Оқу жылына «Жалпы медицина» факультетінің 5 курс студенттеріне «Жалпы дәрігерлік тәжірибе негіздері» пәні бойынша аралық бақылаудың емтихан сұрақтары
Лактостаз. Клиникасы. Диагностикасы. Емі
жүктеу/скачать 1,14 Mb.
|
Емтихан билеттері терапия толық қалғандарын өздерін оқып алындар
- Бұл бет үшін навигация:
- Климактериялық бұзылыстар.
| Лактостаз. Клиникасы. Диагностикасы. Емі.
Лактостаз –емізулі әйелдің сүт безіндегі түтікшеде сүттің тұрып қалуы.Лактостаз түтікшенің қысылып қалуымен, гиперлактациямен, емізуде қиналғанда, емізуді бірден тоқтатқанда, тар іш киім киюмен байланысты пайда болады. Бездердің ауырсынуы, олардың қызарып, нығыз болуы, емізгенде және сауғанда ауырсыну байқалады. Дер кезінде емделмеу бастапқыда инфекциялы емес маститке, сосын ота қажет ететін инфекциялы маститке алып келеді. Себептері: Емшектен сүттің толықтай шықпауы. Оған ұзақ уақыт бір емшектен емізу, түнгі емізуден бас тарту, емізу уақыт аралығын ұзарту алып келеді. Баланы жайсыз емізу Емізу кезінде емшек ұзын екі саусақпен, қайшы сияқты ұстап тұру. Бұл сүт ағызу түтікшелеріне салмақ түсіреді. Дұрыс таңдалмаған, тар іш киім. Ет бетімен жату әдеті Сүттің көп бөлінуі және сүтті сауып тастауға дұрыс мән бермеу Сүт бездерінің патологиялық дамуы: сүт өткізу түтікшелерінің тар келуі, ішке батқан емшек ұшы, бездердің төменгі жағының салбырауы Салқындап қалу Емшек ұштарының жарылуы Лактация кезінде емізуден бас тарту Емізуді тоқтату үшін кеудені дәкемен орау Сүт бездерінің зақымдануы Симптомдары: Көкіректердің ассиметриялы ұлғаюы Сүт бездерінің нығыздалуы Емшектің бұдыр болуы Тысыраю сияқты сезіну мен ауырсыну Егер бір-екі тәулікте емдемесе, лактостаз маститке ұласады. Емдеу және профилактика Түтікшелерден сүтті еркін ағызуға қыздыру, массаж көмектеседі Дем алу, тынығу, стрессті болдырмау Көкіректі қысатын тар іш киім кимеу Ет бетімен, арқамен жатпау керек, жанымен жатқан дүрыс Баланы жиі емізу керек. Алдымен ауырып тұрған емшекпен емізіп, сосын екінші емшекпен емізу керек Баланы қолайлы емізу керек Қалған сүтті сауып тастап отыру қажет Климактериялық бұзылыстар. Климактериялық кезең — жастық ерекшеліктерге байланысты репродуктивті жүйенің инволютивті өзгерістерімен сипатталатын физиологиялық өмір кезеңі. Климактериялық кезеңнің үш сатысын ажыратады: пременопауза — менопауза алдындағы кезең (шамамен 2–5 жыл), менопауза — соңғы менструальды қан кету, менопаузадан кейінгі кезең — менопаузадан бір жылдан кейін дамитын өмір кезеңі. Этиологиясы мен патогенезі. Пременопауза кезінде аналық без қызметінің төмендеу себебіне ондағы гонадотропиндерге сезімтал рецепторлар санының азаюы жатады, нәтижесінде эстрадиол, прогестерон, андростендион және тестостерон өндірілуі төмендеп, аналық без көлемі 2–3 есе кішірейеді. Несеп-жыныс жүйесіне және сүйектерге эстрадиолдың трофикалық қызметінің жоғалуы атрофиялық вагинит, дизуриялық бұзылыстар мен остеопороз секілді асқынулардың дамуына әкеледі. Менопауза басталғаннан атеросклероздың дамуына әкелетін липидті спекторда атерогенді өзгерістер дами бастайды. Эпидемиология. Қалыпты жағдайда менопауза 45 және 55 жас арасында көрініс береді (жиі 50–51 жаста). Темекі тартатын әйелдерде менопауза шамамен екі жыл ерте дамиды. Клиникалық көріністері Әйелдердің 90 %-да етеккір бұзылыстары менопауза басталғанға шамамен 4 жыл бұрын көрініс береді. Қызба толқындары (әйелдердің 40%-да) жиі тершеңдікпен, терінің қызаруымен ұштасып, жиі менопаузадан 5 жылдан кейін жоғалады. Несеп шығару бұзылыстары (50 %) уретра мен қуық мойнының атрофиясы нәтижесінде дамып, зәрді ұстай алмаумен (жөтелгенде, күлгенде, тез жүргенде), жиі цистит және пиелонефритпен көрінеді. Сексуальды бұзылыстар: либидонің төмендеуі, қынаптың құрғақтануы, диспареуния. Эмоциональды бұзылыстар: тітіркенгіштік, көңіл-күйдің өзгеруі, депрессия, фобия. Сүйек сынуының жоғарғы қаупімен сипатталатын остеопороз. Атеросклероз асқынулары, ең алдымен-ЖИА. Деменция; әйелдерде Альцгеймер ауруы ер адамдармен салыстырғанда 2–3 есе жиі дамиды және оның патогенезінің негізінде эстрогендер тапшылығы жатыр. Диагностикасы. 50 жас шамасындағы әйелдерде етеккірдің тоқтауы постменопаузаның дамуын көрсетеді. Бірқатар жағдайларда оның дамығанын гормональды зерттеулер арқылы дәлелдеуге тура келеді. Зерттеу нәтижелері ФСГ деңгейінің жоғарылап, эстрадиол деңгейінің төмендегенін көрсетеді. ФСГ деңгейінің жоғарылау дәрежесі постменопаузальды симптомдар мен асқынулардың айқындылығымен корреляцияланбайды. Егер әйелге эстрогендермен орынбасушы терапия тағайындалатын болса, келесі зерттеу шараларын жүргізген орынды: маммография, жамбас астауының УДЗ-сі, атпияға жатыр мойнынан жағынды, жүрек-қантамырлар аурулары мен тромбоэмболиялық асқынулардың даму қаупін бағалау. Салыстырмалы диагностикасы. Урогенитальды ауруларға, остеопорозға, қызба толқындарына, эмоционалды бұзылыстарға әкелетін тағы да басқа себептер. Емі. Эстрогендермен орынбасушы терапия симптомдарды басу мақсатында (қызба толқындары, урогенитальды симптомдар, атрофиялық вагинит) және климактериялық кезеңге тән басқа да асқынулардың (остеопороз, ЖИА, деменция) алдын алу мақсатында тағайындалады. Эстрогендер (жатыр болғанда — прогестиндермен бірге) таблетка түрінде, теріге жабыстырылатын таңғыштар немесе вагинальды балауыздар ретінде беріледі. Эстрогендер көмегімен қызба толқындары, қынаптың құрғауы, урогенитальды бұзылыстар секілді симптомдар тез басылады. Дегенмен, постменопауза кезеңінде эстрогендермен ұзақ уақытқа созылған орынбасушылық терапия жөнінде бір жерден шығатын пікір қалыптаспаған. Болжамы. Эстрогендермен орынбасушы терапия сүйектің сыну,Альцгеймер ауруы, тоқ және тік ішектің қатерлі ісігі ауруларының даму жиілігін 50 %-ға төмендетеді. Дегенмен, сүт безінің қатерлі ісігі мен тромбоэмболияның даму қаупін жоғарылатады. жүктеу/скачать 1,14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|