Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»
жүктеу/скачать 34,93 Mb. Pdf көрінісі
|
Бишаева Дене шынықтыру
|
(грек. myos— бұлшық ет) — қаңқа бұлшық етінің асқынуы. Миокард (грек. myos— бұлшық ет және kardia— жүрек) — жүрек ауруының өте жиі кездесетін түрі. Бұл жүрек МЕДИЦИНА - ЛЫҚ ЖӘНЕ СПОРТТЫҚ ТЕРМИНДЕР СӨЗДІГІ 301 қантамырларының бір бөлігінің ұйыған қанмен бітелуі не кенеттен түйілуі салдарынан жүрек бұлшықетінің, тінінің бір бөлігінің өлуі. Жүрек қантамырларының кенет тарылуы, не склероз болып өзгерген тамырлардың тығындалуы, оны қоршаған қылтамырлардың шамасының келмеуі осындай қайғыға әкеліп соғады. Миожіпшелер (грек. myos— ет. fibril- la— жіпше) — ет ұлпасының жасушалары — миоциттер мен ет талшықтары — миосимпласттар цитоплазмасында болатын, олардағы жиырылу процесін іс жүзіне асыратын арнайы органелла. Миожіпшелер протеиндік бөлікшелер — миофиламенттерден (жіңішке жіпшелер) құралған. Монотония орындалған қызметтердің біркелкілігімен, назарды аударудың мүмкінсіздігімен, назардың тұрақтылығымен концентрация талаптарының жоғарылығымен шақырылған қуат. Адам морфологиясы (грек. morphe— форма и logos — ғылым) — адам ағзасының тіршілік әрекетіне, өмір сүрген ортаға байланысты физиологиялық даму ерекшеліктерін зерттеу. Оған адам анатомиясы, эмбриологиясы, гистологиясы енеді Морфофункционалды — құрылым мен оның қызметіне бір уақытта әсер ету. Бұлшық ет контрактурасы — ұзақ әрі тұрақты, байқалайтын бұлшық ет талшығының қысқаруы. Зат алмасуының бұзылуы — кез келген аурудың негізін құрайды. Патологиялық жағдайда зат алмасудың көтерілуі немесе төмендеуі мүмкін. Зат алмасудың бұзылуы гипертиреозда, қызбада, лейкозда, полицитемияда, гипертонияда, миокардты гипоксиясында, акромегалияда байқалады. Тұқым қуалаушылық — ұрпақтар арасындағы материалдық және функционалдық сабақтастықты қамтамасыз ететін тірі организмдерге тән қасиет. Тұқым қуалаушылыққа байланысты тірі организмдердің морфология, физиология және биохимия құрылымы мен жеке даму ерекшеліктері ұрпақтан ұрпаққа беріледі. Невроз ( грек. neuron— жүйке) — адамда болатын психикалық- жүйке жүйесінің өтпелі психогенді, созылмалы аурулар тобы. Невроз шамадан тыс психикалық жағдайдың себепші болуынан дамитын, өте жиі таралған дерт. Нормотониялық реакция — жылдам қалпына келтіру, қалыпты, жүктемеге сәйкес келетін жүрек ағыны мен қан қысымы артериясының қысымды жоғарылату, диастоликалық қысымның азаюы, импульстік амплитудасының және респираторлық жылдамдықтың артуы, содан кейін олардың жылдам қалпына келуі. Облитерациялаушы эндартериит — қан тамырларының созылмалы қабыну ауруы, көбінесе перифериялық артериялардың айқын гиперпластикалық процесстермен зақымдап, олардың МЕДИЦИНА - ЛЫҚ ЖӘНЕ СПОРТТЫҚ ТЕРМИНДЕР СӨЗДІГІ 302 облитерациясы мен тромбозына алып келуі. Көбінесе табан мен балтырдың қан тамырлары зақымданады (дисталдық зақымдану түрі), магистралдық артериялардың зақымдануы сирек ұшырасады (проксималдық зақымдану түрі). Көбінесе (95%) 50-жасқа дейінгі ер адамдар сырқаттанады. Зат алмасу немесе метаболизм —тірі ағзада өтетін барлық химиялық реакциялардың жиынын айтамыз. Зат алмасу нәтижесінде ағзаға қажет заттар түзіледі және энергия бөлінеді. Ағза мен сыртқы орта арасында әрқашан зат және энергия алмасуы үздіксіз жүріп отырады. Жалпы адаптациялық синдром — жағымсыз тітіркендіргіштердің әсерінен дамитын және бейімделудің бейнақты тетіктерінің әсерленуімен қабаттасатын организмнің бейнақты серпілісі: бұлшықеттердің гипотониясы, артериалық қысымның, гипотермия, гипогликемия, теріс азотты тепе- теңдік, эозинопения, лимфопения, нейтрофилез, қылтамырлар өткізгіштігінің жоғарылауы. Онтогенез — организмнің жеке дара дамуы. Онтогенез ұрық болып түзілуінен бастап, тіршілігінің соңына дейінгі барлық өзгерістердің жиынтығы. Остеопороз жүктеу/скачать 34,93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|