Осьтік симметрияның ең қарапайым түрі



Дата10.03.2022
өлшемі6,39 Mb.
#134967
түріСабақ
Байланысты:
5-сабақ. Осьтік симметрия


6.5. Осьтік симметрия
Бүгінгі сабақта:
  • Осьтік симметрия ұғымын меңгересіздер;
  • Тік бұрышты координаталар жүйесінде

  • координаталық осьтерге қатысты симметриялы
    нүктелер мен фигураларды салуды үйренесіздер.

Осьтік симметрия
Симметрияның ең қарапайым түрі –
түзуге қатысты симметрия.
А
В
жазықтықтағы А фигурасы В фигурасына түзуіне қатысты симметриялы.
Нұсқау.
Берілген түзуге қатысты берілген кесіндіге симметриялы кесіндіні салуды үйренейік.
А
А1
В
В1
о
о1
А
А1
Симметриялы фигуралар өзара тең болады.
Бұрыш – осьтік симметриялы фигура.
Бұрыштың симметрия осі бойындағы бұрыштың төбесінен басталатын сәулені биссектриса деп
атайды.
№1. Мысал
Берілген фигуралардан осьтік симметриялы
гураларды таңдап алыңдар.
1)
6)
5)
4)
3)
2)
Жауабы: 1; 5; 6;
Координаталық жазықтықтағы А(2;6) нүктесіне:
  • Ординаталар осіне қатысты симметриялы нүктені тауып, координаталарымен жазыңдар;
  • Абсциссалар осіне қатысты симметриялы нүктені тауып, координаталарымен жазыңдар.

А
№2. Мысал
Жауабы:

Ординаталар осіне қатысты
А(2;6) нүктесі нүктесіне
Симметриялы болады.
Абсциссалар осіне қатысты
А(2;6) нүктесі нүктесіне
Симметриялы болады.
А
В
С
3,5
9
АВС тең бүйірлі үшбұрыштың В төбесі арқылы өтетін k түзуі – оның симметрия осі. А төбесінің симметрия осінен қашықтығы 3,5 см. ВС қа-бырғасының ұзындығы 9 см. АВС үшбұрышының периметрін табыңдар.
№3. Мысал
Қошқар мүйіз – қошқардың екі шекесіне иіріліп кеткен қос мүйізіне ұқсайды. Ол ұлттық киім-дерде және текемет, сырмақ, аяққап, т. б. киіз бұйымдарында кездеседі.
Сынық мүйіз – сынық жасап барып мүйізді бей-нелейтін өрнек. Ол көбінше шым шиде, терме бауда, алашада жиі қолданылады.
Балта – атына сай балтаға ұқсас немесе баспа “Г” әрпі тәріздес өрнек. Кестеде жиі кездесті- руге болады.
Жұлдыз өрнегі – аспандағы жұлдыз көрінісіне ұқсайды. Ол көбінесе кілемдерде жиі қолданыла- ды.
Тест
  • Осьтік симметриялы фигураны тап:

  • а) шеңбер; ә) сәуле; б) төртбұрыш.
  • Осьтік симметрияға жатпайтын ою-өрнекті тап:

  • а) қошқармүйіз; ә) жұлдыз; б) балта.
  • Квадраттың неше симметрия осі бар?

  • а) 2; ә) 4; б) 1.
  • Квадраттың барлық симметрия осьтері квадратты неше үшбұрышқа бөледі?

  • а) 5; ә) 3; б) 8.

Қорытынды
Тақырыптың түйіні.
  • Осьтік симметрия ұғымымен таныс болдыңыздар;
  • Тік бұрышты координаталар жүйесінде

  • координаталық осьтерге қатысты симметриялы
    нүктелер мен фигураларды салуды үйрендіңіздер.


Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет