Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»



Pdf көрінісі
бет232/244
Дата13.12.2021
өлшемі34,93 Mb.
#100184
түріОқулық
1   ...   228   229   230   231   232   233   234   235   ...   244
Байланысты:
Бишаева Дене шынықтыру

 
(лат.  dominans  –  қаз.  үстемдік  ету)
  –  деген 
мағынаны  білдіреді.  Өзекті  қажеттілікпен  немесе  зейіннің 
үстемділігімен  адамның  миында  өктемдік  ететін  қозу  ошағы. 
Мидың  көршілес  аумағындағы  әлсіз  қозуларды  тартып 
күшеюге қабелeттілігі. Доминанта – жүйке орталығының негізгі 
заңдылығының бірі. Қозған орталықтың басқа алаптағылардан 
да  күшейіп  кетуін  үстемділік  (доминанта)  заңы  деп  атайды. 
Мидың осы күшті қозғыш алабы қалған алаптардағы әлсіз қозу 
үрдістерін  өзіне  тартады.  Осыдан  мидың  күшті  қозған  алабы 
онан бетер күшейеді. 
Тыныс  жетіспеушілік 
—  артериялық  қанның  газдық 
құрамының  жеткілікті  қамтамасыз  етілмеуі  немесе  оның 
сырттық  тыныс  жүйесі  функциясының  артуымен  қамтамасыз 
етілуі. 
Желудочная  гиперсекреция 
(
hyper-  көп,жоғары  +  secretio- 
бөлу) 
– асқазан сөлінің мөлшерінің көбеюі..
Өкпенің тіршілік сыйымдылығы
— адам терең тыныс алып, 
терең тыныс шығарғандағы ауаның ең көп мөлшерін айтады 
Изометриялық  режим 
(
грек  тілінде  isos  —  бірдей,  mews 
—  өлшем)
  жағдайында  бұлшық  еттің  ұзындығы  өзгермей, 
тек  ширығу  деңгейі  артады  (қысқармай  жиырылу).  Тәжірибе 
жағдайында  жиырылудың  бұл  түрі  оқшауланған  бұлшық  етке 
тым ауыр жүк іліп, тітіркендіргенде байқалады.
МЕДИЦИНА
-
ЛЫҚ ЖӘНЕ 
СПОРТТЫҚ 
ТЕРМИНДЕР 
СӨЗДІГІ


300
Изотониялық режим 
(грек тілінде isos — бірдей, тең, tonos — 
ширығу, деген мағына береді) жиырылу (ширықпай жиырылу) 
кезінде ет талшықтарының ширығу деңгейі өзгермей, тек оның 
ұзындығы  қысқарады.  Тәжірибе  жағдайында  изотониялық 
жиырылу  оқшауланған  бұлшық  етке  аз  ғана  жүк  іліп,  электр 
тоғымен тітіркендірген кезде байқалады. 
Иммобилизация 
(латын.  immobilis—қозғалыссыз)
  —  түрлі 
жарақатттар  мен  ауруларда  қозғалыстың  жасалуына  жол 
бермеу.
Иммунитет 
(латын. immuitas— босау, арылу) — организмнің 
антигендік қасиеттері бар жұқпалы және жұқпалы емес бөгде 
заттарды,  жұқпалы  аурулар  қоздырғышын  немесе  олар  бөліп 
шығаратын  кейбір  улы  заттарды  қабылдамаушылық  қасиеті 
және оларға қарсы тұру қабілеті. 
Иннинг 
—бейсбол ойынының 9-дан бірі.
Инфаркт  миокарда 
—  жүрек  бұлшық  етінің  қанмен 
қамтамасыз  етілуінің  бұзылуынан  онда  өлі  еттену  (некроз) 
ошағының  пайда  болуы.  Миокард  инфарктысының  пайда 
болуына  атеросклерозбен  зақымданған  тәждік  артерия  қан 
тамырларының қуысының тарылуы себепші болады. Миокард 
инфарктысына  қан  қысымы  ауруы,  қант  диабеті,  психикалық 
күйзеліс, семіздік, көп шылым шегу, т.б. әсер етеді. 
Кинестезия
 
(грек. kinesis— қозғаллыс және aisthesis
— 
сезім) 
—  адамның  практикалық  әрекетімен  байланысты  бұлшық- 
буын сезімдері. 
Колит
 
(грек. kolon— тоқ ішек)
 — бұл тоқ ішектің шырышты 
қабығының жекелей немесе жалпы қабынуымен ерекшеленетін 
ауру. Оны әртүрлі инфекциялар (бактериалды немесе вирусты), 
тағамдық  улану,  нашар  тамақтану,  сондай-ақ  кейбір  басқа 
аурулар тудыруы мүмкін. Колит белгілі себептерсіз туындайтын 
созылмалы  болады  (жаралы  колит,  Крон  ауруы).  Алайда  осы 
ауруды туындататын барынша жиі себебі ұзақ психикалық не 
физикалық күйзеліс жағдайы болып табылады.
Лопинг 
(ағылш.  looping  the  loop—  жабық  шеңбердегі  өлі 
цикл)
  —  вестибулярлы  аппарат  жаттығуларына  арналған 
спорттық жабдық.
Максималды  тест  (МТ) 
—  орындалған  жаттығулардың 
қорытындысы бойынша максималды көрсеткіштері.
Медбол 
—  салмағы  2-5  кг  құрайтын  үрмелі  медициналық 
доп. 
Қанның минуттық көлемі
— жүректің өкпе өзегі мен аортаға 
1 минутта ығыстырып шығаратын қанының мөлшері. Орташа 
минуттық көлем 3- 5 л құрайды.
Миозит


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   228   229   230   231   232   233   234   235   ...   244




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет