Орта мектептің 7-9 сыныптарында кіріктірілген оқыту технологиясын ұйымдастыру және жүргізу
CLIL әдісін қолданып пәнді ағылшын тілінде жүргізу жаңа білім беру стандарты принциптерін дамытуда практикалық нәтижелерге жетуге мүмкіндік береді, атап айтсақ, мәдени хабардарлығын, интернационалдау, тілдік құзыретін дамытады, тек оқуға ғана даярлығын емес, сонымен қатар жаңа білімін өмірде қолдана білуге және сәйкесінше өмірлік дәлелдемесін көтеруге, табысқа мақсатталған, сайып келгенде, басты мақсатқа қол жеткізуге –болашақ түлектердің кәсіби құзыреттілігін қалыптастыруға, олардың ұтқырлығы мен тез өзгеретін өмірлік жағдайларға бейімделу қабілетін арттыруға әкеледі.
Пәндік-тілдік интеграцияланған оқыту принципін қолдану идеясы шет тілін оқып-үйренуге шектеулі уақыттың берілу мен қатар оның білім деңгейіне қойылатын талаптардың жоғарылауы нәтижесінде пайда болды. Бұл тәсіл бір уақытта екі пән бойынша сабақ жүргізуге мүмкіндік береді, бірақ не тілге, не тілдік емес пәнге басым назар аударуға тура келеді.
CLIL шет тілін үйренуді басқа пәндерді үйренудің құралы ретінде қарастырады. Тілді үйрену кез-келген пәндік сала арқылы өтеді, яғни, CLIL сабағы - бұл шет тілі сабағы емес, шет тіліндегі пәндік сабақ. Сонымен қатар, бұл мектеп оқушыларының қарым-қатынасқа деген қажеттіліктері мен қабілеттерін ана тілінде қайта қарастыруға ықпал етеді.CLIL – жаңаша оқытудың әртүрлі салаларындағы көптеген білім беру аспектілерін қамтитын жаңа әдіс. CLIL сонымен қатар көптеген инновациялық әдістемелерді қамтиды, атап айтқанда технологияның көмегі орасан зор. Осы жұмыста біз CLIL дегеніміз не екенін, ерекшеліктерін түсіндіріп, осы әдістеменің жаңа еуропалық білім беру нұсқауларында талап етілетін барлық аспектілерді қамтығанын көрсеттік. Технологияның көмегімен біз физика сабағының қалай қызықты және интерактивті бола алады.
Сонымен, шет тілін және тілдік емес пәнді оқу білім беру мақсатына жетудің қосымша құралы болып табылады. Онымен қоса, шет тілін де, тілдік емес пәнді де оқудың жағымды жақтары бар.
Әрине, мұндай зерттеу ана тіліндегі оқу пәнін толығымен алмастыра алмайды, бірақ оны айтарлықтай толықтыра алады. Сондықтан, пән бойынша оқу материалы оқушылардың ана тілінде осы пән бойынша білімінің қазіргі деңгейінен төмен деңгейде таңдалуы керек. Оқу материалдарын таңдау тақырыптың құрылымы мен ерекшелігіне байланысты болады. Сонымен бірге мәтінді өңдеуге арналған тапсырмаларды оқушылардың түсінуі, мәтіннің негізгі идеясын талқылау және тексеру процесіне оқушыларды қатыстыра отырып, тақырыпқа назар аудара отырып құру керек. Тапсырмалар лингвистикалық формалардың ерекшеліктерін көрсетуі керек, оларды құру және қолдану қабілеттерін тәжірибе жүзінде қолдану, тестілеу мен бағалаудың әр түрлі түрлерін қолдану, оқушылардың тәуелсіз және шығармашылық белсенділігін ынталандыру керек. Барлық тапсырмалар, ең алдымен, коммуникативті бағытта болуы керек, яғни, шет тілінде ауызша және жазбаша сөйлеу дағдыларын дамыта алу міндетті.
