Оқулық «Білім беруді дамыту федералдық институты»
жүктеу/скачать 21,72 Mb. Pdf көрінісі
|
Nemtsov-E-lektr-tehnika-zh-ne-e-lektronika.-O-uly-
- Бұл бет үшін навигация:
- КЕРНЕУ МЕН ТОК СТАБИЛИЗАТОРЛАРЫ
- Кернеу стабилизаторлары.
| 14.4.
14.12- сурет Басқарылатын түзеткіштерде басқармайтын диодтардың орнына басқарылатын (тиристорлар, транзисторлар) вентильдер қолданылады, оларды қосу мен ажырату басқару жүйесі импульстарының реттілігімен беріледі. КЕРНЕУ МЕН ТОК СТАБИЛИЗАТОРЛАРЫ Стабилизаторлар жүктеме өзгерген жағдайда және кері тұрақсыздандырушы факторлар әсер еткен жағдайда қабылдағыштың жұмыс режимін тұрақтандыруға арналған. Тұрақты кернеу мен токтың электрондық стабилизаторлары кең таралған. Кернеу стабилизаторлары. Параметрлік және өтемдеуші стабилизаторлар болады. Параметрлік стабилизаторларда шығыстағы тұрақты кернеуді тұрақтандыру сызықтық емес вольт - амперлік сипаттамалары бар элементтермен жүзеге асырылады. Мұндай элементтердің бірі стабилитрон болып табылады (13.3 - бөлімшені қараңыз). Стабилитрон негізіндегі кернеу стабилизаторының принциптік схемасы және оның алмастыру схемасы 14.12, а және б суреттерінде келтірілген, ондағы R диф.ст , І ст және U шек – стабилитронның дифференциалды кедергісі, тогы және шектік өткізгіштік кернеуі (10.14- суретті қараңыз); R ж және R б – жүктеме тізбегі мен балластық резистордың кедергілері. Стабилизатор кірісіндегі кернеу өзгерген жағдайда: U кір = U шек + R диф.ст І ст + U Rб = U кір + U Rб оның шығысындағы кернеу стабилитронның R диф.ст дифференциалды кедергісінің мәні төмен болған жағдайда, балластық резистордағы U Rб кернеудің төмендеу есебінен біраз өзгереді. Стабилитрондар негізді 387 параметрлік стбилизаторлардың U ст.ном = 0,3— 100 В номиналды тұрақтанған кернеуінің және тұрақтандыру коэффициентінің 20-30 типтік мәндерінен тұрады: Өтемдеуші стабилизаторларда шығыстағы тұрақты токты тұрақтандыру кернеу бойынша теріс кері байланыстың көмегімен жүзеге асырылады (15.18, а суретін қараңыз). Кез келген типтегі өтемдеуші стабилизатордың құрамына реттеуіш элемент, салыстыру құрылғысы және тұрақты ток күшейткіші кіреді. 14.13- суретте өтемдеуші стабилизатордың типтік схемасы келтірілген, онда салыстыру құрылғысы мен тұрақты ток күшейткішінің рөлін VT1 транзисторы, ал штрих сызықтың ішінде белгіленген реттеуіш элементтің рөлін құрама транзистор ойнайды (13.17 - суретті қараңыз). VD стабилитронындағы U тр тірек кернеуі R 1 және R к.б резисторларындағы кернеу бөлгіші арқылы стабилизатор шығысындағы кернеуге пропорционал U к.б = R 1 / (R 1 + R к.б ) U шығ кері байланыс кернеуімен салыстырылады. 1 - контурға арналған Кирхгоф заңы бойынша бұл кернеулердің айырымы транзистор базасы мен эмиттерінің арасындағы кернеуді білдіреді: VT1 U БЭ = U к.б - U тр . Стабилизатор шығысындағы U шығ кернеуінің ұлғаюы (азаюы) U БЭ кернеуін ұлғайтады (азайтады). Сәйкесінше құрама транзистордың І Б база тогы азаяды (ұлғаяды) және оның коллекторы мен эмиттерінің арасындағы кернеу ұлғаяды (азаяды), бұл дегеніміз U шығ кернеуі мәнінің тұрақтанғанын білдіреді. 14.13- сурет 388 Шығыстағы кернеуі бекітілетін және реттелетін екі типтегі интегралдық схема түріндегі өтемдеуші кернеу стабилизаторлары шығарылады. Соңғысы өз жұмысы үшін бірқатар сыртқы элементтердің қосылуын қажет етеді (алты - сегіз резистор мен конденсаторға дейін). Шығыстағы кернеуі бекітілген стабилизатордың интегралдық схемасының үш шықпасы (14.14 - сурет, а ) бар және ол схема бойынша қосылады (14.14 - сурет, б ). Сыйымдылығы С 2 ≥ 2,2 мкФ конденсатор І ж жүктеме тогы импульсті өзгерген жағдайда тұрақтылықты қамтамасыз етеді. Сыйымдылығы 14.14- сурет жүктеу/скачать 21,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|