Оқулық Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі алматы, 2014 Ә. Ізтаев, К. Б. Байболов
жүктеу/скачать 16,75 Mb. Pdf көрінісі
|
(K)Ізтаев Ә. Жарма және жарма концентраттары технологиясы
| Дән қауыздау бөлімі.
Кауыздау бөліміндегі машиналардың жұмысын график бойынша бақылайды. Қауызсыздау машиналары . Арпа, сұлы, тары, күріш дәндерінде гүлді қабықтарды, қарақұмық пен асбұршақта тұқымдық қабықтарды бөлуге қолданады. Қауызсыздау үдерісінде ядро, қауызсыздалмаған дәндер, жарылған ядро, ұнтақ пен қауыз алады. Қауызсыздау машиналарының жұмысын бақылау үшін үлгіні ма шинаға дейін және кейін алады. Алынған үлгіден массасы 100 г өлшендіні бөліп, онда бүтін ядро, қауызсыздалмаған дән, майдаланған ядро және ұнтақ санын анықтайды. Алынған мәліметтер бойынша қауызсыздау коэффициентін келесі формула бойынша есептейді: , мұндағы: h 1 – машинаға түскен қауызсыздалмаған дән мөлшері, %; h 2 – машинадан кейінгі қауызсыздалмаған дән мөлшері, %; Ядроның тұтастық коэффициенті келесі формула бойынша анық талады: 295 мұндағы: K – машинадан кейін алынған тұтас ядро мөлшері, %, Д – машинадан кейін алынған майдаланған ядро мөлшері, %, М – машинадан кейін пайда болған ұнтақ мөлшері, %, Қауызсыздаудың жалпы технологиялық тиімділігін келесі формула - мен есептейді: Сұрыптау машиналарының жұмысын бақылау үшін машинаға дейін және кейін дән үлгілерін алады және массасы 100 г өлшендіге бөледі. Со - сын өлшемдері машинада бекітілген өлшемдерге сай келетін саңылаулы електерде өлшендіні елейді. Елеуді 5 минут аралығында лабораториялықелеуіштерде жүргізеді. Анализде бір фракциядағы қоспаны екіншіде анықтайды. Егер IIV фракцияларда қатарласфракциялардың дән қоспалары 4% дан артық болмаса, ал VVI фракцияларында 8%дан артық болмаса, онда қарақұмық дәнін алты фракцияға бөлетін сұрыптау машиналарының жұмысы тиімді болып табылады. Бірдекалы станоктарды қолданғанда қауызсыздалған дәндер мөлшері келесідей болуы тиіс (%): 1ші қауызсыздау жүйесінен кейін 8090 2ші қауызсыздау жүйесінен кейін 9095 3ші қауызсыздау жүйесінен кейін 9598 4ші қауызсыздау жүйесінен кейін 99дан кем емес Қарақұмықты қауызсыздауда қауызсыздау дәрежесі дән ірілігіне бай ланысты болады. Дән ірі болған сайын ол тез қауызсыздалады. Сондықтан фракция бойынша дән өлшемдерін ескеріп, сондайақ гидротермиялық өңдеуді ескеріп нормалар қойылады. Фракция бойын - ша қауызсыздалған дән мөлшері 89кестеде келтірілген. 89-кесте Қауызсыздалған дән мөлшері, % Фракция Гидротермиялық өңдеусіз Гидротермиялық өңдеумен Екі декалы станоктар бірдекалы станоктар екідекалы станоктар бірдекалы станоктар 296 1 2 3 4 5 I 40 30 55 40 II 45 35 60 45 III 40 30 50 40 IV 30 25 40 35 V 25 20 30 25 VI 20 15 25 20 Біліктідекалы станокқа түсетін қарақұмық массасына қатынасты ұсақталған ядролар мөлшері нормаланады. Гидротермиялық өңдеуді қолданбай ірі фракциялар үшін (I II) ол 2,5%дан, ал майда фракциялар үшін 3,5%дан аспауы қажет. Гидротермиялық өңдеуді қолданған кезде ұсақталған ядро мөлшері 1,5 және 2,5%ға дейін төмендейді. Күрішті қауызсыздауда бір кетімнен кейін қауызсыздалған дәндер мөлшері 85%дан кем болмауы қажет, ал ұсақталған дәндері мөлшерінің артуы 2%дан аспауы қажет. Арпаны қауызсыздауда қауызсыздалған дәндер мөлшері 5%дан аспа - уы қажет, ал ұсақталған дәндер мөлшері 50%дан аспауы қажет. Пенсакадағы (қауызсыздалған арпа) қауызсыздалмаған дәндерге гүлді қабықшаларын толығымен сақтаған дәндер жатады. жүктеу/скачать 16,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|