Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Фармацевтика Академиясы Қоғамдық денсаулық сақтау-2 кафедрасы ДӘріс кешені

• 
  Әр адамға бестік бағаны қою.  Бұл адамдарға бере алатын ең жақсы нәрсе,  сонымен бірге оларды өздеріңізге тартудың тағы бір жолы.  Бұл жақсы нәтижеге әкеледі.  Бұны автор адамдарға бестік бағаны қою дейді.  Джак Визельдің айтуы бойынша «Өздерінің күшіне байланысты миллионер болған жүз адамды зерттеу барысында, олардың жалғыз ортақ қасиетін анықтады.  Осы іскер әйелдер мен еркектердің барлығы басқа адамдардың тек жақсы қасиетін көре білетіндігі.»
  
• 
  Адамдарға үміт отын сыйлау.  Француз генералы Наполеон Бонапарт көшбасшыларды былай сипаттаған «үмітпен жүретіндер» деп.  Егер сіз қоршағандарды осы нұрмен бөлей алсаңыз, онда адамдарды магнит тәрізді тартасыздар.
  
• 
  Өзіңізбен және өзіңіздің қадыр-қасиетіңізбен бөлісу.  Адамдарды артыңыздан ілестіре жүріп,  оларға өзіңізде бар нәрсені сыйлаңыз.  Сіздің қорларыңыз, даналығыңыз, тіпті күнделікті өмірдегі жайттар олардың да игілігіне айналсын.     
  

  

Үшінші қасиет.  Ісіңізге жан-тәніңізбен берілу: ол істі адамдарды бос арманшылдардан ажыратады

 

Кімде-кім өзінің уақыты үшін бар мүмкін нәрсені жасаса,  барлық уақыттарда өмір сүреді.  

                                          Иоганн Фридрих Шиллер, неміс драматургі және ақыны

• 
  Іске жан-тәнмен берілудің шынайы табиғатын қарастырайық?
  
• 
  Іске адалдықтың басы жүректе жатады.  Егерде сіз көшбасшылық әрекеттеріңізбен басқалардың өмірін жақсы арнаға бұрғыңыз келсе,  мақсатыңызға адал екеніңізді көру үшін, жүректің терең түбіне үңіліңіз.
  
• 
  Іске адалдық нақты іс-әрекеттермен айқындалады.  Іске адалдықтың жалғыз өлшемі – іс-әрекет.  Артур Гордон айтқандай : «Сөзді айтудан оңайы жоқ, ал сол айтылған сөз бойынша өмір сүруден қиыны жоқ. ».  Ал сіз өз алған міндеттерді орындау барысында, іске адал боласыз ба?
  
• 
  Іске адалдық, жетістікке жетуге мүмкіндік береді.  Көшбасшы ретінде сіздер – көптеген кедергілер мен қарсылықтарға тап боласыздар.  Алдыға жылжытатын жалғыз ықпал, сіздің ісіңізге деген адал болуыңыз.
  
• 
  Өз мақсаттарыңызға жете аласыздар ма?  Сіз жүзеге асыра алатын және оған мүмкіндіктеріңіз жететін нәрсені орындадыңыздар ма?  Сізге адамдар сеніп, сіздің артыңыздан ілеседі ме?  Егер жауабыңыз оң болмаса, онда сіз ісіңізге адал емессіз!!! 
  

1. Биғалиева Р.К. Менеджмент жəне денсаулық сақтауды ұйымдастыру:

оқулық/ Биғалиева Р.К. – Алматы, 2010. - 226 б.2. Шомбалов Н.М. Денсаулық сақтау менеджментi: оқулық/ Шомбалов

Н.М., Кенжебаева И.Б. – Ақтөбе, 2009. - 64 б.

3. Менеджмент негiздерi./ Ахметов К.Г., Сагындыков Е.Н., Байжумартов

У.С., Жунiсов Б.А., Жумаев Ж.Ж. – Актобе-Орал, «А-Полиграфия», 2005.-

519 б.

4. Бердалиев К. Менеджмент. – Алматы: Экономика, 2005-240 б.

1. Өкілеттік, билік және ықпал дегеніміз не?

2. Билік формасыдегеніміз қандай?

3. Ықпалды әдіс дегеніміз қандай?

№8

1. 
   Тақырып: Шиеленісті басқару. Шиеленістің табиғаты. Шиеленістің түрлері. Шиеленістің себептері. Даукес тұлғаға тəн сипаттар. Шиеленісті шешу тəсілдері.
   
2. 
   Мақсаты: Студенттерді шиеліністі басқару әдістерімен таныстыру. Шиеліністің табиғаты, түрлері, шиеліністің себептері, даукес тұлғаға тән сипаттарды оқыту.
   
3. 
   Дәріс тезистері:
   

Басқару ісіндегі ғылым жанжалды адамдар қарым-қатынасының шамасы, яғни кəсіборын тіршілігі түбегейлі өзгертетін, əлеуметтік- психологиялық имеленісті шешетін элемент ретінде қарастырып құрылымдық бағыт ойлап табуды ұсынады.

Ағылшын социологы Э. Гидденс жанжалға мынадай анықтама береді: «Жанжал деп мен əр жақтан жұмылдырылған күрес пен құралдарға қарамастан белгілі бір адамдар мен топтар арасындағы шынайы жұмысты түсінемін».

Ресейлік жанжалды зерттеушілер Ф. М. Бородкин мен Н.М. Коряк даужанжалға былайша түсінік береді. Жанжал адамдардың қызметі жəне ол əрқашан белгілі бір мақсатты көздейді. Дауласушы жақтар міндетті түрде іскерлік субъектілер болып табылуы керек. Бұл қайсыбір жанжалды қарым-қатынастағы субъектілердің құрал- жабдығы ретінде қатынасатын топтарды шынайы қатысушылардан ажыратуға көмектеседі.

Ұйымдағы жанжалды қарым-қатынастағы субъектілер болып жеке тұлғалар, əлеуметтік топтар, кəсіпорынның бөлімшелері қатынаса алады.

Бұл жағдайда жанжалтану (конфликтология) оларды қарсылас ретінде көрсетеді. Осының негізінде жанжалға мынадай анықтама беруге болады: Жанжал – бір жақтық іс-əрекеті өзіне қарама-қайшы екінші жақпен соқтығысқанда оның мақсат-міндеттерін іске асыруға жол бермейтін қарсылас субъектілер іс-əркетінің ерекше түрі.

Ресейлік А. Дмитриев, В. Кудрявцев жəне Г. Кудрявцев сынды жанжал танушылар өздерінің «Жанжалдың жалпы теориясына кіріспе кітабында жанжалдың пəні мен объектісін нақты бөліп қарауды ұсынады. Жанжалдың пəні деп олар жақтар арасында даудың туындауына себепкер болатын объективті түрде өміршең немесе ойдағы мəселені түсінеді. Жанжалдық пəні – бұл субъектілердің осы үшін өзара күреске түсетін негізгі қақтығысы. Бұл билік мəселесі, құндылықтарды иемдену немесе бедел т.б. болуы мүмкін. Жанжалдың объектісі əрбір материалды əлемнің немесе əлеуметтік шындықтық пəні болып табыла алады.

Сондықтан, жанжалдың пəні – бұл орының ішкі себебі. Бір қарым- қатынастағы именіп тұруы мүмкін. Шеттен бақылаушыға бұндай қарым-қатынастар объекті əрқашан табылатын араздық қатынас болып көрінеді. Бұл көңіл-күйге негізделген жанжалдар. Көңіл-күйге негізделген жанжалдардың бастамасы қарсыластардық жеке басының қасиеттерінде немесе психологиялық сəйкессіздігінде жатуы мүмкін. Жанжал шығуы үшін жанжалды оқиға жəне қарсыластар жағынан объектіні иемденуге бағытталған іс. Əрекет болуы керек. Бұндай іс- əрекеттер инцидент деп аталады

1. Биғалиева Р.К. Менеджмент жəне денсаулық сақтауды ұйымдастыру:

оқулық/ Биғалиева Р.К. – Алматы, 2010. - 226 б.2. Шомбалов Н.М. Денсаулық сақтау менеджментi: оқулық/ Шомбалов

Н.М., Кенжебаева И.Б. – Ақтөбе, 2009. - 64 б.

3. Менеджмент негiздерi./ Ахметов К.Г., Сагындыков Е.Н., Байжумартов

У.С., Жунiсов Б.А., Жумаев Ж.Ж. – Актобе-Орал, «А-Полиграфия», 2005.-

519 б.

4. Бердалиев К. Менеджмент. – Алматы: Экономика, 2005-240 б.

1. Шиелініс дегеніміз не?

2. Сіз шиеліністің қандай себептерін білесі?

3. Сіз шиеліністік жағдайлардың қандай түрлерін білесіз?

1. 
   Тақырып: Стратегиялық жоспарлау: компоненттер мен деңгейлер (миссия, мақсаты, сыртқы орта талдамасы, стратегияны таңдау, стратегияны жүзеге асыру). Стратегиялық жоспарлау қағидаттары мен əдістері. Тактикалық жоспарлау ерекшеліктері. Саясат, шаралар, тəртіп. Стратегиялық жəне тактикалық жоспарлау: денсаулық сақтау саласы басшысының практикадағы рөлі мен маңызы.
   
2. 
   Мақсаты: Студенттерді стратегиялық жоспарлау, компоненттері мен деңгейлерімен (мисся, мақсаты, сыртқы орта талдамасы, стратегияны таңдау, стратегияны жүзеге асыру) таныстару. Стратегиялық жоспарлау қағидаттарымен әдістерін, тактикалық жоспарлау ерекшеліктерін оқыту. Денсаулық сақтаудағы басшының практикадағы стратегиялық және тактикалық жоспарлаудың ролі мен маңызын оқыту.
   
3. 
   Дәріс тезистері:
   

Iс нақтылы тактиканың таңдауында әрдайым дерлiк мақсатқа жетудiң құралдарына ғана емес, өз мақсаттарын түзетуде сонымен бiрге де таңдауда болады.

Белгiлердiң нақты басқару есептерiнiң шешiмiнде тактик таңдауларда болып табылады:

• 
  есептердiң маңыздылығының дұрыс бағасы;
  
• 
  есептердiң маңыздылықтың өзгерiсiнiң дұрыс бағасы, уақытында;
  
• 
  перспективалы және ағымдағы есептердiң байланыстың дұрыс бағасы;
  
• 
  есептердiң күрделiлiгiнiң дұрыс бағасы.
  

• жетекшiнiң басқару жұмысының жеке тәжiрибесi;

• басқару ахуалдың нақты талаптары;

• жетекшiнiң жеке ерекшелiктерi.

Есептердiң басқарушылық шешiмдерiн әр түрлi тактикалардың таңдауының негiзiнде психологиялық себептер жатады. Олардың сандарына жатады:

• қызметтегi жетiстiгiнiң табысына бағыт;

• биiк өздiгiнен баға және өз дегенiн iске асыруға талпыныс;

• оң әлеуметтiк қоюларды ұйымдастыруды биiк деңгей;

• талпыныс алда басқа жетекшiлер болу.

Нақты басқару есептiң шешiмдерi, жетекшi үшiн стратегияны таңдаудан бұрын ортақ позицияны, ол өз ықтиярымен көрсететiн немесе (оның жетекшiлер, әрiптестерi немесе қол астындағы) басқа тұлғалардың ерiгi бойынша жарату ахуалдан шығуын әдiс таңдайды. Жетекшiлердiң әдептiлiк жолдары қақтығыс қызмет шарттарындағы келесi стратегиялардың түрлерi алады.

1. Биғалиева Р.К. Менеджмент жəне денсаулық сақтауды ұйымдастыру:

оқулық/ Биғалиева Р.К. – Алматы, 2010. - 226 б.2. Шомбалов Н.М. Денсаулық сақтау менеджментi: оқулық/ Шомбалов

Н.М., Кенжебаева И.Б. – Ақтөбе, 2009. - 64 б.

3. Менеджмент негiздерi./ Ахметов К.Г., Сагындыков Е.Н., Байжумартов

У.С., Жунiсов Б.А., Жумаев Ж.Ж. – Актобе-Орал, «А-Полиграфия», 2005.-

519 б.

4. Бердалиев К. Менеджмент. – Алматы: Экономика, 2005-240 б.

1. Стратегиялық жоспарлау жүйесі не береді?

2. Стратегиялық жоспарлау үрдісі қанша кезеңнен тұрады?

3. Стратегиялық жоспралау мақсаты болып не табылады?

4. Бизнес жоспар болып не табылады?

5. Бизнес жопар құрылымы қандай?

№10

1. 
   Тақырып: Денсаулық сақтаудағы сапа жүйесін əзірлеу, тауарлар мен қызметтер сапасына жауапкершілік, өнім мен сапа жүйесін сертификаттау. Медициналық көмек сапасын бақылау. Сапа деңгейлері, көрсеткіштері
   
2. 
   Мақсаты: Студенттерді денсаулық сақтаудағы сапа жүйесін әзірлеу, тауарлармен қызметтер сапасына жауапкершілік, өнім мен сапа жүйесін сертификаттауды таныстыру. Студенттерді медициналық көмек сапасын бақылау, сапа деңгейлері, көрсеткіштерін таныстыру.
   
3. 
   Дәріс тезистері:
   

Клиникалық хаттаманың өңдеуiнің мақсаты - дәрiгерлiк ұйымның клиникалық хаттамасы келесi есептердiң шешiмi үшiн өндейдi:

•нақты ауру үшiн профилактика, диагностика, емдеу және Алдын-алудың ұтымды технологияларының таңдауы;

•қорғау емделушi және дәрiгер даулы және қақтығыс сұрақтардың шешуiнде дұрыс айтады;

•оның әбден жетiлдiруi бойынша нақтылы аурумен, синдроммен ауруды сараптама және дәрiгерлiк жәрдемдi сапаның бағасының өткiзуi немесе нақтылы клиникалық ахуалда, және шаралардың жоспарлауы;

•дәрiгерлiк жәрдемнiң көлемдерiнiң жоспарлауы;

•есептеу дәрiгерлiк жәрдемдi көрсетуге шығындары қажеттi;

•тұрғынға дәрiгерлiк жәрдемдi көрсетудiң мемлекеттiк кепiлдiктерiнiң бағдарламаның дәйектемесi.

Клиникалық хаттаманың өңдеуiнің технологиясы аурулар, (басқарулар ) клиникалық ұсыныстар, ғылыми жариялаулар және дәрiгерлiк жәрдемдi сапаның басқару принцип анықтап жұмыс iстейтiн нормативтiк құжаттарды жүргiзудiң федералды хаттамаларының құрастыруы бойынша бар отандық және шетел тәжiрибесiнiң есепке алуымен ұйымдастырылған.

Клиникалық хаттаманың жасалуы үшiн негiзгі аурулардың жүргiзуiнiң хаттамалары хаттамалар нақтылы (синдроммен, клиникалық ахуалмен) ауруы бар ауруға дәрiгерлiк жәрдемдi көрсету үдерісіне жалпы талаптар, бейнелейтін жағдаймен қоса жоғары мамандандырылған амбулаториялық-поликлиникалы көмекке тұрақты сүйетін болып табылады. Федералды хаттамалар әр түрлi дәрiгерлiк ұйымдардағы дәрiгерлiк жәрдемдi көрсетуiндегi емдiк - диагностикалық процесстiң бүтiндiгi, мирасқорлық және өзара байланыстың қамтамасыз етуiне бағытталған және қойылған талаптардың iске асыруының жолдарын анықтағанда (дәрiгерлiк жәрдемдi көрсетуге ұйымдастыру - технологиялық жолдар тағы басқалар пайда болатын заттық-техникалық шарттар) жеке дәрiгерлiк ұйымдардың нақты ерекшелiктерiн есепке алмайды. Сайып келгенде, федералды хаттамалардың әртүрлі дәрiгерлiк ұйымдарға тиісті оның әрбірі қызметтерiне таралатын хаттамалардың бөлiктерiнiң талабы және өз алдына анықтауы керек болады. Клиникалық хаттама дәрiгерлiк жәрдемдi көрсетуге талаптардың сипаттаманың бiр бөлiгiндегi хаттамасында негiзделедi, бiрақ үйреншiктi операциялар және федералды хаттаманың талаптарының орындауын қамтамасыз ететiн дәрiгерлiк ұйымдардың процедураларының сипаттамасында оған қарағанда болады. Өлке немесе муниципалдық бiлiм, дәрiгерлiк ұйымның клиникалық хаттамасы (стандарт ) клинико - экономикалық хаттама болған жағдайда деңгейде олармен сәйкес келедi. Сайып келгенде, дәрiгерлiк ұйымның клиникалық хаттамасы (федералды, аймақтық деңгейлер және дәрiгерлiк ұйымның деңгейi) 3-шi - деңгейлi жүйенiң көлемдері және дәрiгерлiк жәрдемдi көрсетудi сапа реттейтiн құрама бөлiгi болып табылады.

Дәрiгерлiк ұйымдағы клиникалық хаттамасының өңдеуi қамтиды:

1.(стандарттау жөнiндегi орган, формуляр комиссиясы) жұмыс тобының құрастыруы

2.жұмыс тобының қызметтерi, клиникалық хаттаманың (талаптар, маңызды бөлiк) мәтiнiнiң құрастыруы регламенттiң өңдеуiн

3.дәрiгерлiк ұйымның қызметiне клиникалық хаттамасының енгiзуi үшiн бойынша оның қолдануының тиiмдiлiктерi бағаны қойылған әрбiр клиникалық хаттамадағы сапаның бағалау белгiлерi.

Жұмыс тобының қызметi жағдаймен немесе мақсаттар, есеп, қағидалар және оның қызметiнiң ретiн анықтаған басқа нормативтiк құжатпен анықталады. Әрбiр клиникалық хаттама бойынша жұмыс тобының қызмет туралы ережесi, тiзiмдiк құрам, жауапты орындаушылар және әрбiр хаттаманың өңдеу мерзiмдерi бас дәрiгердiң бұйрығы немесе басқа нормативтiк құжатпен анықтаған ретте бекітіледi. Жұмыс тобының барлық мәжiлiстерiне жазады .

(Сукму ) Дәрiгерлiк қызметтерiнiң сапасын басқару жүйесi кiретiн шеңберiнде электрондық үкiметтiң денсаулық сақтауын Бiртұтас ақпараттық жүйенiң құрамдарына компоненттiң бiрi болып табылады. Дәрiгерлiк көмектің сапасын басқару көрсеткiштері берiлетiн дәрiгерлiк көмектің сапасының бағасын, барлауы үшiн көрсеткiштердiң құрастыруын бiлдiредi. Дәрiгерлiк қызметтердiң сапаны басқару жүйесi жоспарлауға, есепке алуға, талдауға және (ұйым ) басқару бойынша басқарудың функцияларының ақпараттық қамтамасыз етуi, құрылымдық бөлiмше және органдар және денсаулық сақтаудың ұйымдарының жеке мамандары үшiн арналған, жүйелік техникалық және ұйымдастыру - басқару әдiстер және мамандарға және басқару органы және денсаулық сақтаудың ұйымдарының басқаруына енгiзу, берiлу, өңдеу, талдау және мәлiметтiң ұсынысының операцияларының орындауы үшiн қолданылатын есептеушi техникалардың құралдарына берiлетiн дәрiгерлiк қызметтердiң сапасына бақылау, сонымен бiрге қазiргi ақпараттық технологиялардың қолдануын негiзге алады.

Сукму келесi үдерістерді автоматтандырады:

•сапа және берiлген дәрiгерлiк қызметтердiң тиiмдiлiгiнiң сараптамасы;

•сырқатнамалар, жеке жағдайдың емдеуiн сапаның деңгейiнiң анықтауы сараптама;

•кадрлардың денсаулық сақтаудың ұйымдарының жинақылығының бақылауы және дәрiгерлiк жабдықпен;

•емделушiлердiң қанағаттылықтың дәрежесiнiң анықтауы;

•дәреженi және кәсiби құзыреттiлiкке iскерлiк сараптау;

•тiркеу, лицензиялау және лицензиялық бақылау;

•жетекшiлер және дәрiгерлiк қызметкерлердiң iскерлiк аттестациясы.

Информатизацияның объекттерiнiң ҚРдың денсаулық сақтауының министрлiктерiнің ұйымдық құрылымы үшiн қазiргi уақыттағы бары анықталған:

•Дәрiгерлiк қызметтердiң сапасын бақылау комитет;

•дәрiгерлiк қызметтердiң сапасына ҚР-дың ДМ комитетiнiң аймақтық басқарулары;

•денсаулық сақтаудың аймақтық департаменттерi;

•денсаулық сақтаудың ұйымдары.

Дәрiгерлiк қызметтердiң сапасын басқару жүйесiнiң жасалуының түпкi мақсаты дәрiгерлiк жәрдемдi сапа және тұрғынның денсаулығының қорғауын жоғарылату болып табылады. Автоматтандырылған жүйенi жасау ҚРдың ДМ-нің Ккму комитетiнiң тиiмдi қызметi, оның құрылымдық бөлiмшелерi және дәрiгерлiк ұйымдардың тиiстi бөлiмше қамтамасыз ететiн болатын дәрiгерлiк қызметтердiң сапаға және толықтықты бақылаудың төңiрегiндегi мемлекеттiк саясаттың iске асыруы бойынша бақылау функцияларын жүзеге асыруға өнiмдiлiгіне мүмкiндiк бередi.

4. Иллюстрациялы материалдар: слайд

5. Әдебиеттер:

негізгі:

1. Биғалиева Р.К. Менеджмент жəне денсаулық сақтауды ұйымдастыру:

оқулық/ Биғалиева Р.К. – Алматы, 2010. - 226 б.2. Шомбалов Н.М. Денсаулық сақтау менеджментi: оқулық/ Шомбалов

Н.М., Кенжебаева И.Б. – Ақтөбе, 2009. - 64 б.

3. Менеджмент негiздерi./ Ахметов К.Г., Сагындыков Е.Н., Байжумартов

У.С., Жунiсов Б.А., Жумаев Ж.Ж. – Актобе-Орал, «А-Полиграфия», 2005.-

519 б.

4. Бердалиев К. Менеджмент. – Алматы: Экономика, 2005-240 б.

1. Тұтынушы субъектілерін қанағаттандыру объектісінің бәсекелестілігі ретінде сапаға анықтама беріңіз?

2. Сапалы болуды анықтау үшін негізгі әрекеттерді атаңыз?

3. Тұтынушы мен тұтынушылықтың айырмашылығы болып не табылады?