Орта мектеп көлеміндегі қазақ тілінен лексикалық, граматтикалық минимумдары игеру жөніндегі базалық білімнің болуы.
Оқытудың мақсаты
Іс қағаздары қоғам өмірінде үлкен қызмет атқарады. Іс қағаздарының саяси, тарихи, құқықтық, экономикалық маңызы өте зор.
Мемлекет, республика, қала, кәсіпорын, ұйым, мекеме тарихын жазғанда іс қағаздары ақпараттың табылмас қайнар көзі бола алады.
Құжаттар фактілерді, оқиғаларды, қоғам өмірінің құбылыстарын дәлелдейтін айғақ қызметін де атқарады.
Іс қағаздарын мемлекеттік тілде жүргізу және оның әлеуметтік қызметін кеңейту.
Студенттерді мемлекеттік тілде іс қағаздарын сауатты жазып, оның түрлерін білуге үйрету.
Студенттердің мемлекеттік тілде іс қағаздарды сауатты жазып, оның түрлерін ажырата білуге құжаттарды толтырудың жалпы ережесін, оларға қойылатын талаптарды, олардың безендірілуін, жете меңгерту.
Мазмұны
Елімізде Тіл туралы заң қабылданып, 1990 жылдың шілденің 1-нен бастап күшіне енуіне және Қазақстан Республикасы Президентінің 1998 жылғы 5 қазандағы ғ 4106 Жарлығымен бекітілген Тілдерді қолдану мен дамытудың мемлекеттік бағдарламасымен жасалуына байланысты Республикада мемлекеттік тіл-қазақ тілін ресми қолдану, іс қағаздарын осы тілде жүргізілуіне ерекше мән беріліп, жүзеге асырылуда.
Тәуелсіз мемлекетімізде ана тілінің деңгейін көтеру, оның қолдану аясын кеңейту-қазақ тілінің мемлекеттік тіл ретінде қызмет етуіне жарқын жол ашпақ.
Жалпы халықтық тіл негізгі қатыс құралы ретінде өмірдің барлық саласында пайдаланылады. Сондықтан да адамдарды күнделікті тіршілігінде жазба тілдің қалпына түскен бір көрнекті ретінде іс қағаздардың немесе ресми құжаттардың маңызы айрықша. Өйткені, әр адамның қоғамнан өз орнын табуы, өз мүддесін еркін қоғамның өзге мүшелерімен жеке адамдармен, мекемелермен, өндіріс орындарымен байланыстыра алуы негізінен осы іс қағаздарына байланысты.
Елімізде Тіл туралы заң қабылданып, 1990 жылдың шілденің 1-нен бастап күшіне енуіне және Қазақстан Республикасы Президентінің 1998 жылғы 5 қазандағы ғ 4106 Жарлығымен бекітілген Тілдерді қолдану мен дамытудың мемлекеттік бағдарламасымен жасалуына байланысты Республикада мемлекеттік тіл-қазақ тілін ресми қолдану, іс қағаздарын осы тілде жүргізілуіне ерекше мән беріліп, жүзеге асырылуда.
Тәуелсіз мемлекетімізде ана тілінің деңгейін көтеру, оның қолдану аясын кеңейту-қазақ тілінің мемлекеттік тіл ретінде қызмет етуіне жарқын жол ашпақ.
Жалпы халықтық тіл негізгі қатыс құралы ретінде өмірдің барлық саласында пайдаланылады. Сондықтан да адамдарды күнделікті тіршілігінде жазба тілдің қалпына түскен бір көрнекті ретінде іс қағаздардың немесе ресми құжаттардың маңызы айрықша. Өйткені, әр адамның қоғамнан өз орнын табуы, өз мүддесін еркін қоғамның өзге мүшелерімен жеке адамдармен, мекемелермен, өндіріс орындарымен байланыстыра алуы негізінен осы іс қағаздарына байланысты.
Ресми құжат немесе іс қағаздар дегеніміз-адамдар мен қоғамдық мекемелерді өзара байланыстырып, олардың тіршілігі үшін қажетті мәселелер мен мақсат-мүдделерді шешуге көмектесетін қажеттілік материалдар.
Іс қағаздарының қоғамдық барлық мүшелері үшін ортақ, қолдануға лайық қалыптасқан тілдік нормасы, өзіндік белгілері бар.
Іс қағаздарының әрқайсысында нормалар мен белгілер әр түрлі болады. Сондықтан іс қағаздар сол белгілері бойынша бір-бірінен ажыратылады, өзіндік тиісті орындарына жұмсалады.
Мысалы: өтініш, хабарландыру, қолхат, анықтама, сенімхат, хаттама, міндеттеме, тағы да басқа іс қағаздарының белгілері - қалыптасқан стилі (өлшемдік, жүйе, схеманың болуы).
Іс қағаздарының алдына қойған міндеті-қазақ тілінде іс жүргізу мәселесіне тұрақты да тұрлаулы сипат беру, ұлт тағдыры, оның бірегей төлтума мәдениеті үшін түбегейлі маңызы бар мәселенің кері кетуіне жол бермеу мен ресми қарым-қатынас жасау.
Бұл оқу құралының мақсаты-қазіргі өмірімізде ең жиі қолданылатын ресми құжаттар туралы мәлімет беріп, оны тиісті орындарда өз тәжірибелерінде қолдана білуге жаттықтыру болып есептеледі. Ол үшін тұрмыс пен тіршілікте тілдік қатысымдағы ресми құжат мәтіндердің тілдік құралдарын, оның құрылымын таныстырып, жазу үшін үлгі жаттығулар берілді.
Ауызша және жазбаша түрде әр түрлі жанрдағы диалогтық және монологтық мәтіндердің өз ойын ұтымды жеткізе білуге, ғылыми мәтінді баяндама жасай білу қабілетті болу. Ресми іс қағаздары мәтіннің коммуникативтік прагматикалық функциясы. Ресми іс қағаздарындағы жазу мәдениеті мен этикет формулалар. Іс қағаздарын жазудың жалпы тәртібі, іс қағаздарының үлгілері.
Оқу жұмысының қорытындысы/ қорытынды бақылау түрі
Мемлекеттік тілде іс құжаттарын сауатты толтыру.
Модуль атауы
Жеке басының интеллектуалдылығын қорғау шарасы
Модульдің қысқаша атауы
QIS 3119
Оқу ісі шаралары оқу пәндерінің курсы
(бар болса)
Практикалық сабақ
Семестр
5 семестр
Модульге жауапты
Жапбарова Г, Сариева Т.
Доцент / оқытушы
Доцент, аға оқытушы
Оқыту тілі
Қазақ тілінде
Оқу жоспарына қатысты
ЖБП Таңдау компоненті.
Оқу түрі / академиялық сағат саны
ПС-15, ОБСӨЖ-15, СӨЖ-15
Еңбек сыйымдылығы
45сағ
Кредиттер / сынақтар бірлігі
1 кредит
Оқытудың модуль ішіндегі қабылдау шарттары
Орта мектеп көлеміндегі қазақ тілінен лексикалық, граматтикалық минимумдары игеру жөніндегі базалық білімнің болуы.
Оқытудың мақсаты
Құжаттар фактілерді, оқиғаларды, қоғам өмірінің құбылыстарын дәлелдейтін айғақ қызметін де атқарады.
Іс қағаздарын мемлекеттік тілде жүргізу және оның әлеуметтік қызметін кеңейту.
Студенттерді мемлекеттік тілде іс қағаздарын сауатты жазып, оның түрлерін білуге үйрету.
Студенттердің мемлекеттік тілде іс қағаздарды сауатты жазып, оның түрлерін ажырата білуге құжаттарды толтырудың жалпы ережесін, оларға қойылатын талаптарды, олардың безендірілуін, жете меңгерту.
Мазмұны
Жалпы халықтық тіл негізгі қатыс құралы ретінде өмірдің барлық саласында пайдаланылады. Сондықтан да адамдарды күнделікті тіршілігінде жазба тілдің қалпына түскен бір көрнекті ретінде іс қағаздардың немесе ресми құжаттардың маңызы айрықша. Өйткені, әр адамның қоғамнан өз орнын табуы, өз мүддесін еркін қоғамның өзге мүшелерімен жеке адамдармен, мекемелермен, өндіріс орындарымен байланыстыра алуы негізінен осы іс қағаздарына байланысты.
Елімізде Тіл туралы заң қабылданып, 1990 жылдың шілденің 1-нен бастап күшіне енуіне және Қазақстан Республикасы Президентінің 1998 жылғы 5 қазандағы ғ 4106 Жарлығымен бекітілген Тілдерді қолдану мен дамытудың мемлекеттік бағдарламасымен жасалуына байланысты Республикада мемлекеттік тіл-қазақ тілін ресми қолдану, іс қағаздарын осы тілде жүргізілуіне ерекше мән беріліп, жүзеге асырылуда.
Тәуелсіз мемлекетімізде ана тілінің деңгейін көтеру, оның қолдану аясын кеңейту-қазақ тілінің мемлекеттік тіл ретінде қызмет етуіне жарқын жол ашпақ.
Оқу жұмысының қорытындысы/ қорытынды бақылау түрі
Мемлекеттік тілде іс құжаттарын сауатты толтыру.
Модуль атауы
Электронды үкімет
Модульдің қысқаша атауы
ЕР3117
Оқу ісі шаралары оқу пәндерінің курсы
(бар болса)
Практикалық сабақ
Семестр
5 семестр
Модульге жауапты
Жапбарова Г, Сариева Т.
Доцент / оқытушы
Доцент, аға оқытушы
Оқыту тілі
Қазақ тілінде
Оқу жоспарына қатысты
ЖБП Таңдау компоненті.
Оқу түрі / академиялық сағат саны
ПС-15, ОБСӨЖ-15, СӨЖ-15
Еңбек сыйымдылығы
45сағ
Кредиттер / сынақтар бірлігі
1 кредит
Оқытудың модуль ішіндегі қабылдау шарттары
Орта мектеп көлеміндегі қазақ тілінен лексикалық, граматтикалық минимумдары игеру жөніндегі базалық білімнің болуы.
Оқытудың мақсаты
Іс қағаздарын мемлекеттік тілде жүргізу және оның әлеуметтік қызметін кеңейту.
Студенттерді мемлекеттік тілде іс қағаздарын сауатты жазып, оның түрлерін білуге үйрету.
Студенттердің мемлекеттік тілде іс қағаздарды сауатты жазып, оның түрлерін ажырата білуге құжаттарды толтырудың жалпы ережесін, оларға қойылатын талаптарды, олардың безендірілуін, жете меңгерту.
Мазмұны
Жалпы халықтық тіл негізгі қатыс құралы ретінде өмірдің барлық саласында пайдаланылады. Сондықтан да адамдарды күнделікті тіршілігінде жазба тілдің қалпына түскен бір көрнекті ретінде іс қағаздардың немесе ресми құжаттардың маңызы айрықша. Өйткені, әр адамның қоғамнан өз орнын табуы, өз мүддесін еркін қоғамның өзге мүшелерімен жеке адамдармен, мекемелермен, өндіріс орындарымен байланыстыра алуы негізінен осы іс қағаздарына байланысты.
Ресми құжат немесе іс қағаздар дегеніміз-адамдар мен қоғамдық мекемелерді өзара байланыстырып, олардың тіршілігі үшін қажетті мәселелер мен мақсат-мүдделерді шешуге көмектесетін қажеттілік материалдар.
Іс қағаздарының қоғамдық барлық мүшелері үшін ортақ, қолдануға лайық қалыптасқан тілдік нормасы, өзіндік белгілері бар.
Іс қағаздарының әрқайсысында нормалар мен белгілер әр түрлі болады. Сондықтан іс қағаздар сол белгілері бойынша бір-бірінен ажыратылады, өзіндік тиісті орындарына жұмсалады.
Мысалы: өтініш, хабарландыру, қолхат, анықтама, сенімхат, хаттама, міндеттеме, тағы да басқа іс қағаздарының белгілері - қалыптасқан стилі (өлшемдік, жүйе, схеманың болуы).
Ауызша және жазбаша түрде әр түрлі жанрдағы диалогтық және монологтық мәтіндердің өз ойын ұтымды жеткізе білуге, ғылыми мәтінді баяндама жасай білу қабілетті болу. Ресми іс қағаздары мәтіннің коммуникативтік прагматикалық функциясы. Ресми іс қағаздарындағы жазу мәдениеті мен этикет формулалар. Іс қағаздарын жазудың жалпы тәртібі, іс қағаздарының үлгілері.
Оқу жұмысының қорытындысы/ қорытынды бақылау түрі
Мемлекеттік тілде іс құжаттарын сауатты толтыру.
Пәннің аталуы
ХХ ғасырөзбек әдебиеті дамуының алғашқы кезеңі (1900-1940)
Қысқартылған атауы
KAT 3210
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
«Қазіргі қазақ тілі" пәні- жоғары оқу орындарының филология факультетерінде оқылатын лингвистикалық пәқдердің негізгісі.
Курстың мақсаты -қазіргі қазақ әдеби тілінің синтаксистік жүйесін ғылымда әбден зерттеліп тұрақталған көзқарас тұрғысынан таньш білу, сипаттау; студенттің әдеби тіл нормаларын игеруіне көмектесу; болашақ мұғалімдерге қажет тілдік әдістемелік білімдермен қаруландыру.
Мазмұны
Синтаксис морфология тәрізді грамматиканың өзекті саласының бірі. Грек тілінен алынған синтаксис термині о баста сөз бен сөздің бір қосақталу деген ұғымда болғандығы; біріншісі - сөйлем құраудың жүйесі деген мағынада, екіншісі - тілдің синтаксистік құрылысын зерттейтін ғылым деген мағынада қолданылғандығы. Ғылым деген мағынада жұмсалғанда, әдетте, грамматика ғылымының морфология тәрізді өзекті саласы ретінде ұғынылатындығы.
Зерттеу обьектісінің сипатына қарай синтаксис ілімі төрт салаға бөлінетіндігі: Сөз және оның формасының синтаксисі.
Сез тіркесі синтаксисі.
Сөйлем синтаксисі.
Сөйлем синтаксисінің өзі іштей жай сөйлемнің синтаксисі, құрмалас сөйлемнің синтаксисі болып бөлінетіндігі.
4
1
Пәннің аталуы
Көркем тексті лингвистикалық талдау
Қысқартылған атауы
КТLТ 3222
Оқу іс-шаралары
Дәрістер, практикалық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр
5
Оқытушының Т.А.Ә.
Абатаева Г.
Доцент/ оқытушы:
аға оқытушы
Жұмыс тілі
қазақ
Оқу жоспарымен сәйкестігі
БП таңдау компонент
Оқу түрі/ академиялық сағаттардың саны
Дәріс 15, Практикалық 15, ОСӨЖ30, СӨЖ30
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы 90
Кредиттер/ сынақ бірліктері
2
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: Көркем тексті лингвистикалық талдау
2
Білім беру мақсаттары
Қазіргі тіліне тән қасиет - оның белгілі дәрежеде қалыптасқан нормаларының болатындығы, жеке стильдік тармақтарға саралануы және коғамдық қызметінің кең болуы. Қоғамның дамуына байланысты әдеби тіл де үздіксіз даму, өзгеру, жетілу үстінде бсілады. Осыған орай әдеби тілдің тарихи кезеңдерде қалыптасу дәрелжесі, сипаты өзгеріп, саны мен сапасы лсағынан, қүрылымы түрғысынан өзгеріске түсіп отырады.
Аталған пән тыңдаушыларға өзбек тілі тарихының қалыптасу және даму кезеңдері, өзбек әдеби тілі нормалары мен оның түрлері лсөнінде ғылыми түрғыдан жүйелі білім беру мақсаты мен міндетін кездейді.
«Коркем текст лингвистикаси» пәні болашақ филолог мамандарға ұлт тілінің ең жоғары даму көрсеткіші – әдеби тіл мен оның жалпыхалықтық тілмен, ауызекі сөйлеу тілімен арақатынасы сияқты мәселелердің теориялық-практикалық негізін ұғындыруда аса маңызды болып табылады.
3
Мазмұны
Дәріс:
Кириш: Нутқ маданияти ва нотиқлик санъати, унинг мақсад ва вазифалари. Тил бойлиги ва тил бойлиги тушунчалари. Шарқ халқларининг нутк маданиятинингилк намуналари. Хадислар ва унинг тарбиявий ахамияти. Нутқ маданиятини эгаллаш йуллари. Узбек тилининг тасвирий воситалари. Услубий фигулалар. Риторик суроқ унинг бадиий адабиетда тутган урни. Луғавий ва шеърий снекдохаларнинг фарқи. Бадиий такрор. Унинг бадиий адабиётда кулланилиши. Навоий асарлари тили. А Навоий газаллари улар тахлили. З.М.Бобур унинг газал ва рубойлари тахлили.
4,1
1
Пәннің аталуы
Мәтіндерге талдау жасау
Қысқартылған атауы
МТZH 3222
Оқу іс-шаралары
Дәрістер, практикалық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр
5
Оқытушының Т.А.Ә.
Абатаева Г.
Доцент/ оқытушы:
аға оқытушы
Жұмыс тілі
қазақ
Оқу жоспарымен сәйкестігі
БП таңдау компонент
Оқу түрі/ академиялық сағаттардың саны
Дәріс 15, Практикалық 15, ОСӨЖ30, СӨЖ30
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы 90
Кредиттер/ сынақ бірліктері
2
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: Мәтіндерге талдау жасау
2
Білім беру мақсаттары
«мәтіндерге талдау жасау» курсы жоғары оқу орындарында, әсіресе филология факультетінде өөбек тілі мен әдебиеті мамандарын дайындайтын пәндердің бірі болып саналады. Ғылымның қоғам өмірінде аса зор қызметі арта түсіп отырған дәуірде халықтың тіл мәдениетін арттыру мәселесінің маңызы зор. Үгіт-насихат жұмыстарында болсын, халыққа әдебиет, өнер арқылы эстетикалық тәрбие беру жұмыстарында болсын, мәдениет қызметкерлерінің айтқандары мен жазғандары тіл жағынан да мүлтіксіз болуға тиіс. Сонда ғана олардың игілікті іс-әрекеті нәтижелі болмақ.
Бұл пәнді оқыту мақсаты – тілдік құралдардың көмегімен қарым-қатынас жасау барысында адамға ықпал ете отырып, тілдің коммуникативтік эстетикалық қызметін сөйлеу, жазу барысында мәдениетті түрде жеткізу болып табылады. Халықтың тіл қазынасын меңгеру, тілді өткір құрал ретінде пайдалану – үлкен өнер.
3
Мазмұны
Кириш: Энг қадимги адабий ёдгорликлар. Энг ыадимги ёзма адабий ёдгорликлар.Урхун – Энасойёдгорликларининг тил хусусиятлари. Туркий /уйгур/ ёзуви хакида. М Кашгарий «Девони лугатит тур» асари тили. А Навоий узбек адабий тили асосчиси. «Хамса» унинг тахлили.Навоий лирикаси. Газал тахлили.нодира газаллари тахлили. Бобур рубойлари тахлили. А Кодирий «Уткан кунла» асари ва тахлили. А Каххор хикоялари ва тахлили. Уйгун шеърияти ва тахлил.Зулфияти шеърияти ва тахлили. П Кодиров «Юлдузли тунлар» асар тахлили. О Ёкубов киссалари ва асар тахлили. Э Вохидов «Нидо» достони тахлили.А Орипов шеърияти «Жаннатга йщл» драмматик достони тахлили.У Хошимов !Икки эшик орасида»рамани тахлили.
6
1
Пәннің аталуы
Фонетикалық , лексикалық, грамматикалық талдау
Қысқартылған атауы
FLGТ 3222
Оқу іс-шаралары
Дәрістер, практикалық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр
5
Оқытушының Т.А.Ә.
Бескемпірова Г.
Доцент/ оқытушы:
аға оқытушы
Жұмыс тілі
қазақ
Оқу жоспарымен сәйкестігі
БП таңдау компонент
Оқу түрі/ академиялық сағаттардың саны
Дәріс 15, Практикалық 15, ОСӨЖ30, СӨЖ30
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы 90
Кредиттер/ сынақ бірліктері
2
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: Фонетикалық , лексикалық, грамматикалық талдау
2
Білім беру мақсаттары
Лексикалық, грамматикалық фонетикалық талдау – сөз байлығын қарастыратын тіл білімінің бір саласы. Тілімізде қанша сөз болса, солардың жиынтығы лексика немесе сөздік құрам делінеді. Ендеше лексикология тілдік сөздік құрамын тексеретін ғылым болып табылады.
Лексикологияның зерттейтін объектісі – сөз. Белгілі бір заттың, оқиға, құбылыстың, қимыл , түр – түстің және тағы да басқа ұғымның атауын сөз дейміз.
Сөз белгілі бір тілде сөйлеуші халықтың барлығына бірдей ортақ түсінікті болып табылады. Адам өзі түсінген таныған заттарына, ұғымдарына атау тағады, оны күнделікті тұрмыста қарым – қатынас жасау, пікір алысу үшін қолданады. Тілдей әрбір сөз белгілі бір ұғымның, түсініктің атауы болады. әрбір сөздің білдіретін ұғымы сөз мағына сы делінеді.
3
Мазмұны
Курстың мақсаты, міндеті, зерттеу объектісі, прозалық зерттелуі. Поэзиялық шығармаларды кешенді талдау. Прозазалық шығармаларды кегенді талдау. Драмалық шығармаларды кегенді талдау. Лингвистикалық талдаудың бағыттары, әдістері
Пәннің аталуы
Әдебиет теориясы.
Қысқартылған атауы
АТ 3301
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Дәрістер, семинар,ОСӨЖ,СӨЖ
Семестр:
5
Оқытушының Т.А.Ә.
Дуанаева С.А.
Доцент/оқытушы:
ф.ғ.к., доцент
Жұмыс тілі
қазақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
КП міндетті
Оқу түрі/академиялық сағаттардың саны
Дәрістер -15 семинар-15, ОСӨЖ-30,СӨЖ-30
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы 90 сағат
Кредиттер/сынақ бірліктері
2 кредит
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: Әдебиет теориясы және эстетика. Әдеби даму дың тарихи заңдылықтары.
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Әдебиет теориясына кіріспе. Жанрлар теориясы мен поэтикасын меңгеру. Көркемдік әдіс, әдеби бағыттар мен ағымдарды ажырата алуға үйрену. Көркем шығарманы талдап үйрену.
Нәтижесінде: Әдеби жанрларды танып білу. Шығарманы композициялық, сюжеттік, көркемдік жағынан талдауға үйрену.
Мазмұны
Дәрістер: Әдебиет теориясы және эстетика. Әдебиет-танудағы ғылыми мектептер және олардың тұжырымдамалары. Әдебиеттанудың әдістанымы. Көркем мәтін және көркем шығарма. Архетип және символ. Әдебиеттің предметтік-бейнелеу жүйесі. Көркемдік мекеншақ.
Семинар сабақтар: Мәтін және оны қабылдау мәселелері. Әдеби даму дың тарихи заңдылықтары. Әдеби үдеріс мәселелері мен оны зерттеу әдістері. Әдебиеттің ұлттық ерекшелігі. Жанрлар теориясы мен поэтикасы. Көркемдік әдіс, әдеби бағыттар мен ағымдар. Көркем шығармашылық табиғаты. Көркемдік өлшемдері мен модустары. Әдебиеттің тарихилығы және псиологизм. Көркем шығармадағы дәстүр мен жаңашылдық. Әдеби байланыстардың теориялық мәселелері.
Оқу жұмысының нәтижелері/ Қорытынды бақылау түрлері
Әдеби шығармаларды талдай білу.
2
1
Пәннің аталуы
Жалпы тіл білімі
Қысқартылған атауы
ZНТВ 3302
Оқу іс-шаралары
Дәрістер, практикалық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр
5
Оқытушының Т.А.Ә.
Ә.ӘЛІМКУЛОВ
Доцент/ оқытушы:
аға оқытушы
Жұмыс тілі
қазақ
Оқу жоспарымен сәйкестігі
КП міндетті
Оқу түрі/ академиялық сағаттардың саны
Дәрістер 30, практикалық 15, ОСӨЖ45, СӨЖ45
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы 135
Кредиттер/ сынақ бірліктері
3
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: «Жалпы тіл білімі»
2
Білім беру мақсаттары
Жалпы тіл білімі курсының басты мақсаты – студенттерді тіл туралы ғылымның негізімен таныстырады. Тіл туралы ғылымның алғашқы кіріспесі, бастамасы болып табылатын бұл курста тіл теориясын атап айтқанда тілдің ішкі құрылымы және оның ойлаумен, қоғаммен, қоғам дамуының тарихымен, тілдің функциональдық және құрылымдық баламалармен байланысы және т.б. мәселелер қарастырылады. Студенттің кәсіби дайындығының, филолог мамандығын алудың алғашқы кірпішін қалайды.
Курстың міндеттері – студенттер аталмыш курста лингвистикалық терминдермен танысып, оларды ғылыми тұрғыдан пайдалануға үйренуі қажет. Тіл білімінің негізгі нысаны тіл болғандықтан, оның табиғаты, қоғамдық мәні, тілдің пайда болу теориялары, оның құрылымдық және жүйелік сипаттары, құрылымдық элементтердің бір-бірімен байланысы, арақатынастары, тілдер дамуындағы ортақ қасиеттер мен ерекшеліктер жалпыхалықтық тіл мен оның өмір сүру формалары, тілдердің типологиялық және генеологиялық топтастырылулары, жазудың пайда болуы мен даму үрдістері, тіл білімінің зерттеу әдістері мен методологиясы, басқа ғылымдар жүйесімен байланысы және т.б. мәселелер тұрғысынан студенттердің өзіндік ойы мен тұжырымдары болуы қажет.
Мазмұны
Тіл – адамзат қоғамында ғана өмір сүретін, адамдардың бір-бірімен қатынас жасайтын құралы. Лингвистика ғылымының негізгі нысаны да осы адамзат тілі болып табылады. Тіл адамзат қоғамына ортақ құрал болғандықтан, лингвистиканың негізгі қағидалары мен ғылыми тұжырымдары да бәріне ортақ болуы заңды құбылыс.
1
Пәннің аталуы
Тіл мәдениеті.
Қысқартылған атауы
ТМ 3310
Оқу іс-шаралары
Дәрістер, практикалық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр
5
Оқытушының Т.А.Ә.
Абатаева Г.
Доцент/ оқытушы:
аға оқытушы
Жұмыс тілі
өзбек
Оқу жоспарымен сәйкестігі
КП таңдау
Оқу түрі/ академиялық сағаттардың саны
Дәріс 30, Практикалық 30, ОСӨЖ60, СӨЖ60
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы 180
Кредиттер/ сынақ бірліктері
4
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: Тіл мәдениеті.
2
Білім беру мақсаттары
Бұл пәнді оқыту мақсаты – тілдік құралдардың көмегімен қарым-қатынас жасау барысында адамға ықпал ете отырып, тілдің коммуникативтік эстетикалық қызметін сөйлеу, жазу барысында мәдениетті түрде жеткізу болып табылады. Халықтың тіл қазынасын меңгеру, тілді өткір құрал ретінде пайдалану – үлкен өнер. Әрбір мәдениетті адам сол өнерді үйренуге, тіл мәдениетін арттыруға талаптанады. Сөйлеудегі, жазудағы тіл жұмсаудың өнегелі үлгілері, сауаттылық, айқын ойлылық, тіл тазалығы, тіл дәлдігі – тіл мәдениетіне тікелей қатысты. Мақсат - тіл мәдениетін дамыту, сол үшін күресу, қазақ тілін мәдениетті тілдер қатарына жеткізу жолдарын көрсету.
3
Мазмұны
Дәріс: Адабий тил хақида. Адабий тил ва унинг нормалари.Тил алоқа қуроли. Тил ва тафаккур. Тилнин жамиятда тутган урни. Тилга эътибор – элга эътибор. Нутқ Оғзаки ва ёзма нутқ. Тўғри талафузз қоидаларини ўрганувчи бўлим – орфоэпия.Орфоэпик нормалар. Грамматик норма ва унинг турлари. Сўз қўллаш маданияти. Диалектик хатолар ва уларни бартараф этиш йўллари.
Практикалық сабақ: Ўзбек тили лексикасида тилнинг тутган ўрни. Ҳозирги ўзбек адабий тили. Адабий тил ва шевалар. Онг ва тафаккур. Тил ва жамият. Тилнинг ижтимоий хизмати. Орфоэпия. Орфоэпик нормалар. Грамматик норма ва унинг турлари. Сўз қўллаш маданияти. Диалектик хатолар ва уларни бартараф этиш йўллари.
1
Пәннің аталуы
Өзбек халық және ұлт тілдерінің жасалуы
Қысқартылған атауы
ТМ 3310
Оқу іс-шаралары
Дәрістер, практикалық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр
5
Оқытушының Т.А.Ә.
Абатаева Г.
Доцент/ оқытушы:
аға оқытушы
Жұмыс тілі
өзбек
Оқу жоспарымен сәйкестігі
КП таңдау
Оқу түрі/ академиялық сағаттардың саны
Дәріс 30, Практикалық 30, ОСӨЖ60, СӨЖ60
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы 180
Кредиттер/ сынақ бірліктері
4
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: Өзбек халық және ұлт тілдерінің жасалуы
2
Білім беру мақсаттары
Қазіргі өзбек тіліне тән қасиет - оның белгілі дәрежеде қалыптасқан нормаларының болатындығы, жеке стильдік тармақтарға саралануы және коғамдық қызметінің кең болуы. Қоғамның дамуына байланысты әдеби тіл де үздіксіз даму, өзгеру, жетілу үстінде бсілады. Осыған орай әдеби тілдің тарихи кезеңдерде қалыптасу дәрелжесі, сипаты өзгеріп, саны мен сапасы лсағынан, қүрылымы түрғысынан өзгеріске түсіп отырады.
Аталған пән тыңдаушыларға қазақ тілі тарихының қалыптасу және даму кезеңдері, қазақ әдеби тілі нормалары мен оның түрлері лсөнінде ғылыми түрғыдан жүйелі білім беру мақсаты мен міндетін кездейді.
«Өзбек тілі және ұлт тілінің жасалуы» пәні болашақ филолог мамандарға ұлт тілінің ең жоғары даму көрсеткіші – әдеби тіл мен оның жалпыхалықтық тілмен, ауызекі сөйлеу тілімен арақатынасы сияқты мәселелердің теориялық-практикалық негізін ұғындыруда аса маңызды болып табылады.
Тарихи лексикология, фонетика, морфология, синтаксис
Қысқартылған атауы
ТМ 3310
Оқу іс-шаралары
Дәрістер, практикалық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр
5
Оқытушының Т.А.Ә.
Абатаева Г.
Доцент/ оқытушы:
аға оқытушы
Жұмыс тілі
өзбек
Оқу жоспарымен сәйкестігі
КП таңдау
Оқу түрі/ академиялық сағаттардың саны
Дәріс 30, Практикалық 30, ОСӨЖ60, СӨЖ60
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы 180
Кредиттер/ сынақ бірліктері
4
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: Тарихи лексикология, фонетика, морфология, синтаксис
2
Білім беру мақсаттары
Курсты оқу барысында студент қазақ халқының этногенездік құрамына қарай халық тілінің қалыптасу ерекшеліктерін, тіл дамуының негізгі кезеңдері мен жолдарын білумен қатар, қазіргі қазақ тілі құрылымынан жңа құбылыстар мен көне тілдік күйдің қалдықтарын ажырата білу.
3
Мазмұны
Өзбектің халық және ұлт тілдерінің жасалуы.Тарихи фонетика мәселелері. Дауысты дыбыстар жүйесі. Дауыстылар жүйесі дамуының ерекшеліктері. Сөз түбірінің дамуы.Сөз таптарының шығуы мен қалыптасуы. Септеу категориясының дамуы. Етіс формаларының дамуы. Етістік категорияларының дамуы.. Қазақ тілі тарихи морфологисын білудің әдістері мен көздері. Синтаксис. Сөз тіркесінің дамуы.Сөз құрамының дамуы.
3 курс
6 семестр
Пәннің аталуы
Мұхтартану
Қысқартылған атауы
МUН 2118
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Дәрістер, семинар,ОСӨЖ,СӨЖ
Семестр:
Семестр 6
Оқытушының Т.А.Ә.
Дуанаева С.А
Доцент/оқытушы:
ф.ғ.к., доцент
Жұмыс тілі
қазақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
ЖБП таңдау
Оқу түрі/академиялық сағаттардың саны
Дәрістер -15. семинар-15,ОСӨЖ-30СӨЖ-30
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы-90 сағат.
Кредиттер/сынақ бірліктері
2 кредит
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: «Мұхтартану» курсын меңгеру үшін әдебиет тарихынан жан-жақты білімі, Абай шығармашылығын меңгеру керек және Абайдың адамгершілік мұраттарын жете түсіну қажет. Абай өлеңдерінің, қара сөздерінің, поэмаларының және көркем аудармаларының ішкі табиғатына үңілу арқылы ұлы ақын талантының көркемдік-эстетикалық мәнін кең ауқымда игеру.
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Абай дәстүрі және оның ұлттық әдебиеттің дамуындағы рөлін білу. Абай өмірі мен шығармашылық мұрасынан жалпы мәліметтерді білу. Өмірбаянын. Шығармаларымен танысу. Ақындығының алғашқы кезеңін, ақынның толысу жылдарын, аудармалары мен поэмаларын, қара сөздерін білу.
Мазмұны
Дәрістер: Өмірі мен шығармашылығы. Мұхтартану - қазақ әдебиетінің классигі. Абай — ұлттық жазба әдебиеттің негізін салушы. Абай — қазақ поэзиясының реформаторы. Абай дәстүрі және оның ұлттық әдебиеттің дамуындағы рөлі. Абай — өз заманының жыршысы. Абай шығармаларындағы адамгершілік тақырыбы. Абайдың ағартушылық қызметі. Абай мұрасындағы табиғат тақырыбы. Абай поэзиясындағы махаббат тақырыбы. Абайдың эстетикалық тағылымы. Ақын өлеңіндегі даналық дәрістері. Абайдың поэмалары. Абайдың көркем аудармалары. Абайдың қара сөздері. Абайтану ілімінің қалыптасу тарихы.
