Оқулық Алматы, 012 Əож 528(075. 8) Кбж 26. 12я73 т 53



Pdf көрінісі
бет355/439
Дата08.02.2022
өлшемі11,51 Mb.
#124614
түріОқулық
1   ...   351   352   353   354   355   356   357   358   ...   439
Байланысты:
tokpanov-kartografia

413
10.34 сурет.
Брандис эклиметрі. Жұмыс жағдайындағы эклиметр
Жергілікті жердегі D көлденең прокциясындағы АВ сызығының 
көлбеулігі α мен өлшеу жүргізілетін А нүктесінен В нүктесінің 
биіктігін анықтау үшін В нүктесіне өлшегіш тақтай 
ша орна-
тып, А нүктесінен түсірушінің көзінің деңгейінде В нүкте сіндегі 
өлшегіш тақтайға нысаналайды. Эклиметрдің шеңберінен екі 
нүктенің арасындағы бұрыштың көлбеулігін 0,5º дейінгі дəлдікпен 
өлшейді. АВ=S арақашықтығын өлшегіш таспаның не месе жұп 
адыммен өлшейді [10.35-сурет]. Катеті – көлденең про ек ция жəне 
нүктелердің бір-бірінен өзара биіктігі, ал гипотену за сы А жəне В 
нүктелерінің арақашықтығы болып сана латын үш бұ рыш тан
h= Ssin α жəне D=cos α
табамыз. Бұл өлшемдерді эклиметрдің шеңберіндегі кестеден 
ала мыз.
10.35 сурет.
Мектеп эклиметрі
Мектеп эклиметрі білігінен еркін айналатын көрсеткіштің 
екі жағындада 0ºден 90º бөлінген биіктігі оқушының көзінің 


414
деңгейіне сəйкес келетін ағаш тақтайшаға бекітілген транспортир 
болып табылады.
Білігінде жерге бағытталған ауыр салмақты, транспортирге 
екі нысаналайтын тесік диоптры (алидасы) бар планка бекітілген. 
Беткейдің көлбеулігін өлшегенде транспортир көлденең түзу 
жағдайын өзгертіп, аурлық салмағының жібіне қарсы бағытта 
көлбеуліктің өлшемін алады. Екі нүктенің өзара биіктігін анықтау 
барысында нысаналау сəулесі арқылы бұл прибор қарапайым 
нивелир қызметін де атқарады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   351   352   353   354   355   356   357   358   ...   439




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет