Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы
Қалыпты және патологиялық физиология кафедрасы
БЕКІТЕМІН
ОӘжТЖ проректоры,
___________ м.ғ.д. Анартаева М.Ұ.
«____» ________________ 2013 ж.
Жұмыс бағдарламасы
Пән: Клиникалық патофизиология
Мамандық: 051101- «Мейірбике ісі»
Оқу сағатының (кредиттің) көлемі: 90 сағат (2 кредит)
Оқытылатын курс пен семестр: 4курс, 7 семестр
2014 жылы
«Клиникалық патофизиология» пәнінен жұмыс бағдарламасы қалыпты және патологиялық физиология кафедрасында 051101 - «Мейірбике ісі» мамандығы бойынша Қазақстан Республикасының 2006 жылғы мемлекеттік жалпылама міндетті білім беру стандартына негізделіп құрастырылған.
Кафедра мәжілісінде қаралды.
_____ _____________ 2014 ж. Хаттама № ___
Каф. меңгерушісі _____________ доцент Жолымбекова Л.Д.
Қоғамдық денсаулық сақтау және медико-профилактикалық пәндер бойынша жүйелік әдістемелік комиссия мәжілісінде талқыланды.
_____ _____________ 2013 ж. Хаттама № ___
Төрағасы _____________ доцент Бейсенбаева З.И.
Әдістемелік Кеңесінде мақұлданды.
_____ _____________ 2013 ж. Хаттама № ___
2. Бағдарлама
2.1 Кіріспе
Жоғары медициналық орындары студенттерінен заманауи медицина жоғары күрделі, көпсалалы теориялық дайындықты талап етеді. Медициналық білімді заман талабына сәйкес өзгертудің бір жолы ретінде – клиникалық патологиялық физиологияны тереңірек зерттеу қажет, өйткені пән дәрігер-лаборант дайындау жүйесінде олардың тиімді әрекеттерінің, клиникалық ойлауының методологиялық, әдістемелік, тәжірибелік негіздерін қалыптастырады.
Бұл бағдарлама жоғарғы оқу орнының білім жүйесінде клиникалық патологиялық физиология курсы маңызды орын алады. Курс барысында білім және икемдер қалыптасады, сондай-ақ олардың болашақ қызметіне, сараптама жасау ісінде, аурудың алдын-алу шараларына, денсаулықты сақтау және қорғау, салауатты өмір салтын насихаттау істерінде өз үлесін қосады.
Клиникалық патофизиология – жоғары медициналық білім беру жүйесінде біртектес дерттік үрдістердің ағым ерекшеліктерін, сонымен қатар функционалды зерттеулер студенттерге жеке нозология түрлерінің диагностикасына, патогенездік алдын-алу және емдеу сұрақтарына жүйелі оймен келуге мүмкіндік береді.
Бұл пәнді зерделеу болашақ мамандарға жасушалар мен тіндердің, ағзалар мен жүйелердің дерттік үрдістері туралы кешенді түсінік береді.
Клиникалық патологиялық физиологияны кешенді пән ретінде оқыту дерттік үрдістердің ағым ерекшеліктерін анықтауға мүмкіндік береді.
Бағдарлама пәннің аясында, патофизиологиядан дерлік мағлұмат беретін, бұрынғы қолданыстағы бағдарламалар негізінде құрастырылған.
2.2 Пәннің мақсаты:
Ауру организімінде біртектес дерттік үрдістердің, жеке дерттердің этио-патогенезінің және теңгеру механизмдерінің сипаты туралы студенттердің алған білімдерін зақымдалған ағзаның қызметін зерттейтін функционалды диагностика әдістерін үйлесімді таңдауда және студенттерді әртүрлі аурулардың алдын-алуда патофизиологиялық негіздерін терең ұғуға дайындау.
2.3 Міндеттері:
адам ағзасының жүйелерінде біртектес дерттік үрдістердің пайда болу
себептері, даму механизмдері туралы білімді қалыптастыру;
адам ағзасының біртұтас әсерленіс әрекеттері қалыптасуындағы негізгі заңдылықтар жайындағы түсінікті, патологиялық үрдістердің (аурулар) қорғаныстық–бейімделу (саногенездік) және патогенездік механизмдері туралы білім беру;
ағзадағы патологиялық процестердің этиологиясы мен патогенезіне әсер етуі туралы білімді қалыптастыру;
медициналық пәндердің ғылыми және теориялық негізін қамтамасыз ету және аурудың алдын алу мүмкіндіктері туралы көзқарасты қалыптастыру.
