59
V ТАРАУ. САНДАРЫ ҚАЛАЙ ЕСТЕ САҚТАУҒА БОЛАДЫ. V ТАРАУ. 1. «БАЙЛАНЫСТАР» 1. «БАЙЛАНЫСТАР» - сандарда есте сақтау әдістері, жаңа және ұзақ уақытты есте
бекітілген ақпараттар арасында «көпір» қызметін атқаратын байланыс енігізінде.
Сандық ақпараттың типтері байланыстыратын құрам ретінде қызмет атқарады:
Тарихи күндер, адамдардың жас саны;
Үйлер, телефондар, машиналардың нөмірлері;
Тауардың бағалары, киім және аяқ киімдердің размерлері;
Салмағы және бойы;
Кәсіби қызметке байланысты сандар: электр тоғының кернеуі, түрлі коэфиценттер,
«пи» саны, кейбір сандардың квадраттары және кубтары.
Мысалы: а)
314625380 санын қалай есте сақтауға болады. 314 -
“пи” саны 625 -
25 квадратта 380 -
өнеркәсіп жүйесіндегі электр жүйесінің кернеуі б)
191490527 санын қалай есте сақтауға болады 1914 –
бірінші әлемдік соғыстың басы 905 –
Кишиневте такси шақыру 27 -
3 кубта V ТАРАУ. 2. «СЫРТҚЫ КӨРІНІСТЕРІ» СЫРТҚЫ КӨРІНІСТЕРІ – сандық қатарларды мұқият қарау кезінде сандарды есте
сақтау тәсілі үлкен сандарды есте сақтауға мүмкіндік береді.
Кейбір сыртқы пішіндері улкен сандарды есте сақтаудың белсенділігін арттырады:
Сандардың бірінен соң бірінің келуі;
(шығатын немесе кіретін, жұп немесе тақ, жай немесе күрделі);
айнадағы сияқты көрініс;
перевертыши;
пішіндерінің комбинациясы және т.б.
Мысалы: а)
674523 санын қалай есете сақтауға болады 6-4-2 – жұп сандарының шығу қатары
7-5-3 – тақ сандарының төмендеу
тізбегі
б) 214385 санын қалай есете сақтауға болады 1-3-5 – тақ сандары өсу тізбегі
2-4-8 – мүшелері қалып қойған жұп сандарының өсу тізбегі
в) 738837 санын қалай есете сақтауға болады 738387- айнадағы сияқты көрініс
г)
96191769 санын қалай есете сақтауға болады 96 и 69 – аудару шеттеі бойынша
1917 – көтеріліс жылы
60
д) 26124862 санын қалай есете сақтауға болады 26 и 62 - айнадағы сияқты көрініс
1-2-4-8 – тізбек ортасында
Ескертпелер Жеке фантазия көптеген сыртқы көріністерін табуға көмектеседі.