ОҚулық Атыраулық заманауи жазушылардың қазақ және орыс тілдеріндегі шағын прозалық жинағы
жүктеу/скачать 34,49 Mb.
|
Письмо было написано её братиком, уже оканчива- ющим в этом году школу. «Огромный привет моей сестре Айсаре, которая прекраснее злата, весомее се- ребра», - так начиналось это письмо. – Мать выздоравливает. Говорит, что если даст Ал- лах, то сама повезёт меня на учёбу в Алматы. Не устаёт повторять, что всё это благодаря тебе, мол, устроилась на хорошую работу, много зарабатывает. Когда ты прислала нам крупную сумму денег, мама обрадовалась, пригласила в гости всех соседей. Когда они расходились, тогда благословляли тебя, хвалили. Бабушка до сир пор просит меня перечитывать эпос «Козы Корпеш-Баян-слу». Многие страницы книги я уже выучил наизусть. Вышли мне, пожалуйста, но- 195 196
бір жырды оқи берем. Айтпақшы, әжем кеше саған арнап тіккен көрпе- көпшіктің бәрін сыртқа шығартып маған қақтырды. Шаң тұтып қалған екен, қайта жинап қойдық...» Айсараның көзінен ащы жас үзіліп, оқушы дәптеріндегі жазу бір-біріне қосылып кетті...
– Жәке, таңдаңыз! Мына қыздың омырауы тастай екен, – деп шұнтиған біреуі жалбаң қағады. – Сізге лайық. Бізді қойшы. – Ө-о, – дейді онысы сүзісе-сүзісе мүйізі мұқалған кәрі бұқа құсап. – Әуелден сұлу жайы сізге мәлім. Төсек бағасы төленді... Судан шыққан тауықтай үрпиісіп әрқайсысы бір-бір бейтаныс еркектің құшағында кетті. Оңашалықты бағып екінші қабатқа көтерілген. Әдеттегі терезе алдына келді. Көрші коттеджге көз тікті. Депутаттың үйі. Алдымен теледидардан көрген. Орта бойлы, орнықты азамат «халқым» деп қабырғасы қайысып сөйлеген. Елім деп еңіреп, жерім деп бәз біреулермен жаға жыртысуға барған. «Бар екен ғой намысты ер», – де- ген Айсара сонда көңілі алып-ұшып. Кейін табақтай-табақтай суретімен қоса газеттерден де көрді, радиодан да лебізіне құлақ түрді. Сөзі неткен сіңімді! Қара тырнағыңа дейін жыбырлатып жібереді. – Арзан үй керек жастарға, жұмыс керек, күй керек, – деп күңіренген. – Шетелге бала беру қылмыс! Аналардың жұмыс күнін төрт сағатқа дейін қысқарту керек, – деп қазаққа көп керекті теріп айтып әлдекімге ақырған. Тусаң ту!
вые любовные романы, если они найдутся в Алматы. Сколько можно читать один и тот же эпос. К слову, бабушка просила меня вынести во двор твоё приданное, чтобы встряхнуть их. Оказывается, много пыли в них накопилось. После вытряски снова сло- жили их…» Из глаз Айсары скатились две горькие слезинки, стро- ки ученической тетради слились в сплошном тумане. … Привычная для всех сауна. Ждать долго не при- шлось. Ввалились пять-шесть мужчин, взоры кото- рых пламенели, как огонь. - О-о, - воскликнул один из них с отвисшим брюхом, обведя своим ненасытным взглядом выстроившихся девушек. - Жаке, выбирайте. У этой груди тверды, как булыж- ники, - стал суетиться лысоватый льстец. - Подходящая для вас. За нас не беспокойтесь. - О-о, - поддержал его другой, похожий на старого быка, рога которого, устав бодаться, износились от бесконечных схваток. - Вам известны женские прелести. Плата за утехи уже внесена… Все девушки, словно курицы, вышедшие из воды, были разобраны, попав в объятья мужчин. … Воспользовавшись паузой, украдкой поднялась на второй этаж. Как обычно, приникла к стеклу окна. Бросила взгляд на соседний коттедж. Дом депутата. … Вначале увидела его по телевизору. Среднего роста, крепко сбитый, с высоким и открытым лбом он всег- да ратовал за народ. В пылу полемики с некоторыми оппонентами со словами «мой народ», «мои сограж- дане» доходил до жарких схваток, сопровождавшихся треском рвущейся одежды. Она тогда подумала, что всё же остались на свете настоящие мужчины. Потом увидела его портрет в газетной статье, слуша- ла его речи по радио. До чего же проникновенны его слова. Расшевеливают даже корни ногтей. - Надо предоставить молодёжи дешёвое жильё, обе- спечить её работой, бытовыми условиями, - убеждал он своих сторонников. - Отдавать детей иностранцам – преступление! Надо трудовой день матерей сократить до четырёх часов! Показал во всех уголках необъятной страны, каким должен быть истинный патриот. Да, такого можно не 197 198
жолында садаға кетсе аз. Ержетіп қалған екі ұлы, сілеусін көз әйелі бар. Онысы керім пысықай көрінді, аяғы қозғалса, аузы жалпылдап тыным таппайды. Қайтсін, үйдегі үш еркектің қас-қабағын бағу оңай ма? Бір жылдан бері осы саунаның терезесінен біреу бай- лап тастағандай телміреді де тұрады. Ел құрметіне бөленген ерді сыртынан болса да бір көруге зар. Әне, жеңіл киініп аулаға өзі де шықты. Қабағы қату. Әрлі-берлі теңселіп жүріп алды. Халық мұңына кәтепті қара нардай арқа тосу қайдан жеңіл болсын?! Өз арманына осылай өзі тойып, тоқ басып тұрғанында: – Ғашығың жүр ме? – деді жанына мысықтабандап жеткен күлімкөз. – Депутатыңды айтам. «Мама» Катя келе жатыр. Ашулы көрінеді. Саған. – Мен не жаздым? – Оймақ ауыздан сақ бол дедім. Ұшып-қонып сол жеткізіп жүр... – Кімге? – Мен ештеңе көргем жоқ. Айтқаным жоқ... Сол сәтте сарт етіп есік ашылған. Сақпанның тасын- дай атылып ішке сілеусін көз әйел кірді. Соңында «Мама» Катя. Онысы жуасып тұр. – Қайда әлгі қаншық?! Қайсысы? – деді көрші бәйбіше салған бетте. Қаз-қатар тұрған қыздар қамыс басын- дай қалтырап кетті. – Мынаусы, – деді Айсараны сұқ саусағымен нұқыған қамқоршысы. – Осы! – Ә, сен бе менің күйеуіме көз салған? – деп келе бес саусақты бойлатып шаштан бүрді. – Көрсетейін ғашықтың қандай болатынын! Беттен осып кеп жіберді. – Біздің саунада сайранды салғаны аздай... Сайқал неме... Бұл қалай?.. Не дейд мына сілеусін көз әйел? «Біздің саунасы» несі?! Жасындай соққан осы ой Айсараның арманын аяусыз таптап, жанын шабақтай түсті. – Мен жәй ғана... Тәте, сырттай ғана... Көз алды жарқ етіп, қызылды-жасылды оттар шашы- рап құлады. только любить, но даже отдать себя в жертву на его пути. У него два взрослых сына, да жена с рысьими глазами. Она чересчур активная. Конечно, разве легко переносить прихоти трёх мужчин в доме? Уже целый год, словно привязанная, она умильно смотрит в это окно. Хотя бы краешком глаза, хотя бы разочек, хотя бы на расстоянии понаблюдать за этим радетелем народных чаяний. Вот, он вышел из дома легко одетый. Хмурый взгляд. Стал прохаживаться взад-вперед. Легко ли, взвалив на себя груз народных забот, везти его, как матёрый нар? Когда она сама стала пресыщаться своими же мечта- ми, подкралась лукавоглазая дева и пробормотала: - Что, прогуливается твой любимый? Я говорю про твоего депутата. Сейчас прибудет «мама» Катя. Гово- рят, сердитая. На тебя. - В чём я провинилась? - Говорила тебе, - опасайся рта с напёрсток. Это она, порхая, доносит всё. - Доносит кому? - Я ничего не видела, ничего не говорила… В это время с треском распахнулась входная дверь. Как камень, выпущенный из пращи, в помещение во- рвалась женщина с рысьими глазами. За ней – «мама» Катя. Она была сконфужена. - Где, где эта сука?! Которая из них?! – взвизгнула жена депутата. - Вот она, - ткнула указательным пальцем в Айсару её сообщница. - Она. - А, это ты!?! – Возопила она, глубоко вцепившись всеми пятью пальцами руки в волосы. – Я покажу тебе, как возжелать чужого мужа! Другой рукой она расцарапала лицо своей жертвы. - Будто мало ей потех в нашей сауне… Коварная бес- тия…
- Я просто… Тётя, я лишь… - Вмиг лишилась опоры, всё время поддерживающей её. От удара из глаз посыпались искры. 199 200
– Жәй ғана... Дүниені құртқан сайқалдың сөзін көрдің бе сен? Оң көзі аштырмай, езуінен аққан қан сүп-сүйкімді иегіне сырғып бара жатты. – Әй, қатын, не сілейіп қалдың? Сені де қудыртам жұмыстан! Күйеуіме айтып. Осыны тосқандай «Мама» Катя да біз өкше төплимен бүгіле берген мұны іштен ышқына тепкен. Тізіле қалған орындықтарға соғылып, домалап түсті. Зорға еңсе тіктеді. – Тоқтаңызшы! – деді жан дауыспен. – Сауалым бар! – Айт, албасты! – Менің де ғашық болуға қақым бар шығар? – Менің де бай ұстап, бала сүюге... – Менің де өмір сүруге... – Тым құрығанда армандауға... – Жоқ! – деді сілеусін көз бәйбіше одан бетер құтырынып. – Өңкей құл-құтан! Бізбен теңескісі келеді. Жоқ! Төбесінен таяқ жауып кетті. Аулада жатып есін жиды. Жер таянып тұрды. Езуінен аққан қанды алақан жүгіртіп сүртті. Айналаны шола қараған. Ерсілі-қарсылы шапқылаған у-шуды ұлы қаланың ынсапсыз өңеші жұтып жатқан сынды. Жым-жырт. Қыздары да зым-зия жоғалыпты. Күн де шоқтай қызарып, көкжиекке еңбектеп қашып барады екен. Алатаудың басын ақшулан бұлт шалыпты. – Тоңдың ғой, қарғам!.. * * * – Сол күні Саин көшесінің төбесінен тағы бір жұлдыз аққан. Жіп сәулесін соз-зып... - Просто она… Нет, ты слышала слова этой коварной бестии, загадившей весь мир вокруг? Просто она… Правый глаз заплыл, кровь из губ закапала на подбо- родок. - Эй ты, почему затихла? И тебя уволю. Заставлю мужа сделать это. Словно только этого приказа и ждала, - «мама» Катя нанесла остервенелый удар остроносой туфлей по животу уже согнувшейся Айсары. Ударившись о вы- строенные в ряд стулья, она покатилась по полу. Еле- еле пришла в себя. - Подождите, - взвизгнула она. – Спросить хочу… - Говори, чертовка. - Наверное, и я имею право на любовь? - Наверное, и я могу иметь мужа и рожать детей… - И я, наверное, имею право на жизнь… - Хотя бы мечтать об этом. - Нет! – отрезала женщина с рысьими глазами, воз- буждаясь ещё больше. – Сплошь рабыни и отбросы. Хотят ещё равняться с нами. Не быть тому! Посыпался шквал ударов по голове. Пришла в себя уже во дворе. Поднялась, найдя на зем- ле точку опоры. Вытерла ладонью кровь, катившую- ся из губ. Огляделась по сторонам. Показалось, что ненасытная глотка мегаполиса проглотила весь шум и гам. Тишина. Девушки её исчезли куда-то бесслед- но. Солнце, краснея, ползло, закатываясь за горизонт. Вершины Алатау покрылись серыми тучами. - Замёрзла, светик мой! * * * В этот день на небосклоне улицы Саина закатилась ещё одна звезда. Рас-тя-нув тонюсенькую струйку света… Перевод Бекета Карашина 201 202
жүктеу/скачать 34,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|