
A қысқа (45-60 кҥн) 
B тӛрт ай (100-110 кҥн) 
C ҥш ай (85-90 кҥн) 
D ҥш-тӛрт ай (90-100 кҥн) 
E ҧзақ ай (90-95 кҥн)
173. Гербицидттер тҧрғын ҥйлер мен мал қораларынан, су кӛздерінен ең 
кем дегенде … метр қашықтықта орналастыру керек 
A 200 
B 150 
C 100 
D 250 
E 300 м 
174. Қоймадағы гербицидттерді химиялық анализден ӛткізгенде әсер етуші 
затының … пайызы жоғалса, оны жою керек 

A 30 
B 20 
C 40 
D 50 
E 60 
175. Гербицид бҥркілген жерлерге … уақытқа шейін мал жаюға болмайды 
A 30 кҥн 
B 25 кҥн 
C 28 кҥн 
D 20 кҥн 
E 15 кҥн 
176. Гербицид бҥркілген жерлерде бал аралары ҧсталса, онда араны 
ҧясымен … шақырым жерге кӛшіру керек 
A20 – 25 км 
B 15 – 20 км 
C 10 – 15 км 
D 15 – 25 км 
E 5 – 6 км 
177. Пар дегеніміз … 
A демалатын танап 
B жыртылмаған жер 
C тың жер
D бос танап 
E кҥздік және жаздық дақылдар ҥшін дайындалатын ауыспалы егістің бір 
танабы 
178. Табиғатта 2,5 см ғана қара шірінді қабатының тҥзілуі ҥшін қажетті 
жыл саны 
A 1000 
B 400 
C 500 
D 650 
E 300 
179. Эрозияға ҧшыраған жерлердің әр гектарына … тонна кӛң сіңірілсе 
топырақтың физикалық қасиеті жақсарады 
A 20 - 25 
B 25 - 30 
C 30 - 35 
D 35 - 40
E 40 – 45 

180. Жердің қҧнарлылығын кӛтеру ҥшін мынадай тҧқымдас дақылдарды 
жасыл тыңайтқыш (гидраттар) ретінде қолдану керек 
A бҧршақ 
B астық 
C майлы дақылдар 
D малазықтық дақылдар 
E жіп тҧқымдас 
181. Алғы дақыл деген тҥсінікке сипаттама беретін болсақ
A ӛткен жылы танапта болған, а.ш. дақыл немесе пар 
B танапта жылда егілетін бҧршақ тҧқымдас дақыл 
C ерте пар 
D кҥздік пар
E таза пар 
182. Отамалы дақылдарға жататын дақылдар? 
A қант қызылшасы, жҥгері, картоп, кӛкӛніс, мақта, кҥнбағыс, қарақҧмық, 
софлор 
B қант қызылшасы, жҥгері, картоп, кӛкӛніс, бидай 
C қант қызылшасы, жҥгері, картоп, мақта, арпа 
Dмақта, қант қызылшасы, жҥгері, сҧлы 
E қант қызылшасы, жҥгері, картоп, астық 
183. Кӛп жылдық шӛптер барлық дақылдарға ӛте жақсы алғы дақыл болып 
саналуының себебі 
A топырақты органикалық затты арттырып, физикалық қасиетін 
жақсартады
B топырақтың физикалық қасиетін жақсартады 
C топырақ микрофлорасын кӛбейтеды 
D топырақтағы органикалық затты арттырады 
E топырақ қҧнарлығын кӛтереді 
184. Ауыспалы егістер, ондағы егілетін дақылдардың тҥріне, алынатын 
ӛніміне және топыраққа тигізетін әсеріне байланысты тҥрлері 
A танаптық, малазықтық, арнаулы 
B малазықтық, арнаулы 
C арнаулы, танаптық 
D малазықтық, фермалық 
E танаптық, малазықтық 
185. Малазықтық ауыспалы егістер егілген дақылдардың тҥріне 
байланысты бӛлінуі 
A фермалық, пішендік, жайылымдық

B танаптық, фермалық 
C фермалық, далалық 
D фермалық, пішендік 
E жайылымдық, фермалық 
186. Танаптық ауыспалы егістердің ерекшелігі
A астық, техникалық дақылдар және картоп 
B картоп 
C техникалық дақылдар 
D малазықтық дақылдар 
E астық 
187.Арнаулы ауыспалы егістердің ерекшелігі
A кҥріш, кӛкӛніс, темекі 
B кӛкӛніс, астық
C темекі, қырыққабат 
D қарақҧмық, кӛкӛніс 
E кҥріш, бидай 
188. Аралық дақылдар дегенміз 
A негізгі дақылдардан бос уақытта танапқа себілетін ӛсімдіктер 
B кҥздік дақылдар 
C жаздық дақылдар 
D ерте кӛктемгі дақылдар 
E негізгі астық тҧқымдастар 
189. Аралық дақылдарды себу арқылы бір жерден … рет ӛнім алуға 
мҥмкіндік болады 
A 2 рет 
B 4 рет 
C 3 рет 
D 1 рет 
E 5 рет 
190. Екі-ҥш дақыл бірге себілсе, оны … егін деп атайды 
A ҥстемділік 
B аңыздық 
C кҥздік 
D жаздық
E шабындық 
191. Аралық дақылдар мынадай тҥрлерге бӛлінеді 
A ҥстемділік, шабындық, аңыздық, кҥздік 
B аңыздық, кҥздік 

C жаздық, шабындық 
D кӛктемдік, ҥстемділік 
E ҥстемділік, шабындық 
192. Аралық дақылдардың танапқа тигізер пайдасы 
A арамшӛптерді азайтады, топырақтағы органиканы арттырады, 
топырақтың физикалық қасиетін жақсартады? 
B топырақта органикалық заттар қалдырады 
C жердің физикалық қасиетін жақсартады 
D арамшӛптерді азайтады 
E жердің химиялық, физикалық, биологиялық белсенділігін жақсартады 
193. Әр азық ӛлшеміндегі протеин мӛлшері (г) 
A 105 - 110 
B 95 - 105 
C 100 - 106 
D 100 – 104 
E 107 – 114 
194. Ӛсімдіктің қҧрғақ затты қҧрамындағы орта есеппен алғанда кӛміртегі, 
оттегі және сутегінің пайыздық мӛлшері 
A 45, 42, 7 
B 40, 39, 5 
C 43, 38, 6 
D 45, 12, 6 
E 44, 41, 7 
195. Бір гектар қара топырақтың 0- 20 см қабатында қарашірік қорының 
тоннамен есептегендегі мӛлшері
A 90 - 140 
B 90 - 120 
C 90 - 100 
D 90 - 130 
E 90 – 110 
196. Бір гектар қара топырақтың 0 – 100 см қабатында қарашірік қорының 
тоннамен есептегендегі мӛлшері
A 250 - 255 
B 250 - 300 
C 200 - 250 
D 240 - 260 
E 250 – 254 
197. Бір гектар сҧр топырақтың 0 –20 см, қабатындағы қарашірік мӛлшері 

A 30 т 
B 25 т 
C 20 т 
D 15 т 
E 40т
198. Бір гектар сҧр топырақ 0 – 100 см қабатындағы қарашірік мӛлшері 
A 60 
B 65 
C 70 
D 75 
E 80 
199. Бір грамм сҧр топырақта … млн. микроорганизм бар 
A 218,5 
B 190,6 
C 200,7 
D 210,9 
E180,4 
200. Бір грамм қара топырақта … млн. микроорганизм бар 
A56,5 
B 50,8 
C 55,4 
D 40,6 
E 57,4 
201. 240 кҥн шамасындай қолда бағылған сиырдан … тонна кӛң алынады 
A 9 
B 7 
C 8 
D 6 
E 10 
202. Бактериалды тыңайтқыштар тҥрлері 
A нитрагин, азотбактерин, фосфорбактерин 
B фосфорбактерин, нитрагин, аммоний 
C, азотбактерин, фосфорбактерин 
D нитрагин, азотбактерин, аммиак 
E нитрагин, азотбактерин, аммиак селитрасы 
203. Минералды тыңайтқыштар тҥрлері 
A аммиак селитрасы, мочевина, аммофос, калий тҧзы 
B мочевина, компост 

C аммиак селитрасы, аммоний сульфаты 
D нитрофос, гумус 
E нитроаммофос, навоз 
204. Қышқыл топырақты әктендіру ҥшін қолданылатын химиялық элемент
A доломит 
B фосфорит 
C аммиак 
D мочевина 
E каонит 
205. Сор топырақтың қҧнарлығын кӛтеру ҥшін қолданылатын химиялық 
зат 
A гипс 
B фосфорит 
C селитра 
D органика 
E гумус 
206. Сор топырақтың ТМД бойынша кӛлемі (млн. га) 
A 120 
B 110 
C 115 
D 100 
E 125 
207. Гидромелиорация дегеніміз … 
A жерді суару, кептіру
B жерді тыңайту 
C жерді жобалау 
D жерді рекультивациялау 
E жерді гипстеу, әктеу 
208. 1 л судың қҧрамындағы тҧздың мӛлшері … грамнан аспаса, судың 
сапасы жақсы деп ессептеледі 
A1,5 
B 1,0 
C 1,7 
D 1,8 
E 2,1 
209. 
Жерді 
жаңбырлатып 
суаруға 
қолданылатын 
механикалық 
аппараттардың маркілері
A ДДН-70, ДДА-100 МА, фрегат, Волжанка, Днепр 

B фрегат, Волжанка, Днепр ДДА-15 МА 
C ДДН-70, ДДА-100 МА, ДДА-15 МА 
D Днепр, Волжанка, фрегат, ДДА-20 МА 
E ДДН-70, ДДА-100 МА, Фрегат, Днепр, Волга 
210. Масақты дақылдарға әр тонна дән ҥшін қажетті су мӛлшері (тонна) 
A 1000 
B900 
C 800 
D 950 
E 1025 
211. Жҥгерінің су жҧмсау коэфициенті
A 500 
B 200 
C 300 
D 400 
E 100 
212. Тамыр жемістілердің дақылдарының су жҧмсау коэффициенті 
A 100 
B 30 
C 50 
D 20 
E 80 
213. Картоп дақылының су жҧмсау коэффициенті
A 150 
B 60 
C 70 
D 100 
E 50 
214. Кӛп жылдық шӛптер дақылының су жҧмсау коэффициенті
A 500 
B 300 
C 400 
D 200 
E 600 
215. Кӛптеген дақылдар топырақтағы ылғалды су сыйымдылығымен 
салыстырғанда … пайыздан тӛмендей тҥскенде суаруды талап етеді 
A70 – 80 
B 60 - 65 

C 65 - 70 
D 75 - 80 
E 50 - 60 
216. Қант қызылшасы, жҥгері сияқты тамыры тереңге кететін дақылдар 
ҥшін топырақтың ылғалданатын қабаты … см болу керек 
A70 – 100
B 40 – 50
C 50 – 60 
D 30 – 40 
E 100 – 150
217. Масақты дәнді, бҧршақ тҧқымдас дақылдардың ылғалдану қабаты
A 40 – 50 см 
B 30 – 40 см 
C 20 – 30 см 
D 50 – 60 см
E 60 – 70 см 
218. Ылғал жинау кезінде бір гектарға сіңірілетін су мӛлшері (м
3
) 
A800 – 1200 
B 700 - 800 
C 800 - 900 
D 800 - 1000 
E 600 - 700 
219. Кӛкӛністердің, темекінің кӛшеттерін отырғызар алдында суару 
мӛлшері 1 гектарға … м
3
аралығында болуы тиіс 
A 150 - 250 
B 140 - 200 
C 140 - 220 
D 130 - 210 
E 120 - 190 
220. Дақылдарды қоректендіру мақсатында суару дегеніміз 
A тыңайтқыштың ерітінділері 
B су аралас тыңайтқыштар 
C қар суымен қаныққан тыңайтқыштар 
D ылғалданған тыңайтқыштар 
E себілген тыңайтқыш ҥстінен су жіберу 
221. Танап қорғайтын орман ағаштарының әсерінен ыстық кҥндері 
ӛсімдіктегі судың булануы … пайызға азайады 
A 15 - 20 

B 8 - 10 
C 10 - 14 
D 14 - 18 
E 6 - 8 
222. Орман жолағына тігілген ағаштар ӛз бойынан ... қашықтықта жақсы 
нәтиже береді? 
A 30
B 20 
C 25 
D 10 
E 35 
223. Егер ағаштардың ӛсіп жетілген биіктігі 12 м болса, онда орман 
жолақтарының арасы … метр болуы тиіс 
A360 
B 160 
C 260 
D 460 
E 560 
224. Қара топырақты далалық аймақтарда негізгі орман жолақтарының 
арасы … метрден аспауы керек 
A 400 – 500 
B 300 - 400 
C 400 - 450 
D 450 - 550 
E 200 - 300 
225. Танап қорғайтын орман алқаптарының желге қарсы тігілетін негізгі 
жолақтарының арасы … метр болуы тиіс 
A 500 – 600 
B 200 - 300 
C 300 - 400 
D 400 - 500 
E 100 - 200 
226. Орман алқаптарының кӛлденең тігілетін қосымша жолақтарының 
арасы …. метр болуы тиіс 
A 1500 – 2000 
B 600 - 700 
C 700 - 800 
D 800 - 900 
E 500 - 600 

227. Кҥріш егілетін атыздар арасына тігілетін ағаштардың ара қашықтығы 
болуы тиіс … метр
A 20 - 25 
B 10 - 15 
C 15 - 20 
D 5 - 10 
E 25 – 30 
228. П.П.Лукьяненконың кӛпке мәлім әрі тҥсімді кҥздік бидай сортының 
аты
A Безостая 1 
B Целинный 24 
C Стекловидная 24 
D Целинный 20 
E Казахстанская 10 
229. Р.А.Оразалиевтің оңтҥстік, оңтҥстік-шығыс облыстарының тәлім 
жерлерін аудандастырылған сорты
A Богарлық-56 
B Жҧлдыз 
C Амина 
D Балауса 
E Айгерім 
230. Тҧқымды қҧрғақ және жартылай қҧрғақ тәсілмен дәрілеу ҥшін
қолданылатын дустар
A гранозан, ТМДТ, формалин 
B формалин, БИ-58 
C дустар, гранозан 
D ТМДТ, формалин 
E гранозан, трефлан 
231. Дымқылдап дәрілеу ҥшін қолданылатын дуст
A формалин 
B трефлан 
C ТМДТ 
D гранозан 
E треолин 
232. Термикалық залалдандыру тәсілі …. дақылдардың тозаңды 
қаракҥйелеріне қарсы қолданылады 
A бидай, арпа 
B бидай, сҧлы 

C арпа, тары 
D бидай, жҥгері 
E қарақҧмық, арпа 
233. Тҧқымды қҧрғақ және жартылай қҧрғақ, дымқыл тәсілмен дәрілеу ҥшін 
… маркалы машина қолданылады 
A ПУ - 3 А 
B ПА - 4 
C ПАВ - 5 
D БИГ - 3 
E ЗКК – 6 А 
234. Кҥн кӛзіне арнап асфальтқа жайылған тҧқымдар … сағат сайын 
аударылып тҧру керек 
A 2 - 3 
B1 - 2 
C 3 - 4 
D 4 - 5 
E 5 – 6 
235. Тҧқымды қыздыру мерзімі кҥн кӛзінде … кҥнге созылады 
A 3 - 5 
B 2 - 3 
C 3 - 4 
D 5 - 6 
E 6 – 7 
236. Тҧқымды қыздыру мерзімі кӛлеңкеде … кҥн жҥруі тиіс 
A 6 - 7 
B 3 - 4 
C 4 - 5 
D 5 - 6 
E2 - 3 
237. Тҧқым егу тәсілінде шашып себу мынадай уақыттан басталды 
A ежелден 
B кейінгі 
C ортағасырларда 
D қазіргі заманда 
E жақын арада 
238. Кәдімгі қатарлап егу тәсілі тӛмендегі дақылдарда қолданылады 
A бҧршақты, масақты
B масақты, майлы 

C майлы, бҧршақты 
D жіпті, масақты 
E малазықтық, бҧршақты 
239. Кәдімгі қатарлап егу тәсілінің қатар аралығының мӛлшері
A15 – 23 см 
B 10 – 11 см 
C 11 – 14 см 
D 14 – 15 см
E 8 – 9 см 
240. Кәдімгі қатарлап егу тәсілінде қатардағы ӛсімдіктердің аралығы … см 
болуы керек 
A 1,2 – 1,5 
B 1,3 – 1,6 
C 1,4 – 1,7 
D 1,7 - 1,9
E 1,8 - 2,1 
241. Суармалы жерде жиі аралықпен сепкендегі әдісте қатар аралық … см-
ге тең болуы қажет 
A 7,5 
B 11,5 
C 9,5 
D .8,5 
E 10,5 
242. Тәлім жерде жиі аралықпен сепкендегі әдісте ӛсімдіктердің аралық 
қашықтығы 
A 2,4 – 3,0 
B 2,6 – 3,2 
C 2,7 - 3,3 
D2,5 – 3,1 
E 2,8 – 3,4 
243. Тоғыспалы әдіспен егу дегеніміз … 
A кәдімгі қатарлы сеялкамен екі бағытта тігінен және кӛлденеңінен жҥріп 
себу мӛлшерін екі есе азайтып егу 
B екі дақыл тҧқымын бір уақытта егу 
C екі дақылды аралас егу 
D қатарлы сеялка қолдану 
E тігінен және кӛлденең егу 
244. Кең аралықты тәсілмен еккендегі дақылдардың қатараралығы

A 45, 60, 70, 90, 110, 150, 250 
B 30, 45, 60, 70, 90, 110 
C 15, 30, 45, 60, 70, 90 
D 30, 45, 50, 60, 70, 90 
E 45, 55, 60, 70, 90, 110 
245. Кеңаралықты тәсілмен Қазақстанда егілетін отамалы дақылдар 
A қант қызылшасы, жҥері, мақта, соя, кҥнбағыс, кӛкӛніс, бақша дақылдары 
B қант қызылшасы, жҥері, мақта, соя, кҥнбағыс, кӛкӛніс, бақша дақылдары, 
арпа 
C қант қызылшасы, жҥгері, мақта, соя, кҥнбағыс, кӛкӛніс, бақша 
дақылдары, сҧлы 
D қант қызылшасы, жҥері, мақта, соя, кҥнбағыс, кӛкӛніс, бақша дақылдары, 
бҧршақ 
E қант қызылшасы, жҥері, мақта, соя, кҥнбағыс, кӛкӛніс, бақша дақылдары, 
бидай 
246. Егіншілік жҥйесіне ғылыми тҧрғыдан тҥсінік берген профессор
A В.В.Докучаев (1830-1906) 
B А.В.Советов (1826-1901) 
C А.Т.Болотов (1738-1833) 
D С.П.Северцев (1743-1815) 
E А.П.Костычев (1846-1925) 
247. Қазақстан жер кӛлемі жӛнінен ТМД бойынша … орынды алады 
A екінші 
B тӛртінші 
C бесінші 
D ҥшінші 
E жетінші 
248. Республика жері батысында Еділдің тӛменгі ағысынан шығысында 
Алтай тауына дейін … км-ге созылып жатыр 
A 2000 
B 4000 
C 3000 
D 5000 
E 2500 
249. Қазақстан Республикасы солтҥстігінде орман далалы Батыс Сібір 
ойпатынан, оңтҥстігінде Орта Азия шӛліне дейін … км-ге созылып жатыр 
A 1600 
B 1050 
C 1100 

D 1200 
E1000 
250. Қазақстан Республикасындағы байтақ қара топырақты далалы зонаның 
кӛлемі .. млн га
A 27,4 
B 26,3 
C 29,6
D 28,5 
E25,4 
251. Дәнді дақылдар мынадай топқа бӛлінеді 
A бірінші, екінші 
B екінші, ҥшінші 
C бірінші, ҥшінші 
D ҥшінші, тӛртінші 
E екінші, тӛртінші 
252. Бірінші топқа жататын дақылдар
A бидай, қара бидай, арпа, сҧлы 
B бидай, қара бидай, арпа, сҧлы, жҥгері 
C бидай, қара бидай, арпа, сҧлы, қарақҧмық 
D бидай, қара бидай, арпа, сҧлы, кҥнбағыс 
E бидай, қара бидай, арпа, сҧлы, сафлор 
253. Астық дақылдары дәндерінің қҧрамында кездесетін органикалық 
заттар 
A белок, май, крахмал, кҥл, калий 
B белок, май, крахмал, азот 
C белок, май, крахмал, клетчатка, кҥл 
D белок, май, крахмал, кҥл 
E белок, май, крахмал, клетчатка, аммофос 
254. Екінші топтағы дәнді дақылдарға енетін дақылдар 
A тары, кҥріш, жҥгері, қонақ жҥгері, бидай 
B тары, жҥгері, кҥріш, қонақ жҥгері 
C тары, жҥгері, кҥріш 
D тары, жҥгері, кҥріш, сҧлы 
E тары, кҥріш, жҥгері, арпа 
255. Қазақстан бойынша кҥздік бидайдың егіс кӛлемі (млн. га) 
A 1,2 
B 1,4 
C 1,5 

D 1,6 
E 1,3 
256. Кҥздік бидай егіні еліміздің … ӛңірінде орналасқан 
A Алматы, Талдықорған, Жамбыл, Оңтҥстік Қазақстан 
B Алматы, Талдықорған, Жамбыл, Оңтҥстік Қазақстан, Батыс Қазақстан 
C Алматы, Талдықорған, Жамбыл, Оңтҥстік Қазақстан, Шығыс Қазақстан 
D Алматы, Талдықорған, Жамбыл, Оңтҥстік Қазақстан, Орталық Қазақстан 
E Алматы, Талдықорған, Жамбыл, Оңтҥстік Қазақстан, Солтҥстік Қазақсан, 
Ақмола облысы 
257. Алынатын нанының сапасына байланысты жҧмсақ бидай мынадай 
тҥрге бӛлінеді 
A кҥшті, орташа, нашар 
B орташа, әлсіз, жақсы 
C кҥшті, орташа, ӛте жақсы 
D кҥшті, жақсы, орташа 
E кҥшті, ораша, әлсіз 
258. Кҥшті бидайдағы белок мӛлшерінің пайыздық кӛрсеткіші 
A 14 
B 12 
C 13 
D 10 
E 15 
259. Кҥшті бидайдың қҧрамындағы ішкі клейковинаны пайыздық мӛлшері 
A 28 
B 26 
C 27 
D 25 
E 29 
260. Кҥшті бидайдың жылтырлығының пайыздық кӛрсеткіші 
A 60 
B 50 
C 40 
D 70 
E 80 
261. Жаздық бидайдың Қазақстандағы егіс кӛлемі (га) 
A 12871 
B 11860 
C 12070 

D 12160 
E10710 
262. Еліміздің қуаңшылықтты аймақтарында ӛсірілетін жаздық бидайдың 
сапасы
A ӛте жоғары 
B жоғары 
C тӛмен 
D орташа 
E орташадан жоғары 
263. Тары дақылы Қазақстан даласында … бастап егіле бастаған 
A VІ
B ІV
C V
D VІІ
E VІІІ
264. XІX ғ. егістік жердің … пайызына тек тары ғана егілген 
A 75 – 80 
B 50 - 60 
C 55 - 65 
D 65 - 75 
E 45 - 50 
265. Ас бҧршақ бағалы тағам, оның дәніндегі белок мӛлшері (%) 
A 28 
B 16 
C 17 
D 18 
E15 
266. Қант қызылшасы бағалы техникалық дақыл, оның жемісінде … пайыз 
қант болады 
A 18 - 19 
B 17 - 18 
C16 - 17 
D 17 - 19 
E 19 – 20 
267. Сәбіз – дәрумендерге бай дақыл болғандықтан, 1 кг-нда … грамм 
каротин болады 
A 25 - 250 
B 10 - 150 

C 10 - 210 
D 15 - 210 
E 15 – 220 
268. Картоп дақылының қҧрғақ затындағы крахмалдың пайыздық мӛлшері 
A 14 – 22 
B 16 – 18
C 18 – 19
D 19 – 20 
E14 – 16 
269.Картоп техникалық дақыл болғандықтан одан мынадай ӛнімдер 
алынады
A крахмал, глюкоза, спирт, каучук 
B крахмал, май, спирт, глюкоза, каучук 
C крахмал, белок, спирт, глюкоза, каучук 
D крахмал, спирт, глюкоза, каротин 
E крахмал, спирт, глюкоза, витамин 
270. Мақта бағалы талшықты дақыл, оның 1 тонна шиттісінен … метр мата 
тоқуға болады 
A 3000 
B 2300 
C 2400 
D 2500 
E 2000 
271. Жоңышқаның ӛте бағалы мал азық дақыл болатын себебі оның 
пішінінде 
A пішенде 28 %
B пішенде 26 %
C пішенде 27 %
D пішенде 25 %
E пішенде 29 % белок бар 
272. Апробацияның қолданылу себебі 
A егістіктің сорттық тазалығын бағалау ҥшін 
B тҧқымды кӛбейту ҥшін 
C арамшӛптерден ҥшін 
D дақыл ӛнімін арттыру ҥшін 
E тҧқым сапасын жақсарту ҥшін 
273. А.Ш. Дақылдарының 1000 дән салмағын ӛлшеп білудің маңызды, 
оның 

A себу анықтау
B қҧрылысын
C тығыздығын
D ӛнгіштігін
E ірілігін 
274. Тҧқымның себу жарамдылығының кӛрсеткіштері 
A тазалық, ӛнгіштік 
B ірілік, тығыздық
Cжылтырлық, диаметр 
D ӛнгіштік, ӛсу энергиясы 
E тазалық, тығыздық 
275. Орманның адамзатқа берер пайдасы 
A оттегімен қамтамасыз ету 
B қҧрылыс материалы 
C жиһаз 
D егін қорғау 
E отын 
276. Жер шарында орман алқабы … млрд. га алып жатыр 
A 3,5 
B 2,7 
C 3,0 
D 2,5 
E 3,7 
277. Жер шарының солтҥстік белдеуіндегі орман ағаштарының тҥрлері 
A қылқан жапырақтылар 
B жалпақ жапырақтылар 
C кең жапырақтылар 
D ҥйеңкі мен қайың тектестер 
E қарағай мен шырша тектестер 
278. Дамыған елдердегі орман алқабының кӛлемі (млрд. га) 
A 1,5 
B 0,8 
C 1,0 
D 1,2 
E 0,5 
279. Дамушы елдердегі орман алқабының кӛлемі (млрд. га) 
A 2,0 
B 1,5 

C 1,8 
D 1,0 
E 2,5 
280. Әлем мемлекеттері арасындағы ең ірі орман массиві … елінде және … 
пайыз 
A Ресей (20%) 
B Канада (7%) 
C Бразилия (16%) 
D АҚШ (5%) 
E Қытай (4%) 
281. Кейінгі жҥзжылдықта орман алқабының кӛлемі жер шары бойынша … 
рет азайды 
A3 
B 4 
C 2 
D 5 
E 6 
282. Дҥние жҥзіндегі мҧхит су ресурстарының пайыздық кӛрсеткіші
A96 
B 70 
C65 
D 80 
E 90 
283.Жер астындағы су ресурстарының қоры (%) 
A 2% 
B 5% 
C 4% 
D 3% 
E 6% 
284. Әлем мҧхиттары адамзатты … ресурстарымен қамтамасыз етіп келеді 
A оттегі, белокты тағам 
B витаминдер, дәрілер 
C оттегі, кӛміртегі 
D оттегі, кальций 
E балық, шаян 
285. Сиырлар кҥйлеуінің уақыт аралығы 
A 3 - 36 
B 4 - 37 

C 4 - 38 
D 4 - 39 
E 4 – 40 кҥн 
286. Ӛз бетінше шағылыстыруда сақа бҧқаға бекітілетін сиыр саны 
A 30 - 35 
B 25 - 30 
C20 - 25 
D 30 - 34 
E 30 - 33 
287. Жас бҧқаларға телінетін сиыр саны 
A 25 
B 20 
C15 
D 28 
E 30 
288. Сиырды бірінші кҥйлеуінен соң бірінші қашыруы … сағаттан кейін 
басталуы керек 
A 12 - 18 
B 14 - 20 
C14 - 18 
D 13 - 20 
E 12 - 16 
289. Сиырдың бірінші кҥйлеуінен соң екінші кҥйлеуі … сағаттан кейін 
басталуы керек 
A 10 - 12 
B 9 - 14 
C10 - 11 
D 12 -13 
E 10 – 13 
290. Әрбір бҧзау ҥшін жеке клетканың ҥлкендігі мынадай болуы керек 
A ҧзындығы 1,2 – 1,4 м, ені 1,2 м, биіктігі 1 м 
B ҧзындығы 1,3 – 1,5 м, ені 1,3 м, биіктігі 1,1 м 
C ҧзындығы 1,2 – 1,6 м, ені 1,4 м, биіктігі 1,3 м 
D ҧзындығы 1,3 – 1,5 м, ені 1,3 м, биіктігі 1,2 м 
E ҧзындығы 1,3 – 1,5 м, ені 1,3 м, биіктігі 1,3 м 
291. Жаңа туған бҧзаулар ҥшін уыздың пайдалылығы 
A 10%
B 15%

C 18%
D 20%
E 22% белок бар 
292. Бҧзау туылғаннан кейін бір аптадан соң тәулігіне … рет уыз ішкізеді 
A 4 - 5 
B 3 - 4 
C 2 - 3 
D 5 - 6 
E 6 - 7 
293. Бҧзауға бес рет уыз ішкізгеннен кейін кҥні әрбір кезекте … кг дейін 
жем беруге болады 
A 0,6 – 0,9 
B 0,5 - 0,7 
C 0,6 – 0,8 
D 0,7 – 0,8 
E 0,5 – 1,0 
294. Егер бҧзауға беретін сҥт суып қалса, оны жылыту температурасы 
A 36 - 38
0
С 
B 36 - 37
0
С 
C35 - 36
0
С 
D 34 - 35
0
С 
E 35 – 38
0
С 
295. Алғашында бҧзауды клеткаларда ҧстап бағу ҥшін әр клеткадағы бҧзау 
басы ... –дан аспа керек 
A4 – 6
B 6 - 7 
C 3 – 5
D 6 - 9 
E 7 – 8 
296. Бҧзауды арқандап байлау уақыты 
A ҥш айлығында
B екі айлығында 
C бір айлығында 
D тӛрт айлығында
E бес айлығында 
297. Бҧзау клеткасындағы бҥкіл тӛсенішті ... кҥнде бір рет алып тастайды 
A 20 – 25
B 10 - 15 

C 15 – 18
D18 - 20
E 8 – 10 
298. Қойдың қоздауына … кҥн қалғанда саулқтардың желіні ҥлкейеді 
A 1 - 3
B 5 - 6 
C 6 – 7
D 4 – 5 
E 6 - 8 
299. Қойлардың қалыпты қоздау ҧзақтығының минутпен кӛрсетілгендегі 
мӛлшері 
A 30 - 40 
B 34 - 35 
C 35 – 38
D 37 - 39 
E 20 – 30
300. Алғаш қоздаған саулықтарда тӛл … минут ішінде шығуы тиіс 
A 4 - 8 
B 8 - 10 
C 12 - 14 
D 6 - 9 
E 4 - 10 

жүктеу/скачать 3,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: