Өсімдіктерді химиялық қорғау пәнінің дәрістері
жүктеу/скачать 77,29 Kb.
|
Өсімдікті химиялық қорғау дәрістер (копия)
| Ұнтақтар (дусттар)
Инсектицидті, акарицидті, фунгицидті және гербицидті дусттар мен құрамалы ұнтақтар пестицидтің инертті толтырғышты мөлшері 3-30 мкм болатын бөлшекке дейін ұнтақталған механикалық қоспасы болып табылады. Ұнтақтау процесі кезінде пестицид бөлшектері толтырғыш бөлшектерге бөлінеді және толтырғыш бөлшектермен қапталады. Ингредиенттерді ұнтақпен қосып бөлек үгіткенге қарағанда, пестицидті толтырғышпен бірге ұнтақтау кезінде тиімді әсер етуші препарат пайда болады. Мұндағы әсер етуші зат ұсақ ұнтақталса, тозаңдану үшін ұнтақ тәрізді препарат өте тиімді. Препараттың ұсақтап ұнтақталған ұстамды бөлшегі өсімдікте, зиянкестерде және тұқымда біркелкі ендірілсе (1 га егістікке әдетте 1-ден 40 кг дейін дуст енгізеді, ол үшін егістікте препарат біркелкі бүркілу үшін ұнтақ ұсақ ұнтақталады). Дегенмен ұсақ үгітілген препараттар көрші учаскелерге желмен жеңіл ұшырылатынына көңіл аудару керек, ал осы кезде гербицидтерді қолдануға рұқсат етілмейді. Пестицидтерді ұнтақ тәрізді күйге ауыстыру үшін құрамына тәуелділігін қарастыру қажет. Өте тез ұнтақталатын заттың құрылымы кристалды, жоғары мортты және аздап майысады. Ереже бойынша, құрамында майы бар техникалық дақылдар қиын үгітіледі. Мұндай өнімдерді шар тәрізді диірменде ұнтақтағанда кесек болып қалады да, диірмен қабырғасында жабысқан ірі агрегаттар түзіледі. Ұнтақтау және дайындалған ұнтақты сақтау кезінде инертті толтырғыш препараттың кесек болуына кедергі келтіреді. Қосылған толтырғыштардың саны оның сорбциялық көлеміне тәуелді; толтырғыштың сорбциялық көлемі өскен сайын, жақсы ұнтақталған препарат алу үшін оның аз мөлшері ғана керек болады. Пестицидті шар тәрізді диірменде ұнтақтағанда және басқа ұқсас агрегаттарда шар соққысы нәтижесінде кейбірінің температурасы көтеріледі, соның салдарынан ол бөлшектеніп балқиды. Сондықтан, шар тәрізді диірменде ұнтақтағанда толтырғыштар санын біршама қосу керек, сонда ғана ұнтақтау төменгі температурада өтеді. Көбінесе ауамен істейтін сепарациясы жиі қолданылады. Кейде ұнтақтау екі стадияда өтеді: алдымен концентрленген ұнтақ дайындалады (шар тәрізді диірменде жүгіргіштерді ұсақтау немесе агрегаттың басқа түрлерінде), содан кейін толтырғышпен сұйылтады және шар тәрізді диірменде қосымша ұнтақтайды. Сорғалап ағатын диірменді қолдану арқылы жақсы сапалы дустты алуға болады, бірақ электроэнергияның көп шығындалуына байланысты препараттың құны өседі. Дустты алу үшін ерітілген пестицидпен ұнтақталған толтырғышты қосу әдістерін пайдаланады. Бұл әдістің бірнеше модификациясы белгілі: дустты дайындау үшін төмен балқитын, майысқақтығы жоғары пестицид алынады. Дегенмен фосфорорганикалық пестицидтерден жасалатын дусттарды дайындағанда толтырғыштарды таңдау керек. Кейбір толтырғыштар тиофосфаттар мен дитиофосфаттардың изомеризациясына, әсіресе улы қосылыстарына мүмкіндік туғызады. Бұл карбофоста табылған. Фосфорорганикалық пестицидтерден жасалған дусттарды дайындау үшін сілтілі толтырғыштарды қолдануға болмайды, себебі олар пестицидті гидролиздейді. Егер пестицид - сұйық болса, оны араластырғышқа арнайы форсунка көмегімен жібереді. Осы жағдайда ұнтақталған толтырғышты қолдану ұсынылады, демек ұнтақталған дустты өндірістен шығаруды мүмкін немесе екі сатылық араластырумен шектеуге болады. Пестицидтің тиісті мазмұны белсенділігі мен тағайындалуы дустқа тәуелді. Осылай инсектицидті дусттардың әсер етуші заттары, әдетте 1-ден 10% ға дейін құрайды, тұқымды улағыштар (мысалы, ТМТД, фентиурам және т.б.) 90%-дық әсер етуші заттардың ішіне (инсектицидтер, фунгицидтер, бактерицидтер) кіреді. Дусттардың толтырғыштары үшін гидрофобты минералдардың топтары - тальк және пирофиллиттер, ал бор, гипс, каолин және т.б. сирек қолданылады. Гидрофилді толтырғыштарды қолданғанда жоғарғы ылғалдылықты керек етпейді, өйткені кесек болатын және қиын шашырайтын өнімдер түзілуі мүмкін. Толтырғыштар ретінде бірнеше минералдар мен синтетикалық неорганикалық өнімдердің қоспасы жиі қолданылады. Толтырғыштармен қатар дусттар өсімдіктерде жоғарғы ұстамдылық танытса, оларға органикалық гидрофобты заттарды, әсіресе силикондарды пайдаланады. жүктеу/скачать 77,29 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|