12
Дәптерге тақырыпшаларды жаз.
Сөйлемдегі сөздер мен фразалардың арасындағы байланысты талда.
Параграфтар мен мәтін бөліктерін байланыстыратын сөздерді анықта (немесе,
осылайша,
керісінше, осылай, бірақ, басқаша)
в. Қорытындыны құру
Барлық маңызды еместерді(қажет
емес қайталаулар, парафразаларды*,
плеоназмдарды**, т.б.) алып таста.
Басты ойды білдіру үшін қажетті терминдерді ғана сақта.
г. Жоспар құру
Мәтіннің негізгі идеяларын реттілікпен сабақтастыра жаз
д. Жоспардың алғашқы түрін құру
Жобалық жоспар құр
Ақпаратты жаз және мәтін бөліктерін бірдей етіп бөл.
Есіңде болсын, сөз бен сөйлемдердің жоғары шекті мөлшері – мәтін көлемінің 10-
20% аспау қажет:
әр жолдағы сөз саны – 10-нан артық емес;
әр беттегі жол саны – 20-дан артық емес.
*Парафраза - өзге бір мәтінді, басқа біреудің ойын (соның ішінде әдеби туындыдағы)
өз сөзімен айтып берудің түрлі амалдары: қысқа мәтінді жан-жақты түсіндіру,
көлемді
мәтінді қысқаша мазмұндау (бейімдеу), түсінікке ауыр соғатын мәтінді қысқаша түсініктер
беру
арқылы оңайлатып мазмұндау, прозалық
мәтінді өлеңгп айналдыру,
өлеңді прозаға
айналдыру. Сондай-ақ жарым-жартылай айтып беру де парафразаға жатады.
**Плеоназм – мағыналары ұқсас немесе толық бірдей сөздердіқажетсіз қатар қолдану.
Мысалы: «әйел ана», «жас бозбала», «ақсақал қария», «өз көзімен көру».
І.10.ҚҰЖАТТАРДЫ ТАЛДАУ
Достарыңызбен бөлісу: 