Семинар сабақтар: Абайдың өмірі мен шығармашылығы. Абай шығармаларындағы қазақ қауымының әлеуметтік бейнесі.Абайдың ағартушылық қызметі. Ескі ауылдағы әлеуметтік теңсіздік, кедей жалшының мүшкіл халі. М.Әуезовтің "Абай жолы" эпопеясындағы осыған ұқсас көрініс. Махаббат тақырыбына Абай әкелген жаңа леп. Махаббат сезімінің баяндылығын, қазақ әйелінің бойына біткен табиғи ұстамдылығын ақынның суреттеуі. Қазақ жастарын адал сүйіспеншілік сезіміне тәрбиелейтін Абайдың махаббат лирикасының ұлттық поэзиямызда алатын орны.Ұлттық поэзиядағы көркемдік табиғатын Абайдың түсінуі.Ақын Абайдың ұстаздық тағылымы, оның өнерпаз жастарға қалдырған өсиеті. Көркемдік талғам туралы ұғым.Батыс пен Шығыс даналығын 6ip басына жинақтаған, өз заманының әpi ғұлама ғалымы, әpi кемеңгер ойшылы, әpi данышпан ақыны.Лирикалық қаһарманның көңіл күйін, жан дүниесін ашатын туындылары. Абайдың шығармашылық мұрасындағы оның поэмаларының орны. Абайдың жазба әдебиетімізде көркем аударма саласын дамыту жөніндегі еңбектері, жаңашылдық бастамасы. Абайдың Крыловтан аударған мысалдары. Олардың көркемдік ерекшеліктерін тұпнұсқамен салыстыра талдау.Абайдың шығармашылық мұрасында оның қара сөздерінің алатын орны, ұлттық көркем прозаны дамытудағы маңызы.Қара сөздердің ақынның өлендерінде өрбітілген пікірлермен үндестігі. Автор тұрғысынан алғандағы мұның себептері.Абайтану ілімінің тарихы. 20-30 жылдарда Абай мұрасы жөніндегі өрістеген айтыс.Абайтану ілімінің негізін салған М.Әуезовтің еңбегі, Абай шығармаларын жинастырып, бастырып, насихаттау жөніндегі Әуезов бастамасының 40-шы жылдардан кейінгі дамуы. Бұл жөніндегі алғашқы іргелі ғылыми зерттеулер.
Оқу жұмысының нәтижелері/ Қорытынды бақылау түрлері
Абай дәстүрі және оның ұлттық әдебиеттің дамуындағы рөлін білу.
Пәннің аталуы
М.Әуезов және әлем әдебиеті
Қысқартылған атауы
МGАА 2118
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Дәрістер, семинар,ОСӨЖ,СӨЖ
Семестр:
Семестр 6
Оқытушының Т.А.Ә.
Дуанаева С.А
Доцент/оқытушы:
ф.ғ.к., доцент
Жұмыс тілі
қазақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
ЖБП таңдау
Оқу түрі/академиялық сағаттардың саны
Дәрістер -15. семинар-15,ОСӨЖ-30СӨЖ-30
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы-90 сағат.
Кредиттер/сынақ бірліктері
2 кредит
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: М.Әуезовтің шығармашылық қызметі, шығармашылық кезеңдері, қазіргі таңдағы зерттелуі.
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
М.Әуезов творчествосы жүйелі түрде оқытылып, терең мазмұнда таныту үлкен мақсатты көздейді. Ғасырлар бойы арманы болған азаттыққа енді ғана қолы жеткен өскелең ұрпағының санасына ұлы жазушының сан қилы өмір жолын, әлемдік деңгейге көтерілген шығармашылық сапарын оқыту арқылы ұлттық болмыс, тәрбиелік тағылым беру жүзеге асырылады. Әуезов мұрасы – ұлттың рухани байлығы. Мұхтартану курсының басты мақсаты айқын міндетінің бірі де осы рухани байлықты игеру, игілікке жарату болып саналады.
Мазмұны
Дәрістер: Мұхтартану ғылымы және оның міндеті мен мақсаты. М. Әуезовтің өмірі мен шығармашылық қызметі. Жазушының алғашқы кезеңдегі шығармалары. М.Әуезовтің 30 жылдардағы әңгіме повестеріндегі тарихи шындықтар. Қазақ әдебиеттану ғылымы және М. Әуезов шығармашылығы. М. Әуезовтің «Абай жолы» роман-эпопеясының қазақ әдебиетіндегі орны. М. Әуезов - Абайтану ғылымының негізін салушы. «Қилы заманның» жазылу тарихы, тағдыры. "Қилы заман" романының жанрлық сипаты. М. Әуезов жайлы көркем туындылардағы ұлы суреткер бейнесі. М.Әуезовтің «Өскен өркен» романы."Өскен өркен" романының жазылу тарихы, романның тақырыбы. М. Әуезовтің драмалық шығармалары.
М. Әуезов - әдебиет тарихын зерттеуші. М. Әуезов және әлем әдебиеті. Мұхтартанудың өзекті мәселелері. М. Әуезов туралы естеліктерге шолу.
Семинар сабақтар: Әуезов туралы сөз. Әуезов - ұлы суреткер.Қазақ әдебиеттану ғылымы және М. Әуезов шығармашылығы. М. Әуезовтің әңгімелерінің әдеби прцестің дамуына әсері. М. Әуезовтің «Абай жолы» роман-эпопеясының қазақ әдебиетіндегі орны. Мұхтар Әуезовтің 30 жылдардағы әңгіме-повестеріндегі тарихи шындық. «Қилы заманның» жазылу тарихы, тағдыры. М. Әуезов - Абай ғылымының негізін салушы. М. Әуезов жайлы көркем туындылардағы ұлы суреткер бейнесі.М.Әуезовтің "Өскен өркен" романындағы дәуір шындығы. М.Әуезовтің драмалық шығармалары.М. Әуезов туралы естеліктерге шолу. Әуезов және оның шәкірттері.М. Әуезов - әдебиет тарихын зерттеуші.Мұхтартанудың өзекті мәселелері. М. Әуезов және әлем әдебиеті.
Оқу жұмысының нәтижелері/ Қорытынды бақылау түрлері
Мұхтартану ғылымы және оның міндеті мен мақсаттарын білу.