Кіріктірілген оқыту әдістемесі, барлық дидактика сияқты, қазіргі кезде қиын кезеңді бастан кешуде. Жалпы орта білім берудің мақсаттары өзгерді, біріктірілген білім беру жүйелері арқылы пәндерді оқытудың жаңа оқу жоспарлары мен жаңа тәсілдері жасалуда, білім беруді жаңарту білім беруді ұйымдастырудың дәстүрлі емес әдістері мен формаларын қолдануды талап етеді[28].
Жоғарыда айтылғандар оқытудың интеграциялық проблемасының өзектілігін анықтайды, бұл оқу материалының, оқу-әдістемелік қамтамасыз етудің және жаңа технологиялардың сәйкес мазмұнымен түбегейлі жаңа білім беру ақпаратын құруды қажет етеді.
Ағылшын тілін және жаратылыстану-математикалық бағытындағы пәндерді кешенді оқыту қағидаларының ішінде ең маңыздылары:
танымдық тұрғыдан бай, шынайы оқу материалын пайдалану принципі;
оқытушыға оқу процесінде белсенді қолдау мен көмек көрсету қағидасы;
екінші немесе шет тілдерін жедел және нәтижелі білу принципі;
көп мәдениеттілік принципі;
жоғары деңгейлі ойлау қабілеттерін дамыту принципі;
тұрақты оқыту принципі.
Жоғарыда аталған қағидаларды ескере отырып, тіл белгілі бір коммуникативті мәселелерді шешу үшін қолданылатындықтан, тілді үйренуге де көбірек назар аударған жөн. Сонымен қатар, оқушылардың зерттелетін тіл мәдениетін жақсырақ оқып, түсінуге мүмкіндігі бар, бұл білім алушылардың әлеуметтік-мәдени құзыреттілігін қалыптастыруға әкеледі. Студент тілдік табиғи ортаға толығымен ену үшін жеткілікті көлемде тілдік материалдарды өз бетімен зерттейді. Сонымен қатар, әртүрлі тақырыптардағы жұмыс белгілі бір терминдерді, белгілі бір тілдік конструкцияларды білуге мүмкіндік беретіндігін, бұл студенттің сөздік қорын пәндік терминологиямен толықтыруға ықпал ететіндігін және оны білім мен дағдыларды одан әрі зерттеу мен қолдануға дайындайтындығын атап өткен жөн.
CLIL сабағы мұғалім үшін қиын сабақ, өйткені мұндай сабақты дайындау күрделі әрі ұзақ процесс. Мұғалім дайын сабақтарды таба алатын көптеген кітаптар бар, бірақ әдетте бұл белгілі бір тақырыпқа және шет тіліне жазылған қарапайым мәтіндер, тақырып бойынша бірнеше сұрақтар мен тесттер болуы мүмкін. CLIL - студенттермен өзара әрекеттесетін, технологиялық құралдарды, атап айтқанда CLIL физика сабағын, зертханалық тәжірибелер, нәтижелер мен алынған мәліметтерді талдай отырып, әртүрлі әдіснамалардың жиынтығынан тұрады. Сабақтың басталу кезеңі - бұл ең маңызды бөлік, сондықтан мұғалім көрнекілік әдістерді сабақтың тақырыбына сай көрсетіп, нақты өмірден мысалдар келтіруі керек, атап айтқанда, мұғалім бейнелер, суреттер және т.б. қолдана алады.
Мұғалім жоғары нәтижені алу үшін басты назарды әдістерге, әркекеттер мен ақпаратқа аударуы тиіс. CLIL әдісін тиімді қолдану үшін сабақ жоспарын жасауда тек физика пәнінің мамандарымен ғана емес, тіл білімінің мамандарымен де тығыз жұмыс жасау қажет. Себебі, оқушылардың сабақты ұғынуына жеңіл әрі түсінікті болуы үшін сабақтың лексикалық құрылымы дұрыс құрастырылуы қажет
Достарыңызбен бөлісу: |