Оқулық «Білім беруді дамыту федералдық институты»


ЭЛЕКТР ӨРІСІНІҢ ӨТКІЗГІШТЕР МЕН



Pdf көрінісі
бет8/225
Дата24.11.2023
өлшемі21,72 Mb.
#193387
түріОқулық
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   225
Байланысты:
Nemtsov-E-lektr-tehnika-zh-ne-e-lektronika.-O-uly-
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланың отбасының қарым-қатынасы, 1589275357, аго, 369720 2
ЭЛЕКТР ӨРІСІНІҢ ӨТКІЗГІШТЕР МЕН 
ДИЭЛЕКТРИКТЕРГЕ ӘСЕРІ 
 
 
Өткізгіштер 
деп емін еркін қозғала алатын зарядтардан 
(еркін 
зарядтардан) 
тұратын
заттарды айтады. Мұндай заттарға, мысалы, 
бос электрондардан тұратын металлдар (2.1
-
кестені қараңыз

және 
оң және теріс зарядталған бос
иондардан тұратын электролиттер 
жатады.


9
Сурет
1.6
Диэлектриктер 
деп бос
зарядтары жоқ 
заттарды атайды.
Алайда, өздерінің электрлі 
бейтарап молекулалары ішінде, олар өзара 
байланысқан
оң және теріс 
зарядтардан 
тұрады. 
Мұндай заттарға, мысалы, эбонит, гетинакс, 
асбестті цемент және т.б. жатады. (
1.1-
кестені
қараңыз
). 
Өткізгіштер мен диэлектриктер бар болған кезде, өткізгіштер 
мен диэлектриктер жоқ болып, ал олардың электр өрісіне әсері, осы 
заттарда электр өрісі әсерінен орын ауыстырған және өз кезегінде 
электр өрісін тудыратын қосымша зарядтардың пайда болуына 
әкелетін кездегідей, сол вакуумда
электр өрісі бар болады. 
Бос зарядтар өткізгіштерде статикалық электр өрісі әсерінен
өткізгіштердің жоғарғы бетіне орналаса отырып, еркін қозғалады.
Статикалық электр өрісі өткізгіштерде бола алмайды, себебі 
керісінше жағдайда бос зарядтардың орын ауыстыруы болатын еді. 
Электр 
өрісі 
әсерінен 
диэлектриктерде, 
байланысқан 
зарядтардың молекулалары ішінде серпімді ығысу 
— 
поляризация 
жүреді (
1.6-
сурет

оң зарядтар
— 
өріс бағытының
бойымен, теріс 
зарядтар 
– 
кері бағытта
). 
Гаусс заңы


тұйықталған бетімен шектелген көлем ішіне 
алынған барлық бос және байланысқан зарядтардың қосындысы
осы бет арқылы өтетін электр өрісінің кернеулік векторы ағынына 
пропорционалды 

0
0
ε
ε
ε
ξ
r
б
байл
б
q
q
q




=
+
=

dS
 

(1.8) 
мұндағы
ε
r
— 
диэлектриктердің 
салыстырмалы диэлектрлік 
өткізгіштігі 
(
өлшемсіз шама
). 
Вакуум үшін
ε
r
= 1. 
ε
r
салыстырмалы диэлектрлік өткізгіштігін 
ε
0
электрлік 
тұрақтылығына көбейту абсолютті 
диэлектрлік өткізгіштік
деп 
аталады
:
0
ε
ε
ε
r
а
=


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   225




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет