Артроз
— шеміршектің пішін өзгерістері негізі жататын буын ауруы.
259
АРНАЙЫ
БӨЛІМ
СТУДЕНТ
-
ТЕРІНІҢ ДЕНЕ
ТӘРБИЕСІ
Жамбас, тізе, табан буындары артрозы кезінде жүгіру, секіру,
ауыр заттарды көтеру және тасу, жылдам жүру, , тауға шығу,
баспалдақпен жүруді азайту қажет. Сондай-ақ ұзақ уақыт отыру
мен тұру, бүгілген қалыпта отыру жағдайларынан аулақ болған
дұрыс. Себебі бұлар буындарға қанның келуін нашарлатады, ал
оның салдарынан шеміршектің қоректенуі нашарлайды. Қол
буындары зақымданған жағдайда ауыр заттарды көтеруді, қол
-
мен кір киімдерді жууды, қатты клавиатураны теруді, музыка
-
лық аспаптарда ойнауды шектеу керек.
Кез келген жағдайда қозғалыстың белсенділігі кезінде жүк
-
теме уақыты мен демалыс уақыты алмасып отыру қажет, себебі
буындар біраз жеңілдеу керек. Мысалы: 15-20 мин. – жүктеме,
5-10 мин. – демалыс. Аяқ буындарын жатқан және отырған қа
-
лыпта демалдыруға болады. Осы қалыпта жүктемеден кейін
буындағы қанайналымын қалыпқа келтіру үшін бірнеше жат
-
тығу жасауға болады.
Шеміршектерге кері әсерді тигізбей отырып қозғалыс бел
-
сенділігі артқанның есебінен белсенді өмір салтын ұстану ке
-
рек, күнделікті аранайы жаттығулар жасаған жөн. Бұл жат
-
тығулардың ерекшелігі, оларды орындау кезінде шеміршекке
минималды күш түседі, ал буын айналасындағы бұлшықеттер
көбірек жұмыс жасай бастайды.
Тәулігіне 30-40 минуттан аз айналыспау керек, ең дұрысы
бірнеше рет 10-15 минуттан жасаған жөн. 2-3 айдан кейін нәти
-
же көріне бастайды. Жаттығуларды баяу, буынға ден қоя оты
-
рып, амплитуданы арттыра отырып жасаған жөн.
Жаттығу кешенінің міндеттері: буын айналасындағы жақсы
бұлшықет корсетін қалыптастырады, аяқ-қол қан айналымын
жақсартады, қалыпты қозғалысды қалпына келтіреді, шемір
-
шекті нығайтады, ауырсыну сезімін басады, өмірлік тонусты
көтерді.
260
АРНАЙЫ
БӨЛІМ
СТУДЕНТ
-
ТЕРІНІҢ ДЕНЕ
ТӘРБИЕСІ
1
2
АРТРОЗ КЕЗІНДЕГІ ЖАТТЫҒУЛАР КЕШЕНІ
1. Б.қ.:арқамен жатамыз, аяқ созылады, босаңсиды. 1-2 де
-
генде тізу буындарын бүгу, 3 дегенде жамбас буынын бүгіп,
қолмен денеге қарай тарту керек (арқаны жерден алмаймыз).
4-5 дегенде аяқты ұстап тұру, 6 дегенде табанды жерге жібе
-
реміз, 7-8 дегенде аяқты түзу ұстаймыз. Келесі аяқпен де осы
-
лай жасаймыз. 10-15 рет қайталау.
2. Б.қ.: арқамен жатамыз, аяқты түзу ұстап жерден 20-30 см-
ге көтереміз және осы қалыпта бірнеше секунд ұстап тұрамыз ,
сосын жібереміз. Келесі аяқпен де осылай жасаймыз. 20-30 рет
қайталау.
3. Б.қ.: арқамен жатамыз. Велосипед тепкен кейіпте аяқты
қозғалтамыз. Жаттығу барысында аяқ жоғарыда болады. 20-50
реттен артық қайталау керек.
2 және 3 жаттығулар жамбас буындарына да пайдалы.
4. Б.қ.: ішпен жатамыз. Кезекпен тізе буындарын бүгіп санға
дейін жеткізуге тырысамыз. Жамбасты жерден көтермейміз.
Жүктеменмен орындауға болады ( тобыққа ауырлататын затты
қолданады). 20-50 рет қайталау.
261
АРНАЙЫ
БӨЛІМ
СТУДЕНТ
-
ТЕРІНІҢ ДЕНЕ
ТӘРБИЕСІ
4а
4б
5
6
5. Б.ж.: жерде отырамыз. Аяғымыздың тізе буынын бүгіп,
екі қолымызбен табанымызды ұстап, аяғымызды жерден көтеріп
түзу ұстауға тырысамыз. Қолымызды бүкпейміз. Осы қалыпты
шама келгенше ұзақ уақыт ұстап көреміз. Бастапқы жағдайға
келіп екінші аяғымызбен қайта алаймыз.
6. Б.ж.: жерде отырамыз. Аяғымыздың тізе буынын бүгіп,
екі қолымызбен табанымызды ұстап, аяғымызды жерден көтеріп
түзу ұстауға тырысамыз. Қолымызды бүкпейміз. Осы қалыпты
шама келгенше ұзақ уақыт ұстап көреміз. Бастапқы жағдайға
келіп екінші аяғымызбен қайт алаймыз.
Достарыңызбен бөлісу: |