2.4 Оқытудың соңғы нәтижесі
Студент білуі тиіс:
пәннің мақсатын, міндетін және болашақтағы мамандықты игерудегі маңызын;
дерттік үрдістерді зерттеуде тәжірибелік әдістің маңызын, оның мүмкіншілігін, шектелуін және болашағын;
аурулардың пайда болуы, дамуы және аяқталуында себептік байланыстары, себептік жайттар және организмнің реактивтілігі мен төзімділігінің маңызын;
аурудын пайда болуына алиментарлы факторлардын ролі және инфекциялық процестер дамуының заңдылықтары мен механизмдері;
аурулардың алдын алу және емдеудің жалпы принциптерін.
істей алуға тиіс:
ауру ағзадағы тіршілік әрекетінің патофизиологиялық, морфологиялық заңдылығын бағалай білу қажет және біртектес дерттік үрдістерді тәжірибеде үгілеуді, сынама қорытындыларын дұрыс талдауы;
тәжірбиелік жануарларға зертханалық жұмыстарды орындай отырып, өткізілген зерттеулерді жаза білуі, тестілік және ахуалдық сауалдарды шеше білуі;
клиникалық патофизиологияның негізгі түсініктері туралы білімді адамдардың кәсіптік білгірлігі мен қоршаған ортасының қауіпсіздігін бағалауда және жұмыс орындарында қолдануы;
клиникалық патофизиологиядан алған білімдерін алдын-алу шараларын ұйымдастыруда және жүргізуде қолдануы.
дағдылануға тиіс:
эксперименттегі зерттеулер қорытындысын интерпритация жасауға;
дерттік үрдістер кезіндегі өзгерістерді анықтау және сараптамалар
қорытындысын дұрыс талдауға.
2.5 Реквизитке дейінгі
Патологиялық физиология, фармакология, биохимия, патологиялық анатомия.
2.6 Реквизиттен кейінгі
Клиникалық микробиология, медицинадағы геномды технология.
2.7 Тақырыптық жоспары: тақырыптар, өткізу түрі, сабақтын ұзақтағы (дәрістер, тіжірибелік сабақ, студенттер өз бетінше жұмысы).
Дәрістер тақырыптық жоспары
№
|
Тақырыбы
|
Өткізу
түрі
|
Сабақтың ұзақтығы
(сағаттар)
|
|
Кредит № 1
|
|
|
1
|
Зат алмасу және оның біртектес
бұзылыстары.
|
шолу
|
1
|
2
|
Шеткі қанайналым және микроциркуляция бұзылыстары.
|
шолу
|
1
|
3
|
Қабыну патофизиологиясы.
|
шолу
|
1
|
4
|
Аллергия патофизиологиясы.
|
шолу
|
1
|
5
|
Өспелер патофизиологиясы.
|
шолу
|
1
|
|
Жалпы сағат:
|
|
5
|
|
Кредит № 2
|
|
|
1
|
Қан жүйесінің патофизиологиясы.
|
шолу
|
1
|
2
|
Ақ қан түйіршіктерінің патофизиологиясы.
|
шолу
|
1
|
3
|
Ас қорыту жүйесінің патофизиологиясы.
|
шолу
|
1
|
4
|
Бүйрек патофизиологиясы.
|
шолу
|
1
|
5
|
Эндокринді жүйенің патофизиологиясы.
|
шолу
|
1
|
|
Жалпы сағат:
|
|
5
|
|
Барлығы:
|
|
10
|
Тәжірибелік сабақтар ақырыптық жоспары
№
|
Тақырыбы
|
Өткізу
түрі
|
Сабақтың ұзақтығы
(сағаттар)
|
|
Кредит № 1
|
|
|
1
|
Нәруыздар алмасуының бұзылыстары
|
тәжірибелік
жұмысты орындау
|
2
|
2
|
Көмірсулар алмасуының бұзылыстары
|
тәжірибелік
жұмысты орындау
|
2
|
3
|
Майлардың алмасуының бұзылыстары
|
тәжірибелік
жұмысты орындау
|
2
|
4
|
Су-электролиттік алмасудың бұзылыстары
|
тәжірибелік
жұмысты орындау
|
2
|
5
|
Қышқыл-негіздік жағдайдың бұзылыстары
|
тәжірибелік
жұмысты орындау
|
2
|
|
Жалпы сағат:
|
|
10
|
1
|
Қызыл қан патофизиологиясы
|
тәжірибелік
жұмысты орындау
|
2
|
2
|
Лейкоздар патофизиологиясы
|
тәжірибелік
жұмысты орындау
|
2
|
3
|
Гемостаз патологиясы
|
тәжірибелік
жұмысты орындау
|
2
|
4
|
Бауыр патофизиологиясы
|
тәжірибелік
жұмысты орындау
|
2
|
5
|
Буйрек патофизиологиясы
|
тәжірибелік
жұмысты орындау
|
2
|
|
Жалпы сағат:
|
|
10
|
|
Барлығы:
|
|
20
|
Студенттердің өз бетінше жұмысының тақырыптық жоспары
№
|
Тақырыптар
|
Өткізу
түрі
|
Сабақтың ұзақтығы
(сағаттар)
|
|
Кредит № 1
|
|
|
1
|
Жіті және созылмалы қабыну.
Қабынуды емдеудің жалпы
патогенездік негіздері. Ашығу. Нәруыздық- калориялық жеткіліксіздік.
|
1) реферат дайындау және қорғау
+ кроссворд қурастыру
+тест сарақтарын дайындау
2) презентация дайындау және қорғау
+ глоссарий дайындау
+ жағдайлық есептерді құрастыру
(кейс-стади)
|
6
|
2
|
Қант диабеті. Маскүнемдік, нашақорлық және токсикома-нияның патофизиологиялық аспектері
|
3
|
3
|
Семіруден алдын - алу сақтан-дыру мен емдеу тәсілдерінің негіздері
|
6
|
4
|
Ісіктер мен ісінулер Иммунотапшылық жағдайлар
|
3
|
5
|
Қышқыл-негіздік жағдайлар
бұзылыстарының компенса-торлық тетіктері
|
6
|
6
|
Дисгидриялар, ацидоздар және
алкалоздарды түзету ұстаным-дары.
|
3
|
7
|
Аралық бақылау № 1
|
тестілеу және жазаша сұрау түрінде коллоквиум
|
3
|
|
Жалпы сағат:
|
|
30
|
|
Кредит № 2
|
|
|
1
|
Қанның жалпы көлемінің бұзылыстары. Гипо- және гиперволемияны түзету ұстанымдары.
|
1) реферат дайындау және қорғау
+ кроссворд қурастыру
+тест сарақтарын дайындау
2) презентация дайындау және қорғау
+ глоссарий дайындау
+ жағдайлық есептерді құрастыру
(кейс-стади)
|
3
|
2
|
Анемиялар. Гипо- және гипервитаминоздар
|
6
|
3
|
Каогулопатиялар.
|
3
|
4
|
ТШҚҰ- синдромы.
|
3
|
5
|
Сарғаюлар. Атеросклероз
|
6
|
6
|
Бүйрек жеткіліксіздігі. Ішкі секреция бездерінің гипо–және гиперфункциялары
|
3
|
7
|
Бауырлық кома және уремия.
Алдын-алу және емдеудің
патофизиологиялық негіздері Асқазанның ойық жара ауруы
|
3
|
8
|
Аралық бақылау № 2
|
тестілеу және жазаша сұрау түрінде коллоквиум
|
3
|
|
Жалпы сағат:
|
|
30
|
|
Барлығы:
|
|
60
|
2.8. Сабақ беру және оқыту әдістері
● Дәрістер: шолу.
●Тәжірибелік сабақтар: тәжірибелік жұмысты орындау.
● Студенттің өз бетінше атқаратың жұмысы: реферат дайындау және қорғау, кроссворд қурастыру, тест сарақтарын дайындау, презентация дайындау және қорғау, глоссарий дайындау, жағдайлық есептерді құрастыру (кейс-стади), тестілеу түрінде коллоквиум және жазбаша сұрау.
2.9 Білімдерін және дағдыларын бағалау әдістері
● Ағымдық бақылау: тәжірибелік жұмысты орындау.
● Аралық бақылау: тестілеу және жазбаша сұрау түрінде коллоквиум.
● Қорытынды бақылау: тестілеу түрінде емтихан.
Құралдар-жабдықтар
Компьютерлер, мультимедиялық проекторлар, компьютерлік бағдармалар мен мультимедиялық оқыту құралдардың жиыны, тесттік материал, патофизиологияның барлық бөлімдері бойынша кестелер.
2.10 Ұсынылатын әдебиет: негізгі және қосымша
Қазақ тілінде
негізгі:
1. Нұрмұхамбетұлы Ә. Патофизиология: оқулық. – өнд., толықт. 3-бас. – Алматы, 2011.
2. Нұрмұхамбетұлы Ә. Клиникалық патофизиология: оқулық. – Алматы: Эверо, 2010.
3. Нұрмұхамбетұлы Ә. Ұрық дамуы мен балалық шақ ауруларының патофизиологиясы: монография. – Алматы, 2006.
4. Хасенова К. Патологиялық физиологиядан дәрістер жинағы: оқу құралы. Түркістан, 2005.
5. Нұрмұхамбетұлы Ә. Орысша-қазақша медициналық (физиологиялық) сөздік = Русско-казахский медицинский (физиологический) словарь. – Алматы, 2007.
қосымша:
1. Патофизиология мен медицинаның өзекті мәселелері: ғыл.-практикалық халықаралық конф. Материалдары (2-4 желтоқсан, 2008) = Актуальные вопросы патофизиологии и медицины: материалы Междунар. науч.-практич. конф. (2-4 дек., 2008). – Алматы, 2008.
2. Айтбаева С.Е. Жалпы нозология: оқу-әдістемелік құралы. – Шымкент, 2004.
Орыс тілінде
негізгі:
1. Патофизиология: учебник: в 2-х т. /Под ред. В.В. Новицкого, Е.Д. Гольдберга, О.В. Уразовой. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010. – Т. 1.
2. Патофизиология: учебник: в 2-х т. /Под ред. В.В. Новицкого, Е.Д. Гольдберга, О.В. Уразовой. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010. – Т. 2.
4. Литвицкий П.Ф. Патофизиология: учебник. – 4-е изд., испр. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010.
5. Патологическая физиология: учебник /Под ред. Н.Н. Зайко. – 3-е изд. – М.: МЕДпресс-информ, 2006.
6. Патофизиология. Руководство к практическим занятиям: учебное пособие /Под ред. В.В. Новицкого, О.И. Уразовой. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2011.
қосымша:
1. Долгих В.Т. Общая патофизиология: учебное пособие. – Ростов-на-Дону, 2007.
2. Баркова Э.Н. Руководство к практическому курсу патофизиологии: Учебное пособие. – Ростов-на-Дону, 2007.
3. Патофизиология и физиология в вопросах и ответах: учебное пособие /Л.З. Телль [и др.]. – М., 2007.
4. Фролов В.А. Общая патофизиология: электронный курс по патофизиологии и вступ. статья к нему: учебное пособие. – М., 2006. + 1 CD-ROM.
5. Рубцовенко А.В. Патологическая физиология: монография. – М., 2006.
6. Литвицкий П.Ф. Патофизиология: учебник: в 2-х т. – 3-е изд., испр. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2006. – Т. 1.
7. Литвицкий П.Ф. Патофизиология: учебник: в 2-х т. – 3-е изд., испр. и доп. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2006. – Т. 2.
8. Желтова Н.А. Патологическая физиология: учебное пособие. – М., 2005.
9. Патофизиология: учебное пособие /Под ред В.Ю. Шанина. – СПб., 2005.
10. Зайчик А.Ш. Патофизиология. Общая патофизиология (с основами иммунопатологии): учебное пособие для студентов мед. вузов. – 3-е изд., доп. и перераб. – СПб.: ЭЛБИ-СПб, 2005.
Достарыңызбен бөлісу: |