Тақырыптық тапсырмалардың шешімі
тақырып. Қаржылардың математикалық негіздері №1 тапсырма
S = P(1 + ni)
S = 50 000 (1 + 0.5 · 0.28) = 57 000.
№2 тапсырма
S=P (1 + d i)
K
1. Нақты пайыздар жағдайында (d = 284).
S = 10 000 000 (1 + 284/366 * 0,30) = 12 327 868 теңге
Кредиттің нақты күндердің санын ескергенде жай пайыздар үшін (d = 313).
S = 10 000 000 (1 + 313/360 * 0,30) = 12 565 574 теңге.
Кредиттің шамамен алынған күндер санын ескергенде жай пайыздар үшін (d = 280) құрайды.
S = 10 000 000 (1 + 280/360 * 0,30) = 12 333 333 теңге.
№3 тапсырма
N
Kn = 1+ ∑ NtIt
t=1
Kn = 1+ 0,3+0,5(0,29+0,28+0,27+0,26+0,25)=1,975.
S=20 000 000 * 1,975=39 500 000 теңге.
№4 тапсырма
n= S - P
P * i
n= (40 000 000 – 25 000 000)/ (25 000 000 * 0,28) = 2,14 жыл.
№5 тапсырма
|
|
|
|
|
|
Жай пайыздық мөлшерлемелер үшін:
|
|
|
S = P (1 + ni)
|
|
S = 200 000 (1 + 5 * 0,28) = 480 000 теңге.
|
Күрделі пайыздық мөлшерлемелер үшін:
|
|
S= P (1+ic)n
|
S =200 000 (1+0,28)5 = 687 194,7 теңге.
|
Жарты жыл бойынша есептеу үшін
|
|
|
S= P (1+j/m)mn
|
S =200 000 (1+0,14)10 = 741 444,18 теңге.
|
Əрбір тоқсан бойынша есептеу үшін
|
|
|
S= P (1+j/m)mn
|
S =200 000 (1+0,07)20 = 773 936,66 теңге.
|
Үздіксіз есептеу үшін
|
|
|
S= P * ejn
|
S =200 000*e 1,4= 811 000 теңге.
|
|
№6 тапсырма
|
|
|
|
|
|
Қарызды жабу жоспарын əзірлеп көрейік
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Жыл
|
Жылдың
|
|
Жедел төлем
|
|
Пайыздар (І)
|
Өтеу есебінен
|
|
соңына
|
|
(Y)
|
|
|
болған
|
|
қарыздың со-
|
|
|
|
төлемдер
|
|
масы D
|
|
|
|
|
(Р)
|
1
|
8 500,0
|
|
2 000,0
|
|
500,0
|
1 500,0
|
2
|
6 925,0
|
|
2 000,0
|
|
425,0
|
1 575,0
|
3
|
3 271,25
|
|
4 000,0
|
|
346,25
|
3 653,75
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
1934,81
|
|
1 500,0
|
|
163,56
|
1 336,44
|
5
|
0
|
|
|
2031,55
|
|
96,74
|
1 934,81
|
Бірінші жыл үшін пайыздардың құрамдас бөлігі:
1 = D * і с = 10 000 * 0,05 = 500 (долл). құрайды. Бұдан:
Р1=Y1–I1=1500долл. D1=D–Р1,=8500долл. Одан кейінгі жылдар үшін:
I2 = D1ic = 8 500 долл. * 0,05 = 425 долл.;
P2 = Y2 – I2 = 2 000 – 425 = 1 575 (долл.);
D2=D1–Р2=8500–1575=6925(долл.); I3 = D 2 ic = 6 925 долл. * 0,05 = 346,25 долл;
P3 = Y3 – I3 = 4 000 – 346,25 = 3 653,75 (долл.) ;
D 3 = D 2 – Р3 = 6 925 – 3 653,75 = 3 271,25 (долл.);
I4 = D3 ic = 3 271,25 долл. * 0,05 = 163,56 долл.;
P4 = Y4 – I4 = 1500 – 163,56 = 1 336,44 (долл.);
D 4 = D 3 – Р4 = 3 271,25 – 1 336,44 = 1 934,81 (долл.); I5 = D4 ic = 1 934,81 долл. * 0,05 = 96,74 долл.;
Y5= D4 + I5 = 1 934,81 + 96,74 = 2 031,55 (долл.); P4 = D4 = 1 934,81 долл.
тақырып. Корпорацияның табыстары, олардың жоспарлануы мен қолданылуы
№1 тапсырма
Өткізілген өнімнің саны келесі формула бойынша анықталады:
=О1+В–О2
– өткізілген өнімнің көлемі.
О1 – көтерме – сату бағалардың негізінде жоспарлы кезеңнің ба-сында өткізілмеген өнімнің қалдықтары.
– көтерме – сату бағалардың негізінде жоспарлы жылда өнімді өткізуден түсетін түсім.
О2 – көтерме – сату бағалардың негізінде жоспарлы кезеңнің аяғында өткізілмеген өнімнің қалдықтары.
Көтерме – сату бағалардың негізінде 01.01.10 ж. басында тиел-ген тауарлар мен қоймадағы өнімнің қалдықтарынан түсетін түсім 45000 ш.б. құрайды, ал 10.01.11 ж. басында 55000 ш.б. құрайды. Көтерме – сату бағалардың негізінде өткізуден түсетін түсім 2010 жылы 1100000 ш.б. шамасында жоспарланып отыр. Жоспарланатын кезеңдегі өнімді өткізуден (жұмыстар, қызметтер) түсетін түсімнің мөлшерін анықтау қажет.
О1 = 10000 + 25000 + 7000 + 3000 = 45000 (ш.б.).
2010 жылы өнімді өткізуден түсетін түсім жыл бойындағы өнімді өткізуден түсетін жалпы табысты құрайды. Яғни, біздің жағдайымызда бұл сома 2010 жылдың бірінші жартысында, үшінші мен төртінші тоқсанда:
= 50000 + 23000+37000 = 110000 (ш.б.) құрайды.
Жоспарланған 2010 жылдың аяғында сатылмаған өнімдердің қалдығы 31.12.10 ж. дайын өнімдер сомасын жəне төлем мерзімі 31.12.10 ж. кейін төленетін несиелік берешек көлемін құрайтын бола-ды.
О2 = 15000 + 40000 = 55000 (ш.б.).
Яғни, «Ароматы ванили» корпорациясының ауаны тазарту құралдарын өткізуден түсетін түсім:
= 45 000 ш.б. + 110 000 ш.б. – 55 000 ш.б. = 100 000 ш.б. құрайды.
№2 тапсырма
Базалық бағаның (Р0) құрамына қажетті минималды пайданың
225
мөлшерін қосу арқылы толық шығындар əдісін қолдана отырып, тап-сырманы орындайық. Яғни, ол жиынтық шығындар мен пайданың со-масын құрайды:
Р0 = өзгермелі шығындар + тұрақты шығындар + пайда. Акционерлердің мүдделерін қанағаттандыру мен корпорацияның
болашақта дұрыс дамуы үшін, пайданың мөлшері жиынтық шығындардың 25 % құрау қажет екендігі белгілі, ол келесідей түрде болады:
Пайда =
|
25% * (80 + 45)
|
= 31,25 теңге өнім бірлігіне келетін
|
пайда
|
100%
|
|
|
Яғни, толық шығындар əдісінің негізінде базалық баға:
Р0 = 80 теңге + 45 теңге + 31,25 теңге = 156,25 теңге құрайды. Өзіндік құн əдісі бойынша базалық баға тұрақты жəне өзгермелі
шығындардың сомасымен анықталады Р0 = 80 теңге + 45 теңге = 125 теңге. Жəне кəсіпорынның залалсыз қызметі үшін минималды бағаның мөлшерін білдіреді.
№3 тапсырма
Түсімді бөлу жоспарын құру үшін ең алдымен «Тяжелый вес» корпорациясының қызметінен түсетін жоспарланған жиынтық табыстың мөлшерін анықтау қажет. Яғни, өнімді өткізуден, өткізуден тыс, операциялық жəне төтенше табыстардан түсетін сома. Өнімді өткізуден түсетін жалпы түсім өндірілген спорт өнімдерін сатудан түскен соманы құрайды:
Өнімді өткізуден түсетін түсім = 50 млн.тг + 60 млн.тг + 90 млн.
тг = 200 000 млн. тг.
Əрі қарай берілген тапсырмалар бойынша барлық өндірілген өнімнің өзіндік құнын анықтайық:
Өнімнің өзіндік құны = 20 млн. тг. + 30 млн.тг. + 50 млн.тг. = 100 млн.тг.
Шығындарды ескермегенде жиынтық табыс:
ЖТ = 200 млн.тг. + 2 млн.тг. + 4 млн.тг. = 206 млн.тг. құрайды.
Жиынтық шығындар:
ЖШ = 100 млн.тг. + 3 млн.тг. + млн.тг. = 106 млн.тг. құрайды. Жалпы табыс жиынтық табыстар мен шығындар арасындағы айыр-
ма ретінде анықталады:
ЖТ = 206 млн.тг. – 106 млн.тг. = 100 млн.тг.
Əрі қарай пайдаға салынатын салықты анықтаймыз, оның ішінде КПС кіреді. Сонымен қатар КПС салынатын база акционерлер дивидендтерінің мөлшеріне қарай азаяды, ол жалпы табыс пен диви-дендттер арасындағы айырманы құрайды.
КТС салынатын базасы = ЖТ – дивидендттер = 100 млн.тг. – 10 млн.тг. = 90 млн.тг.
Корпоративті табыс салығы = 90 млн.тг. * 15 % = 13,5 млн.тг. 100 %
Қосылған құнға салынатын салық айналыстың 12 %-ын жəне өткізілген өнімнен түскен түсімнің 12 %– ын құрайды:
ҚҚС = 200 млн.тг. * 12 % құрайды = 24 млн.тг.
%
Таза бөлінбеген табыс:
ТП = 100 млг.тг. – 10 млн.тг. – 13,5 млн.тг. = 76, 5 млн.тг. Осы бөлінбеген пайданы қорлар бойынша бөліп көрейік: Жинақтау қоры ТП-ң 70 % құрайды:
|
ҚҚ = 76,5 млн.тг. * 70 %
|
= 53,55 млн.тг.;
|
|
|
|
100 %
|
|
|
|
|
|
|
Одан кейін резервтік қор құрылады, ол ТП-ң 10% құрайды:
|
|
РҚ = = 76,5 млн.тг. * 10 %
|
= 7,65 млн.тг.;
|
|
|
100 %
|
|
|
|
|
|
|
Тұтыну қоры ең соңында құрылады жəне ТП-ң 20% құрайды:
|
|
ФП = 76,5 млн.тг. * 20 %
|
= 15,30 млн.тг.;
|
|
100 %
|
|
|
|
|
|
|
2010 жылы өткізілген өнімнен түсетін жоспарлы түсімді бөлу жо-
|
спары келесідей түрде беріледі
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
№
|
|
|
|
Көрсеткіштер
|
|
млн.тг
|
1
|
|
|
|
Өткізуден түскен түсім ҚҚС-н
|
224
|
|
|
|
|
ескергенде
|
|
|
2
|
|
|
|
Жанама салықтар (ҚҚС)
|
24
|
3
|
|
|
|
Өткізілген өнімнің өзіндік құны
|
100
|
4
|
|
|
|
Басқа да операциялық табыстар
|
2
|
5
|
|
|
|
Басқа да операциялық шығындар
|
3
|
6
|
|
|
|
Басқа да өткізуден тыс табыстар
|
4
|
7
|
|
|
|
Басқа да өткізуден тыс шығындар
|
3
|
8
|
|
|
|
Басқа да төтенше табыстар
|
-
|
9
|
|
|
|
Басқа да төтенше шығындар
|
-
|
10
|
|
|
|
Жалпы пайда (табыс)
|
|
100
|
11
|
|
|
|
Қаржы нəтижелеріне жататын
|
-
|
|
|
|
|
салықтар
|
|
|
12
|
|
|
|
Дивидендттер
|
|
10,0
|
13
|
|
|
|
Пайдаға салынатын салық
|
13,5
|
14
|
|
|
|
Таза бөлінбеген пайда
|
7665
|
15
|
|
|
|
Айыппұлдар, өсім,
|
тұрақсыздық
|
-
|
|
|
|
|
төлемі
|
|
|
227
16
|
Таза пайдаға жататын жинақтар
|
-
|
|
мен салықтар
|
|
17
|
Жинақтау қоры (70%)
|
53,55
|
18
|
Резервтік қор (10%)
|
7,65
|
19
|
Тұтыну қоры (20%)
|
15,30
|
№4 тапсырма
Есептеулерді жеңілдету мақсатында келесідей кестені құрамыз
Бұйымдар
|
Бұйым бірлігіне есептегенде
|
кг.
|
Пайда, тг.
|
|
Көтерме
|
Өзіндік
|
Өнімнің
|
|
|
|
бағасы
|
құны
|
бірлігіне
|
|
|
|
|
|
келетін
|
|
|
|
|
|
пайда
|
|
|
Арктический
|
400
|
300
|
100
|
15000
|
1 500 000
|
fresh
|
|
|
|
|
|
Закрома
|
300
|
180
|
120
|
20 000
|
2 400 000
|
Совиное око
|
450
|
320
|
130
|
5 000
|
650 000
|
Воздушный
|
50
|
25
|
25
|
200.000
|
5 000 000
|
рай
|
|
|
|
|
|
Пайда
|
-
|
-
|
|
-
|
9 550 000
|
Өткізілген өнімнің қалдықтарын ескергенде, 2010 ж. басы мен аяғында өткізілген өнім бойынша пайда:
Пр = 400 000 + (9 550 000 – 1 200 000) = 8 750 000.
№5 тапсырма
Тапсырманың шарты бойынша ең алдымен, 2010 жылғы базалық рентабелділік коэффициентін анықтау қажет. Рентабелділік келесі
формула бойынша анықталады:
|
|
|
|
|
|
|
Рентабелділік =
|
|
Пайда
|
|
|
|
|
|
өткізілген өнімнің өзіндік
|
құны
|
;
|
|
Берілген мəндерді (пайда жəне өзіндік құны) анықтау үшін №4–
|
тапсырманың кестесіне ұқсас кестені құрайық.
|
|
|
|
Бұйымдар
|
|
Бұйым бірлігіне есептегенде
|
кг.
|
Берілген
|
Пайда,
|
|
|
Көтерме
|
Өзіндік
|
Өнімнің
|
|
|
көлемдегі
|
тг
|
|
|
бағасы
|
құны
|
бірлігіне
|
|
|
өзіндік
|
|
|
|
|
|
келетін
|
|
|
құнның
|
|
|
|
|
|
пайда
|
|
|
мөлшері,
|
|
|
|
|
|
|
|
|
тг
|
|
|
Арктический
|
|
400
|
300
|
100
|
15 000
|
4 500 000
|
1500000
|
fresh
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
228
Закрома
|
300
|
|
180
|
120
|
|
20 000
|
3 600 000
|
2400000
|
Совиное око
|
450
|
|
320
|
130
|
|
5 000
|
1 600 000
|
650 000
|
Воздушный
|
350
|
|
250
|
100
|
|
10 000
|
2 500 000
|
1000000
|
рай
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Пайда
|
-
|
|
-
|
-
|
|
-
|
12200000
|
5550000
|
Рентабелділік = 5550000 тг.
|
|
* 100% = 45 %.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
12200000 тг.
|
|
|
|
|
Базалық рентабелділік коэффициентінің мөлшеріне негізделе отырып, жоспарланған 2010 жылғы пайданың мөлшерін анықтау үшін жоспарланатын жылдың өнімінің өзіндік құнын есепті жылдың өзіндік құны бойынша қайта есептеу қажет, ал жоспарланатын жылы өнімнің өзіндік құны 5% төмендеуі тиіс.
Жоспарланатын жылдың өзіндік құны = 12200000 х 100%
100% – 5% =
12842105 тг.
45% құрайтын базалық рентабелділіктің деңгейіне қарай, жоспар-ланатын жылы «Рахат» фабрикасының тауарлық шығарылымы бойын-ша пайданың сомасы келесідей:
Пайда = 45 % х 12842105 тг. = 5778947 тг.
100%
Алынған пайданы сомасы өнімнің өзіндік құнын төмендету, ассортименттегі қоғалыстар, сорттылық, көтерме бағалар мен пайдаға əсер етуші басқа да факторлардың өзгеруінің есебінен түзетіледі.
Достарыңызбен бөлісу: |