28
2 бөлім. Крлдың клиникалық анатомиясы
Б үған асты айм аң бүғанадан ү ш ін ш і ң аб ы р ғаға дейін нем есе әйел-
дерде сүт б езінің ж о ғар ғы ш е к а р ас ы н а дейін созы лы п ж атад ы .
Қ аб а т та р ы . Тері, тері асты ш ел ң аб аты н д а
т е р іл ік там ы р л ар
(a. et v. p e rfo r a n te s)
ж эн е
n. su p ra cla vicu la ris
о р н ал асң ан . Б ү ған а
айм ағы н да тері асты ш ел қабаты өте ж ү қ а .
М . p la ty s m a -п ы ц
тал-
ш ы ң тары н беткей ш ан д ы р қо р ш ап түрады .
К еуденің м ен ш ік ті ш а н д ы р ы
( f.p e c to r a lis )
ж ү қ а , бүғанадан бас-
талады да, ң о л ты қ ш ан д ы р ы н а
( f. a x illa r is )
ж а л ғасад ы . Ш анды р
кеуден ің ү л к ен б ү л ш ы қ етін е к і ж а ғы н а н қ о р ш ап ,
оны ң т ал ш ы қ -
тар ы н а өсінділер береді.
К еуденің ү л к ен б ү л ш ы қ еті
( т. p ecto ra lis m a jo r)
ү ш бөлімнен
түрады : б ү ған ал ы қ
(p a rs c la v ic u la ris) —
б ү ған ан ы ң іш к і ж а ғы н ан
басталады , төсң абы рғалы ң
(p a rs ste rn o c o sta lis)
— төстің алды ң-
ғы бетінен ж ән е ж о ғар ғы V — VI қ аб ы р ға ш ем ір ш ек тер ін ен баста
л ады , қ ү р с аң ты қ — б ү л ш ы қ еттің с ің ір л ік қ ы н аб ы н ан басталады .
К еуденің ү л к ен бүлш ы ң еті мен дельта тәр ізд і б үл ш ы ң еттің ара-
сы нда
сай бар
(su lc u s d elto id eo p ecto ra lis),
ол ж о ғар ы ж ән е іш ке
қ ар ай к ең ей іп , ш ү ң ң ы р ға ай н ал ад ы . Б ү л ш ү ң қ ы р д ы ң ш еттерін :
ж о ғар ы д а — бүғана, сы р ты н ан —
т. d elto id eu s,
іш ін ен —
т. p e cto
ralis m ajor
(бүғаналы ң бөлігі) түзейді.
S u lc u s deltoideopectoralis-Te
орн аласқан
тері асты венасы
( v. сер һ а ііса )
м е н ш ік т і ш ан ды рды
тесіп өтіп,
v. su b cla via -ғ
а ң ү яд ы .
Т өс-бүғана ш ан д ы р ы
( f. clavipectorale
немесе
f. coracoclavicosta-
lis )
ж оғары д а бүған ан ы ң ж ән е ң ү стү м сы қ т әр ізд і ө сін дінің сүйек
ң абы ғы н а қо сы л ад ы , іш ж а ғы н а н қ аб ы р ғал ар д ы ң сү й ек ң абы ғы
төменгі ж а ғы н ан кеу ден ің м е н ш ік т і ш ан д ы р ы м ен ,
сы рт ж ағы -
нан ң о л ты қ ш ан ды ры м ен қо сы л ы п кетед і. Осы ж ер д е ш а н д ы р
ды ң о л ты қ ты ң «үстап» тү р аты н б айлам асы деп те атай д ы
(lig.
suspensorium a x illa e ).
Ол бүған а асты л ы ң ж ән е к еу д ен ің к іш і бүл-
ш ы қеттерін е ң ы нап түзейді.
К еуденің к іш і б ү л ш ы қ ет і
( т. p ecto ra lis m in o r)
ж ән е бүғанас-
ты лы ң бүлш ы ң ет
(т . su b cla viu s). М . p ecto ra lis m in o r
II —V н ем е
се III —V қ аб ы р ғал ар д ы ң ал д ы ң ғы бетінен басталы п, қ ү стү м сы қ
тәрізд і өсіндіге бекиді.
М . su b cla viu s
I ң аб ы р ған ы ң
ал д ы ң ғы беті-
нен басталы п, бүған ан ы ң акром ион ж а ғ ы н ы ң төм енгі бетіне бе-
ки д і. Ж о ға р ы д а —бүған а ж ән е бүған асты б ү л ш ы қ ет тің төм енгі
ңы ры ; төменде —кеуден ің к іш і б ү л ш ы ң етін ің ж о ғар ғы ң ы р ы ара-
сы нда үш бүры ш ты к е ң іс т ік
( trig o n u m cla vip ecto ra le)
бар. Б ү л
үш бүры ш ты ң бүғанасты ар тер и ясы н бүған адан
том ен б айлау
кезінде м аң ы зы зор. Осы ү ш б ү р ы ш та
vasa tho ra co a cro m ia lia s
-тің
тарм ағы
( r. p ecto ra lis)
мен
п. thoracalis a n te rio r
(и ы қ өрім інен) ж а-
Клиникалық анатомия
29
тады .
Ғ. coraco-clavi-pectorale
осы ж ерде ты ғы з, сің ір си я ң ты бола
ды. Б ү л ф асц ия арң ы лы
v. серһаііса
өтеді.
Ш елді май ңабаты б үлш ы ң еттерд ің ш ан д ы р л ар ы
арасы н д а ор-
наласады ж ән е сы ртңа ң ар ай ң о л ты қ ш ү ң ң ы р ы н а өтіп,
a. a x illa ris
пен
v. a xilla ris-
ті ж ә н е
pi. brachialis-
ті ңорш ап ж атад ы .
Б үғанасты ш ү ң қ ы р ы н ы ң тін дері ңан ды қ аб ы р ға ар ал ы ң артери-
ялард ан
( a. in te rc o sta lis)
ж ән е кеу ден ің іш к і а р тер и ясы
( a. thorac-
іса in t.),
кеуден ің ң ап тал д ағы ар тер и ясы н ан
( a. thoracica la te r a lis )
ж эн е кеуде — акр о м и ал д ы
(a. th o ra co a cro m ia lis)
та р м аң тар ы н ан
алады . А талған а р тер и я л ар ө зара ж и і ү ш тасу л ар ң ү р ап ж атад ы .
Достарыңызбен бөлісу: