ОҢТҮстік қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы фармакогнозия және химия кафедрасы

1. Меруертгүлдің жапырақтарын дайындайтын түрі:

A. мәдени түрінен

B. жабайы түрінен

C. жабайы және мәдени түрінен

2. Түкті дигиталистің жапырақтарын дайындайтын түрі:

A. мәдени

B. жабайы

C. жабайы және мәдени түрінен

3. Медицинада қолдану үшін пайдаланатын шикізаттың аты Adonis:

A. volgensis

B. vernalis

C. aestivalis

D. sibiricus

E. chrysocyanthus

4. Қызыл-қошқыл оймақгүлдің жиналатын шикізаты:

A. тамырлары

B. шөбі

D. гүлдері

E. тұқымы

5. Теңіз пиязының шикізаты:

A. жапырақтары

B. гүлдері

C. тамырлары

D. жемісі

E. тамыр түйнегі

6. Мамыр меруертгүлінің жапырақтарын дайындау мерзімі:

A. гүлдеу алдында, сабақ жапырақтарын сағақсыз жұла отырып

B. гүлдеу алдында және гүлдей бастағанда топырақтен 3-5 см биіктікте

кесу арқылы

C. гүлдеп тұрған кезінде, жоғары гүлдеп тұрған бөлігін кесіп алып,

кептіргеннен соң бастырады

7. Көктемгі жалынгүлдің тұқымдасы:

А. Asteraqeae

B. Ranunculaceae

C. Apocynaceae

D. Liliaceae

E. Scrophulariaceae
№ 3 Тақырып
1. Тақырыбы: Өсімдік шикізатынан жүрек гликозидтерін бөліп алу және олардың құрамын анықтау ұстанымдары.
2. Мақсаты: алынған білім негізінде құрамында жүрек гликозидтері бар дәрілік өсімдік шикізаттарды жинау, кептіру, сақтау және медицинада қолданылу жолдарын теория жүзінде дәлелдей білу.
3. Тапсырма:

1. «Жүрек гликозидтері» анықтамасына түсінік.

2. Жіктелуі. Физикалық және химиялық қасиеттері.

3. Химиялық құрылысына фармакологиялық қасиеттерінің байланысы.

4. Құрамында жүрек гликозидтері бар ДӨ мен ДӨШ жұмыс жасағанда техника қауіпсіздігін сақтау ережелері.
4. Орындау түрі: Реферат, Презентация жасау, тестер құру. Реферат үлгісі: тақырыбы, мақсаты және міндеттері, маңыздылығы, берілген тақырып бойынша сұрақтардың тізімі. Қорытынды және ұсыныстар. Реферат көлемі 5-8 бет. Мазмұнына кіріспе, барлық бөлімдердің номерлері мен тақырыпшалары. Қорытынды және ұсыныстар, қолданылған әдебиеттер тізімі. Презентация жасаудың талаптары: безендіру біріңғай, көк немесе жасыл түсті фондар, бір слайдта үш түске дейін қолдануға болады: фон үшін, тақырыпша және мәтін; мазмұнына қарай компьютерлік анимация жасау. Тестер құру талаптары: тапсырмалары түсінікті, бір тапсырмада бір дұрыс жауаппен болу керек.
5. СӨЖ-ді орындау және бағалау критерилері: тапсырмаларды орындау мерзімі, талдауды ұқыпты жасау, қорытындылар мен ұсыныстарды келтіру, берілген көлемнен аспау.
6. Тапсыру мерзімі: 1-7 апта

7.Әдебиет:

Негізгі:

1. Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г.П. Яковлева. – СПб.: СпецЛит, 2006. – 845 с.: ил.

2. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Анализ фасованной продукции: учеб. пособие / под ред. И.А. Самылиной. – М. ООО “Медицинское информационное агентство”, 2008. – 288 с.: ил.

Қосымша:

1. Правила сбора и сушки лекарственных растений (сборник инструкций). М.: Медицина, 1985. – 328 с., ил.

2. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 15-е изд., перераб., испр. и доп. – М.: РИА “Новая волна”: 2008. – 1206 с.: ил.

3. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологически активные вещества растительного происхождения. – М.: Наука, 2001. – 240 с.

4. Пронченко Г.Е. Лекарственные растительные средства. – М.: Гэотар-Мед., 2002. – 285 с.

5. Практикум по фармакогнозии: Учеб. пособие для студ. вузов/ В.Н. Ковалев, Н.В. Попова, В.С. Кисличенко и др.: Под общ. ред. В.Н. Ковалева. – Харьков: Изд-во НФаУ: Золотые страницы: МТК-книга, 2004. – 512 с.: 615 ил.: 24 с. вкл.

1. Құрамында жүрек гликозидтері бар шикізаттар мен препараттарды биологиялық стандарттау әдістерін атаңыз.

2. Құрамында жүрек гликозидтері бар ДӨШ дайындау, кептіру және сақтау ерекшеліктерін атаңыз.

№ 4 Тақырып

Химиялық құрылысы және қасиеттері.

1. 
   Стероидты және үштерпенді сапониндердің химиялық құрылысы мен қасиеті
   
2. 
   Осы топ өсімдіктерінің морфологиялық ерекшеліктері
   
3. 
   ДӨШ морфологиялық топтарын, олардың латынша, қазақша аттарын, осы топтың препараттарын, қолдану жолдарын білу.
   

1. Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г.П. Яковлева. – СПб.: СпецЛит, 2006. – 845 с.: ил.

2. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Анализ фасованной продукции: учеб. пособие / под ред. И.А. Самылиной. – М. ООО “Медицинское информационное агентство”, 2008. – 288 с.: ил.

Қосымша:

1. Правила сбора и сушки лекарственных растений (сборник инструкций). М.: Медицина, 1985. – 328 с., ил.

2. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 15-е изд., перераб., испр. и доп. – М.: РИА “Новая волна”: 2008. – 1206 с.: ил.

3. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологически активные вещества растительного происхождения. – М.: Наука, 2001. – 240 с.

4. Пронченко Г.Е. Лекарственные растительные средства. – М.: Гэотар-Мед., 2002. – 285 с.

5. Практикум по фармакогнозии: Учеб. пособие для студ. вузов/ В.Н. Ковалев, Н.В. Попова, В.С. Кисличенко и др.: Под общ. ред. В.Н. Ковалева. – Харьков: Изд-во НФаУ: Золотые страницы: МТК-книга, 2004. – 512 с.: 615 ил.: 24 с. вкл.

1. Медициналық тәжірибеде қолданылатын шикізат мына өсімдіктен

дайындалады Glycyrrhiza:

A. Korschinskyi

B. aspera

C. glandulifera

D. glabra

E. echinata

2. Көк көкшегүлдің шикізаты ретінде дайындалады:

A. тамырсабағы

B. шөбі

C. тамырсабағы және тамыры

E. тамырсабағы мен тамырлары

3. Панакс гинсенг тамырларын дайындайтын түрі:

A. тек жабайы түрден

B. тек мәдени түрден

C. жабайы және мәдени түрден

4. Медицинада шикізаты қолданылатын өсімдік Aralia:

A. continentalis

B. cordata

C. schmidtii

D. elata

5. Сафлор тәрізді үлкен бастың шикізаты:

A. тамырлары

B. шөбі

D. жапырақтары

E. тамырсабақтары және тамырлары

6. Медицинада тамырлары қолданылатын өсімдік Panax:

A. quinquefolia

B. trifolium

C. repens

D. ginseng

7. Биік аралияның шикізаты ретінде қолданылатындар:

A. жапырағы

B. тамырлары

C. тамырсабақтары және тамырлары

D. жемістері

E. тамырсабақтары мен тамырлары

№ 5 Тақырып

1. «Сапониндер» анықтамасына түсінік.

2. Сапониндердің физикалық, химиялық және биологиялық қасиеттері.

3. Сапогениннің құрылысына байланысты жіктелуі.

1. Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г.П. Яковлева. – СПб.: СпецЛит, 2006. – 845 с.: ил.

2. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Анализ фасованной продукции: учеб. пособие / под ред. И.А. Самылиной. – М. ООО “Медицинское информационное агентство”, 2008. – 288 с.: ил.

Қосымша:

1. Правила сбора и сушки лекарственных растений (сборник инструкций). М.: Медицина, 1985. – 328 с., ил.

2. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 15-е изд., перераб., испр. и доп. – М.: РИА “Новая волна”: 2008. – 1206 с.: ил.

3. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологически активные вещества растительного происхождения. – М.: Наука, 2001. – 240 с.

4. Пронченко Г.Е. Лекарственные растительные средства. – М.: Гэотар-Мед., 2002. – 285 с.

5. Практикум по фармакогнозии: Учеб. пособие для студ. вузов/ В.Н. Ковалев, Н.В. Попова, В.С. Кисличенко и др.: Под общ. ред. В.Н. Ковалева. – Харьков: Изд-во НФаУ: Золотые страницы: МТК-книга, 2004. – 512 с.: 615 ил.: 24 с. вкл.

1. ДӨШ сапониндерді бөліп алу әдістерін атаңыз.

2. Құрамында стероидты сапониндері бар шикізаттарды атаңыз.

3. Құрамында тритерпенді сапониндері бар шикізаттарды атаңыз.

4. Стероидты сапониндердің биологиялық белсенділігін көрсетіңіз.

5. Тритерпенді сапониндердің биологиялық белсенділігін көрсетіңіз.

№ 6 Тақырып
1. Тақырыбы: Тио- (s-гликозидтер) және цианогликозидтер.
2. Мақсаты: Студенттерді өз бетінше шығармашылық еңбектенуге дағдылау, алынған білімді ғылыми және тәжірибелік тапсырмаларды шешуге қолдана білу, тио- (S-гликозидтер) және цианогликозидтер бойынша білім мен дағдыны қалыптастыру

3. Тапсырма:

1. 
   Тио -(s) - гликозидтердің химиялық қасиеті мен құрылысы
   
2. 
   тапсырма. Осы топ өсімдіктерінің морфологиялық құрылыс ерекшеліктерін білу
   
3. 
   тапсырма. ДӨШ морфологиялық топтарын, олардың латынша, қазақша аттарын, осы топтың препараттарын, олардың қолдану жолдарын білу.
   

1. Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г.П. Яковлева. – СПб.: СпецЛит, 2006. – 845 с.: ил.

2. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Анализ фасованной продукции: учеб. пособие / под ред. И.А. Самылиной. – М. ООО “Медицинское информационное агентство”, 2008. – 288 с.: ил.

Қосымша:

1. Правила сбора и сушки лекарственных растений (сборник инструкций). М.: Медицина, 1985. – 328 с., ил.

2. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 15-е изд., перераб., испр. и доп. – М.: РИА “Новая волна”: 2008. – 1206 с.: ил.

3. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологически активные вещества растительного происхождения. – М.: Наука, 2001. – 240 с.

4. Пронченко Г.Е. Лекарственные растительные средства. – М.: Гэотар-Мед., 2002. – 285 с.

5. Практикум по фармакогнозии: Учеб. пособие для студ. вузов/ В.Н. Ковалев, Н.В. Попова, В.С. Кисличенко и др.: Под общ. ред. В.Н. Ковалева. – Харьков: Изд-во НФаУ: Золотые страницы: МТК-книга, 2004. – 512 с.: 615 ил.: 24 с. вкл.

1. 
   Сарымсақтың тұқымдасы:
   

В. астпралар

С. шатырмагүлдер

Д. бұршақтар

Е. Тасжарғандар

2. 
   Сарымсақтың шикізаты:
   

В. тамыры

С. шөбі

Д. өркені

3. 
   Кәдігімгі бадам шикізатынан алынатын препараттар әсері:
   

В. қақырық түсіргіш

С. асқазан ауруына крек

Д. шпотензивті

Е. Тітіркендіргіш

4. 
   Кәдімгі бадам шикізаты:
   

В. шөбі

Д. тамыр

Е. Жемісі

5. Кәдімгі бадамның тұқымдасы:

А. раушангүлдер

В. астрагүлдер

С. бұршақтар

Д. пияздар

Е. Тасжарғандар

№ 7 Тақырып

1. Дәрілік өсімдік шикізатының қазіргі заманғы жағдайы.

2. Дәрілік өсімдіктерді табу.

3. Жаңа дәрілік заттарға қойылатын талаптар.

1. Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г.П. Яковлева. – СПб.: СпецЛит, 2006. – 845 с.: ил.

2. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Анализ фасованной продукции: учеб. пособие / под ред. И.А. Самылиной. – М. ООО “Медицинское информационное агентство”, 2008. – 288 с.: ил.

Қосымша:

1. Правила сбора и сушки лекарственных растений (сборник инструкций). М.: Медицина, 1985. – 328 с., ил.

2. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 15-е изд., перераб., испр. и доп. – М.: РИА “Новая волна”: 2008. – 1206 с.: ил.

3. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологически активные вещества растительного происхождения. – М.: Наука, 2001. – 240 с.

4. Пронченко Г.Е. Лекарственные растительные средства. – М.: Гэотар-Мед., 2002. – 285 с.

5. Практикум по фармакогнозии: Учеб. пособие для студ. вузов/ В.Н. Ковалев, Н.В. Попова, В.С. Кисличенко и др.: Под общ. ред. В.Н. Ковалева. – Харьков: Изд-во НФаУ: Золотые страницы: МТК-книга, 2004. – 512 с.: 615 ил.: 24 с. вкл.

1. Дәрілік өсімдіктердіңм фитотерапияда қолданылу принциптерін атаңыз.

2. Дәрілік өсімдіктердің жинақтарын құру ережелері және ұстанымдары қандай?

3. Әртүрлі морфологиялық топтардың дәрілік өсімдік шикізаттарының қоспаларынан тұнба және қайнатпа дайындау қалай жүргізіледі?

№ 6 Кредит

№ 1 Тақырып
1. Тақырыбы: Фенол қосылыстарының жалпы сипаттамасы. Жіктелуі.
2. Мақсаты: Студенттерді өз бетінше шығармашылық еңбектенуге дағдылау,, алынған білімді ғылыми және тәжірибелік тапсырмаларды шешуге қолдана білу, фенол қосылыстарының жалпы сипаттамасы, жіктелу әдістері бойынша білім мен дағдыны қалыптастыру
3. Тапсырма:

1. 
   Фенолды қосылыстардың негізгі физико-химиялық қасиеттерін білу
   
2. 
   тапсырма. Осы топ өсімдіктерінің анатомиялық құрылысының диагностикалық белгілерін білу
   
3. 
   тапсырма. ДӨШ морфологиялық топтарын, олардың латынша, қазақша аттарын, осы топтың препараттарын, қолдану жолдарын білу.
   

1. Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г.П. Яковлева. – СПб.: СпецЛит, 2006. – 845 с.: ил.

2. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Анализ фасованной продукции: учеб. пособие / под ред. И.А. Самылиной. – М. ООО “Медицинское информационное агентство”, 2008. – 288 с.: ил.

Қосымша:

1. Правила сбора и сушки лекарственных растений (сборник инструкций). М.: Медицина, 1985. – 328 с., ил.

2. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 15-е изд., перераб., испр. и доп. – М.: РИА “Новая волна”: 2008. – 1206 с.: ил.

3. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологически активные вещества растительного происхождения. – М.: Наука, 2001. – 240 с.

4. Пронченко Г.Е. Лекарственные растительные средства. – М.: Гэотар-Мед., 2002. – 285 с.

5. Практикум по фармакогнозии: Учеб. пособие для студ. вузов/ В.Н. Ковалев, Н.В. Попова, В.С. Кисличенко и др.: Под общ. ред. В.Н. Ковалева. – Харьков: Изд-во НФаУ: Золотые страницы: МТК-книга, 2004. – 512 с.: 615 ил.: 24 с. вкл.

Итбүлдірген жапырақтары мен үлкен амми жемістерінің дайындау және кептіру үлгісін құрыңыз:

Төмендегі кестеге шикізаттың барлық түріне мәліметтер толтырыңыз:

Төмендегі кестеге тақырып бойынша шикізаттың барлық түріне мәліметтер толтырыңыз:

№ 2 Тақырып

1. «Лигнандар» анықтамасына түсінік.

2. Құрамында фенилпропаноидтары мен лигнандары бар ДӨ мен ДӨШ жіктелуі.

3. Медициналық-биологиялық маңызы, қолданылуы.