Ќостанай облысы Ќостанай ауданы єкімдігініњ


§ 5 ГИДРОСФЕРА – СУ ҚАБЫҒЫ



бет8/43
Дата12.05.2023
өлшемі341,9 Kb.
#176538
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   43
Байланысты:
ГЕОГРАФИЯ ПӘНІНЕН ҰБТ-ға ДАЙЫНДЫҚ КІТАБЫ

§ 5 ГИДРОСФЕРА – СУ ҚАБЫҒЫ


Гидросфераның жалпы көлемі шамамен 1,4 млрд км3 . Осының тұщы су қоры – 2,5 % .
Дүние жүзілік мұхит суының айдыны 70,8 % құрайды. Теңіз суының 1л – де грамм мөлшерінде болатын тұз ерітіндісінің мөлшері су промиллемен ( ) өлшенеді. Мұхит суының орташа тұздылығы- 35 .
Әлемде ең тұзды су – Қызыл теңіз. Оның тұздылығы – 42 тең . Мұхит суы 20С қатады, Жәй су 00С қатады.

  • Материк – барлық жағынан мұхиттар мен теңіздер қоршаған құрлықтың аса ірі аймағы.

  • Арал – құрлықтың барлық жағынан су қоршаған шағын бөлігі. Аралдар пайда болуына қарай; Материктік, тектоникалық,вулкандық, маржандық

  • Түбек - құрлықтың су кеңістігіне терең сұғынып тұрған бөлігі

  • Шығанақ - мұхиттың немесе теңіздің құрлыққа сұғына еніп жатқан шағын бөлігі

  • Бұғаз – екі жағынан материктердің немесе аралдардың жағалары шектеп тұрған су айдыны.

  • Цунами – жер қойнауының ішкі процестер әсерінен туатын алып толқындар

  • Тайфун – сұрапыл дауыл түрінде соғатын жел

ДҮНИЕЖҮЗІЛІК МҰХИТ


  • Жалпы жер шарының ауданы – 510,2 мм км 2

  • Осындағы мұхит ауданы - 361,1 млн км 2

Мұхит суының басты қасиеті – температурасы мен тұздылығы Мұхит суының орташа тұздылығы - 35 промилле ( %0)

  • Материктің мұхитқа өтпелі бөлігі – қайраң деп аталады. Д.ж.ең үлкен қайраң – Солт. Мұзды мұхитында

  • Материктік қайраңнан мұхит түбіне ауысатын бөлігін материктік беткей дейді Мұхиттың белгілі бір бөліктерін алып жатқан зор көлемді су – Су массасы деп атайды Су массалары: экваторлық, тропиктік, қоңыржай, полярлық болып бөлінеді. Мұхиттық ірі ағыстар:

Жылы ағыстар

Суық ағыстар

Оңтүстік пассат ағысы, Гольфстрим , Солт. Атлант
ағысы, Бразилия ағысы, Курасио

Солт. Пассат ағысы, Канар, Батыс желдері ағысы, Бенгел
ағысы, Калифорния








Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   43




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет