Педагогикалық ұждан. Педагогикалық әдепте кәсіби ұжданның маңызының ерекшелігі қарастырылады. Ұждан – бұл кәсіби педагогикалық борыштан шығатын адамгершілік ұйғарымды сақтауды қатал бақылайтын мұғалімнің санасындағы қоғамдық өкілі.
Ұждан – бұл адамның жүріс – тұрысын іштей реттеу. Оның негізі бұл терең сезінілген қоғамдық міндеттің әмірі болып табылады. Педагогикалық ұждан мұғалімдерді өздерінің білімін, тәжірибесін, қабілеттілігін қолдана отырып адамды оқытуға, үйретуге және ағартуға ынталандырады. Ұждан – бұл мұғалімнің педагогикалық бағытын өздігінен реттеуі.
Жан-Жак Руссонын <<Ұстаз болу - өз уақытынды аямау, басканың бакытын аялау» деген накыл сөзі жаныма өте жакын. Ұстаз білгенін үйретуші ғана емес, тұла бойы тунган өнеге, ак тілеулі ана тәрізді барлык адамнын бойынан жақсылық іздейтін ізгі ниет иесі. Шәкірті өзінен озған ұстаз - еңбегі акталған ұстаз. Өйткені, өмірдің заңы даму, ілгерілеу, озу. Өзінен ган шәкірт тәрбиелейтін шебер ұстаз үздіксіз ізденісте болып, қоғам сұранысына сай білімді, шығармашыл, өзiн-өзi дамытып, жетілдіре алатын болуы кажет деп ойлаймын. Мен ұстаздықтын ауыр жүгін арқалауды өз жүрегімнің қалауымен таңдадым. Маман ұстаз ретіндегі негізгі ұстанымым: баланы тұлға деп тану, онын пікірімен санасу, окушынын кішкентай куанышын, табысын бағалай білу.
