Оқулық «Білім беруді дамыту федералдық институты»

383
14.8-
сурет
Бірінші реттік орамалардың токтары мынаған тең: 
i
H
= 
i
a
+ i
b
+ i
c
жүктеме тогының тұрақты 
I
0 
құраушысы бар. Бұл 
жағдайда түзетілген кернеу екінші реттік орамалардың орай жанаспа 
оң жарты толқындарымен сәйкес келеді: 
и
н
= =
R
н
i
н 
(14.9-
сурет, 
в
). 
Трансформатордың 
екінші 
реттік 
және 
бірінші 
реттік 
орамаларындағы токтардың құраушылары 
I
0
/3 
және
w
2
I
0
/(3
w
1
) 
тұрақты, ал оның магнит өткізгішіндегі магнит ағыны айнымалы 
екенін атап өтеміз. 
Түзеткіштің үш фазалық 
көпірлік 
схемасында үш фазалық 
трансформатордың екінші реттік орамасының нөлдік шықпасы 
қажет емес. Сондықтан оның екінші реттік орамалары жұлдызшамен 
де, үшбұрышпен де жалғануы мүмкін, егер жұмыс жағдайлары 
мүмкіндік берсе, үш фазалық трансформатор мүлдем болмауы да 
мүмкін. Үш фазалық трансформатор болмаған жағдайда түзеткіш үш 
фазалық көзге (14.10
-
сурет) 
VD1, VD3
және
VD5 
диодтары барлық 
катодтық шықпалар біріккен топ түзіп, ал 
) 
VD2, VD4
және
VD6 
диодтарыбарлық анодтық шықпалар біріккен топ түзетіндей етіп 
қосылады. 
Үш фазалық көздің 
N 
бейтарап нүктесі потенциалының мәні 
v
N
 =
0 
деп аламыз
. 
Бұл ретте оның
 
А, В
және 
С
шықпаларының 
потенциалдары мынаған тең (14.11
-
сурет, 
а
): 
v
A
 = u
A
 = U
m
sin ω
t; 
v
B
 = u
B
 = U
m
sin (ωt 
- 
2π
/3); 
v
C
 = u
C
 = U
m
sin (
ω
t - 
4π/3).

384
14.9-
сурет
14.10-
сурет
14.11-
сурет

385
Әрбір берілген уақытта анодтық шықпасы 
N 
бейтарап нүктесінің 
потенциалымен салыстырғанда
ең жоғары оң потенциалдан ʋ
Анод.
max 
> 
0 тұратын бірінші топтың диоды, сонымен бірге катодтық шықпасы 
сол
нүктенің потенциалымен салыстырғанда
ең жоғары теріс 
потенциалдан ʋ
Кнод.
max 
< 0 
тұратын екінші топтың диоды қосылады. 
Диодтардың ауысу тәртібін бақылау үшін, тізбек жұмысының Т бір 
периодын, 14.11, 
а
суретінде көрсетілгендей, алты тең уақыт 
аралығына бөлеміз. 
14.11-
кестеде әрбір уақыт аралығы үшін бірінші топ диодтарының 
анодтарының потенциалы ʋ
Анод.
max 
ең жоғары оң және екінші топ 
диодтарының катодтарының потенциалы ʋ
Кнод.
max 
ең жоғары теріс 
болатын шамалар, сондай
-
ақ әрбір топтың қосылған диодтарының 
нөмірлері келтірілген. Бір периодтың ішінде алты ауысу болады, яғни 
m
= 3 
фазалар санынан екі есе көп. 
Түзеткіштің жұмысын уақыт бойынша біріккен бірінші топ 
диодтарының 
i
1
, i
3
және
i
5 
токтарының (14.11
-
сурет, 
б
), екінші топ 
диодтарының 
i
2
, 
i
4
және
i
6 
токтарының (14.11
-
сурет, 
в
), 
i
H
= 
i
1
 + i
3
 + i
5
 
= i
2
+ i
4
+
i
6
жүктеме тогының, 
u
H
= = 
R
H
i
H
түзетілген кернеудің 
(14.11-
сурет
, 
г
) 
және
i
A
 = i
1
 -
i
2
, 
i
B
 =i
3
-i
4 
және 
i
c
 =i
5
- i
6
(14.11-
сурет
, 
д
) 
үш фазалық көздің айнымалы фазалық токтарының тәуелділіктері 
көрсетеді. Түзетілген кернеудің максималды мәні 
√
3
U
m
үш фазалық 
көздің синусоидалық сызықтық кернеуінің амплитудасына тең, ал 
түзетілген токтың максималды мәні: 
I
m
= 
√
3 
U
m
R
n
.
Көп фазалық басқарылмайтын түзеткіштердің қуаты әдетте орташа 
не жоғары (оннан бастап жүздеген киловаттқа дейін және 100000 А
-
ға 
дейінгі токтарда одан да жоғары) болады. Бір фазалық 
басқарылмайтын түзеткіштердің қуаты төмен не орташа (бірліктен 
ондаған киловаттқа 
14.1-
кесте
. 
Түзеткіштің үш фазалық көпірлі схемасында диодтардың 
ауысу тәртібі
Аралық нөмірі
ʋ
Анод.
max 
> 0
ʋ
Кнод.
max 
< 0
Бірінші топ 
диоды
Екінші топ 
диоды
1
Ʋ
A
Ʋ
В
VD1
VD4
2
Ʋ
A
Ʋ
С
VD1
VD6
3
Ʋ
В
Ʋ
С
VD3
VD6
4
Ʋ
В
Ʋ
A
VD3
VD2
5
Ʋ
С
Ʋ
A
VD5
VD2
6
Ʋ
С
Ʋ
В
VD5
VD4

386

жүктеу/скачать 21,72 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: