Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»

255
АРНАЙЫ 
БӨЛІМ
СТУДЕНТ
-
ТЕРІНІҢ  ДЕНЕ 
ТӘРБИЕСІ
 
23
 
 
 
 
 
24
 
23-жаттығу
1. Б.қ.: ішпен жатамыз, шынтақты бүгіп, йықтың деңгейіне қоя
-
мыз.
2 – 10 Баяу басымызды көтереміз, қолымызды тік ұстап тірейміз.
11 – 16 Б.қ. оралу, босаңсу.
3 рет қайталау
 
24-жаттығу
1. Ішпен жатамыз, қолымыз йық деңгейінде.
2 – 6 Артқа қарай жоғары созылу – мұрын арқылы тыныс алу.
7 – 10 Басты баяу оңға бұрамыз, сол жақ табанға қараймыз – 
жартылай ашық ауызбен тынысты шығарамыз.
11. Б.қ. оралу, босаңсу.
12 – 20 Келесі жаққа да осы жатығулар жасалады.
2 рет қайталау
 
 
 
 
25-жаттығу
1.  Б.қ.: ішпен жатамыз.
2.  Басты және йықты көтереміз, осы әрекетпен қатар тобықты екі 
     қолмен ұстаймыз.
3.  Созыла отырып, бүгілеміз (5 с тұру).
4.  Б.қ.оралу, босаңсу.
     3  рет қайталау
Алғашқы талпыныс кезінде аяқты алшақтау ұстау керек. 
Икемділікке қарай аяқты жақындата бастаймыз.

256
АРНАЙЫ 
БӨЛІМ
СТУДЕНТ
-
ТЕРІНІҢ  ДЕНЕ 
ТӘРБИЕСІ
 
 
 
25
 
 
 
 
26-жаттығу
1. Б.қ.: ішпен жатамыз, қол алға созылған.
2. Қолды, бастығ йықты бір уақытта көтеру, барынша жоғары 
көтерілеміз (10 с ұстап тұру).
3. Б.қ.оралу, босаңсу.
3 рет қайталау
 
 
27-жаттығу
1. Б.қ.: ішпен жатамыз, шынтақ йық деңгейінде бүгіледі, иек қол
-
дың саусақтарына тиеді.
2. Оң аяқтың тізесін бүгеміз, сол аяқты оң аяқтың табанына қоя
-
мыз (10 с ұстап тұру).
3.  Б.қ.оралу, босаңсу.
4. Келесі аяққа да осылай.
3 рет қайталау
 
28-жаттығу
1. Б.қ.: ішпен жатамыз, қол бас бөлігінде.
2. Иек көкірекке тигенге дейін басты қолмен иеміз (10 с).
3. Қолды тірек қылып қоямыз, басты барынша бүгеміз (10 с).
4. Оң қолмен иекті ұстап, сол қолды бас бөлігіне қоямыз. Барын
-
ша басты солға бұрамыз. 
5. Б.қ.оралу, босаңсу.
6. Келесі аяққа да осылай.

257
АРНАЙЫ 
БӨЛІМ
СТУДЕНТ
-
ТЕРІНІҢ  ДЕНЕ 
ТӘРБИЕСІ
 
 
 
28
 
 
 
29
 
 
30
 
 
 
 
29-жаттығу
1. Б.қ.: тұрған қалыпта аяқты алшақ ұстаймыз.
2 – 3 Мойынды алға созу, иекті алға шығару.
4. Б.қ.оралу.
    8 рет қайталау
30-жаттығу
Солға және оңға басты айналдыра қозғалтамыз.
3 рет қайталау
 
 
Пішінін  өзгертетін  артроз  жағдайында  буын  шеміршегі 
зақымданады және 
буындардың айналасында сүйектердің алшақтауы пайда бо
-
лады. Пішінін өзгертетін артроз спортшыларда, физикалық ең
-
бекпен айналысатын адамдарда және жасы үлкен адамдарда кез
-
десетін микротравматизация, тіндердің қоректенуінің бұзылуы, 
суық тию салдарынан жиі кездеседі. Көбінесе бір үлкен буын 
зақымданады, тізе және жамбас буындары жиі зақымданады.
Басты  белгілері:  жүктеме  кезіндегі  ауру,  буындағы  қозға
-
лыс  пен  оның  сықырлауының  азаюы,  буындар  аймағындағы 
бұлшықеттерге күш түсу , периодты түрде толы кетудің болып 
тұруы, біртіндеп буындар пішіні өзгеруі. 

258
АРНАЙЫ 
БӨЛІМ
СТУДЕНТ
-
ТЕРІНІҢ  ДЕНЕ 
ТӘРБИЕСІ
Артроз шеміршек тіндері қалыптасуы үшін тіннің қалыпта
-
суына жаңа құрылыс материалдары арасында тепе-теңдік бұ
-
зылған  жағдайда  пайда  болады.  Құндылығы  аз  шеміршектің 
құрылымы пайда болады, ол аз су мөлшерін сіңіреді.шеміршек 
құрғақ, сынғыш бола бастайды және жүктемеге жауап ретінде 
оның талшықтары жеңіл ажырайды. Артроздың дамуы жағдай
-
ына  қарай  буын  қабығын  жауып  тұратын  шеміршек  қатпары 
жіңішке бола бастайды, тіпті жойылады.
 
Осы аурудың дамуына бір ғана себебі болмайды. Шеміршек
-
ті әлсірететін, зиянды әсерін салдарына артрозға әкелетін бір
-
неше факторлар қатары бар. Бұл жағдайда аурудың басталуын 
түрлі  жағдайлардың  дұрыс  болмауымен  сиппатауға  болады.  
Әр түрлі адамдарда ол әрқалай жағдай болуы мүмкін. Соған қа
-
рамастан артроздың дамуына себеп болатын бірнеше факторды 
атауға болады.
Буынның қайталанған микротравматизациясы мен буынның 
байланыс аппаратының зақымдануы, сынумен байланысты қат
-
ты жарақат алу артроздың дамуына әсер етеді. Микротравма
-
тизация бірнеше маман иелерінде артроздың пайда болу себебі 
болады, мысалы: шахтерлерде, футболшыларда тізе буындары
-
ның артрозы, шойбалғамен жұмыс жасайтын адамдарда шын
-
тақ  пен  йық  буындарының  артрозы,  компьютермен,  жұмыс 
жасайтындарда сүйектер ұсақ буындарының  артрозы, балери
-
наларда табан буынының артрозы, бокшыларда қол буындары
-
ның артозы.
Көрсетімдер:
  велосипед  тебу,  шаңғымен  жүру,  шынығу, 
жатып, отырып, тұрып орындалатын таңғы гигиеналық гимна
-
стика, қарсы көрсетімдер болмаса жүзу және бассейнде түрлі 
жаттығулар орындау, гиппертермикалық ванна (38-41 градус 5 
– 10 минут), буындарға массаж жасау, тегістеу.
Қарсы  көрсетімдер:
  жүгіру,  секіру,  ауыр  заттарды  көтеру 
және тасу, тауға шығу және қосымша буын жарақатын тудыра
-
тын жаттығулар, аурудың асқынған кезінде дене тәрбиесі мен 
және шынығумен айналысу.

жүктеу/скачать 34,93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: