15
Балалар ісіктерінің негіздері
БАЛАЛАР ОНКОЛОГИЯСЫ
Үлкен кісілердегі ісіктер сияқты –
балаларда кезде--
сетін ісіктер де сонау заманнан белгілі (ежелгі Египеттегі
Гиза маңынан табылған сүйектерден) болған.
Балалар ісік--
тері туралы Гиппократтың еңбектерінен оқуға болады (бала
сүйектеріндегі дөңгелек «ядро» таңбаларынан т.б). Ісік
түйіндерінің сыртқы бет-пішіні жағынан жан-жағына жайы--
лып өсуіне байланысты – «рак -шаян», ал ісік тінінің балық
етіне ұқсас болуын – «саркома» деп аталуларын Гиппократ
берген көрінеді. Сонымен қатар, Абу-Али ибн Сина (Ави--
ценна) да операция кезінде ісікті толық, кеңірек кесіп алып,
орнын қызған темірмен күйдіріп кету керектігін айтқан. Бұл
қағида әлі күнге дейін қолданылуда.
Балалар ісіктері туралы негізгі ғылыми деректер ХІХ
ғасырдың аяғынан бастап жарық көре бастады. 1832 жылы
ағылшын дәрігері Томас Ходжкин лимфа түйіндерінен
шығатын ісіктер туралы жазса, 1889 жылы немістің патоло--
гоанатомы Макс Вилмс бүйрек ісігі туралы монографиясын
жарыққа шығарды. Ал, алғашқы ғылыми тұрғыдағы еңбек
1940 жылы Америкада жарық көрді (Wels).
Бала онкологиясына – екінші дүние жүзілік
соғыстан
кейін ғана көңіл бөліне бастады. АҚШ-да алғашқы балалар
онкология бөлімшесі 1956 жылы құрылды. ТМД елдерін--
де, оның ішінде Ресейде балалар онкология бөлімшесі 1962
жылы Москвада Л.А. Дурновтың басшылығымен облыстық
балалар хирургия ауруханасында ашылды. Кейіннен, Кеңес
Одағы
кезінде жалғыз орталық болып, Онкология инсти--
тутына көшіріледі де, қазіргі таңда, Блохин Н.Н атындағы
Россия онкология орталығы жанында Бала онкологиясынан
ҒЗИ болып жұмыс жасауда.
Қазақстанда З.Б.Нұрғалиевтің ұйымдастыруымен 1972