Оқулық Алматы, 020 ӘӨЖ 811 кбк 81. Е 79


зерттеу  құралы,  метатілі



Pdf көрінісі
бет79/164
Дата02.02.2022
өлшемі5,96 Mb.
#117141
түріОқулық
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   164
Байланысты:
Есеналиева Ж. САЛЫСТЫРМАЛЫ ТЫЛ БЫЛЫМЫ 2021 от 7 апреля

зерттеу  құралы,  метатілі
  жоқ»  - 
деген пікір айтады.
Профессор  Қ.Рысалдының  тұжырымы  бұл  пікірмен 
үйлеспейді.  Ол  кісі  контрастивті  салғастырмалы  типология 
тіл  білімі  саласының  маңызды  бір  бөлімі  ретінде  өз  зерттеу 
нысаны мен мен зерттеу 
инструментарийін, әдісін, метатілін 
айқындау жолында қарқынды даму үстінде екендігін айтады.
Контрастивті лингвистика ХХ ғасырдың 50 жылдарында 
дүниеге келген жалпы және салғастырмалы тіл білімінің саласы. 
Р.Ладо,  В.Н.Ярцева,  Г.Никель  негізін  салған  контрастивті 
лингвистиканың негізгі мақсаты: 
а)  салғастырмалы  тілдердің  барлық  қабаттарындағы 
ұқсастықтар мен ерекшеліктерді айқындау; б) басқа тілді оқып 
үйренуді  жеңілдету  мақсатымен  салғастырмалы  тілдердің 
барлық қабаттарындағы ұқсастық пен ерекшеліктерді айқындау 
(егер  олар  релевантты  болса);  в)  аударма  теориясының  негізі 
ретінде тілдік единицалардың мағыналық қолданысын зерттеу; 


– 
122 

Салғастырмалы тіл білімі
г)  талдау  жасалып  отырған  тілдердің  ұқсастықтары  мен 
ерекшеліктерін 
машина  аудармасын
  жүзеге  асырудың  бастау 
кезеңі ретінде анықтау /Э.Д Сулейменова /.
Қорыта айтсақ, генетикалық және типологиялық жағынан 
әртүрлі  тілдер  арасындағы  ортақ  заңдылықтар  мен  тілдік 
ерекшеліктерді,  сондай-ақ,  ортақ  тілдік  процестерді  ашып 
керсетіп,  оларға  жан-жақты  сипаттама  беру  үшін  тілдерді 
салыстыра зерттеу қажет.
Салғастырмалы лингвистикада көбіне екі, кейде одан да 
көп  тілдер  салыстырылып,  одан  шыққан  қорытынды  қазіргі 
уақытта алдына кешенді теориялық және лингводидактикалық 
мақсат пен міндеттерді қояды. Ол мақсат-міндеттерге жоғарыда 
тоқталғанбыз.
Қазақ  тілін  құрылымы  өзге  тілдермен  салғастырғанда 
(мәселен, ағылшын, француз, неміс, қытай, араб т.б.) 
метатіл
 
қызметін  ана  тіліміз  атқарады.  Мұндай  генетикалық  жағынан 
бір-бірінен  алшақ  жатқан  тілдерді  контрастивті  түрде 
салғастырудың мәні шетел тілін үйренгенде, үйреткенде ұқсас 
сипаттарын  тани,  таныта  отырып,  айырымдық  жақтарын 
пайымдауда  көрінеді.  Шетел  тілінің  жүйесін  меңгеру 
үрдісінде  ана тілімен салғастыру өз тілінің ерекшеліктері мен 
айырмашылықтарын  жүйелі  түрде  тереңірек  зерделеуге  жол 
ашады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   164




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет