Оқулық Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі бекіткен
жүктеу/скачать 0,7 Mb.
|
паразитология кітап
| Strongy/oides-тщ баска түрі маймылдың Pithecus re.su.s- тың ішегіиде паразиттік тіршілік етеді, даму жолы жоғарыда корсетілгендей өтеді, айырмашылығы, партеногенетикалык аналык жұмыртқасынан дамыған дернәсілдері, аталык. аналык жыныстык жетілу даму сатысынан отпей-ак тікелей паразиттікке оралады жэне кайтадан партеногенетикалык аталыктарға айналады. Бүл жерде скі ұрпак алмасуы болмайды, себебі еркін өмір сүретін жыныстык жстілген особьтар сатысы кездеспейді.
Адам паразиті - Strongyloides stercoralis-Ym бэрінен бұрын аналыктарының партеногенетикалык ұрпағы жоғалады жэне оның орнына жыныстык жетілген паразитті аталыктар мен аналыктар түзіледі. Сыртқы орта жағдайларына байланысты, Strongyloides 62stercoralis-т'щ даму сатысы эртүрлі өтеді. Ыстық жэне ылғалды ауа райында, ішектегі жұмырткадан шыкқан дернэсілдері сырткы ортаға шығады жэне еркін өмір сүрегін аталыктар мен аналықтарға айнала- ды. Бүл ұрпак рабдитидты жэне филярийлі дернәсілдердің бастама- сын береді, олар адамға ауыз немесе терісі аркылы енеді де паразиттік тіршілік етеді. Бүл дамуында ұрпак алмасуы сакталады. Төменгі тем пература жагдайында аталык жэне аналықтың еркін тіршілік ететін үрпақтары түсіп қалады, ал паразиттік жыныетык ұргіақтары калып, олардың сырткы ортада рабдитидты дернэсілдері филярлийлік саты- сына айналып, олар адамға өтіп какым келтіреді. Тек, дернэсілдері еркін өмір сүретін паразиттердің арасында казір көптеген паразиттік нематодтар кездеседі (отряд тармағы - Strongylata). Str.stercoralis-те кей жағдайларда, еркін өмір сүру сатысы дамудан шығып калады. Ал, рабдитидты дернәсілдері адамның ішегінде филяриілі саты- сына айналады да, ол сырткы ортаға шыкпай, ішекке енеді, адам денесінде орын ауыстырып, жыныстык жетілген формата айналады (Faust, 1932, Faust and Croat, 1940). Көптеген нематодтардың, эрі карай даму эволюциясы, эртүрлі жолдарымен өтіперкін өмірсүретін дернэсілдіксатысыныңбіртіндегі қыскаруына экеп соғады. Көптеген жағдайларда дернәсілдер жүмырткадан шыкпайды жэне тіпті, еркін өмір сүрмейді. Бірқатар нематодтардын (Ascaridae, Trichocephalidae) иесінен сыртка шыкқан жұмырткаларында, дернэсілдері дамып, ол үзак уакыт бойы сонда сакталады, ал осындай жұмыртка кайтадан колайлы ие ағзасына түскенде жүмырткадан дернәсіл шығып, ол эрі карай дамиды. Бүл жерде, жүмыртқалардың сырткы ортада болуы қажетті шарт, себебі дернэсілдердің дамуына ауадағы оттегі кажет. Ал, иесінде калып койған жұмыртка немесе бірден иесінен шығып, басқа қолайлы иеге түскен жүмыртка дамуға қабілетсіз болып, өледі. Ішек кұрттарының кейбір түрлерінде жұмырткадағы дернэсілдерінің дамуы үшін сырткы ортада болу мерзімі қыскарады, себебі дамудың бір бөлігі иесінің ішегінде өтеді. Жүмырткалардың сырткы ортаға шығу қажеттілігі жойылған соң, олар иесінің ағзасында дамуын аяқтайды жэне түзілген дернэсілдері иесінен сыртка шыкпайды. Осы жағдайда паразит түракты эндопа разитке айналады (Filariata, Trichinella). Мұндай ауысу жағдайда паразиттің биологиясы да өзгереді, ол ең алдымен, бір иеден екінші иеге ауысу тэсілінің өзгеруіне байланысты болады, онсыз түрдің өмір сүруі мүмкін емес. 63жүктеу/скачать 0,7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|