Табиғи жүйедегі жылу және ылғалдың энергетикалық теңгермесін бағалау үшін М. И. Будыконың ұсынған гидротермикалық көрсеткішін кеңінен пайдаланады, яғни «құрғақшылық белгісі» ( ) радиациалық теңдіктің ( ) жер бетіне жауған жауын-шашынды буландыруға кет...
Іс-жүзінде жоғарыда қарастырылған қатынастықты пайдалану, негізінен шаманың өзгеруін есептеуге, яғни жылу динамикасындағы энтропияның бағытын анықтауға және олардың тепе-теңдік жағдайындағы (өзінен-өзі жүретін жүріс-терді), радиациялық «құрғақшылық бе...
13-сурет. А.А. Григорьев және М.И. Будыконың ұсынған географиялық аймақтың кезеңдік заңдықпен орналасу желісінің бейнесі (шеңбердің диаметрі ландшафттың биологиялық өнімділігіне сай келеді) (I – Субарктикалық және қоңыржай белдеу: 1- тундра; 2 – орман...
Д. И. Шашко [35], «Географиялық аймақтардың кезеңдік заңы» атанған бұл заңдылықтық бірқатар ғылыми салалар үшін маңызды ізі барлығын, оның ішінде география, экология, ландшафттану, табиғатты пайдалану және ауылшаруашылық жерлерді пайдалану үшін маңызд...
И. П. Айдаров [36] және Ж. С. Мұстафаев [37], көптеген тәжірибелік мәліметтерге жүйелік талдау жүргізу арқылы, топырақтың негізгі қасиеттерінің радиациялық «құрғақшылық белгісіне» ( ) байланысты екендігін көрсетті (14-сурет).
Ж. С. Мұстафаев [37], «құрғақшылық белгісіне» ( ) байланысты Қазақстанның географиялық аймағын ылғалдану дәрежесі бойынша аймақтарға бөлген, топырақ-мелиоративтік сипаттамасын құрған және гидротермикалық көрсеткішке байланысты топырақтардың қасиетінің...
14-сурет. Қазақстанның топырақтарының негізгі қасиеттерінің «құрғақшылық белгісіне» ( ) байланыстылығы (1 – қара топырақ; 2 – оңтүстіктің қаратопырағы; 3 – қара-қоңыр топырақ; 4 – қоңыр топырақ; 5 – ашық-қоңыр топырақ; 6 – сұр және ашық-сұр топырақ; 7...
Сонымен, Докучаев – Григорьев – Будыконың географиялық аймақтық заңына сәйкес, топырақтың агроклиматтық қасиеті «құрғақшылық белгісіне» ( ) байланысты барлық уақытта өзгеріп отырады.
